آمار
| تعداد نشریات | 54 |
| تعداد شماره‌ها | 2,388 |
| تعداد مقالات | 34,317 |
| تعداد مشاهده مقاله | 13,016,325 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 5,718,283 |
بررسی فقهی فراگیری احکام مورد نیاز در کودکان مراهق | ||
| فقه | ||
| مقاله 2، دوره 24، شماره 89، فروردین 1396، صفحه 27-50 اصل مقاله (566.2 K) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22081/jf.2017.65180 | ||
| نویسنده | ||
| مصطفی همدانی* | ||
| حوزه علمیه | ||
| تاریخ دریافت: 17 اردیبهشت 1396، تاریخ بازنگری: 04 بهمن 1396، تاریخ پذیرش: 05 مهر 1396 | ||
| چکیده | ||
| فراگیری احکام فقهی مورد‌ِنیاز پیش از ابتلا به آن بر مکلفان واجب است. در این میان، با توجه به ثبت دقیق ساعت تولد در زمان معاصر، پرسش مهمی پیش می‌آید: آیا کودکان مراهقی که دقایقی پیش از غروب به سن تکلیف می‌رسند و در آن وقت فرصت آموختن احکام طهارت و نماز را ندارند نیز واجب است پیش از بلوغ این احکام را بیاموزند؟ درصورت وجوب، چگونه می‌توان تعارض این وجوب با روایت «رفع القلم» و نیز با اجماع فقدان حکم الزامی دربارۀ نابالغ را حل کرد؟ به‌باور محقق نائینی، این فراگیری بر کودک مراهق واجب است. باوجود این، بسیاری از شاگردان وی و معاصران این وجوب را انکار کرده‌اند. پژوهۀ فرارو در راستای پاسخ به این پرسش نگاشته شده است. این نوشتار، ضمن ریشه‌یابی طرح این منازعه به‌عنوان واکنشی به اندیشه‌های صاحب فصول که پیش از ایشان سابقه نداشته است، به این نتیجه دست یافته است که فراگیری این احکام بر کودک مراهق واجب نیست و حدیث «رفع القلم» به‌علت ماهیت امتنانی آن بر ادلۀ عقلی وجوب مقدم است. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| کودک؛ مراهق؛ فراگیری احکام؛ وجوب فراگیری پیش از بلوغ | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| Jurisprudential research on learning the required precepts by discerning minors | ||
| نویسندگان [English] | ||
| Mostafa Hamadani | ||
| چکیده [English] | ||
| Before the full age, learning required jurisprudential orders is obligatory. Meanwhile, given the exact record of the birthday hour in the modern period, an important question arises: Is it obligatory on the discerning minors who reach the full age in some minutes before the dusk and have no any opportunity to learn precepts of purity and prayer, to become familiar with these orders before the full age? If so, how can this contradiction between its necessity and the tradition of " rofe`a al-qalam" and also the consensus of lack of obligatory order as to minor, be resolved? According to Mohaqqeq Na`eini, this learning is obligatory on a discerning minor. However, many of his disciples and contemporaries have denied this necessity. This study is written in order to response to this question. While this paper is rooting this conflict as a reaction to Sahib Fosul`s ideas that have not had any precedent, it concludes that a discerning child has no religious duty to learn these precepts, and the hadith of " rofe`a al-qalam" has priority over the rational evidence of necessity for its gratefulness nature. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| minor, discerning, learning precepts, necessity of learning before puberty | ||
| مراجع | ||
|
1. ابن‌ماجه، أبوعبدالله محمدبن‌یزید القزوینی (1430ق)، سنن ابن ماجة، تحقیقِ شعیب الأرنؤوط، عادل مرشد، محمد کامل قره بللی، عبداللطیف حرزالله، بیروت، دار الرسالة العالمیة، چاپ نخست. 2. ابن‌منظور، محمدبن‌مکرم (1414ق)، لسان العرب، بیروت، دار الفکر للطباعة و النشر و التوزیع ـ دار صادر، چاپ سوم. 3. اراکی، محمدعلی (1415ق)، کتاب البیع، قم، مؤسسه در راه حق، چاپ نخست. 4. _____________ (1421ق)، کتاب الصلاة، قم، دفتر جناب مؤلف، چاپ نخست. 5. اردبیلی، احمد‌بن‌محمد (1403ق)، مجمع الفائدة و البرهان فی شرح إرشاد الأذهان، قم، دفتر انتشارات اسلامی، چاپ نخست. 6. امامی خوانساری، محمد (1352)، تسدید القواعد فی حاشیة الفرائد، تهران، بی‌نا، چاپ نخست. 7. انصاری، مرتضی (1415ق)، کتاب الصلاة، قم، کنگره جهانی بزرگداشت شیخ اعظم انصاری، چاپ نخست. 8. _____________ (1428ق)، فرائد الأصول، قم، مجمع الفکر الإسلامی، چاپ نهم. 9. _____________ (1415ق)، کتاب المکاسب، قم، کنگره جهانی بزرگداشت شیخ اعظم انصاری، چاپ نخست. 10. _____________ (1383)، مطارح الأنظار، قم، مجمع الفکر الإسلامی، چاپ دوم. 11. آملی، میرزا محمدتقی (1380ق)، مصباح الهدی فی شرح العروة الوثقی، تهران، مؤلف، چاپ نخست. 12. بروجردی، آقاحسین طباطبائی (1426ق)، تبیان الصلاة، قم، گنج عرفان للطباعة و النشر، قم، چاپ نخست. 13. تبریزی، میرزا جواد (1387)، دروس فی مسائل علم الأصول، قم، دار الصدیقة الشهیدة3، چاپ دوم. 14. تنکابنی، محمد (1385ق)، إیضاح الفرائد، تهران، مطبعة الإسلامیة، چاپ نخست. 15. جوهری، اسماعیل‌بن‌حماد (1410ق)، الصحاح ـ تاج اللغة و صحاح العربیة، بیروت، دار العلم للملایین، چاپ نخست. 16. حائری اصفهانی، محمدحسین‌بن‌عبدالرحیم (1404ق)، الفصول الغرویة فی الأصول الفقهیة، قم، دار احیاء العلوم الإسلامیة، چاپ نخست. 17. حائری یزدی، عبدالکریم (1404ق)، کتاب الصلاة، قم، انتشارات دفتر تبلیغات اسلامی، چاپ نخست. 18. حر عاملی، محمدبنحسن (1409ق)، تفصیل وسائل الشیعة إلی تحصیل مسائل الشریعة، قم، مؤسسة آل البیت:، چاپ نخست. 19. حلی، حسین (1432ق)، أصول الفقه، قم، مکتبه الفقه و الأصول المختصة، چاپ نخست. 20. حمیری، عبدالله‌بن‌جعفر (1413ق)، قرب الإسناد، قم، مؤسسة آل البیت:، چاپ نخست. 21. خرازی، محسن (1422ق)، عمدة الأصول، قم، مؤسسه در راه حق، چاپ نخست. 22. خوئی، ابوالقاسم (1428ق)، غایة المأمول، تقریرِ آیت‌الله محمدتقی جواهری، قم، مجمع الفکر الإسلامی، چاپ نخست. 23. _____________ (1422ق)، محاضرات فی أصول الفقه، قم، مؤسسة إحیاء آثار الإمام الخوئی1، چاپ نخست. 24. روحانی، محمدصادق (1382)، زبدة الأصول، تهران، حدیث دل، چاپ دوم. 25. سبحانی تبریزی، جعفر (1424ق)، إرشاد العقول إلی مباحث الأصول، قم، مؤسسه امام صادق7، چاپ نخست. 26. _____________ (1415ق)، الرسائل الأربع: قواعد اصولیة و فقهیة، قم، مؤسسه امام صادق7، چاپ نخست. 27. شهیدی تبریزی، میرزا فتاح (1375ق)، هدایة الطالب إلی أسرار المکاسب، تبریز، چاپخانه اطلاعات، چاپ نخست. 28. شهید اول (محمدبن‌مکی) (1419ق)، ذکری الشیعة فی أحکام الشریعة، قم، مؤسسة آل البیت:، چاپ نخست. 29. شیخ طوسی (ابوجعفر محمدبنحسن) (1387ق)، المبسوط فی فقه الإمامیة، تهران، المکتبة المرتضویة لإحیاء الآثار الجعفریة، چاپ سوم. 30. _____________ (1417ق)، العُدة فی أصول الفقه، قم، علاقبندیان، چاپ نخست. 31. شیخ مفید (محمدبن‌محمدبن‌نعمان عکبری) (1413ق)، الأمالی، قم، کنگره جهانی هزاره شیخ مفید;، چاپ نخست. 32. صاحب جواهر (محمدحسن نجفی) (1404ق)، جواهر الکلام فی شرح شرائع الإسلام، بیروت، دار إحیاء التراث العربی، چاپ هفتم. 33. طباطبائی، سید‌علی‌بن‌محمد (1418ق)، ریاض المسائل، قم، مؤسسة آل البیت:، چاپ نخست. 34. طباطبائی یزدی، سیدمحمدکاظم (1409ق)، العروة الوثقی، بیروت، مؤسسة الأعلمی للمطبوعات، چاپ دوم. 35. عاملی، سیدجوادبن‌محمد حسینی (1419ق)، مفتاح الکرامة فی شرح قواعد العلامة، قم، دفتر انتشارات اسلامی، چاپ نخست. 36. عراقی نجفی، عبد‌النبی (بی‌تا)، التقریرات المسمی بالمحاکمات بین الأعلام، قم، چاپخانه قم، چاپ نخست. 37. عراقی، ضیاءالدین (1417ق)، نهایة الأفکار، قم، دفتر انتشارات اسلامی، چاپ سوم. 38. علامه حلی (حسن‌بن‌یوسف) (1410ق)، إرشاد الأذهان، قم، دفتر انتشارات اسلامی، چاپ نخست. 39. _____________ (1419ق)، نهایة الإحکام فی معرفة الأحکام، قم، مؤسسة آل البیت:، قم، چاپ نخست. 40. _____________ (1412ق)، منتهی المطلب فی تحقیق المذهب، مشهد، مجمع البحوث الإسلامیة، چاپ نخست. 41. قانون مجازات اسلامی مصوب سال 1392. 42. کلانتر، سیدمحمد (1410ق)، حاشیة المکاسب، قم، مؤسسه مطبوعاتی دار الکتاب، چاپ سوم. 43. کلینی، محمد‌بن‌یعقوب‌بن‌اسحاق (1407ق)، الکافی، تهران، دار الکتب الإسلامیة، چاپ چهارم. 44. محقق حلی، جعفر‌بن‌حسن (1408ق)، شرائع الإسلام فی مسائل الحلال و الحرام، قم، اسماعیلیان، چاپ دوم. 45. محقق کرکی (محقق ثانی/ علی‌بن‌حسین عاملی) (1414ق)، جامع المقاصد فی شرح القواعد، قم، مؤسسة آل البیت:، چاپ دوم. 46. مدرسی یزدی، عباس (1383)، نماذج الأصول فی شرح مقالات الأصول، قم، داوری، چاپ نخست. 47. مغربی، نعمان‌بن‌محمد (1385ق)، دعائم الإسلام و ذکر الحلال و الحرام و القضایا و الأحکام، قم، مؤسسة آل البیت:، چاپ دوم. 48. مکارم شیرازی، ناصر (1428ق)، أنوار الأصول، قم، مدرسة الإمام علی بن ابی طالب7، چاپ دوم. 49. موسوی قزوینی، علی (1427ق)، تعلیقة علی معالم الأصول، قم، انتشارات اسلامی، چاپ نخست. 50. نائینی، میرزا محمدحسین غروی (1376)، فوائد الأصول، قم، انتشارات اسلامی، چاپ نخست. 51. _____________ (1411ق)، کتاب الصلاة، قم، دفتر انتشارات اسلامی، چاپ نخست. 52. نجم‌آبادی، ابوالفضل (1380)، الأصول، قم، مؤسسه آیة الله العظمی البروجردی، لنشر معالم اهل البیت:، چاپ نخست. 53. نسائی، ابوعبدالرحمن احمدبن‌شعیب (1406ق)، السنن الصغری للنسائی، تحقیقِ عبدالفتاح ابوغدة، حلب، مکتب المطبوعات الإسلامیة، چاپ دوم. 54. نوری، حسین‌بن‌محمدتقی (1408ق)، مستدرک الوسائل و مستنبط المسائل، قم، مؤسسة آل البیت:، چاپ نخست. 55. وحید خراسانی، حسین (1428ق)، تحقیق الأصول، تقریرِ علی حسینی میلانی، قم، الحقائق، چاپ دوم. 56. همدانی، آقارضا بن محمد‌هادی (1416ق)، مصباح الفقیه، قم، مؤسسة الجعفریة لإحیاء التراث و مؤسسة النشر الإسلامی، چاپ نخست. مصطفی همدانی (1396)، «تبیین مفاهیم فقهی "ممیز" و "مراهق" در موازنۀ اقوال فقیهان با آیات و روایات»، دوفصلنامه مطالعات فقه تربیتی، سال سوم، ش7. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 556 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 632 |
||