شبی که تمام نمی‌شود!

این روزها پنجره را که باز می‌کنی هوای سردی را تجربه می‌کنی. این روزها از پنجره که به بیرون نگاه می‌کنی می‌فهمی زمستان هنوز هم یکّه‌تازی می‌کند. دلشوره می‌گیری و به میزت نگاه می‌کنی که پر از کتاب‌های نخوانده است...

شاید حتی از اسمش هم فراری باشیم! شاید به ما می‌گویند شب امتحانی! شاید هنوز یاد نگرفته‌ای برنامه‌ای برای امتحان‌های‌مان بریزیم! شاید هنوز صبح‌های امتحان، صبحانه نخورده از خانه می‌زنیم بیرون! شاید استرس باعث می‌شود هیچ‌وقت به چیزی که می‌خواستیم نرسیم!

پریسا و ساناز را نزدیک کتاب‌خانه می‌بینم. اول دبیرستان‌اند و آمده‌اند کتاب‌خانه ثبت‌نام کنند. ازشان می‌پرسم آیا در طول سال درس می‌خوانید یا شب امتحانی هستید؟ پریسا می‌گوید که معمولاً برای تلنبار نشدن درس‌هایش از یک ماه قبل شروع به تقسیم‌بندی کتاب‌ها و مرور درس‌هایش می‌کند. پریسا می‌گوید بیش‌تر بچه‌های کلاس‌شان اما شب‌امتحانی‌اند و کتاب‌خانه‌ی محل‌شان فقط شب امتحان شلوغ می‌شود. ساناز می‌گوید معمولاً اول ترم تصمیم می‌گیرم در طول سال درس بخوانم و هیچ‌وقت هم موفق نمی‌شوم.

پاییز که تمام می‌شود دلشوره می‌گیرم. بابت تمام درس‌هایی که نخواندیم. صبح‌های جمعه‌ای که تا لنگ ظهر خوابیدیم، درس‌هایی که دوره نشد، کتاب‌هایی که داشتند تمام می‌شدند و ما به دادشان نرسیدیم، امتحان میان‌ترم‌هایی که غیبت کردیم و یا از بغل‌دستی‌مان در حل سؤال‌ها کمک گرفتیم... زمستان که نزدیک می‌شود بوی امتحان می‌آید. بوی شب‌هایی که مجبوریم تا صبح بنشینیم و درس بخوانیم. بوی ساعت‌هایی که تند می‌گذرد و صفحه‌های کتابی که تمام نمی‌شوند.

سهیل، علیرضا و میثم هم‌کلاسی‌اند. آن‌ها در سال سوم راهنمایی درس می‌خوانند. سهیل می‌گوید من هیچ‌وقت نتیجه‌ای را که می‌خواهم، نمی‌گیرم. می‌گوید دلیلش استرسی است که ماجرای امتحان به دانش‌آموزان وارد می‌کند. میثم و علیرضا هم موافق‌اند که اگر امتحان نبود و نمره‌اش براساس کار کلاسی حساب می‌شد خیلی بهتر بود. میثم می‌گوید به خاطر استرس یا یک اتفاق ناخوانده در شب امتحان ممکن است خیلی‌ها به حق واقعی‌شان نرسند.

شاید اگر گوش‌مان را بدهکار بعضی حرف‌ها کنیم امتحان را راحت‌تر از سر بگذرانیم!

1- وقتی شب‌های امتحان می‌خواهیم بیدار بمانیم سعی کنیم زیر نور مهتابی مطالعه نکنیم. نور مهتابی، گذر زمان را دیر می‌کند و باعث خستگی می‌شود.

2- اگر اتاق‌مان سرد است، به جای گرم‌تر کردن اتاق از پتو استفاده کنیم. گرم‌تر کردن اتاق، خواب‌آلودگی را افزایش می‌دهد.

3- اگر می‌خواهیم سر امتحان حرص از یاد بردن مطالب را نخوریم، پشت میز درس بخوانیم. نشستن روی زمین، راه رفتن در هنگام درس خواندن، مطالعه‌ی هم‌راه با موسیقی و مطالعه به حالت درازکش باعث از یاد بردن درس‌هایی می‌شود که خوانده‌ایم. الآن وقت مناسبی برای عوض کردن عادت‌ها نیست، اما بهتر است به همین نکات ریز دقت کنیم.

4- کتاب‌مان را بی‌خود شلوغ نکنیم. از شبرنگ کردن، خط کشیدن، توضیحات اضافی و حاشیه‌نویسی جلوگیری کنیم. کتاب شلوغ باعث آشفتگی و فراموشی مضاعف می‌شود. خیلی وقت‌ها شده که حتی صفحه‌ی پاسخ سؤالی را بلدیم، خود پارگراف را در ذهن‌مان می‌بینیم، اما نمی‌توانیم متن را به یاد بیاوریم.

5- سعی کنیم درس را توی دل‌مان بخوانیم. بلندخواندن، باعث می‌شود که انرژی زیادی صرف صحبت کردن و تولید صدا هدر بدهیم. انرژی‌ای که باعث خستگی ذهن و دهان می‌شود.

6- اگر امکانش بود شب زود بخوابیم و صبح زود بیدار شویم. صبحانه خوردن مسأله‌ی مهمی است، هرچند بهانه می‌آوریم که به خوردنش عادت نداریم؛ اما این امر باعث انرژی گرفتن مغز برای پردازش داشته‌هایش می‌شود.

7- برای آرامش ذهن و روح، بهتر است نماز بخوانیم و دعا کنیم. ناراحتی و استرس امتحان با نماز خواندن و دعا کردن تا حد معقولی کم می‌شود و باعث می‌شود ما آرامش داشته باشیم.

باید تصمیم‌های بزرگ را راحت گرفت. باید به خودمان یاد بدهیم چه‌طور برنامه‌ریزی کنیم. باید اسم شب امتحانی را از روی خودمان برداریم؛ تا دیگر غم‌بار به روزهای سرد نگاه نکنیم، دیگر دلشوره نداشته باشیم و شب‌های امتحان چراغ اتاق‌مان تا نزدیک صبح روشن نماند...

تا بتوانیم حتی وقت امتحان دادن بخندیم و بتوانیم مثل روزهای عادی زندگی بکنیم.

با استفاده از توصیه‌های دکتر نکوئی در سخنرانی امتحان﷼