تعداد نشریات | 54 |
تعداد شمارهها | 2,387 |
تعداد مقالات | 34,316 |
تعداد مشاهده مقاله | 12,992,347 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 5,704,987 |
روشهای کلی تزکیه نفس از نگاه علامه در المیزان | ||
فصلنامه علمی - پژوهشی مطالعات اخلاق کاربردی | ||
مقاله 2، دوره 13، شماره 47، خرداد 1396، صفحه 1-1 اصل مقاله (337.09 K) | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22081/jare.2017.45070. | ||
نویسنده | ||
محمدمهدی فیروزمهر* | ||
استادیار وعضو هیئت علمی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی | ||
تاریخ دریافت: 05 اردیبهشت 1395، تاریخ بازنگری: 22 مرداد 1396، تاریخ پذیرش: 03 آبان 1396 | ||
چکیده | ||
از مباحث کاربردی علامه در المیزان بحث روشهای تزکیه نفس است. از مجموع مباحث ایشان چهار روش کلی قابل استفاده است: روش تمرکز بر معرفت نفس، روش تمرکز بر نتایج دنیوی اخلاق، روش تمرکز بر نتایج اخروی اخلاق و روش تقویت حب عبودی. از نظر علامه چون قرآن زیر بنای اخلاق را بر نتایج دنیوی قرار نداده از روش توجه دادن به نتایج دنیوی اخلاق بهره نبرده و مواردی که بر نتایج دنیوی تکیه شده به نوعی است که به فواید اخروی بر میگردد. روش تکیه بر نتایج اخروی در شرایع پیشین رایج بود و در قرآن نیز مورد توجه قرار گرفته است. روش تکیه بر معرفت نفس نیز مهم است اما پرورش حب عبودی روش خاص قرآن است که در بینش و کنش افراد را چنان میپروراند که رذایل در آنها شکل نمیگیرد تا نیاز به رفع آن باشد. این روش میان حکمای الهی و حتی شرایع و انبیای پیشین به نحوی که در قرآن آمده سابقه ندارد و بر حق و توحید و عبودیت محض استوار است. ایشان در ذیل برخی آیاتی که بیماری قلب را مطرح کردهاند میگوید عامل بیماری قلب رذایل هستند و راه درمان آن ایمان و عمل صالح است. | ||
کلیدواژهها | ||
تزکیه نفس؛ تهذیب اخلاق؛ روشهای کلی؛ علامه طباطبایی؛ تزکیه؛ نفس | ||
مراجع | ||
. قرآن. 2. امامعلیA؛ نهج البلاغه؛ ترجمۀ محمد دشتی. 3. ابنعاشور، محمدطاهر؛ تفسیر التحریر و التنویر؛ بیروت: مؤسسة التاریخ العربی، 1421. 4. ابنفارس، احمد؛ مقاییس اللغة؛ قم: دفتر تبلیغات اسلامی، 1404. 5. ابنمسکویه، احمد؛ تهذیب الاخلاق و تطهیر الاعراق؛ قم: طلیعۀ نور، 1426. 6. ابنمنظور، محمدبنمکرم؛ لسان العرب؛ قم: نشر ادب الحوزه، 1405. 7. احمد فتحالله؛ معجم الفاظ الفقة الجعفری؛ بینا، 1415. 8. تمیمی آمدی، عبدالواحد؛ غرر الحکم؛ قم: انتشارات دفتر تبلیغات، بیتا. 9. جوادی آملی، عبدالله؛ تنسیم؛ ج8، قم: نشر اسراء، 1385ش. 10. ------------؛ تسنیم؛ ج24، قم: نشر اسراء، 1390ش. 11. ------------؛ تسنیم؛ ج13، قم: نشر اسراء، ؟؟؟ش. 12. ------------؛ مبادی اخلاق در قرآن؛ قم: نشر اسراء، 1377ش. 13. حرعاملی، محمد؛ الجواهر السنیة، نجف اشرف: بینا، 1384ق. 14. ----------؛ وسائل الشیعة؛ چ2، قم: مؤسسۀ آلالبیتD، 1414. 15. دهخدا، علیاکبر؛ لغتنامه؛ تهران: انتشارات دانشگاه تهران، 1377ش. 16. راغب اصفهانی، حسین؛ مفردات الفاظ القرآن؛ بیروت: الدارالسامیة، 1214ق. 17. سبزواری، ملاهادی؛ شرح الاسماء الحسنی؛ قم: مکتبة بصیرتی، بیتا. 18. شعارینژاد، علیاکبر؛ فرهنگ علوم رفتاری؛ تهران: انتشارات امیرکبیر، 1375. 19. طباطبایی، سیدمحمدحسین؛ المیزان؛ قم: جامعۀ مدرسین، 1417. 20. طوسی، نصیرالدین محمد؛ اخلاق ناصری؛ تهران: انتشارات خوارزمی، 1387ش. 21. فراهیدی، احمدبنخلیل؛العین؛ بیجا: مؤسسة دارالهجرة، 1410. 22. فیض کاشانی، ملامحسن؛ التفسیر الصافی؛ تهران: انتشارات الصدر، 1415. 23. ----------------؛ المحجة البیضاء؛ قم: جامعۀ مدرسین، بیتا. 24. کلینی، محمدبنیعقوب؛ الکافی؛ تهران: دارالکتب الاسلامیة، 1363ش. 25. لیثی واسطی، علیبنمحمد؛ عیون الحِکَم و المواعظ؛ قم: دارالحدیث، 1376ش. 26. مجلسی، محمدباقر؛ بحار الانوار؛ بیروت: مؤسسةالوفاء، 1403. 27. مصباح یزدی، محمدتقی؛ اخلاق در قرآن؛ قم: مؤسسۀ امامخمینی، 1376ش. 28. مصطفوی، حسن؛ التحقیق؛ تهران: وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، 1416. 29. مطهری، مرتضی؛ مجموعهآثار؛ ج22، تهران: انتشارات صدرا، 1383ش. 30. ----------؛ مجموعهآثار؛ ج23، تهران: انتشارات صدرا، 1385ش. 31. -----------؛ مجموعهآثار؛ ج13، تهران: انتشارات صدرا، 1374ش. 32. ملاصدرا، صدرالدین محمد شیرازی؛ اسرار الآیات؛ تهران: انجمن اسلامی حکمت و فلسفۀ ایران، 1360ش. 33. ----------------------؛ تفسیر القرآن الکریم؛ قم: انتشارات بیدار، 1366ش. 34. مهدوی کنی، محمدرضا؛ نقطههای آغاز در اخلاق عملی؛ تهران: دفتر نشر فرهنگ اسلامی، 1372ش. 35. نراقی، محمدمهدی؛ جامع السعادات؛ چ6، بیروت: مؤسسة الاعلمی، 1408. 36. هیثمی، علی؛ مجمع الزاوئد؛ بیروت: دارالکتب العلمیة، 1408. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 1,013 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 683 |