گزارش

اگر دستگاهی اختراع شود که ما را به صد یا هزار سال قبل ببرد با چه دنیایی روبه‌رو خواهیم شد؟ حتماً شما هم درباره‌ی ماشین زمان چیزهایی شنیده یا خوانده‌اید. گرچه همه فکر می‌کنند ماشین زمان فقط یک تخیل علمی است، حقیقت این است که ماشین زمان همیشه وجود داشته و دارد و هر وقت که شما بخواهید می‌تواند شما را به هر زمان و مکانی ببرد. این ماشین زمان تاریخ نام دارد که با کمک آن شما می‌توانید سفری به گذشته‌های دور و نزدیک داشته باشید و در کوتاه‌ترین زمان، هزاران سال را طی کنید. موزه‌ی زمان یکی از مکان‌هایی است که شما را به گذشته‌ی تاریخ می‌برد و با سرنوشت زمان آشنا می‌کند؛ چرا که همیشه انسان‌ها توجه ویژه‌ای به زمان داشته‌اند. روزها را می‌شمردند و ماه، سال، قرون و هزاره را از آن میان کشف می‌کردند. موزه‌ی زمان مکانی است که شما با ماشین‌های زمان در طول تاریخ انسان آشنا می‌شوید؛ از زمانی که خورشید بزرگ اولین زمان سنج انسان‌ها بود تا الآن که ساعت‌های اتمی و کوانتمی کوچک‌ترین زمان‌ها را به ما نشان می‌دهند. تماشاگه زمان، نخستین موزه‌ی ساعت در ایران، از موزه‌های وابسته به اداره‌ی کل موزه‌های بنیاد مستضعفان است که در خرداد ماه 1378 افتتاح گردید. این مجموعه‌ی فرهنگی با به نمایش گذاردن ابزارهای زمان‌سنجی روایت‌گر تاریخ علم زمان‌سنجی است که قدمتی چهار هزار ساله دارد. تماشاگه زمان مکانی است که بخشی از تلاش‌های بشری را در زمینه‌ی ساخت انواع ابزارهای سنجش زمان به نمایش گذارده است. در بخش فضای باز این موزه، ماکت انواع ساعت‌های ابتدایی نظیر ساعت‌های آفتابی، آبی، شنی، سوختی و آبی مکانیکی به چشم می‌خورد. در داخل ساختمان موزه سیر تکامل انواع ساعت‌های مکانیکی متعلق به قرن هفدهم تا بیستم میلادی در معرض نمایش قرار گرفته است؛ ساعت‌هایی نظیر ساعت شاهینی، آونگی، رومیزی، دیواری و ایستاده که هر یک از آن‌ها تلفیقی از هنر و صنعت ساعت‌سازی را به تصویر می‌کشد؛ گویی هنرهای مختلفی همچون مجسمه‌سازی، میناکاری، معرق و... در چرخ دنده‌های زمان تجلی یافته‌اند! در طبقه‌ی دوم موزه، ساعت‌های جیبی معمولی و ساعت‌های جیبی سفارشی متعلق به شخصیت‌های برجسته‌ی تاریخی و سیاسی، ساعت‌های ویژه‌ای چون ساعت کارت‌زنی، شیفت نگهبانی، ساعت کشتی و همچنین ساعت‌های مچی در انواع مختلف دستبندی و دو زمانه به چشم می‌خورد. در بخش تقویم‌ها نیز با تقویم‌های مختلف ایرانی، معرفی شخصیت‌های برجسته در امر تقویم نویسی، ماکت قدیمی‌ترین سند تاریخ‌دار ایرانی (کتیبه‌ی بیستون) روبه‌رو می‌شویم. ساعت‌های این موزه بیش‌تر در قرن 19 و به حالت‌های کوکی (هفته کوک، ماه کوک، سال کوک)، کوکی با کلید، اتوماتیک و فنری و به صورت‌های فقط ساعت، نیم‌زن (سر نیم ساعت زنگ می‌زند)، ربع زن، زنگ زن، دارای تقویم و منازل ماه (حرکت ماه را در تمامی روزهای ماه نشان می‌دهد)، و شماطه‌دار ساخته شده است. در اتاقی گاه‌شماری‌ها، تقویم‌های کهنی همچون تقویم دائمی معروف به اصطرلاب 100 ساله‌ی (1400- 1301) چاپ بغداد، تقویم 95 ساله‌ی هجری قمری (1368‌-1236) چاپ بغداد، تقویم تجاری سال 1313، تقویم رفومی سال 1245 شمسی، گاه‌نامه‌ی 1311 (اهدا شده از طرف سید جلال‌الدین تهرانی به ملک‌الشعرا) و سکه‌هایی که معرف گاه‌شماری‌های مختلف است، قرار دارد. همچنین نام برخی دانشمندان ساعت‌سازی ایران همچون ابوریحان بیرونی، اکبر داناسرشت، سیدحسن تقی‌زاده، احمد بیرشک، ذبیح‌الله بهروز و محمدمحیط طباطبایی همراه با عکس‌هایی قاب شده از آن‌ها بر دیوار همان اتاق قرار دارد. از دیگر بخش‌های نمایشی موزه می‌توان به بخش نمایش انواع فسیل‌های مربوط به دوران مختلف زمین‌شناسی و معرفی ساعت‌ها و ساعت‌سازان معروف اشاره کرد. این موزه با فراهم آوردن زمینه‌ای مناسب به موضوع‌هایی چون مفهوم زمان، دیدگاه اقوام و ملل مختلف و نگرش آن‌ها نسبت به زمان و چگونگی تکامل صنعت ساعت و ساعت‌سازی پرداخته است. آنچه جذابیت این موزه را دوچندان کرده، بنای تماشاگه زمان است که از بناهای برجسته به لحاظ معماری و گچبری به شمار می‌رود که چشم هر بیننده‌ای را خیره می‌سازد و بی‌شک تحسین برانگیز است؛ گویی ما را به دیدن زیبایی نهفته در هنر و صنعت فرا می‌خواند! تماشاگه زمان در تهران، خیابان ولی عصر(عج)، خیابان سرلشگر فلاحی (زعفرانیه)، نبش چهارراه پرزین بغدادی واقع شده است. این مجموعه‌ی جالب و منحصر به فرد همه روزه از ساعت 9 صبح الی 16 بعدازظهر (به غیر از جمعه و ایام سوگواری) مقدم بازدیدکنندگان، علاقه‌مندان و گروه‌های دانش‌آموزی را گرامی می‌دارد

تعداد مشاهده مقاله: 83