آمار

تعداد نشریات48
تعداد شماره‌ها2,293
تعداد مقالات33,216
تعداد مشاهده مقاله11,833,551
تعداد دریافت فایل اصل مقاله5,017,690
ضیائی فر, سعید. (1394). تأثیر آگاهی از فضای صدور در اجتهاد. اسلام و مطالعات اجتماعی, 22(84), 53-78. doi: 10.22081/jf.2017.63599
سعید ضیائی فر. "تأثیر آگاهی از فضای صدور در اجتهاد". اسلام و مطالعات اجتماعی, 22, 84, 1394, 53-78. doi: 10.22081/jf.2017.63599
ضیائی فر, سعید. (1394). 'تأثیر آگاهی از فضای صدور در اجتهاد', اسلام و مطالعات اجتماعی, 22(84), pp. 53-78. doi: 10.22081/jf.2017.63599
ضیائی فر, سعید. تأثیر آگاهی از فضای صدور در اجتهاد. اسلام و مطالعات اجتماعی, 1394; 22(84): 53-78. doi: 10.22081/jf.2017.63599

تأثیر آگاهی از فضای صدور در اجتهاد

فقه
مقاله 3، دوره 22، شماره 84، تیر 1394، صفحه 53-78    اصل مقاله (530.51 K)
نوع مقاله: مقاله پژوهشی
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22081/jf.2017.63599
نویسنده
سعید ضیائی فر*
دانشیار پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی
تاریخ دریافت: 03 تیر 1396،  تاریخ پذیرش: 03 تیر 1396 
چکیده
یکی از اموری که برخی از دانشوران فقه و اصول در اجتهاد ذکر کرده‌اند، آگاهی از فضای نزول آیات و صدور روایات است. در این مقاله تلاش شده است تا معنای آگاهی از فضای صدور توضیح داده، گزارشی اجمالی از پیشینه آن عرضه و ضرورت آن مطرح و احتمال‌ها و دیدگاه‌های مربوط به آن طرح و بررسی شود.
دانشوران فقه و اصول عبارات را از نظر دلالت بر معنا به سه دسته‌ صریح، ظاهر و مجمل تقسیم کرده‌اند. به اعتقاد نگارنده، آگاهی از فضای صدور در عبارات ظاهر و مجمل تأثیر دارد و به سود این دیدگاه ادله‌ای را فراهم آورده و اشکالاتی که در این زمینه است، پاسخ داده است، ولی دلیل معتبری وجود ندارد که این آگاهی را در عبارات صریح هم مؤثر بدانیم، مگر اینکه احتمال داده شود که عبارتی از جهتی صریح نیست و مراجعه به فضای صدور می‌تواند توهم یا ادعای صراحت عبارت را از بین ببرد.
کلیدواژه‌ها
تأثیر؛ ‌اجتهاد؛ تفسیرمتن؛ فضای‌صدور؛ صریح؛ ظاهر؛ مجمل
عنوان مقاله [English]
Impact of knowing the cause of delivering precepts on the legal reasoning (Ijtihad)
نویسندگان [English]
Saeid Ziyaifar
Associate Professor, Islamic Science and Culture Academy
چکیده [English]
As cited by some of the Muslim Jurists(Faqih) and Legists (`Usuli), one of the affective elements on the Ijtihad is the knowing the cause of revealing the verses and issuing the narrations.  In this article, it has been tried to explain the meaning of knowing the cause of delivering the ordinances, put forward a brief report of its history and necessity, and state and review its related possibilities and viewpoints.
The Faqih and `Usuli have divided the phrases, according to their implied meanings, into three categories: obvious, apparent and obscure. In accordance with the writer`s opinion, the mentioned awareness has effected on the apparent and obscure meanings, and provided some evidence in favor of this view point and answered the problems which are raised  in this area; but there is no valid evidence that the obvious texts are effected by that awareness, unless it is probable that a text is not clear in an aspect, and the reference to the context of delivering can negate the illusion and claim of clearness of a text.
کلیدواژه‌ها [English]
effect, legal reasoning, interpretation of a text, clearness, apparent and vague
مراجع

1. آخوند خراسانی، محمدکاظم (1412ق)، کفایة الاصول، مؤسسۀ آل‌البیت، بیروت، چاپ دوم.

2. اشراقی ترابی، ولی‌الله (1362)، مقدمه تفسیر شاهی، انتشارات نوید، تهران، چاپ اول.

3. امام خمینی، روح‌الله (1379)، کتاب‌البیع، مؤسسۀ تنظیم و نشر آثار الإمام‌الخمینی، تهران، چاپ اول.

4. ـــــــــــــــــــــــ (1376)، الاجتهاد والتقلید، مؤسسة تنظیم و نشر آثار الإمام‌الخمینی، تهران، چاپ اول.

5. برقی، احمد (1330)، المحاسن، دارالکتب الاسلامیه، تهران، چاپ اول.

6. جوادی آملی، عبدالله (1387)، تفسیر تسنیم، مرکز نشر اسراء، قم، چاپ هفتم.

7. حرعاملی، محمد (1416ق)، وسائل‌الشیعه، مؤسسه‌آل‌البیت، قم، چاپ دوم.

8. حکیم، محمدتقی (1418ق)، الأصول العامه للفقه ‌المقارن، المجمع العالمی لأهل‌البیت، قم، چاپ دوم.

9. حمیری، عبدالله (1413ق)، قرب‌الاسناد، مؤسسه‌آل‌البیت، قم، چاپ اول.

10. خضری، محمد (1385ق)، اصول‌الفقه، المکتبةالتجاریة الکبری، مصر.

11. زحیلی، وهبه (1427ق)، التفسیرالوسیط، دارالفکرالمعاصر، بیروت، چاپ دوم.

12. زرکشی، بدرالدین (1391ق)، البرهان فی‌علوم‌القرآن، المکتبة العربیه، بیروت.

13. سیستانی، سیدعلی (1414ق)، قاعده لاضرر، مکتب آیت‌الله‌العظمی‌السیستانی، قم، چاپ اول.

14. سیوطی، جلال‌الدین (1416ق)، الاتقان، دارالفکر، بیروت، چاپ اول.

15. شاطبی، ابراهیم (بی‌تا)، الموافقات، دارالفکر، بیروت.

16. شمس‌الدین، محمدمهدی (1412ق)، فی‌الاجتماع السیاسی‌الإسلامی، المؤسسة الدولیه، بیروت، چاپ اول.

17. شهید اول، محمد (بی‌تا)، القواعد الفوائد، مکتبة المفید، قم، چاپ اول.

18. شیخ صدوق، محمد (1361)، معانی‌الاخبار، مؤسسة‌النشرالاسلامی، قم، چاپ اول.

19. شیخ طوسی، محمد (1363)، الاستبصار، دارالکتب‌الاسلامیه، تهران، چاپ چهارم.

20. ـــــــــــــــــــــــ (1407ق)،الخلاف، مؤسسة النشر الاسلامی، قم، چاپ اول.

21. ـــــــــــــــــــــــ (1412ق)، النهایه، مؤسسة‌النشرالاسلامی، قم، چاپ اول.

22. شهید اول، محمد (1417ق)، الدروس الشرعیة، مؤسسة النشر الاسلامی، قم، چاپ دوم.

23. شیرازی، سیدمحمد (1424ق)، تقریب‌القرآن‌الاذهان، دارالعلوم، بیروت، چاپ اول.

24. صدر، سیدمحمدباقر (1417ق)، الاتجاهات المستقبلة‌ لحرکة‌ الاجتهاد چاپ‌شده در الاجتهاد والحیاة، به کوشش محمد حسینی، مرکزالغدیر، قم، چاپ دوم.

25. صفار، محمد (1362)، بصائر الدرجات، الاعلمی، تهران، چاپ اول.

26. ضیائی‌فر، سعید (1390)، مکتب فقهی امام خمینی، عروج، تهران، چاپ اول.

27. علامه حلی، حسن (1429ق)، نهایة‌الوصول، مؤسسة الامام الصادق، قم، چاپ اول.

28. علامه طباطبایی، سیدمحمدحسین (1353)، قرآن در اسلام، دارالکتب الاسلامیه، تهران، چاپ دوم.

29. ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ (1394ق)، المیزان فی‌تفسیر القرآن، اسماعیلیان، قم، چاپ سوم.

30. فاضل لنکرانی، محمد (1370)،«مصاحبه با آیت‌الله فاضل لنکرانی»، دو ماهنامه حوزه، ش43-44.

31. فاضل لنکرانی، محمد (1420ق)، نهایة‌التقریر (تقریرات درس آیت‌الله بروجردی)، مرکز فقه الأئمة‌الأطهار، قم، چاپ سوم.

32. فاکر مبیدی، محمد (1385ق)، قواعدالتفسیر لدی الشیعة والسنة، المجمع العالمی للتقریب بین المذاهب الاسلامیه، تهران، چاپ اول.

33. فخر رازی، محمد (1421ق)، التفسیر الکبیر، دارالکتب العلمیه، بیروت، چاپ اول.

34. فیض کاشانی، محسن (1373)، الوافی، مکتبة الإمام أمیرالمؤمنین7، اصفهان، چاپ اول.

35. ـــــــــــــــــــــــــــ (1362)، الصافی، کتابفروشی اسلامیه، تهران، چاپ ششم.

36. کلینی، محمد (1388ق)، الکافی، دارالکتب الاسلامیه، تهران، چاپ سوم.

37. مجلسی، محمدباقر (1403ق)، بحارالانوار، مؤسسة الوفاء، بیروت، چاپ دوم.

38. معرفت، محمدهادی (1415ق)، التمهید، مؤسسة النشرالإسلامی، قم، چاپ اول.

39. ملکیان، مصطفی (1385)، پیش‌درآمدی بر مکتب‌شناسی فقهی، به کوشش سعید ضیائی‌فر، پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی، قم، چاپ اول.

40. منتظری، حسینعلی (1416ق)،البدر الزاهر (تقریرات درس آیت‌الله بروجردی)، کتابفروشی شهید محمد منتظری، قم، چاپ سوم.

41. ـــــــــــــــــــــــ (1430ق)، محاضرات فی‌اصول‌الفقه (تقریرات درس خارج اصول فقه امام خمینی) مؤسسه تنظیم و نشر آثار الإمام الخمینی، تهران، چاپ اول .

42. نراقی، احمد (1416ق)، مستند الشیعة، مؤسسة آل‌البیت:، مشهد، چاپ اول.

43. نجفی، محمدحسن (1368)، جواهر الکلام، دارالکتب الاسلامیة، تهران، چاپ سوم.

44. واحدی، علی (بی‌تا)، اسباب النزول، عالم الکتب، بیروت، چاپ اول.

45. واعظی، احمد (1390)، نظریه تفسیر متن، پژوهشگاه حوزه و دانشگاه، قم، چاپ اول .

46. وحید بهبهانی، محمدباقر (1416ق)، الرسائل الاصولیه، مؤسسة الوحید البهبهانی، قم، چاپ اول.

47. هاشمی شاهرودی، سیدمحمود (1405ق)، بحوث فی ‌علم‌الاصول (تقریرات درس خارج اصول آیت‌الله صدر) قم، چاپ چهارم.

 

آمار
تعداد مشاهده مقاله: 624
تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 573