آمار
| تعداد نشریات | 54 |
| تعداد شماره‌ها | 2,551 |
| تعداد مقالات | 36,121 |
| تعداد مشاهده مقاله | 16,160,779 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 7,327,142 |
شیوه مطلوب در نظریه‌پردازی علمی قرآن با تأکید بر علوم انسانی | ||
| پژوهش های قرآنی | ||
| مقاله 6، دوره 22، شماره 85، دی 1396، صفحه 126-141 اصل مقاله (460.92 K) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22081/jqr.2017.64869 | ||
| نویسنده | ||
| محمدحسین صاعد رازی | ||
| دانشجوی دکتری جامعة المصطفی العالمیه | ||
| تاریخ دریافت: 14 مرداد 1396، تاریخ بازنگری: 12 آذر 1396، تاریخ پذیرش: 18 آذر 1396 | ||
| چکیده | ||
| عرصه‌های مختلفی برای نظریه‌پردازی علمی قرآن متصور است، مانند 1- خبر دادن از حقایقی علمی که بعداً توسط علم تجربی ثابت شده است، یا تاکنون به اثبات نرسیده و امکان اثبات آن در آینده وجود دارد. 2- توسعه یا تضییق برخی از نظریه‌های علمی. 3- اصلاح و تکمیل دیدگاه‌های علمی. حال پرسش این است که ازچه روش‌ها و شیوه‌هایی برای نظریه‌پردازی قرآن می‌توان استفاده کرد؟ در این راستا چند شیوه برای نظریه‌پردازی‌های قرآنی می‌توان برشمرد. کشف و استنباط، تأیید و تکمیل، داوری و تهذیب، تکیه بر پیش‌فرض‌های قرآنی برای تأسیس علوم انسانی دینی، فرضیه‌انگاری تعالیم قرآن، تأثیر غیر مستقیم و عدم مداخله و تولید علوم انسانی با پشتوانه تعالیم بنیادی قرآن به‌مثابه مفروضات نظری از آن جمله است. این مقاله به بررسی هر یک از شیوه‌های فوق در راستای نظریه‌پردازی‌های قرآنی پرداخته و شیوه برتر را معرفی می‌کند. در حقیقت این مقاله به این پرسش پاسخ خواهد داد که نظریه‌پردازی قرآن در عرصه علوم انسانی بر اساس کدام شیوه، امری مدلل و قابل قبول است؟ هدف از این تحقیق، ارائه الگویی مستدل و قابل قبول برای نظریه‌پردازی قرآنی در عرصه علوم انسانی است و می‌تواند گاهی موجب توسعه یا تضییق حوزه‌ها و ابعاد علوم انسانی شود. روش بررسی هر شیوه متضمن کشف مبانی هر یک و نیز نقد مبانی ناصحیح است. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| نظریه‌پردازی قرآنی؛ علوم انسانی اسلامی؛ قرآن و علم | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| Desirable Procedure in Scientific Theorization of the Qur’an; with an Emphasis on Humanities | ||
| نویسندگان [English] | ||
| Muhammad Husayn Sa’ed Razi | ||
| Ph.D. Student, International University of Al-Muṣṭafā | ||
| چکیده [English] | ||
| Different fields have been assumed for the scientific theorization of the Qur’an, such as: 1. Informing of the scientific facts that were later on proved by empirical science or have not been proved yet and are possible to be proved in the future. 2. Expansion or restriction of some scientific theories. 3. Improvement and completion of scientific perspectives. Now, the question is: What methods and procedures can be used for theorization of the Qur’an? In this respect, several methods can be counted for the Qur’anic theorization. Among them are discovery and inference, confirmation and completion, judgment and purification, reliance of the Qur’anic preconditions for establishing religious humanities, hypothesizing the Qur’an’s teachings, indirect impact, non-interference, and production of humanities supported by fundamental teachings of the Qur’an as theoretical presumptions. This article has studied each of the above procedures in line with the Qur’anic theorizations and introduced the superior procedure. Actually, the article would answer the question as to on what procedure the theorization of the Qur’an in the field of humanities is convincing and acceptable | ||
| مراجع | ||
|
1. قرآن کریم. 2. الوانی، طاها؛ «اسلامی سازی معرفت دیروز و امروز»، ترجمه مسعود پدرام، رهیافت، شماره 11، زمستان 1374، 47-37. 3. باقری، خسرو؛ چیستی تربیت دینی، تهران، مرکز مطالعات تربیت دینی، 1380ش. 4. ـــــــــــ ؛ نگاهی دوباره به تربیت اسلامی، تهران، انتشارات مدرسه، 1384ش. 5. ـــــــــــ ؛ هویت علم دینی، تهران، سازمان چاپ و انتشارات وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، 1382ش. 6. بحرانی، سید هاشم؛ البرهان فی تفسیر القرآن، تهران، بنیاد بعثت، 1416ق. 7. جوادی آملی، عبدالله؛ منزلت عقل در هندسه معرفت دینی، قم، اسراء، 1386ش. 8. رضایی اصفهانی، محمد علی؛ «نظریه‌پردازی‌های علمی قرآن»؛ پژوهش‌نامه قرآن و حدیث، شماره 9، پاییز و زمستان 1390، 57-86. 9. ــــــــــــــــــــــ ؛ «علوم بشرى و مثال‌هاى علمى در قرآن»؛ مشکو‌ة، شماره 62-65، بهار 1378، 236-221. 10. زمخشری، محمود؛ الکشاف عن حقائق غوامض التنزیل، بیروت، دارالکتاب العربی، 1407ق. 11. سیوطی، جلال‌الدّین؛ الإتقان فی علوم القرآن، بیروت، دارالمکتبۀ العلمیّۀ، بی‌تا. 12. طباطبایی، سیّد محمّدحسین؛ المیزان فی تفسیر القرآن، قم، جامعه مدرّسین حوزه علمیّه قم، بی‌تا. 13. طبرسی، فضل‌بن حسن؛ مجمع البیان لعلوم القرآن، تهران، راب‍طة ال‍ث‍ق‍اف‍ة و ال‍ع‍لاق‍ات الاس‍لام‍ی‍ة، م‍دی‍ری‍ة ال‍ت‍رج‍مة وال‍ن‍ش‍ر، ۱۴۱۷ق. 14. غزالی، ابوحامد محمد؛ احیای علوم دین، ترجمه مؤیدالدین محمد خوارزمی، تهران، علمی و فرهنگی، 1368ش. 15. فروند، ژولین؛ نظریه‌های مربوط به علوم انسانی، ترجمه علی‌محمد کاردان، تهران، مرکز نشر دانشگاهی، 1385ش. 16. فیض کاشانی، ملامحسن؛ تفسیر صافی، تهران، انتشارات صدر، 1415ق. 17. گلشنی، مهدی؛ از علم سکولار تا علم دینی، تهران، پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی، 1377ش. 18. مجتبوی، سید جلال‌الدین؛ فلسفه در ایران؛ مجموعه مقالات فلسفی در ایران، تهران، انتشارات حکمت، 1373ش. 19. مصباح یزدی، محمدتقی؛ آموزش فلسفه، تهران، سازمان تبلیغات اسلامی، 1364ش. 20. مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه؛ تهران، دار الکتب الإسلامیه، بی‌تا. 21. ملکیان، مصطفی؛ «تأملاتی چند در باب امکان و ضرورت اسلامی شدن دانشگاه»، نقد و نظر، شماره 19-20، تابستان و پاییز 1378، 233-216. 22. وندل، بل؛ «بازاندیشی در ارزش‌ها، عینیت و آینده»، ترجمه علی بهار، رهیافت، شماره 11، زمستان 1374، 27-16. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 1,005 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 1,079 |
||