آمار
| تعداد نشریات | 48 |
| تعداد شماره‌ها | 2,293 |
| تعداد مقالات | 33,216 |
| تعداد مشاهده مقاله | 11,830,828 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 5,015,085 |
خمس سرمایه و منافع شرکت‌ها | ||
| فقه | ||
| مقاله 3، دوره 22، شماره 86، دی 1394، صفحه 63-92 اصل مقاله (689.3 K) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22081/jf.2015.64537 | ||
| نویسنده | ||
| سیدمحسن طباطبایی | ||
| استاد حوزه و استادیار دانشگاه آزاد اسلامی واحد بین الملل کیش | ||
| تاریخ دریافت: 08 بهمن 1395، تاریخ بازنگری: 25 مهر 1396، تاریخ پذیرش: 20 تیر 1396 | ||
| چکیده | ||
| خمس از احکام ضروری دین مبین اسلام است که فقیهان شیعه و سنی با استناد به آیۀ 41 سورۀ مبارکۀ انفال و سنت نبوی و اجماع فریقین، آن را پذیرفته‌اند؛ باوجوداین، در مصداق‌های آن اختلاف وجود دارد، به‌ویژه منافع کسب که فقط عالمان شیعۀ امامیه براساس ظهور آیه و روایات معتبر ائمۀ معصومین: به آن فتوا داده‌‌اند. پرداخت خمسِ سرمایه و سودِ حاصل از آن واجب است. ازآنجاکه برخی از شرکت‌ها و مؤسسات دارای شخصیت حقوقی مستقل هستند، ظاهر آن است که حکم فوق دربارۀ آنها نیز جاری گردد؛ این تسری دو دلیل دارد: یکی تنقیح مناط در حکم وجوب خمس و دائرمدار ملکیت و منفعت دانستن آن؛ و دیگری توجه به حکم وضعی و حقّ مالی که شارع مقدس در منافع قرار داده و بدیهی است که احکام وضعی مشروط به اهلیت و عقل و بلوغ نیست. البته تمسک به این روش درصورتی است که از اختیارات ولی فقیه چشم‌پوشی شود؛ وگرنه، حاکم جامعۀ اسلامی اجازه دارد همانند اخذ مالیات که در همۀ جوامع مرسوم است، از شرکت‌ها و مؤسسات، خمس سرمایه و سود سالانۀ آنها را دریافت کند. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| خمس؛ شخصیت حقوقی؛ شرکت؛ سرمایه؛ منافع | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| Khoms (one fifth) of capital and companies` incomes | ||
| نویسندگان [English] | ||
| sayyed mohsen tabatabai | ||
| UAI Kish | ||
| چکیده [English] | ||
| khoms is Islamic true religion`s one of the necessary precepts which the Shiite and Sunni Jurists have adopted khoms in reference to verse 41/chapter anfal, the prophetic tradition and the two groups` consensus, but they differ in the examples, specially the Shiite scholars only give opinion to it because of appearance of the mentioned verse and the innocent Imams` reliable traditions. Paying khoms of the capital and its profit is obligatory, and whereas some companies and institutions have independent legal personalities, it seems that the above sentence is applied to them; the reasons for this are two things: the first is basis expurgation in the necessity order of khoms and regarding it as ownership and benefit, and the second one is an attention to conventional sentence and financial right placed in the benefits by the holy legislator and it is clear that conventional sentences are not conditionalupon capacity, reason and puberty. Of course, it is resorted to this manner where guardian jurist `s powers is abandoned, otherwise a governor of Islamic society is allowed to take khoms of the companies and institutions` capitals and annual benefits as well as tax which are customary in all the societies. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| Khoms, legal personality and company | ||
| مراجع | ||
|
1. قرآن کریم. 2. آملی، میرزامحمدتقی (1380ق)، مصباح الهدی فی شرح العروة الوثقی، ج11، تهران، بی‌نا. 3. ابن‌فهد (جمال‌الدین احمد حلّی) (1407ق)، المهذب البارع فی شرح المختصر النافع، ج1، قم، دفتر انتشارات اسلامی. 4. اشتهاردی، علی‌پناه (1417ق)، مدارک العروة، ج23، تهران، دار الأسوة. 5. انصاری، شیخ‌مرتضی (1415ق)، کتاب الخمس، قم، کنگرۀ جهانی شیخ انصاری. 6. بروجردی، سیدحسین طباطبائی (1423ق)، رسالة فی الخمس، قم، مرکز فقهی ائمة اطهار:. 7. تبریزی، جواد (1426ق)، منهاج الصالحین، ج1،قم، مجمع الإمام المهدی. 8. حائری، سیدکاظم (1368)، «ملکیة الشخصیات الحقوقیة»، التوحید (عربی)، ش43. 9. حائری یزدی، مرتضی (1418ق)، کتاب الخمس، قم، دفتر انتشارات اسلامی. 10. خامنه‌ای، سیدعلی حسینی (1420ق)، اجوبة الإستفتائات، بیروت، الدار الإسلامیة. 11. خمینی، سیدروح‌الله (1385)، الرسائل، قم، اسماعیلیان. 12. خوئی، سیدابوالقاسم (1416ق الف)، صراط النجاة، قم، مکتب نشر المنتخب. 13. ____________ (1416ق ب)، فقه العترة فی زکاة الفطرة، قم، حسینی جلالی (شرح و نشر اثر). 14. روحانی قمی، سیدمحمد (1422ق)، المرتقی إلی الفقه الأرقی: کتاب الخمس، قم، مولود کعبه. 15. زرقاء، مصطفی احمد (1967م)، الفقه الاسلامی فی ثوبه الجدید، ج3، دمشق، دارالفکر. 16. سبحانی، جعفر (1420ق)، رسائل فقهیة، ج7، مؤسسه امام صادق7، قم. 17. _________ (1424ق)، الخمس فی الشریعة الإسلامیة الغراء، قم، مؤسسه امام صادق7. 18. شهید اول (محمدبن‌مکی) (1417ق)، الدروس الشرعیة فی فقه الإمامیة، ج1، قم، دفتر انتشارات اسلامی. 19. شیخ صدوق (محمدبن‌بابویه) (1362)، الخصال، ج1، قم، جامعۀ مدرسین حوزه علمیه. 20. ________________(1413ق)، من لا یحضره الفقیه، ج2، قم، دفتر انتشارات اسلامی. 21. شیخ طوسی (1407ق الف)، تهذیب الأحکام، ج4، تهران، دار الکتب الإسلامیة. 22. _______ (1407ق ب)، الخلاف، قم، دفتر انتشارات اسلامی. 23. صاحب جواهر (محمدحسن نجفی) (1404ق)، جواهر الکلام فی شرح شرائع الإسلام، ج16، بیروت، دار إحیاء التراث العربی. 24. صدر، سیدمحمدباقر (1379)، المعالم الجدیدة للأصول، قم، کنگرۀ شهیدصدر. 25. طباطبائی حکیم، سیدمحسن (1416ق)، مستمسک العروة الوثقی، ج9، قم، دارالتفسیر. 26. طباطبایی یزدی، سیدمحمدکاظم (1417ق)، العروة الوثقی فیما تعم به البلوی، ج2، بیروت، مؤسسة الأعلمی. 27. عبادی، محمدعلی (1392)، حقوق تجارت، تهران، گنج دانش، چاپ سی‌ودوم. 28. علامه حلّی (حسن‌بن‌یوسف) (1414ق)، تذکرة الفقیهانء، ج5، قم، مؤسسه آل البیت:. 29. ________________ (1412ق)، منتهی المطلب فی تحقیق المذهب، ج8، مشهد، مجمع البحوث الإسلامیة. 30. فاضل لنکرانی، محمد (1423ق)، تفصیل الشریعة فی شرح تحریر الوسیلة - الخمس و الأنفال، قم، مرکز فقهی ائمۀ اطهار:. 31. فاضل مقداد (ابوعبدالله مقداد‌بن‌عبدالله) (1425ق)، کنز العرفان فی فقه القرآن، قم، مرتضوی. 32. قسطو، جلیل (1977م)، «الدراسة المقدمة بشأن الشخصیة المعنویة»، القضاء، ش1. 33. قمی، سیدتقی طباطبایی (1419ق)، الغایة القصوی فی التعلیق علی العروة الوثقی: کتاب الخمس، قم، محلاتی. 34. کلینی، محمدبن‌یعقوب (1407ق)، الکافی، ج1، تهران، دار الکتب الإسلامیة. 35. محقق داماد، سیدمحمد (1418ق)، کتاب الخمس، قم، دار الإسراء. 36. مشکینی، علی (1416ق)، اصطلاحات الأصول و معظم أبحاثها، قم، اسوه. 37. مطهری، علی (1426ق)، «المسائل الفقهیة فی مؤلفات الاستاذ المطهری»، دراسات فی علوم الإنسانیة، سال دوازدهم، ش4. 38. مکارم‌شیرازی، ناصر (1416ق)، أنوار الفقاهة: کتاب الخمس و الأنفال، قم، انتشارات مدرسة الإمام علی‌بن‌أبی‌طالب7. 39. منتظری، حسینعلی (1406ق الف)، کتاب الزکاة، ج4، بی‌جا، المرکز العالمی للدراسات الإسلامیة. 40. ____________ (1406ق ب)، کتاب الخمس و الانفال، قم، بی‌نا. 41. موسوی اردبیلی، عبدالکریم (1379)، فقه المضاربة، قم، جامعة المفید. 42. موسوی خلخالی، سیدمحمدمهدی (1427ق)، فقه الشیعة، کتاب الخمس و الانفال، قم، دارالبشیر. 43. میرزای قمی (ابوالقاسم گیلانی) (1417ق)، غنائم الأیام فی مسائل الحلال و الحرام، ج4، قم، دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم. 44. میلانی، سیدمحمدهادی (1395ق)، محاضرات فی فقه الإمامیة: کتاب الخمس، مشهد، مؤسسه چاپ و نشر دانشگاه فردوسی. 45. نایینی، محمدحسین (1376)، فوائد الاصول، قم، جامعۀ مدرسین حوزه علمیه. 46. نراقی، ملااحمد (1415ق)، مستند الشیعة فی أحکام الشریعة، ج10، قم، مؤسسه آل البیت:. 47. هادوی تهرانی، محمدمهدی (1375)، «الشخصیات المعنویة فی الفقه الإسلامی ـ 2»، الفکر الإسلامی، ش16. 48. هاشمی شاهرودی، سیدمحمود (1425ق)، کتاب الخمس، ج1، قم، دائرة المعارف فقه اسلامی. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 641 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 790 |
||