روزهای جهانی/ معلم

نامه را که می‌گشاید می‌بیند ارسالی از سوی جوانی است که تازه معلم شده و حالا از او که مرجع تقلید شیعه¹ است، درخواست پند کرده.

قلم در دست می‌گیرد و جوابش را با دو بیت شعر-که همان لحظه از دلش می‌جوشد- می‌دهد:

 معلم اگر از برای خدا

 کند آن‌چه برعهده دارد ادا

 هم او سرفرازست در نزد حق

 هم او را دهد حق به نیکی جزا²

این مقدمه، بهانه‌ای بود برای معرفی یکی دیگر از روزهای مورد احترام مردم دنیا: روز جهانی معلم.

معلمی شغل شریفی است. رهبر معظم انقلاب درباره‌ی آن می‌فرماید: «همه‌ی ما زیر بار منت معلمان هستیم.»³

در آموزه‌های دینی و ملی ما ایرانیان از معلمی به نیکی یاد شده است:

بدین کشور کسی خدمت‌گزار است

که دهقان است یا آموزگار است

اهمیت شغل معلمی در آن است که فرهنگ (یا همان دست‌آوردهای معنوی بشری) و تمدن (یا همان دست‌آوردهای مادی انسانی) وابسته به تدریس اوست.

در تقویم کشورهای دنیا روزهای مختلفی به نام معلم زینت یافته است که عمدتاً روز تولد یا درگذشت یک چهره‌ی فرهنگی است؛ برای مثال روز تولد کنفسیوس - فیلسوف و معلم چینی-  در تایوان روز معلم نام‌گذاری شده است.

در ایران قبل از انقلاب اسلامی روز یازده اردیبهشت روز معلم بود. آن هم به دلیل کشته شدن معلمی به نام دکتر ابوالحسن خانعلی که در تجمع اعتراضی فرهنگیان مقابل مجلس شورای ملی به ضرب گلوله‌ی پلیس پهلوی از پای درآمد.

با پیروزی انقلاب اسلامی سال‌روز شهادت معلم بزرگ حوزه و دانشگاه، استاد مرتضی مطهری – که دوازده اردیبهشت بود - روز معلم نامیده شد.

در چهل و چهارمین اجلاس وزرای آموزش و پرورش که در سال 1373 در شهر ژنو برگزار شد، فدریکو مایور، مدیرکل این اجلاس پیشنهاد داد که روزی به نام معلم نام‌گذاری شود. این پیشنهاد از سوی مجمع مورد توجه قرار گرفت و پنج اکتبر (سیزده مهر) هر سال به نام روز جهانی معلم تعیین شد.

- علت تعیین روز پنجم اکتبر به مناسبت روز جهانی معلم این بود که در چنین روزی، یونسکو و سازمان جهانی کار به صورت مشترک تصمیماتی برای بهبود وضعیت شغلی معلمان گرفته بودند.

- و سخن آخر این‌که اگر خوب نگاه کنیم، از نگاه اسلام همه‌ی روزها روز معلم و دانش‌آموز است که حضرت محمد(ص) فرموده‌اند: «ز گهواره تا گور دانش بجوی.»

1. آیت‌الله‌العظمی حاج شیخ‌علی صافی‌گلپایگانی.

2. دست‌خط معظم‌له نزد نگارنده موجود است.

3. در دیدار با معلمان 18/3/1393.