ازدواجی بی‌نظیر و پیمانی بی‌بدیل

حجت الاسلام والمسلمین شیخ حسین انصاریان

در این نوشتار، سخن از ازدواج دو انسان والاست که هر دو جمیع ارزش‌ها و کمالات و از هر عیب و نقصی مبرّا و پاکند و لحظه لحظه زندگی و روش و منش الهی و انسانی آنان، برای هر مرد و زنی در هر عصری بهترین درس و راهکاری برای بهترین شکل زندگی است. یک سوی این ازدواج وجود مبارک امیرمؤمنان علی(ع) و طرف دیگر صدیقه کبری، فاطمه زهرا(س) هستند.  

در این ازدواج، عروس فرزند خاتم الانبیاء(ص) ، معلم کتاب و حکمت، داناترین، زاهدترین، عابدترین، شریف‌ترین، والاترین موجود جهان آفرینش، هادی سبل، عقل کل، مجمع پاکی‌ها و فضائل محمدبن عبدالله(ص) و از سوی دیگر فرزند مادری فداکار، زنی شایسته، عاشق دلباخته حق، یار و مددکار پیامبر(ص)، تسلیم فرهنگ پروردگار، سیدة زنان قریش پیش از اسلام، ام‌المؤمنین پس از اسلام، اولین مؤمن به پیامبر«ص» در روز اول بعثت از جنس زنان، خدیجه کبری(س) است.

و نیز در این ازدواج، داماد، فرزند رئیس بزرگ قریش، پشتوانه و تکیه‌گاه ضعیفان، مددکار بینوایان، استوانه ادب و کرامت خردمندی والا، حافظ پیامبر پیش از بعثت از حوادث ناگوار، معروف به مؤمن قریش حضرت ابوطالب(ع) است و از جانب دیگر فرزند مادری باکرامت،‌ خدمتگزار به پیامبر پیش از مبعوث شدن به رسالت، معتقد به آیین ابراهیم، فاطمه بنت اسد(س) که برای ولادت این فرزند والا، دیوار کعبه برای او شکافت و او وارد کعبه شد و سه روز به همراه عزیز دلبندش علی(ع)، میهمان خاص حضرت حق شد.

به‌راستی چه درس بزرگ و مناسبی برای همه نسل‌هاست که جوانان در انتخاب همسر، به ریشه وجودی همسر یعنی پدر و مادر اوتوجه داشته باشند و نیز دختران در انتخاب داماد به ریشه وجودی او یعنی پدر و مادرش نظری دقیق کنند، زیرا ریشه‌ها بدون تردید در شخصیت فرزندان تأثیرگذار خواهند بود.

پیامبر، دخترش را به همسری مردی درمی‌آورد که هاشمی‌نسب و ثمره شجره طیبه‌ای چون ابوطالب و فاطمه بنت اسد است و امیرمؤمنان با دختری ازدواج می‌کند که او نیز هاشمی‌نسب و ثمرة درخت نبوت و خدیجه باکرامت است. در این ازدواج مبارک و خجسته نظر ویژه خداوند مهربان سایه‌افکن است.

در این زمینه در کتاب شریف عیون اخبار الرضا، تألیف شیخ صدوق، رئیس محدثین شیعه می‌خوانیم که حضرت رضا(ع) از پدران بزرگوارشان از امیرمؤمنان روایت می‌کنند که آن حضرت فرمودند: «پیامبر به من گفت: یا علی، مردانی از قریش مرا نسبت به ازدواج تو با فاطمه سرزنش کردند و گفتند ما از دخترت خواستگاری کردیم، ولی ما را از آن محروم کردی و به همسری علی درآوردی! به آنان گفتم: به خداوند سوگند، من شما را محروم نکردم و من او را شوهر ندادم، بلکه خداوند شما را از این ازدواج منع کرد و او فاطمه را شوهر داد. جبرئیل به من نازل شد و گفت: ای محمد! خداوند جل‌جلاله می‌فرماید: اگر علی را نمی‌آفریدم، برای دخترت فاطمه در همه روی زمین در میان آدمیان از حضرت آدم و بعد از او هم‌شأن و کفوی وجود نداشت».

کتاب امالی که از تألیفات با ارزش فقیه و متکلم بزرگ شیعه شیخ مفید است، روایت می‌کند: «جبرئیل به محضر پیامبر آمد و گفت: ای محمد! فاطمه را به همسری علی‌بن ابی‌طالب درآور، زیرا خداوند به زوجیت زهرا برای علی و به زوجیت علی برای زهرا راضی است».

علی(ع) می‌فرمایند: «پیامبر پیوند این ازدواج را برقرار کردند، سپس دستم را گرفتند و فرمودند: به نام خدا برخیز و بگو: برپایه برکت خدا و ماشاءالله لاقوة الابالله توکلت علی‌الله، سپس مرا نزد فاطمه بردند و نزد او نشاندند، آنگاه گفتند: پروردگارا! علی و فاطمه محبوب‌ترین آفریده تو نزد تو هستند، آنان را دوست بدار و در نسل آنان برکت قرار ده و از جانب خود، آنان را حفاظت فرما. من هر دو و نسل آنان را از شیطان رجیم در پناه تو قرار می‌دهم».

و باز در این زمینه درس بزرگی برای همه جوانان است که سعی کنید در ازدواجی که برپا می‌کنید، رضایت پروردگار بر آن سایه‌افکنده باشد و رضایت حضرتش در صورتی از افق ازدواج طلوع می‌کند که عروس از خانواده‌ای شریف و داماد از خانواده‌ای اصیل و هر دو برخوردار از ایمان و اخلاق و عمل صالح باشند. در این صورت است که این پیوند تداوم می‌یابد و از آن نسلی پاک به وجود می‌آید.

پیامبر بزرگ اسلام علاقه داشتند امت اسلامی زندگی را بر خود آسان بگیرند و از آنچه سبب ایجاد مشکلات در خانواده و جامعه می‌گردد، بپرهیزند. پیامبر«ص» آرزو داشتند مردمان معیشتی آسان داشته باشند، در زمینه‌های امور مادی و معنوی اندازه لازم را رعایت و از اسراف و تبذیر دوری کنند و به‌ویژه در ازدواج و مخارج و هزینه آن به‌گونه‌ای عمل کنند که همه جوانان بتوانند از این نعمت برخوردار شوند و اعلام فرمودند: اگر پدران و مادران در ازدواج جوانان سخت‌گیری کنند تا جایی که جوانان نتوانند ازدواج نمایند، گناهانی که بر اثر فشار شهوات انجام می‌گیرد،در نامه اعمال آن پدران و مادران نیز نوشته می‌شود».

رسول خدا«ص» در ازدواج امیرمؤمنان(ع) با فاطمه زهرا(س) بسیار آسان گرفتند تا برای امت در این زمینه درس و سرمشق باشند و قطعاً رویگردانی از این درس و سرمشق کاری ناپسند و چه بسا مورد خشم حق است.

پیامبر به امیرمؤمنان فرمودند: »برای ازدواج چه داری؟ علی(س) گفتند: همه سرمایه‌ام سه چیز است: زره جنگی، یک شمشیر و یک رأس اسب، حضرت فرمودند: اسب خود را لازم داری، آن را نگه دار، بی‌نیاز از شمشیرت هم نیستی، آن هم نزد خودت بماند، ولی زره‌ات را بفروش و آن را هزینه ازدواجت کن.» امام به بازار رفتند و زره را به 480 درهم فروختند و آن را در یک طرف جامه‌شان بستند و نزد پیامبر آوردند. پیامبر این مقدار را که حداقل مهریه دختران خانواده‌های فقیر بود، به عنوان مهریه دخترشان که سیده زنان جهان از اولین و آخرین بود، قرار دادند.

رسول خدا(ص) مهریه را به سه بخش تقسیم کردند، بخشی را به بلال و قسمتی را به سلمان و سهمی را به ام‌سلمه واگذار کردند که هریک با مقداری که به آنان داده شد، برای عروس و داماد وسیله زندگی بخرند. زندگی با همان پولی که فراهم بود، برپا شد و عروس و داماد بدون اینکه زیربار قرض بروند و سنگینی دینی را بر خود احساس کنند و شرمنده طلبکاری باشند، زندگی خود را شروع کردند و نسلی پاک و طیب و طاهر چون حضرت حسن(ع) و حضرت حسین(ع) و زینبین(س) و سپس امامان معصوم(ع) و هزاران فقیه و عالم و حکیم و سخنور و نویسنده از آنان به وجود آمدند که همه آفاق را روشن کردند و بر زینت صفحات تاریخ حیات انسان افزودند و برای همه آدمیان بهترین الگو و سرمشق شدند. یقیناً اگر بیتی در جامعه انسانی و امت اسلامی، شعبه بیت این زن و شوهر باشد، از فلاح و فوز و حیات طیبه و سعادت ابدی برخوردار خواهد شد و به خیر دنیا و آخرت خواهد رسید.

سوتیتر:

1.

علی(ع) و فاطمه(س) تنها با پول فروش زره علی(ع)بدوناینکهزیربارقرضبروندوشرمندهطلبکاریباشند،زندگیخودراشروعکردندونسلیپاکوطیبوطاهرچونحضرتحسن(ع) وحضرتحسین(ع) وزینبین(س) وسپسامامانمعصوم(ع) وهزارانفقیهوعالموحکیموسخنورونویسندهازآنانبهوجودآمدندکهبرایهمهآدمیانبهترینالگووسرمشقشدند.