آمار
| تعداد نشریات | 54 |
| تعداد شماره‌ها | 2,398 |
| تعداد مقالات | 34,482 |
| تعداد مشاهده مقاله | 13,205,313 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 5,827,806 |
بررسی و نقد نظریه حکیم سبزواری در تبیین «أمر بین أمرین» | ||
| نقد و نظر | ||
| مقاله 2، دوره 22، شماره 85، فروردین 1396، صفحه 20-42 اصل مقاله (561.8 K) | ||
| نوع مقاله: علمی ـ پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22081/jpt.2017.63748 | ||
| نویسندگان | ||
| اصغر رمضانی1؛ علیرضا آل بویه2 | ||
| 1دانشجوی دکتری کلام اسلامی و محقق پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی | ||
| 2استادیار پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی | ||
| تاریخ دریافت: 24 تیر 1396، تاریخ پذیرش: 24 تیر 1396 | ||
| چکیده | ||
| یکی از مهم‌ترین مباحث مطرح در جامعه فکری مسلمانان ربط و نسبت افعال ارادی انسان با نظام افعال الهی است؛ به‌گونه‌ای‌که هر کدام از جریان‌های فکری در قبال آن موضع گرفته‌اند. به‌طور‌کلی در این مسئله چهار نظریه مطرح است: نظریه جبر مطلق، نظریه تفویض مطلق؛ نظریه کسب و نظریه «أمرٌ بین أمرین». سه نظریه نخست به اهل سنت مربوط است و نظریه اخیر ویژۀ پیروان اهل‌بیت پیامبر9(ص) می‌باشد. مشکل سه نظریه نخست آن است که در تعارض با آموزه‌های دینی است. نظریه «امر بین امرین»، نافی جبر مطلق و تفویض مطلق است و اندیشمندان امامیه در تفسیر و تبیین آن تاکنون نظریه‌های مختلفی ارائه کرده‌اند. حکیم سبزواری از جمله کسانی است که کوشیده است بر مبنای اصل هستی‌شناختی «وحدت شخصی حقیقت وجود» تبیینی عقلانی از این نظریه به دست دهد. در این مقاله تبیین وی از این مسئله بررسی و نقد شده است. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| جبر و اختیار؛ نظریه جبر؛ نظریه تفویض؛ نظریه کسب؛ نظریه «امر بین امرین» | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| An Examination and a Critique of Sabzawari’s Account of “al-Amr Bayn al-Amrayn” | ||
| نویسندگان [English] | ||
| اصغر رمضانی1؛ alireza alebouyeh2 | ||
| 1PhD Student of Islamic theology, and a researcher at Islamic Sciences and Culture Academy | ||
| 2Assistant Professor at Islamic Sciences and Culture Academy | ||
| چکیده [English] | ||
| A significant debate within the intellectual community of early Muslims was the relationship between human volitional acts and the system of divine acts, with each school of thought taking a different position concerning it. In general, there are four theories about the relationship: absolute “jabr” or predetermination, absolute “tafwīḍ” or freedom (delegation of affairs to human beings), the theory of “kasb” (acquisition), and the theory of “al-amrbayn al-amrayn” (something between the two things). The first three theories are propounded by Sunni scholars, and the last theory is propounded by the followers of the Prophet’s (s) household or Ahl al-Bayt. The problem with the first three theories is that they contradict certain religious doctrines. The theory of “al-amrbayn al-amrayn” rejects both absolute predetermination and absolute freedom, but its positive proposal has been differently accounted for by Imami scholars. The Shiite philosopher, Sabzawari, has tried to provide a rational or philosophical account of the theory in terms of the ontological principle of the “personal unity of the reality of existence”. His account is examined in this paper. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| Jabr (predetermination), Free Will, theory of predetermination, theory of absolute freedom (tafwīḍ), theory of kasb (acquisition), theory of al-amrbayn al-amrayn | ||
| مراجع | ||
|
قرآن‌کریم، ترجمه محمدمهدی فولادوند. 1. سبزواری، ملاهادی (1362)، اسرار الحکم، با حواشی و مقدمه ابوالحسن شعرانی، تهران: کتاب‌فروشی اسلامیه. 2. ـــــــــــــــــــــــــــ (1375) شرح دعاء الصباح، تحقیق: نجفقلی حقیقی، تهران: انتشارات دانشگاه تهران. 3. ـــــــــــــــــــــــــــ (1376)، رسائل حکیم سبزواری؛ تعلیق و تصحیح سیدجلال الدین آشتیانی، تهران: انتشارات اسوه. 4. ــــــــــــــــــــــــــــ (1385)، شرح الاسماء، تحقیق: نجفقلی حبیبی، تهران: انتشارات دانشگاه تهران. 5. ـــــــــــــــــــــــــــــ (1386)، شرح المنظومه؛ تحقیق و تعلیق محسن بیدارفر، قم: انتشارات بیدار. 6. شیرازی، صدرالدین محمد (1382)، شواهد الربوبیه با حواشی ملاهادی سبزواری، تصحیح و تعلیق: سیدجلال الدین آشتیانی، قم: بوستان کتاب،. 7. ـــــــــــــــــــــــــــــــــ (1981)، الحکمة المتعالیه فی الاسفار العقلیه الاربعه، بیروت: دار احیاء التراث. 8. کلینی، محمد بن‌یعقوب (1429ق)، الکافی، ج 1، قم: دار الحدیث. 9. مدرسی طباطبایی، سیدحسین (1386)، مکتب در فرایند تکامل، ترجمه هاشم ایزدپناه، تهران: انتشارات کویر. 10. اسدآبادی، قاضی عبد الجبار (1965م)، المغنی فی ابواب التوحید والعدل، تحقیق: جورج قنواتی، قاهره: الدار المصریه. 11. شهرستانی، محمد بن‌عبدالکریم (1364)، الملل والنحل، قم: الشریف الرضی. 12. اشعری، ابوالحسن (1400ق)، مقالات الاسلامیین واختلاف المصلین، تصحیح: هلموت ریتر، آلمان ـ ویسبادن: فرانس شتایر. 13. اشعری، ابوالحسن (بی تا)، اللمع، تصحیح: حموده غرابه، قاهره: المکتبة الازهریه للتراث. 14. جامی، نورالدین عبدالرحمان (1383) لوایح، تصحیح: یان ریشار، تهران: انتشارات اساطیر. 15. لاهیجی، شمس الدین محمد (1385)، مفاتیح الاعجاز فی شرح گلشن راز، تصحیح محمدرضا برزگر خالقی، تهران: انتشارات زوّار. 16. طبرسی، احمد بن‌علی (1403ق)، الاحتجاج علی اهل اللجاج، تصحیح: محمدباقر خرسان، مشهد: نشر مرتضی. 17. طبرسی، فضل بن‌حسن (بی تا)، مجمع البیان فی تفسیر القرآن، تصحیح: هاشم رسولی، تهران: انتشارات ناصر خسرو. 18. مجلسی، محمدباقر(1403ق)، بحار الانوار، بیروت: دار احیاء التراث العربی. 19. شیخ صدوق (1398ق.)، التوحید، تصحیح: سیدهاشم حسینی، قم: انتشارات جامعه مدرسین حوزه علمیه قم. 20. آملی، سیدحیدر (1368)، جامع الاسرار ومنبع الانوار، تصحیح: هانری کربن و عثمان اسماعیل یحیی، تهران: انتشارات علمی و فرهنگی.
| ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 2,633 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 990 |
||