آمار
| تعداد نشریات | 50 |
| تعداد شماره‌ها | 2,346 |
| تعداد مقالات | 33,860 |
| تعداد مشاهده مقاله | 12,474,888 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 5,423,464 |
بازپژوهی ماهیت جرم سب‌النبی در فقه امامیه | ||
| فقه | ||
| مقاله 4، دوره 24، شماره 91، مهر 1396، صفحه 81-108 اصل مقاله (516.25 K) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22081/jf.2017.65439 | ||
| نویسندگان | ||
| حسین حاجی حسینی1؛ مجید قورچی بیگی2 | ||
| 1دانشجوی دکتری دانشگاه خوارزمی تهران | ||
| 2دانشگاه خوارزمی تهران | ||
| تاریخ دریافت: 28 شهریور 1396، تاریخ بازنگری: 28 اسفند 1396، تاریخ پذیرش: 20 بهمن 1396 | ||
| چکیده | ||
| یکی از بحث‌های فقیهان در «کتاب الحدود»، سب‌النبی یا همان توهین به پیامبر(ص) است. روایات این باب، به‌شرط ایمن بودن شنونده از ضرر جانی، مالی و عِرضی، بر وجوب قتل مرتکب آن اتفاق دارند. بسیاری از فقیهان نیز بر این مسئله ادعای اجماع نموده‌اند؛ البته، حدی یا تعزیری بودن این حکم موردِتردید است. مشهور فقیهان از دیرباز این مسئله را در «کتاب الحدود» بحث نموده‌اند و ظاهراً آن را از باب حد می‌دانند. باوجود این، شواهد و قرائنی وجود دارد که نشان می‌دهد کشتن ساب‌النبی نه از باب حد است و نه از باب تعزیر؛ بلکه حکمی خاص است و نظر مشهور مبنی بر حدی بودن را خدشه‌پذیر می‌کند. مقالۀ پیشِ‌رو با بهره‌گیری از روش تحلیلی و توصیفی و مراجعه به منابع کتابخانه‌ای، از یک‌سو با بیان شواهد موجود درپیِ اثبات این مدعا است و از سوی دیگر، مواردی همچون لزوم یا جواز اجرای این حکم و نیاز یا بی‌نیازی به اذن حاکم در اجرای این حکم را بررسی می‌کند. بدیهی است با توجه به آثار خاص حدود یا تعزیرات، ثمرات متفاوتی بر این مسئله بار می‌شود. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| سب‌النبی؛ توهین به پیامبر(ص)؛ حد ساب‌النبی؛ تعزیر ساب‌النبی | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| Researching the nature of sabb al-nabi (insulting the prophet mohammed) crime in Imami jurisprudence | ||
| نویسندگان [English] | ||
| Hosein Haji Hoseini1؛ majid ghorchi baygi2 | ||
| 1Ph.D. student of Kharazmi University of Tehran | ||
| 2Kharazmi University of Tehran | ||
| چکیده [English] | ||
| One of Jurisprudents` debates in the book of al-hodud (determined punishments chapter), is of sabb al-nabi crime referring to insulting the prophet Mohammad (s.a). The traditions of this chapter agree to the necessity of killing its offender provided that his killer is safe from causing the loss of his life, property and decency, and a large number of jurisprudents claim the consensus on this matter. But what is doubtful, is whether this precept is be a had penalty or ta`ziri (discretionary) one. The famous jurisprudents have already discussed this precept in al-hodud chapter, and it seems that they consider it to be a had penalty. But there are some circumstances of evidence that killing of the sabb-al-nabi is not a matter of had penalty or ta`ziri one, but it is especial ruling, and it makes the famous viewpoint of being a had penalty, partly problematic. Describing the existing evidence, this paper, on the one hand, seeks to show this claim, and on the other hand, examines the cases as the necessity of executing the percept or permissibility of it, or the need for the permission of the ruler to enforce the ordinance, or its needless of it. Obviously, given the special effects of the had penalty or ta`ziri one, there are different results which govern on this issue. This research has used a library and analytical method. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| sabb al-nabi, insulting the prophet (s.a), had penalty of sabb al-nabi, its ta`ziri (discretionary) punishment | ||
| مراجع | ||
|
1. ابن‌ادریس، محمدبن‌منصور (1410ق)، السرائر الحاوی لتحریر الفتاوی، قم، دفتر انتشارات اسلامی، چاپ دوم. 2. ابن‌براج، قاضی عبدالعزیز (1406ق)، المهذب، قم، دفتر انتشارات اسلامی وابسته به جامعۀ مدرسین حوزۀ علمیۀ قم، چاپ نخست. 3. ابن‌زهره، حمزة بن علی (1417ق)، غنیة النزوع إلی علمی الأصول و الفروع، قم، مؤسسۀ امام صادق7، چاپ نخست. 4. ابن‌فارس (ابوالحسین احمد) (1404ق)، معجم مقائیس اللغة، قم، انتشارات دفتر تبلیغات اسلامی، چاپ نخست. 5. ابن‌منظور، محمدبن‌مکرم (1414ق)، لسان العرب، بیروت، دار الفکر للطباعة و النشر و التوزیع، چاپ سوم. 6. اردبیلی، احمدبن‌محمد (1403ق)، مجمع الفائدة و البرهان، قم، دفتر انتشارات اسلامی، چاپ نخست. 7. تبریزی، جواد‌بن‌علی (1416ق)، إرشاد الطالب إلی التعلیق علی المکاسب، قم، اسماعیلیان، چاپ سوم. 8. _____________ (1417ق)، أسس الحدود و التعزیرات، یک‌جلدی، قم، دفتر مؤلف، چاپ نخست. 9. جعفری لنگرودی، محمدجعفر (1378)، مبسوط در ترمینولوژی حقوق، تهران، گنج دانش. 10. جوهری، اسماعیل‌بن‌حماد (1410ق)، الصحاح، بیروت، دار العلم للملایین، چاپ نخست. 11. حر عاملی، محمد‌بن‌حسن (1409ق)، وسائل الشیعة، قم، مؤسسۀ آل‌البیت:، چاپ نخست. 12. حکیم، سیدمحمدسعید طباطبائی (1415ق)، منهاج الصالحین، بیروت، دار الصفوة، چاپ نخست. 13. حلبی، ابوالصلاح (1403ق)، الکافی فی الفقه، اصفهان، کتابخانۀ عمومی امام امیرالمؤمنین7، چاپ نخست. 14. حلّی (فخر المحققین)، محمد بن حسن (1387ق)، إیضاح الفوائد، قم، اسماعیلیان، چاپ نخست. 15. خمینی (امام)، سیدروح‌اللّه موسوی (1404ق)، زبدة الأحکام، تهران، سازمان تبلیغات اسلامی، چاپ نخست. 16. خوئی، سیدابوالقاسم موسوی (1410ق)، تکملة المنهاج، قم، مدینة العلم. 17. سبزواری، سیدعبدالأعلی (1413ق)، مهذّب الأحکام، قم، مؤسسه المنار، چاپ چهارم. 18. سیوری حلّی، مقداد‌بن‌عبداللّه (1403ق)، نضد القواعد الفقهیة، قم، انتشارات کتابخانۀ آیةالله مرعشی نجفی1، چاپ نخست. 19. _____________ (1404ق)، التنقیح الرائع لمختصر الشرائع، قم، انتشارات کتابخانۀ آیةالله مرعشی نجفی1، چاپ نخست. 20. شریف مرتضی، علی‌بن‌حسین (1415ق)، الإنتصار فی انفرادات الإمامیة، قم، دفتر انتشارات اسلامی، چاپ نخست. 21. شهید اول (محمدبن‌مکی) (1410ق)، اللمعة الدمشقیة فی فقه الإمامیة، بیروت، دار التراث، چاپ نخست. 22. _____________ (1414ق)، غایة المراد فی شرح نکت الإرشاد، قم، انتشارات دفتر تبلیغات اسلامی، چاپ نخست. 23. _____________ (1417)، الدروس الشرعیة فی فقه الإمامیة، قم، دفتر انتشارات اسلامی، چاپ دوم. 24. _____________ (بی‌تا)، القواعد و الفوائد، قم، کتاب‌فروشی مفید، چاپ نخست. 25. شهید ثانی (زین‌الدین‌بن‌علی) (1410ق)، الروضة البهیة (با حاشیۀ کلانتر)، قم، کتاب‌فروشی داوری، چاپ نخست. 26. _____________ (1412ق)، الروضة البهیة (با حاشیۀ سلطان‌العلماء)، قم، انتشارات دفتر تبلیغات اسلامی، چاپ نخست. 27. _____________ (1413ق)، مسالک الأفهام إلی تنقیح شرائع إلاسلام، مؤسسة المعارف الإسلامیة، قم، چاپ نخست. 28. _____________ (1414ق)، حاشیة الإرشاد، قم، انتشارات دفتر تبلیغات اسلامی، چاپ نخست. 29. شیخ صدوق (محمدبن‌علی) (1413ق)، من لا یحضره الفقیه، قم، دفتر انتشارات اسلامی، چاپ دوم. 30. شیخ طوسی (ابوجعفر محمد) (1387ق)، المبسوط فی فقه الإمامیة، تهران، المکتبة المرتضویة لإحیاء الآثار الجعفریة، چاپ سوم. 31. _____________ (1390ق)، الإستبصار فیما اختلف من الأخبار، تهران، دار الکتب الإسلامیة، چاپ نخست. 32. شیخ مفید (محمدبن‌محمدبن‌نعمان‌عکبری) (1413ق)، المقنعة، قم، کنگرۀ جهانی هزارۀ شیخ مفید، چاپ نخست. 33. صاحب جواهر (محمدحسن نجفی) (1404ق)، جواهر الکلام فی شرح شرائع الإسلام، بیروت، دار إحیاء التراث العربی، چاپ هفتم. 34. صاحب‌بن‌عباد (اسماعیل‌بن‌عباد) (1414ق)، المحیط فی اللغة، بیروت، عالم الکتاب، چاپ نخست. 35. عراقی، آقاضیاءالدین (1414ق)، شرح تبصرة المتعلمین، قم، دفتر انتشارات اسلامی، چاپ نخست. 36. علامه حلی (حسن‌بن‌یوسف) (1410ق)، إرشاد الأذهان إلی أحکام الإیمان، قم، دفترانتشارات اسلامی، چاپ نخست. 37. _____________ (1411ق)، تبصرة المتعلمین فی أحکام الدین، تهران، نشر وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، چاپ نخست. 38. _____________ (1413ق)، قواعد الأحکام فی معرفة الحلال و الحرام، قم، دفتر انتشارات اسلامی، چاپ نخست. 39. _____________ (1421ق)، تلخیص المرام فی معرفة الأحکام، قم، انتشارات دفتر تبلیغات اسلامی قم، چاپ نخست. 40. عمید زنجانی، عباس‌علی (1391)، قواعد فقه جزایی، تهران، سمت، چاپ پنجم. 41. فاضل هندی، محمد‌بن‌حسن (1416ق)، کشف اللثام و الإبهام عن قواعد الأحکام، قم، دفتر انتشارات اسلامی، چاپ نخست. 42. فیومی، احمدبن‌محمد مقری (بی‌تا)، المصباح المنیر فی غریب الشرح الکبیر للرافعی، قم، منشورات دار الرضی، چاپ نخست. 43. قمّی سبزواری، علی مؤمن (1421ق)، جامع الخلاف و الوفاق، قم، زمینه‌سازان ظهور امام عصر ـ عجل الله تعالی فرجه الشریف ـ، چاپ نخست. 44. کلینی، محمد‌بن‌یعقوب (1407ق)، الکافی، تهران، انتشارات اسلامیه، چاپ چهارم. 45. گلپایگانی، سیدمحمدرضا موسوی (1412ق)، الدر المنضود فی أحکام الحدود، قم، دار القرآن الکریم، چاپ نخست. 46. مجلسی اول (محمدتقی) (1406ق)، روضة المتقین فی شرح من لا یحضره الفقیه، قم، مؤسسۀ فرهنگی ـ اسلامی کوشانپور، چاپ دوم. 47. محقق حلّی (جعفربن‌حسن) (1408ق)، شرائع الإسلام فی مسائل الحلال و الحرام، قم، اسماعیلیان، چاپ دوم. 48. _________________ (1418ق)، المختصر النافع فی فقه الإمامیة، قم، مؤسسة المطبوعات الدینیة، چاپ ششم. 49. مرعشی نجفی، سیدشهاب‌الدین (1406ق)، منهاج المؤمنین، قم، انتشارات کتابخانۀ آیةالله مرعشی نجفی1، چاپ نخست. 50. منتظری، حسین‌علی (1429ق)، حکومت دینی و حقوق انسان، قم، ارغوان دانش، چاپ نخست. 51. ___________ (بی‌تا)، رسالۀ استفتائات (منتظری)، تهران، نشر سایه، چاپ نخست. 52. موسوی اردبیلی، سیدعبدالکریم (1427ق)، فقه الحدود و التعزیرات، قم، مؤسسة النشر لجامعة المفید، چاپ دوم. 53. نجفی، کاشف‌الغطاء (1366ق)، وجیزة الأحکام، نجف اشرف، مؤسسه کاشف الغطاء، چاپ دوم. 54. ____________ (1381ق)، النور الساطع فی الفقه النافع، نجف اشرف، مطبعة الآداب، چاپ نخست. 55. ____________ (1423ق)، هدی المتقین إلی شریعة سید المرسلین، نجف اشرف، مؤسسه کاشف الغطاء، چاپ نخست. 56. ____________ (1423ق)، سفینة النجاة و مشکاة الهدی و مصباح السعادات، نجف اشرف، مؤسسه کاشف الغطاء، چاپ نخست. 57. نوبهار، رحیم (1389)، اصل قضایی بودن مجازات‌ها، تهران، شهر دانش، چاپ نخست. 58. نوری، حسین‌بن‌محمدتقی (1408ق)، مستدرک الوسائل و مستنبط المسائل، قم، مؤسسه آل‌البیت:، چاپ نخست. واسطی زبیدی، اب‍ی‌ف‍ی‍ض محمد (1414ق)، تاج العروس من جواهر القاموس، بیروت، دار الفکر للطباعة و النشر و التوزیع، چاپ نخست. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 521 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 1,008 |
||