با گذشتگان قدمی بزنیم

از بحر مبارکی

و بر پادشاهان واجب است آیین و رسم ملوک به‌جای آوردن از بهر مبارکی؛ و خرّمی کردن به اوّل سال.

هرکه روز نوروز جشن کند و به خرّمی پیوندد تا نوروز دیگر، عُمْر در شادی و خرّمی گزارد؛ و این تجربت، حُکما از برای پادشاهان کرده‌اند.

نوروزنامه- خیام نیشابوری

جشن جهان

نوروز که قرن‌های دراز است بر همه‌ی جشن‌های جهان فخر می‌فروشد از آن رو «هست» که یک قرارداد مصنوعی اجتماعی و یا یک جشن تحمیلی سیاسی نیست. جشن جهان است و روز شادمانی زمین، آسمان و آفتاب و جوش شکفتن‌ها و شور زادن‌ها و سرشار از هیجان هر آغاز.

جشن‌های دیگر غالباً انسان‌ها را از کارگاه‌ها، مزرعه‌ها، دشت و صحرا، کوچه و بازار، باغ‌ها و کشتزارها در میان اطاق‌ها و زیر سقف‌ها و پشت درهای بسته جمع می‌کند: زیرزمین‌ها، سالن‌ها، خانه‌ها... در فضایی گرم از نفت، روشن از چراغ، لرزان از دود، زیبا از رنگ و آراسته از گل‌های کاغذی، مقوایی، مومی، بوی کُندُر و عطر و...

اما نوروز دست مردم را می‌گیرد و از زیر سقف‌ها، درهای بسته، فضاهای خفه، لای دیوارهای بلند و نزدیک شهرها و خانه‌ها، به دامن آزاد و بی‌کرانه‌ی طبیعت می‌کشاند: گرم از بهار، روشن از آفتاب، لرزان از هیجان آفرینش و آفریدن، زیبا از هنرمندی باد و باران، آراسته با شکوفه، جوانه، سبزه و معطر از:

بوی باران، بوی سبزه، بوی خاک

شاخه‌های شسته، باران خورده، پاک

کویر- دکتر علی شریعتی

بهار دیگر

فرودین آمده امروز به رخسار دگر

گل‌فروشان به فروشند به بازار دگر

گل دگر، نغمه دگر، شوق دگر، شور دگر

گل‌فروش آمده با خرمن گل بار دگر

خوش‌خبر آمده چاووش بهاران، شنوید

عندلیبان به فغان‌اند به گلزار دگر

در جهان گشت اگر بارور این طرفه بهار

گل به بار آمده از همت گلکار دگر

سپیده کاشانی

ششم فروردین

نوروز خاصه، ششم فروردین‌ماه باشد و در آن روز هم جمشید بر تخت نشست و خاصان را طلبید و رسم‌های نیکو گذاشت و گفت: «خدای تعالی شما را خلق کرده است. باید که به آب‌های پاکیزه، تن را بشویید و غسل کنید و به سجده و شکر او مشغول باشید و هر سال در این روز به همین دستور عمل نمایید و این روز را بنابراین نوروز خاصه خوانند...» و گویند ساسانیان هر سال از نوروز عامه تا نوروز خاصه که شش روز باشد حاجت‌های مردم را برآوردندی و زندانیان را آزاد کردندی و مجرمان را عفو فرمودندی و به عیش و شادی مشغول بودندی.

برهان قاطع

شیرینی نوروز

چون شاهنشاهی به جمشید رسید، تجدید آیین ایزدپرستی کرده و نامید این روز را نوروز؛ و عید گرفت و گویند در این روز نیشکر به دست جمشید شکسته شد و از آن خورده شد و آبش معروف و مشهور گردیده و شکر از آن ساختند. بنابراین در نوروز خوردن شکر رسم شده از آن حلویات ساختند و خوردند و هنوز آن رسم برقرار است.

انجمن‌آرا