آمار
| تعداد نشریات | 48 |
| تعداد شماره‌ها | 2,291 |
| تعداد مقالات | 33,203 |
| تعداد مشاهده مقاله | 11,810,220 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 4,994,229 |
طرح دادخواست علیه دولت و حاکم اسلامی و شرط صلاحیت رسیدگی به آن | ||
| فقه | ||
| مقاله 1، دوره 22، شماره 86، دی 1394، صفحه 7-32 اصل مقاله (561.25 K) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22081/jf.2015.64529 | ||
| نویسنده | ||
| سید ضیاء مرتضوی* | ||
| دانشیار پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی | ||
| تاریخ دریافت: 13 دی 1395، تاریخ بازنگری: 24 مهر 1396، تاریخ پذیرش: 15 مرداد 1396 | ||
| چکیده | ||
| در اختلافات میان حاکم و دولت اسلامی با شهروندان، افزون بر پرسش از اصل امکان طرح دادخواست علیه حاکم و دولت، این پرسش هست که چه کسی صلاحیت رسیدگی به آن را دارد؟ آیا حاکم می‌تواند به شکایتی رسیدگی کند که در آن خودش یک طرف دعوا به‌شمار می‌رود؟ چنان‌که این پرسش نیز وجود دارد که آیا حاکم یا دولت اسلامی در استیفای حقوق عمومی به طرح شکایت نیازی دارد یا خود می‌تواند برمبنای ولایت مطلقه، چنان‌که گمان رفته، بدون پایبندی به راهکار قضایی اقدام کند؟ در این مقاله با گذری اجمالی بر جواز طرح دادخواست علیه حاکم، دیدگاه اکثریت قاطع فقیهان تأیید شده است: در آن دسته از دعاوی که یک طرف آن قاضی و حاکم اسلامی باشد، باید به داوری شخص سوم رجوع گردد. ازسوی‌دیگر در طرح دادخواست علیه دولت که شخصیت آن واقعیتی جز اعتبار ندارد، با این پرسش روبه‌روست که آیا علیه شخص حقوقی می‌توان طرح دعوا کرد؟ در این مقاله افزون بر پاسخ مثبت به این پرسش، در بیان نوع نسبت میان شخص حقیقیِ حاکم و شخص حقوقیِ دولت چند فرض مطرح شده و به‌اقتضای هریک، ماهیت طرح دادخواست علیه دولت توضیح داده شده است. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| قضاوت؛ حاکم اسلامی؛ دولت اسلامی؛ ولایت مطلقه؛ شخصیت حقوقی | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| Bringing an action versus the Islamic state and governor and jurisdiction of trial court over it | ||
| نویسندگان [English] | ||
| sayyed ziya mortazavi | ||
| چکیده [English] | ||
| In disputes between the Muslim governor and state with the citizens, apart from the issue of initiating an action versus the ruler and government, there is this question that who is competent for its trial? Can this ruler hear the case which himself is one part of it? Similarly, there is this question that does the Islamic ruler or state require to raise an action in order to receive the public rights or , as thought by others, according to his absolute guardianship, can the governor carry it out without resorting to any judicial strategy? In this paper, with a glance at the admissibility of bringing an action versus a governor, absolute majority of Shiite jurists`s viewpoint have been confirmed: in those cases that the Islamic Governor or judge is one of the parties, it should be resorted to arbitration of a third person. In the other hand, by raising an action against state which its personality has no reality except abstraction, there is a question that can it bring an action against a legal person? In this article, in addition to a positive answer to the mentioned questions, it was stated that there are some probabilities regarding the types of relationship between natural person of a governor and legal person of a state, and the nature of initiating proceedings was explained as each case appropriates. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| Judgment, Islamic governor, Islamic state, absolute guardianship and legal personality | ||
| مراجع | ||
|
1. ابن‌طاووس (رضی‌الدین سیدعلی) (1400ق)، الطرائف فی معرفة مذاهب الطوائف (دوجلدی، یک‌مجلد)، قم، چاپخانه خیام. 2. اردبیلی، محمدعلی (1383)، حقوق جزای عمومی (دوجلدی)، تهران، میزان، چاپ هفتم. 3. اردبیلی، احمد‌بن‌محمد (1403ق)، مجمع الفائدة و البرهان فی شرح إرشاد الأذهان (چهارده‌جلدی)، قم، دفتر انتشارات اسلامی. 4. انصاری، مرتضی (1415ق)، القضاء و الشهادات، قم، کنگرۀ جهانی بزرگداشت شیخ اعظم انصاری. 5. _________ (1416ق)، فرائد الأصول (دوجلدی)، قم، دفتر انتشارات اسلامی. 6. تیموری، محمد (1385)، «ماهیت شخصیت حقوقی و نظریات مرتبط به آن»، دانش‌پژوهان، ش9. 7. حر عاملی، محمدبنحسن (1409ق)، وسائل الشیعة (سی‌جلدی)، قم، مؤسسه آل البیت:. 8. روحانی، سیدصادق حسینی (1412ق)، فقه الصادق7 (بیست‌وشش‌جلدی)، قم، دارالکتاب ـ مدرسۀ امام صادق7. 9. سروش محلاتی، محمد (1394)، برگ‌های سیاه ستم، قم، انصاریان. 10. شهید ثانی (زین‌الدین عاملی جبعی) (1413ق)، مسالک الأفهام إلی تنقیح شرائع الإسلام (پانزده‌جلدی)، قم، مؤسسة المعارف الإسلامیة. 11. شیخ صدوق (محمدبن‌علی‌بن‌بابویه) (1386ق)، علل الشرائع (دوجلدی)، قم، کتاب‌فروشی داوری. 12. ____________________ (1378ق)، عیون اخبار الرضا7 (دوجلدی، یک‌مجلد)، بی‌جا، جهان. 13. ____________________ (1413ق)، من لا یحضره الفقیه (چهارجلدی)، قم، دفتر انتشارات اسلامی، چاپ دوم. 14. شیخ طوسی، محمدبنحسن (1387ق)، المبسوط فی فقه الإمامیة (هشت‌جلدی)، تهران، المکتبة المرتضویة لإحیاء الآثار الجعفریه، چاپ سوم. 15. صاحب جواهر (محمد‌حسن نجفی) (1404ق)، جواهر الکلام فی شرح شرائع الإسلام (چهل‌وسه‌جلدی)، تحقیقِ عباس قوچانی، بیروت، دار إحیاء التراث العربی، چاپ سوم. 16. صانعی، پرویز (1374)، حقوق جزای عمومی (دوجلدی)، تهران، گنج دانش، چاپ ششم. 17. طباطبائی یزدی، سیدمحمدکاظم (1414ق)، تکملة العروة الوثقی (دوجلدی)، قم، کتاب‌فروشی داوری. 18. عاملی، سیدجواد‌بن‌‌محمد (بی‌تا)، مفتاح الکرامة فی شرح قواعد العلاّمه (چاپ قدیم، یازده‌جلدی)، بیروت، دار إحیاء التراث العربی. 19. علی‌آبادی، عبدالحسین (1385)، حقوق جنایی (سه‌جلدی)، ج1، تهران، فردوسی، چاپ چهارم. 20. فاضل اصفهانی، محمدبنحسن (1416ق)، کشف اللثام و الإبهام عن قواعد الأحکام (یازده‌جلدی)، قم، دفتر انتشارات اسلامی. 21. فرج‌اللهی، رضا (1388)، مسئولیت کیفری اشخاص حقوقی در حقوق فرانسه، تهران، میزان. 22. کلینی، محمدبن‌یعقوب (1407ق)، الکافی (هشت‌جلدی)، تحقیقِ علی‌اکبر غفاری، تهران، دارالکتب الإسلامیة، چاپ چهارم. 23. محقق حلّی (جعفر‌بن‌حسن) (1408ق)، شرائع الإسلام فی مسائل الحلال و الحرام (چهارجلدی)، قم، مؤسسه اسماعیلیان، چاپ دوم. 24. مرسی، محمد کامل (1373ق/1954م)، شرح القانون المدنی الجدید، مصر، المطبعة العالمیة. 25. نراقی، مولی احمد‌بن‌محمدمهدی (1415ق)، مستند الشیعة فی أحکام الشریعة، قم، مؤسسۀ آل‌البیت:. 26. نهج‌البلاغه (1414ق)، سید رضی، محمدبن‌حسین موسوی، تصحیحِ عزیز‌الله عطاردی، قم، مؤسسۀ نهج‌البلاغه. 27. یزدی، محمد (1430ق)، کتاب القضاء فی شرح العروة الوثقی (سه‌جلدی)، قم، مؤلف.
| ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 451 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 757 |
||