از غفلت دوستان تا تحریم دشمنان

دکتر محمدصادق کوشکی

۱ـ هر چند که جمهوری اسلامی از ابتدای تأسیس خود با تحریم‌های رنگارنگ جهان استکبار مواجه بوده، اما باید پذیرفت که تحریم‌های اعمال شده در ایام اخیر ـ هم به اذعان دوستان و هم به تأکید دشمنان ـ شدیدترین تحریم‌ها علیه نظام و انقلاب در ۳۴ سال گذشته است.

۲ـ و البته می‌دانیم که ایران با وجود چند هزار کیلومتر مرز دریایی، همسایگی با یازده کشور، آب و هوای متنوع، منابع معدنی و طبیعی مختلف، نیروی انسانی معتقد و خلاق و... کشوری نیست که بتوان با تحریم‌ آن را از پا درآورد، البته اگر مدیریت کشور، خود را برای مقابله با تحریم‌ها آماده کرده باشد؛ حال آن که بسیاری از کشورها به واسطه فقر منابع یا عدم برخورداری از جغرافیا و نیروی انسانی مناسب، از حداقل تحریم‌ها آسیب جدی می‌بینند و به زانو درمی‌آیند.

۳ـ اگر نامگذاری‌های سنوات اخیر توسط رهبری انقلاب را مرور کنیم: جهاد اقتصادی، اصلاح الگوی مصرف، حمایت از کار و سرمایه ایرانی و... مشخص می‌شود که ایشان به صورتی ظریف قصد آماده‌سازی نظام و جامعه در جهت مقابله مقتدرانه با تحریم‌ها و سایر فشارهای اقتصادی طراحی شده از سوی جهان استکبار را داشته‌اند؛ اما این که این تدبیر تا چه میزان از سوی مسئولان ارشد نظام و جامعه جدی گرفته شد، جای تأمل دارد. شایان ذکر است که بخش قابل توجهی از معضلات اقتصادی امسال ناشی از غفلت مسئولان امر درخصوص اجرای سیاست‌گزاری‌های اعلام شده از سوی رهبری نظام در مسیر خنثی‌سازی عواقب تحریم‌ها و زدودن زمینه‌های موفقیت تحریم‌ها از جامعه ایران بوده است.

۴ـ و این نکته را هم نباید از نظر دور داشت که وضعیت فعلی اقتصادی کشور، محصول سوءمدیریت‌ها، نادیده گرفتن بدیهیات کارشناسی از سوی بخش‌های اقتصادی دولت، یکدندگی و لجاجت برخی مسئولین در امور اقتصادی به اضافه نتایج اعمال تحریم‌هاست. بسیاری از اقتصاددانان مؤمن معتقدند که اگر دولت به فلسفه نامگذاری‌های سنوات اخیر دقت و اتکا به نظرات علمی را جایگزین لجاجت و غرور می‌نمود، امروز تحریم‌ها در حداقل ممکن موفق به تأثیرگذاری بر زندگی و معیشت مردم می‌شدند.

واردات خودروهای لوکس خارجی با ارز دولتی در سال جاری در مقیاس چند ده هزار از یک ‌سو و عدم تخصیص ارز دولتی به واردات دارو در پنج ماهه نخست امسال از سویی دیگر، یک نمونه از صدها مصادیق ادعای فوق محسوب می‌شود.

۵ـ فراموش نکرده‌ایم که حضرت امام«ره» از ابتدای پیروزی انقلاب و تأسیس نظام، بر خودکفایی همه‌جانبه به‌ویژه در زمینه مواد غذایی تکیه داشتند تا آنجا که در اوایل دهه شصت (سال‌های ۱۳۶۲ و ۱۳۶۳) به صورت مکرر بر مفهوم «کشاورزی محور استقلال» تأکید فرمودند. به تعبیر ایشان، حفظ استقلال یک جامعه بستگی به خودکفایی آن جامعه در حوزه معاش به‌ویژه مواد غذایی دارد و کشوری که برای غذای خود وابسته به واردات است، نمی‌تواند از استقلال و امنیت و سیادت خود دفاع کند.

این دیدگاه در چند سال اخیر به عنوان جدیدترین نظریه نرم‌افزاری امنیت در مراکز علمی و پژوهشی حوزه امنیت پایدار در جهان غرب مورد بررسی، مطالعه و تدریس قرار گرفته و در اکثر کشورهای قدرتمند جهان در حال عملیاتی شدن است. براساس این نظریه اولین گام برای حفظ امنیت، استقلال و سیادت یک کشور، تأمین پایدار غذا در آن کشور است و بدون خودکفایی در غذا، امنیت و منافع و حاکمیت کشورها دستخوش تلاطم و آسیب خواهد شد. اگر این توصیه جدی امام به کار بسته شده بود، امروز گرانی مایحتاج به صورت فعلی بر دوش خانوارها سنگینی نمی‌کرد و نظام از این جهت دچار عسرت و گرفتاری نبود.

۶ـ عقل حکم می‌کند در این روزها به جای گلایه و ناله از وضعیت اقتصادی، به فکر گرفتن عبرت باشیم و با جدی گرفتن اصلاح الگوی مصرف، تقویت تولیدکنندگان ایرانی و نگرش جهادی به اقتصاد، مسیر را برای اعمال تحریم‌های احتمالی آینده مسدود کنیم. بدون تردید ما در مسیر دست‌یابی به اهداف مقدس انقلاب، دشمنان فراوانی داریم که از هر ابزاری برای توقف نظام اسلامی ما و تضعیف و تخریب آن بهره می‌گیرند و یکی از این حربه‌های دائمی و مسئله‌ساز، «تحریم اقتصادی» است. به کار بستن سیاست‌گزاری‌های ابلاغ ‌شده از سوی حضرت امام و رهبری نظام نه تنها روند اعمال تحریم‌های جدید را متوقف خواهد ساخت، بلکه زمینه تداوم تحریم‌های فعلی و قبلی را هم به‌تدریج نامساعد خواهد کرد.  

سوتیتر

حضرت امام«ره» از ابتدای پیروزی انقلاب و تأسیس نظام، بر خودکفایی همه‌جانبه به‌ویژه در زمینه مواد غذایی تکیه داشتند تا آنجا که در اوایل دهه 60، مکرراً  بر مفهوم «کشاورزی محور استقلال» تأکید فرمودند. این دیدگاه به عنوان جدیدترین نظریه نرم‌افزاری امنیت در مراکز علمی و پژوهشی حوزه امنیت پایدار در جهان غرب مورد بررسی قرار گرفته و در اکثر کشورهای قدرتمند جهان در حال عملیاتی شدن است.