آمار
| تعداد نشریات | 48 |
| تعداد شماره‌ها | 2,292 |
| تعداد مقالات | 33,210 |
| تعداد مشاهده مقاله | 11,811,288 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 4,995,115 |
تناسب احکام با طبیعت و فطرت مبنایی برای عدالت در حقوق خانواده | ||
| فقه | ||
| مقاله 4، دوره 23، شماره 87، فروردین 1395، صفحه 71-99 اصل مقاله (719.02 K) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22081/jf.2016.64678 | ||
| نویسندگان | ||
| مهدی فیروزی1؛ زهرا عظیمی2 | ||
| 1عضو هیأت علمی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی | ||
| 2دانش‌آموخته سطح سه حوزه علمیه و کارشناسی ارشد معارف قرآن | ||
| تاریخ دریافت: 30 اردیبهشت 1396، تاریخ بازنگری: 14 آبان 1396، تاریخ پذیرش: 23 آبان 1396 | ||
| چکیده | ||
| در فقه اسلامی همۀ احکام خانواده مجموعه‌ای به‌هم‌پیوسته و منسجم را می‌سازند و تک‌تک آنها یکدیگر را تکمیل، تأیید و تبیین می‌کنند. ازاین‌رو، روشن است که دربارۀ یک حکم و جایگاه آن در حقوق خانواده، بدون درنظر گرفتن ارتباطش با دیگر احکامِ این منظومه، نمی‌توان قضاوت نمود. بحث از عدالت در حقوق خانواده نیز از این قاعده مستثنی نیست. با نگاهی به این احکام و ملاحظۀ تفاوت‌های حقوقی میان حقوق زوجین، این پرسش مطرح می‌شود که مبنای تشریع این احکام چیست که بتواند با عدالت تشریعی و درنتیجه، عادلانه بودنِ حقوق در خانواده همسویی داشته باشد؟ به‌نظر می‌رسد با عنایت به نظام‌مندی احکام خانواده در فقه اسلامی، یکی از اموری که می‌تواند مبنای عدالت در حقوق خانواده ازمنظر فقه اسلامی باشد، تناسب میان احکام خانواده و هماهنگی آن با فطرت و طبیعت است. برای اثبات این فرضیه و پاسخ به پرسش اصلی مقاله، ضمن تحلیل مفاهیم بنیادین، به رابطه و تناسب شریعت با فطرت و طبیعت اشاره شده و با ذکر مصادیق، عادلانه بودنِ احکام خانواده و نسبت آن با تفاوت‌های حقوقی میان حقوق زوجینْ بحث و بررسی شده است. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| عدالت؛ حقوق خانواده؛ تناسب احکام؛ طبیعت و فطرت | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| Congruity of rulings, nature, and primal genesis as a basis for Justice in Family Law | ||
| نویسندگان [English] | ||
| mahdi firouzi1؛ zahra azimi2 | ||
| 2دانش‌آموخته سطح سه حوزه علمیه و کارشناسی ارشد معارف قرآن | ||
| چکیده [English] | ||
| Islāmic Family law is a coherent and conjunct set of rulings. Every single ruling of this set completes, supports, and explains other rulings. Therefore, it is inaccurate to judge about a verdict and its position in the Family Law regardless of its relation to the other rulings of this collection. Talking about Justice is not an exception to this precept. Legal discrepancies between spouses' rights lead us to ask for jurisprudential foundation of the pertained rulings so that we could affirm the accordance of these verdicts with the legislative Justice. Family Law in Islām is methodical. Accordingly, from Islāmic point of view, congruity of family laws, nature, and primal genesis can be considered as the basis of Justice regarding Family Law. To prove this theory, while giving an answer to the main question of the essay, along with analyzing the main concepts, we will pursue and ponder upon the congruity of Shariʿah, nature, and primal genesis. Moreover, righteousness of the Islāmic Family Law and its impact on the discrepancies between spouses' rights is studied. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| Justice, family law, Appropriateness of Rulings, Nature and Primal Genesis | ||
| مراجع | ||
|
* قرآن کریم. ** نهج‌البلاغه. 1. ابن‌فارس (ابوالحسین احمد) (1418ق)، معجم مقاییس فی اللغة، بیروت، دار الفکر. 2. اخوان کاظمی، بهرام (1381)، عدالت در نظام سیاسی اسلام، تهران، مؤسسه فرهنگی دانش و اندیشۀ معاصر. 3. اردبیلی، احمد‌بن‌محمد (بی‌تا)، زبدة البیان فی احکام القرآن، تهران، المکتبة الجعفریة لإحیاء الآثار الجعفریة. 4. بحرانی، یوسف‌بن‌احمد‌بن‌ابراهیم (1405ق)، حدائق الناضرة فی احکام العترة الطاهرة، قم، دفتر انتشارات اسلامی. 5. الجُر، خلیل (بی‌تا)، لاروس: المعجم العربی الحدیث، پاریس، مکتبة لاروس. 6. جعفری، محمدتقی (1361)، ترجمه و تفسیر نهج‌البلاغه، تهران، دفتر نشر فرهنگ اسلامی. 7. ___________ (1370)، تحقیق در دو نظام حقوق جهانی بشر از دیدگاه اسلام و غرب، تهران، دفتر خدمات حقوقی بین‌المللی جمهوری اسلامی. 8. جوادی آملی، عبدالله (1378)، تفسیر موضوعی قرآن کریم (فطرت در قرآن)، تنظیم و ویرایشِ محمدرضا مصطفی‌پور، قم، اسراء. 9. حر عاملی، محمد‌بن‌حسن (1409ق)، وسائل الشیعه، قم، مؤسسة آل البیت: لإحیاء التراث. 10. خمینی، سیدروح‌الله (1407ق)، تحریر الوسیلة، بیروت، سفارت جمهوری اسلامی ایران. 11. خوانساری، سیداحمدبن‌یوسف (1405ق)، جامع المدارک فی شرح المختصر النافع، قم، اسماعیلیان. 12. دفتر همکاری حوزه و دانشگاه (1374)، روانشناسی رشد با نگرش به منابع اسلامی، تهران، سمت. 13. دورانت، ویل (1350)، لذات فلسفه، ترجمۀ عباس زریاب خویی، تهران، اندیشه. 14. ________ (1378)، تاریخ تمدن، ترجمۀ احمد آرام و دیگران، تهران، شرکت انتشارات علمی و فرهنگی. 15. دهخدا، علی‌اکبر (1373)، لغت‌نامه دهخدا، تهران، انتشارات دانشگاه تهران. 16. راغب اصفهانی، حسین‌بن‌محمد (1430ق)، المفردات فی غریب الفاظ القرآن، بیروت، دار العلم. 17. راوندی، قطب‌الدین سعید‌بن‌عبدالله (1405ق)، فقه القرآن، قم، کتابخانه آیت‌الله مرعشی نجفی. 18. ربانی گلپایگانی، علی(1380)، فطرت و دین، تهران، مؤسسه فرهنگی دانش و اندیشۀ معاصر. 19. الزحیلی، وهبة (1411ق)، التفسیر المنیر فی العقیدة و الشریعة و المنهج، دمشق، دار الفکر المعاصر. 20. سعدی، ابوحبیب (1408ق)، القاموس الفقهی لغة و اصطلاحاَ، بیروت، دار الفکر. 21. شاه‌آبادی، میرزامحمدعلی (1386)، فطرت عشق، شرح از محمدحسن زالی (فاضل گلپایگانی)، تهران، پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی. 22. شهید اول (محمدبن‌جمال‌الدین المکی العاملی) (1403ق)، اللمعة الدمشقیة، بیروت، دار احیاء التراث العربی. 23. شهید ثانی (زین‌الدین‌بن‌علی الجبعی العاملی)، (1413ق)، مسالک الأفهام الی تنقیح شرایع الإسلام، قم، مؤسسة المعارف الإسلامیة. 24. شیخ طوسی (ابوجعفر محمد‌بن‌الحسن) (1387ق)، المبسوط فی الفقه الإمامیة، تهران، المکتبة المرتضویة لإحیاء الآثار الجعفریة. 25. _______________________ (1412ق)، النهایة و نکتها، قم، مؤسسة النشر الاسلامی. 26. صاحب جواهر (محمدحسن نجفی) (بی‌تا)، جواهر الکلام فی شرح شرایع الإسلام، بیروت، دار احیاء التراث العربی. 27. صدر، محمدباقر (1375)، قواعد کلی استنباط، ترجمه و شرح حلقۀ اول از «دروس فی علم الأصول» (ترجمه و شرح از رضا اسلامی)، قم، دفتر تبلیغات اسلامی. 28. طباطبائی، سیدعلی‌بن‌محمد (1418ق)، ریاض المسائل فی تحقیق الأحکام بالدلائل، قم، مؤسسة آل البیت:. 29. طباطبائی، سیدمحمدحسین (1394ق)، المیزان فی تفسیر القرآن، بیروت، مؤسسة الأعلمی. 30. طباطبائی یزدی، سیدمحمدکاظم (1409ق)، العروة الوثقی فیما تعم به البلوی، بیروت، مؤسسة الأعلمی للمطبوعات. 31. ___________________ (1428ق)، العروة مع التعلیقات، قم، انتشارات مدرسه امام علی‌بن‌ابی‌طالب7. 32. طبرسی، ابوعلی فضل‌بن‌حسن (1406ق)، مجمع البیان فی تفسیر القرآن، بیروت، دار احیاء التراث العربی. 33. عسکری، ابوهلال (1412ق)، معجم الفروق اللغویة، قم، مؤسسة النشر الإسلامی. 34. علامه حلی (حسن‌بن‌یوسف‌بن‌المطهر الأسدی) (1387)، ایضاح الفوائد فی شرح مشکلات القواعد، قم، اسماعیلیان. 35. ____________________________ (1413ق)، قواعد الأحکام فی معرفة الحلال و الحرام، قم، دفتر انتشارات اسلامی. 36. عمید، حسن (1364)، فرهنگ عمید، تهران، امیرکبیر. 37. فخر رازی، محمدبن‌عمر الخطیب (بی‌تا)، التفسیر الکبیر، بیروت، دار احیاء التراث العربی. 38. فضل‌الله، سیدمحمدحسین (1383)، دنیای زن در گفتگو با علامه سیدمحمدحسین فضل‌الله، کاری از واحد ترجمۀ دفتر پژوهش و نشر سهروردی، تهران، دفتر پژوهش و نشر سهروردی. 39. قطب، سیدمحمد (1419ق)، فی ظلال القرآن، قاهره، دارالشروق. 40. کلینی، محمد‌بن‌یعقوب‌بن‌اسحاق (1407ق)، الکافی، تهران، دار الکتب الإسلامیة. 41. مصباح یزدی، محمدتقی (1374)، آموزش عقاید، تهران، سازمان تبلیغات اسلامی. 42. مطهری، مرتضی (1352)، عدل الهی، تهران، شرکت سهامی انتشار. 43. _________ (1357)، نظام حقوق زن در اسلام، تهران، صدرا. 44. _________ (1361)، بیست گفتار، قم، دفتر انتشارات اسلامی. 45. _________ (1375)، فطرت، تهران، انتشارات صدرا. 46. مغنیه، محمدجواد (1425ق)، الفقه علی مذاهب الخمسه، قم، مؤسسه دار الکتاب الإسلامی. 47. مکارم شیرازی، ناصر و همکاران (1377)، تفسیر نمونه، تهران، دار الکتب الإسلامیة. 48. مکارم شیرازی، ناصر (1424ق)، کتاب النکاح، قم، انتشارات مدرسه امام علی‌بن‌ابی‌طالب7. 49. مهریزی، مهدی (1382)، شخصیت و حقوق زن در اسلام، تهران، شرکت انتشارات علمی و فرهنگی. 50. نراقی، مولی احمد‌بن‌محمدمهدی (1425ق)، الحاشیه علی الروضة البهیة، قم، دفتر انتشارات اسلامی. 51. نوابی‌نژاد، شکوه (1378)، روانشناسی زن، بی‌جا، جامعه ایرانیان. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 605 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 692 |
||