آیا از راه هیپنوتیزم می‌توان به کمال رسید؟

جوانه

مرتضی دانشمند

آیا از راه هیپنوتیزم می‌توان به کمال رسید؟

هیپنوتیزم، یعنی به خواب درآوردن دیگران از راه‌های تلقین و مانند آن. شاید بهترین نمونه‌ی هیپنوتیزم که همه‌ی ما دیده و با آن آشنا هستیم، لالایی‌هایی است که مادران با آهنگ مهرآمیز در گوش کودکان خود زمزمه می‌کنند. کودکی که ناآرامی می‌کرد، پس از چند لحظه با نغمه‌های مادر به خواب آرامی فرو می‌رود. این زیباترین و طبیعی‌ترین نوع هیپنوتیزم است.

از این که بگذریم، هیپنوتیزم، ممکن است با استفاده از تلقین به درمان برخی از بیماری‌های روحی بپردازد. بدین گونه که هیپنوتیزم کننده، بیمار خود را با استفاده از تخیل و خاطرات خود بیمار، به گذشته‌های دور یا نزدیک او برده، در حال ناهشیاری چیزهایی را که موجب نگرانی، ترس، اضطراب یا استرس او بوده است کم‌رنگ یا به او تلقین کند تو شجاع‌تر از آنی که از فلان موضوع ترسی به خود راه دهی.

این نوع از هیپنوتیزم اگر از سوی افراد متخصص(دانش‌مندان روان‌کاو و روان‌شناس انجام گیرد، چه بسا در درمان برخی بیماری‌ها، ترس‌های بی‌جا، اضطراب‌ها و نگرانی‌ها) مؤثر باشد و بیمارانی را درمان کند.

اما آیا هیپنوتیزم برای رسیدن به کمال هم می‌تواند به ما کمک کند؟

باید بپرسیم منظور از کمال چیست؟ شاید بتوان کمال را این‌طور تعریف کرد: حرکت از نقطه‌ی الف و رسیدن به نقطه‌ی ب، پ، ت، ... برای دستیابی به اهداف ارزش‌مند و بلند.

گرچه الفبا 28 حرف بیش‌تر نیست، اما کمال، بی‌نهایت است. دانش‌آموزی که همیشه در همه‌ی درس‌هایش نمره‌های ناپلئونی می‌گیرد، اگر فرمول کمال را یاد بگیرد می‌تواند در حد ابوعلی سینا، انیشتاین، پرفسور حسابی و مانند آن‌ها در آسمان معرفت و کمال به پرواز درآید. نوجوانی که دچار ناباوری شده و خود را از انجام هرکاری ناتوان می‌بیند، با یاد گرفتن فرمول کمال و رسیدن به خودباوری می‌تواند در مدت کوتاهی از الف (نقطه‌ی آغاز) به نقطه‌های ج، د، ذ، ...(اهداف میانی) و حتی نقطه‌های نهایی صعود کند. دانش آموزی که از آغاز سال تحصیلی تا نزدیک امتحانات با کتاب‌ها وداع کرده، می‌تواند با عزمی نو، تلاشی مضاعف، همتی در خور و برنامه‌ریزی درست حتی یک ماه به امتحانات مانده‌ی خود را به اهداف میانی و حتی پایانی نزدیک سازد، البته به شرط این‌که فرمول کمال را بشناسد.

در امور معنوی هم کسی که مدتی دراز را در مسیری نادرست به سر برده، اگر جرقه‌ای در قلبش بزند، می‌تواند از این جرقه، آتشی بیفروزد و گذشته‌ی سیاه خود را در آن بسوزاند و آینده‌ای روشن، تابناک و پاک برای خود رقم زند. باز در صورتی که فرمول کمال را کشف کند یا از کسانی که در مسیر کمال گام نهاده‌اند نظرخواهی کند.

همه‌ی کسانی که در آسمان دانش درخشیدند، به اوج ثریا رسیدند، شهد شیرین خوش‌بختی را نوشیدند و جامعه را به روشنی و نور رساندند، کسانی بودند که راه رسیدن به کمال را کشف کرده بودند.

بی‌شک همه‌ی آن‌ها با طرح، برنامه‌ریزی، کار شبانه‌روزی در دنیای بیداری و هشیاری به قله‌ها رسیدند. اگر زندگی کسانی همچون ادیسون، گراهام‌بل، ویل بر رایت، پرفسور حسابی، علامه جعفری، علامه طباطبایی و... را که تحولات بزرگی در زندگی علمی، اجتماعی و فرهنگی مردم پدید آوردند، مطالعه کنیم، شاید حتی یک نمونه پیدا نکنیم که آن‌ها با خواب مصنوعی و هیپنوتیزم به قله‌های کمال رسیده باشند.

برعکس، همه‌ی آن‌ها در دنیای بیداری، با سرمایه‌ی عشق و برنامه‌ریزی درست و تلاش شبانه‌روزی به اهداف خود رسیدند.

نتیجه آن‌که، اساس هیپنوتیزم بر تلقین مثبت و نقاط قوت در عالم خواب نهفته است؛ اما اساس کمال و پیشرفت بر برنامه‌ریزی در دنیای بیداری و با حرکت و تلاش مداوم بستگی دارد.

توصیه‌ی نهایی ما به همه‌ی کسانی که می‌خواهند از راه هیپنوتیزم و خواب مصنوعی به قله‌های کمال برسند این است که: «هرکه در خواب است، بهره‌اش بر آب است.»

و به آنان که قصد دارند فلک را سقف بشکافند و طرحی نو دراندازند این است که هرروز دست کم سه‌بار این آیه از کتاب آسمانی را با خود زمزمه کنند که:

« هیچ‌کس بار دیگری را بر دوش نمی‌کشد

و برای انسان بهره‌ای جز سعی و کوشش او نیست

و البته سعی او به زودی دیده می‌شود

سپس به او پاداشی در خور، داده خواهد شد.»(1)

1) ألا تَزِِِِرُ وازِرَةٌ وِزْرَ اُخْری* وَ أنْ لَیْسَ لِلْإنْسانِ إلاّ ما سَعی* وَ أنّ سَعْیَهُ سَوْفَ یُری* ثُمّ یُجْزاهُ الْجَزاءَ الْأوْفی* (نجم 38 تا 41)