آمار
| تعداد نشریات | 54 |
| تعداد شماره‌ها | 2,485 |
| تعداد مقالات | 35,371 |
| تعداد مشاهده مقاله | 14,430,670 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 6,478,552 |
ارزیابی فقهی اعتبار شروط بیع صرف در مبادلات پولی | ||
| فقه | ||
| مقاله 6، دوره 22، شماره 86، دی 1394، صفحه 139-166 اصل مقاله (608.88 K) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22081/jf.2015.64540 | ||
| نویسندگان | ||
| میثم خزائی1؛ طه زرگریان2؛ محمدحسن حاجی محمره3 | ||
| 1عضو هیئت علمی گروه حقوق دانشگاه آیت الله بروجردی | ||
| 2پژوهشگر مرکز مطالعات فقهی سازمان پزشکی قانونی | ||
| 3کارشناسی ارشد فقه و مبانی حقوق اسلامی دانشگاه فردوسی مشهد | ||
| تاریخ دریافت: 15 بهمن 1395، تاریخ بازنگری: 25 مهر 1396، تاریخ پذیرش: 08 تیر 1396 | ||
| چکیده | ||
| مبادلات پولی در فقه اسلامی «بیع صرف یا بیع الاثمان» نامیده می‌شود. مشهور امامیه صحت بیع صرف را به سه شرط «مثلاً بمثل»، «یداً بید» و «تقابض در مجلس» منوط نمودهاند. باوجوداین، فقیهان امامیه در اعتبار شروط بیع صرف دربارۀ معاملات ارزی، باوجود مشترک‌الموضوع بودن آنها، اختلاف‌نظر دارند. با بررسی مبانی روایی باید گفت رعایت شروط نقد بودن (یداً بید) و تساوی در مقدار (مثلاً بمثل) در معاملات ارزی جهت جلوگیری از ربا الزامی است؛ افزون براین، تقابض در مجلس در معاملات پولی‌ای که عوضین (ارزها) دارای واحد مشترک است، شرط نیست؛ زیرا اختلاف ناشی از نوسانات قیمت در آنها منتفی است. باوجوداین، در معاملاتی که واحد پول‌ها متفاوت است، به‌دلیل رفع اختلافات ناشی از نوسانات قیمت، تقابض در مجلس را باید شرط دانست. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| بیع صرف؛ مبادلات ارزی؛ اسکناس؛ ربا؛ تقابض در مجلس؛ مبادلات پولی | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| Jurisprudential evaluating validity of conditions for cash sale in the monetary exchanges including currency and none - currency | ||
| نویسندگان [English] | ||
| maysam khazaee1؛ null null2؛ mohammad hasan haji lohammareh3 | ||
| 3دانشگاه فردوسی مشهد | ||
| چکیده [English] | ||
| Monetary exchanges in Islamic jurisprudence as a title of cash sale are presented and mentioned their necessary terms. there are three conditions according to Imamate`s famous opinion: equality in amount, paying in cash, , and taking possession in one session. Imamate jurists have different opinions regarding the validity of terms for cash sale in foreign exchange transactions, in spite of they are common issue. By investigating the foundations of traditions, it should be said that compliance of the two first conditions i.e. equality in amount and paying in cash for the currency transactions and preventing usury are necessary. Similarly, it must be noted that taking possession in one session in monetary exchanges whichcurrencies have common unit, is not a condition, because differences caused by price Fluctuations in them is negative. But because of Resolving Disagreements caused by price Fluctuations in transactions which currencies are different, taking possession in one session should be regarded as a condition. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| cash sale, currency transactions, banknote, usury, and taking possession in a session, Monetary exchanges | ||
| مراجع | ||
|
1. قرآن کریم. 2. ابن‌حمزه، محمدبن‌علی (1408ق)، الوسیلة إلی نیل الفضیلة، قم، کتابخانه مرعشی. 3. ابن‌فارس، ابوالحسین احمد (1404ق)، معجم مقائیس اللغة، قم، دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم. 4. اردبیلی، احمدبن‌محمد (1403ق)، مجمع الفائدة و البرهان فی شرح إرشاد الأذهان، قم، دفتر انتشارات اسلامی وابسته به جامعه مدرسین حوزه علمیه. 5. بار، رمون (1367)، اقتصاد سیاسی، ترجمۀ منوچهر فرهنگ، تهران، سروش. 6. بحرانی، محمدسند (1428ق)، فقه المصارف و النقود، قم، مکتبة فدک. 7. بحرانی، یوسف (1405ق)، الحدائق الناضرة فی أحکام العترة الطاهرة، قم، دفتر انتشارات اسلامی وابسته به جامعه مدرسین حوزه علمیه. 8. بصری بحرانی، محمد امین زین‌الدین (1413ق)، کلمة التقوی، قم، نشر سیدجواد وداعی، چاپ سوم. 9. جوادی آملی، عبدالله، «درس خارج فقه: مبحث بیع»، 28 دی‌ماه 93، سایت مدرسۀ فقاهت (http://eshia.ir). 10. جواهری، حسن‌محمدتقی (1405ق)، الربا فقهیاً و اقتصادیاً، قم، بی‌نا. 11. حر عاملی، محمدبن‌حسن (1409ق)، وسائل الشیعة، قم، مؤسسه آل البیت:. 12. حسینی عاملی، سیدمحمدجواد (1419ق)، مفتاح الکرامة فی شرح قواعد العلاّمة (ط-الحدیثة)، قم، دفتر انتشارات اسلامی وابسته به جامعه مدرسین حوزه علمیه. 13. حیدری، محمدجواد (1376)، «احکام فقهی پول»، مجله فقه اهل بیت: (فارسی)، سال سوم، ش9. 14. خمینی، سیدروح‌اللّه (1424ق)، توضیح المسائل (محشّی امام خمینی)، قم، دفتر انتشارات اسلامی وابسته به جامعه مدرسین حوزه علمیه، چاپ هشتم. 15. ____________ (بی‌تا)، تحریر الوسیلة، قم، مؤسسه مطبوعات دار العلم. 16. خوانساری، احمدبن‌یوسف (1405ق)، جامع المدارک فی شرح مختصر النافع، قم، مؤسسه اسماعیلیان، چاپ دوم. 17. خوئی، سیدابوالقاسم (1410ق)، منهاج الصالحین، قم، مدینة العلم. 18. داودی، پرویز و حسین صمصامی (1388)، اقتصاد پول و بانکداری، تهران، دانشگاه شهید بهشتی. 19. راغب اصفهانی، حسین‌بن‌محمد (1412ق)، مفردات ألفاظ القرآن، لبنان، دار العلم. 20. سبزواری، سیدعبدالأعلی (1413ق)، مهذّب الأحکام، قم، مؤسسة المنار، چاپ چهارم. 21. سعدی، ابوجیب (1408ق)، القاموس الفقهی لغةً و اصطلاحاً، دمشق، دار الفکر، چاپ دوم. 22. سلاّر دیلمی، حمزة‌بن‌عبد‌العزیز (1404ق)، المراسم العلویة و الأحکام النبویة، قم، منشورات الحرمین. 23. سیستانی، سیدعلی حسینی (1417ق)، منهاج الصالحین، قم، دفتر حضرت آیة‌الله سیستانی، چاپ پنجم. 24. شبیری زنجانی، محمد (1419ق)، کتاب نکاح، مؤسسه پژوهشی رای‌‌پرداز، قم. 25. شهید اول (محمدبن‌مکی) (1417ق)، الدروس الشرعیة فی فقه الإمامیة، قم، دفتر انتشارات اسلامی وابسته به جامعه مدرسین حوزه علمیه، چاپ دوم. 26. شیخ صدوق (محمدابن‌بابویه) (1413ق)، من لا یحضره الفقیه، قم، دفتر انتشارات اسلامی وابسته به جامعه مدرسین حوزه علمیه، چاپ دوم. 27. شیخ طوسی (1407ق)، تهذیب الأحکام، تهران، دارالکتب الإسلامیة، چاپ چهارم. 28. _______ (1390ق)، الإستبصار فی ما اختلف من الأخبار، تهران، دارالکتب الإسلامیة. 29. شیخ مفید (1413ق)، المقنعة، قم، کنگرۀ جهانی هزارۀ شیخ مفید;. 30. صاحب جواهر (محمدحسن نجفی) (1404ق)، جواهر الکلام فی شرح شرائع الإسلام، بیروت، دار إحیاء التراث العربی، چاپ هفتم. 31. صافی گلپایگانی، لطف‌الله (1416ق)، هدایة العباد، قم، دار القرآن الکریم. 32. صدر، سیدمحمد (1420ق)، ماوراء الفقه، بیروت، دار الأضواء. 33. طباطبایی حکیم، سیدمحسن (1410ق)، منهاج الصالحین (المحشّی للحکیم)، بیروت، دار التعارف للمطبوعات. 34. طباطبایی یزدی، سیدمحمدکاظم (1409ق)، العروة الوثقی، بیروت، مؤسسة الأعلمی للمطبوعات، چاپ دوم. 35. طباطبایی، سیدعلی‌بن‌محمد (1418ق)، ریاض المسائل (ط- الحدیثة)، قم، مؤسسه آل البیت:. 36. علامۀ حلی (حسن‌بن‌یوسف حلی) (1414ق)، تذکرة الفقهاء (ط- الحدیثة)، قم، مؤسسه آل البیت:. 37. _____________________ (1413ق)، مختلف الشیعة فی أحکام الشریعة، قم، دفتر انتشارات اسلامی وابسته به جامعه مدرسین حوزه علمیه، چاپ دوم. 38. _____________________ (1419ق)، نهایة الإحکام فی معرفة الأحکام، قم، مؤسسه آل البیت:. 39. قمی، سید تقی طباطبایی (1423ق)، الدلائل فی شرح منتخب المسائل، قم، محلاتی. 40. فاضل لنکرانی، محمد (۱۳۷۵)، جامع المسائل، قم، چاپ مهر، چاپ دوم. 41. فراهانی‌فرد، سعید (بی‌تا)، سیاستهای اقتصادی در اسلام، کتابخانه دیجیتالی تبیان، قم، (http://library.tebyan.net). 42. کلینی، محمدبن‌یعقوب (1407ق)، الکافی (ط- الإسلامیة)، تهران، دارالکتب الإسلامیة. 43. گلریز، حسن و علی ماجدی (1368)، پول و بانک از نظریه تا سیاست‌گذاری، تهران، بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران: مرکز آموزش بانکداری. 44. مجلسی، محمدتقی (مجلسی اول) (1414ق)، لوامع صاحبقرانی، قم، اسماعیلیان، چاپ دوم. 45. محقق حلّی (جعفربن‌حسن) (1408ق)، شرائع الإسلام فی مسائل الحلال و الحرام، قم، اسماعیلیان، چاپ دوم. 46. _________________ (1412ق)، نکت النهایة، قم، دفتر انتشارات اسلامی وابسته به جامعه مدرسین حوزه علمیه. 47. مصطفوی، سیدمحمدکاظم (1423ق)، فقه المعاملات، قم، دفتر انتشارات اسلامی وابسته به جامعه مدرسین حوزه علمیه. 48. مطهری، مرتضی (1372)، م‍س‍ئ‍ل‍ۀ ربا و بانک: به ض‍م‍ی‍م‍ه م‍س‍ئ‍ل‍ه ب‍ی‍م‍ه، تهران، صدرا. 49. معرفت، محمدهادی (1374)، «دادوستد قولنامهای: ماهیت، مشروعیت، و احکام آن»، فقه اهل بیت: (فارسی)، سال اول، ش1. 50. مغربی، نعمان‌بن‌محمد تمیمی (1385)، دعائم الإسلام، قم، مؤسسه آل البیت:، چاپ دوم. 51. مکارم شیرازی، ناصر (1427ق)، استفتائات جدید، قم، انتشارات مدرسه امام علی‌بن‌ابی‌طالب7، چاپ دوم. 52. ____________ (1429ق)، رساله توضیح المسائل، قم، انتشارات مدرسه امام علی‌بن‌ابی‌طالب7، چاپ پنجاه‌ودوم. 53. ____________ (1424ق)، کتاب النکاح، قم، انتشارات مدرسه امام علی‌بن‌ابی‌طالب7. 54. موسوی اردبیلی، سیدعبدالکریم (1421ق)، فقه المضاربة، قم، مؤسسة النشر لجامعة المفید;. 55. موسوی جزائری، سیدمحمد، «درس خارج فقه»، 28 آبان‌ماه 93، سایت مدرسۀ فقاهت (http://eshia.ir). 56. هاشمی شاهرودی، سیدمحمود (1419ق)، بایسته‌های فقه جزا، تهران، میزان. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 1,073 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 2,441 |
||