آمار
| تعداد نشریات | 54 |
| تعداد شماره‌ها | 2,387 |
| تعداد مقالات | 34,316 |
| تعداد مشاهده مقاله | 12,993,344 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 5,705,547 |
تبیین و بررسی فقهی تجسس در فعالیتهای اطلاعاتی ـ امنیتی | ||
| فقه | ||
| مقاله 4، دوره 22، شماره 84، تیر 1394، صفحه 79-102 اصل مقاله (683.02 K) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22081/jf.2017.63608 | ||
| نویسندگان | ||
| مرتضی سلیمانی1؛ یاسر سلیمانی2 | ||
| 1استادیار دانشگاه امام باقر(ع) | ||
| 2مدرس دانشگاه و پژوهشگر کارشناس مرکز تحقیقات میان رشته ای علوم انسانی و اسلامی دانشگاه امام صادق ع | ||
| تاریخ دریافت: 03 تیر 1396، تاریخ پذیرش: 03 تیر 1396 | ||
| چکیده | ||
| جمهوری اسلامی ایران که الگوی نظام اسلامی را معرفی کرده و به تشکیل سازمان اطلاعات اقدام ورزیده، همواره با این سؤال مواجه بوده که حدود تجسس از حریم خصوصی افراد از منظر فقه امامیه چیست و چه حکمی دارد؟ پژوهش حاضر با بهره‌گیری از روش تحلیلی ـ توصیفی و با استناد به مبانی نقلی وحیانی و عقلیِ برهانی، به بررسی این موضوع میپردازد. بدین منظور موارد حرمت و عدم جواز تجسس از حریم افراد و تجسس ضد حکومت اسلامی مورد فحص و تدقیق واقع گشت. در مورد تجسس از حریم افراد می‌توان گفت از مجموع ادله، حرمت تجسس به‌طور مطلق به‌دست می‌آید. اگر بگوییم ادله حرمت تجسس، مطلق و شامل همه موارد تفتیش و تجسس است، در صورت تعارض و تنافی میان تجسس با عناوین و حالات مختلف دیگر، باید طبق قانون تزاحم عمل کرد و اهمّ و اصلح را به‌دست آورد و آن را مقدم کرد، اما اگر موضوع تجسس حرام را مقید به هتک عرض افراد و اغراض فاسد بدانیم، قهراً در مواردی که اغراض صحیح و مفید مقصود باشد، تخصصاً از موضوع تجسس حرام خارج خواهد بود. تجسس ضد حکومت اسلامی نیز با استناد به ادله عقلی و نقلی حرام است. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| تجسس؛ حرمت؛ حریم؛ حرام؛ سازمان اطلاعاتی ـ امنیتی | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| Jurisprudential explaining and reviewing the surveillance on the security - intelligence activities | ||
| نویسندگان [English] | ||
| Morteza Soleimani1؛ Yaser Soleimani2 | ||
| 1Assistant Professor | ||
| چکیده [English] | ||
| Islamic Republic of Iran which has introduced a model of Islamic system and formed an Intelligence Service, has been usually faced by these two questions: according to Imami Jurisprudence, what are the limits of a snoop on the persons` privacy and what is the precept of Imami Law? By using a descriptive-analytical method and based on the narrative revealed foundations and rational - discursive ones, this research examines the subject. For this purpose, the prohibition and non permission of snooping the individuals` privacy and the Islamic government were to be considered and researched. Regarding the surveillance of the individuals` privacy, it can be said that the prohibition of snoop is absolutely understood from all the legal evidence. If we say that the evidence of prohibiting the surveillance is absolute and include all of the inspections and searches, it should be acted in accordance with the contradiction rules and obtained the more important and competent one and be made it prior to the other when there are some conflicts between the surveillance and the other different titles and situations. But if we make the subject of the prohibited surveillance limited to damaging the persons` reputation and the depraved aims, the rightful and useful purposes are necessarily outside of the mentioned prohibited subject. Based on the rational and narrative sources, surveillance against the Islamic government is forbidden. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| surveillance, prohibition, privacy, forbidden, security - intelligence service | ||
| مراجع | ||
|
1. قرآن کریم. 2. نهج‌البلاغه. 3. ابن‌أبی‌الحدید، عبد الحمید بن هبة الله، (1404ق)، شرح نهج البلاغة،مکتبة آیت‌الله المرعشی النجفی، قم. 4. ابن‌ادریس کتانی، عبدالحی (1413ق)، تراتیب الاداریة، دارالفکر، بیروت. 5. ابن‌بابویه، محمّد بن علی (1406ق)، ثواب الأعمال و عقاب الأعمال، دار الشریف الرضی للنشر، قم. 6. ابن‌منظور، محمد بن مکرم (1414ق)، لسان العرب، دارالفکر، بیروت. 7. ابن‌هشام، عبدالملک (1412ق)، السیرة النبویة، دار احیاء التراث العربی، بیروت. 8. احمدی میانجی، علی (1384)، اطلاعات و تحقیقات در اسلام، دادگستر، تهران. 9. الواری، غلام و حسین صابری، (1387)، «پژوهشی فقهی ـ جزایی در تجسس و تفتیش عقاید»، فصلنامه مقالات و بررسیها، ش89 . 10. بخاری، محمد بن اسماعیل (1387)، مترجم: عبدالعلی‌نور احراری، صحیح البخاری، تربت جام: شیخ‌الاسلام احمد جام. 11. بشروی خراسانی، عبدالله بن محمد، فاضل تونی (1412ق)، الوافیة فی اصول الفقه، مجمع فکر الاسلامی. 12. تمیمی مغربی، ابوحنیفه نعمان بن محمد (1385ق)، دعائم الاسلام فی ذکر الحلال و الحرام و القضایا و الاحکام، مؤسسه آل البیت:، قم. 13. ثعالبی، ابوزیدعبدالرحمن بن محمد(1416ق)، الجواهر الحسان (تفسیر ثعالبی)، به کوشش ابومحمد غماری، دار الکتب، بیروت. 14. حرانی، حسن بن علی بن حسین، (1402ق)، تحف العقول، انتشارات اسلامی، قم. 15. خرازی، سید محسن (1380)، «کاوشی در حکم فقهی تجسس»، فصلنامه فقه اهل بیت، ش26. 16. خویی، میرزا حبیب الله، (بی‌تا)، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغه، مکتبه الاسلامیه، تهران. 17. دعموش العاملی، علی (1387)، دایرة المعارف اطلاعات و امنیت در آثار و متون اسلامی، ترجمه باقری‌مهیاری، غلامحسین؛ گرمابدری، رضا، انتشارات دانشگاه امام حسین7، تهران. 18. سیوطی، عبدالرحمن ابی بکر، (1424ق)، الدر المنثور فی التفسیر بالمأثور، مکتبة آیت‌الله المرعشی النجفی، قم. 19. شرتونی، سعیدخوری(1403ق)، اقرب الموارد، منشورات مکتبه آیت‌الله مرعشی نجفی، قم. 20. طباطبایی، سید محمدحسین (1393ق)، المیزان فی تفسیر القرآن، موسسه الاعلمی للمطبوعات، بیروت. 21. طبرسی، فضل بن حسن(بی‌تا)، المؤتلف من المختلف بین ائمه السلف، مجمع البحوث الاسلامیه، مشهد. 22. طریحی، فخرالدین‌بن‌محمد(1410ق)، مجمع البحرین، دارالکتب العربیه، بیروت. 23. طوسی، جعفر محمد بن الحسن، (بی‌تا)، رجال الطوسی، مؤسسة النشر الاسلامی، قم. 24. عسقلانی، ابوالفضل‌شهاب‌الدین‌احمد (1410ق)، فتح الباری فی شرح صحیح البخاری، دارالمعرفه، بیروت. 25. عظیمی گرکانی، هادی (1387)، «بررسی فقهی تجسس در اسلام»، فصلنامه فقه و تاریخ تمدن، ش17. 26. علامه حلی، حسن بن یوسف بن مطهر (1417ق)، کشف المراد فی شرح تجرید الاعتقاد، موسسه النشر الاسلامی، قم. 27. ـــــــــــــــــــــــ (1406ق)، مبادی الوصول الی علم الاصول، دار الاضواء، بیروت. 28. علی اکبری بابوکانی، احسان و اسماعیل اسفندیاری (1388)، «بررسی قلمرو حکم اولیه جاسوسی و تجسس در اسلام»، فصلنامه بلاغ مبین، ش21. 29. علی اکبری بابوکانی، احسان، صادقی، حسین، (1391)، تجسس از حریم خصوصی افراد در فقه امامیه، انتشارات دانشگاه امام صادق7، تهران. 30. غروی نایینی، محمد حسن (1324ق)، فوائدالاصول، به قلم محمدعلی کاظمینی، اسلامی، قم. 31. فراهیدی، خلیل‌بن‌احمد(1410ق)، کتاب العین، نشر هجرت، قم. 32. فیروزآبادی، ابوطاهر (بی‌تا)، تنویر المقیاس من تفسیر ابن عباس، دار الکتب العلمیه، بیروت. 33. فیض کاشانی، محمد بن محسن (1388)، معادن الحکمة، به کوشش علی اکبر غفاری، مکتبه الصدوق، تهران. 34. قلقشندی، ابوالعباس احمد (1334ق)، صبح الاعشی فی صناعة النشاء، دارالکتاب السلطانیه، قاهره. 35. کلینی، محمد بن یعقوب (1407ق)، الکافی، دار الکتب الإسلامیة، تهران. 36. مجلسی، محمد باقر بن محمد تقی (1403 ق)، بحار الأنوار، دار إحیاء التراث العربی، بیروت. 37. محدث نوری، میرزاحسین (1408ق)، مستدرک الوسائل و مستنبط المسائل، مؤسسه آل البیت، بیروت. 38. محقق، محمدباقر(بی‌تا)، دایرةالفرائد در فرهنگ قرآن، بعثت، تهران. 39. مذکور، محمد (1378)، مباحث الحکم عند الاصولیین، انتشارات اسلامیه، تهران. 40. مشکینی، میرزا علی اکبر (1386)، مصطلحات الفقه، الهادی، قم. 41. المطهر الحلی، جمال الدین الحسن بن یوسف (1405 ه ـ 1985 م)، الالفین فی امامة امیرالمؤمنین علی بن ابی‌طالب (ع)، نشر مکتبه الالفین، کویت. 42. منتظری، حسینعلی (1371)، مبانی فقهی حکومت اسلامی، ترجمه و تقریر ابوالفضل شکوری، نشر تفکر، تهران. 43. موسوی خمینی، روح‌الله (بی‌تا)، الرسائل العشره، ناشر مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی، تهران. 44. ـــــــــــــــــــــــ (بی‌تا)، صحیفه نور، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی، تهران. 45. نجار، عبد‌الو‌هاب (بی‌تا)، قصص الانبیاء، دار الرائد العربی، بیروت. 46. هانی، احمد (1974ق)، الجاسوسیة بین الوقایه و العلاج، الشرکة المنجدة للنشر والتوزیع، قاهره. سایتها47. سایت وزارت اطلاعات جمهوری اسلامی ایران، بخش قوانین و مقررات، به نشانی: www.vaja.ir 48. نرم افزار جامع الاحادیث 3.5، مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی. 49. نرم افزار جامع التفاسیر نور 3، مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی.
| ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 1,776 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 1,249 |
||