تعداد نشریات | 54 |
تعداد شمارهها | 2,389 |
تعداد مقالات | 34,355 |
تعداد مشاهده مقاله | 13,051,668 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 5,741,821 |
معناشناسی صبر در قرآن | ||
پژوهش های قرآنی | ||
مقاله 7، دوره 23، شماره 86، خرداد 1397، صفحه 150-173 اصل مقاله (497.53 K) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22081/jqr.2018.47369.1526 | ||
نویسندگان | ||
علی صالحی حاجی ابادی* 1؛ اصغر هادی2 | ||
1دانشجوی دکتری دانشگاه تهران | ||
2استادیار پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی | ||
تاریخ دریافت: 16 اردیبهشت 1396، تاریخ بازنگری: 17 تیر 1396، تاریخ پذیرش: 18 تیر 1396 | ||
چکیده | ||
استوارترین و مطمئنترین روش در شرح آیات، راهیابی به عمق معنای واژگان قرآن است که راه را برای تبیین مراد خدای حکیم هموار میسازد. این روش در میان مستشرقان نظیر ایزوتسو و برخی از محققان اسلامی بهکار گرفته شده است. پژوهش حاضر به معناشناسی مفهوم صبر در قرآن در سه گام معناشناسی واژگانی، میدانهای معناشناسی و مطالعات متنی میپردازد. در گام اول با ارائه تعریف معناشناسی صبر و تبیین جهانبینی آن از دیدگاه قرآن، به مقایسه مفهوم صبر در قرآن با مفهوم صبر در پیش از اسلام میپردازد. در گام دوم میدانهای معناشناسی و گستردگی معنایی واژه در قرآن بررسی می شود. و در گام سوم به مطالعات متنی صبر در قرآن پرداخته میشود. تعریف صبر و شبکه معنایی و واژههای کلیدی و کانونی و جهانبینی صبر در قرآن در این گام تبیین میگردد. نتیجه بررسی معناشناسی واژگانی صبر بر پایه معنای اساسی و با مطالعه جهانبینی و فرهنگ قومی عرب جاهلی پیش از اسلام، نخست این است که این واژه پیش از اسلام نیز کاربرد داشته و معنای اصلی واژه صبر و دیگر واژههای مترادف آن، همان استقامت و بردباری است و تطورات معنایی واژگانی نداشته است. ولی بر اساس جهانبینی اسلامی، این واژه تطور معنایی والای اخلاقی داشته و ارزشهای معنوی دنیوی و اخروی برای آن ترسیم شده است. | ||
کلیدواژهها | ||
صبر؛ معناشناسی؛ مطالعات متنی؛ رابطه همنشینی | ||
عنوان مقاله [English] | ||
Semantics of Patience in the Qur’an | ||
نویسندگان [English] | ||
Ali Salehi Hajiabadi1؛ Asghar Hadi2 | ||
1Ph.D. Student, Tehran University | ||
2Assistant Professor, Islamic Sciences and Culture Research Institute | ||
چکیده [English] | ||
The most consistent and certain method in exposition of the verses is finding the way into the profundity of the meaning of the Qur’an’s vocabulary, which paves the way for enunciation of the intention of the All-wise Allah. This method has been employed by the orientalists such as Izutsu and some Muslim researchers. The present research addresses the semantics of the concept of patience in the Qur’an in three steps of lexical semantics, semantic fields, and textual studies. In the first step, the concept of patience in the Qur’an is compared with the concept of patience in the pre-Islamic period by presenting the semantic definition of patience and enunciation of its worldview from the viewpoint of the Qur’an. In the second step, the fields of semantics and the semantic extent of words in the Qur’an are examined. And in the third step, the textual studies of patience are taken into consideration. The first outcome of the study of the lexical semantics of patience based on basic meaning and with the study of the worldview and the ethnic culture of the pagan Arabs in the pre-Islamic period, is that this word has been used before Islam and the major meaning of the word patience and other words synonymous with it are the same as perseverance and tolerance and it has not undergone semantic evolution. However, according to the Islamic worldview, this word has had a sublime ethical semantic evolution and certain spiritual worldly and other-worldly values have been delineated for it. | ||
مراجع | ||
منابع و مآخذ 1. قرآن کریم. 2. نهج البلاغه. 3. ابن فارس، احمد؛ معجم المقاییس اللغه، بیروت، مکتب الاعلام الاسلامی، 1404ق. 4. ابن منظور، محمدبن مکرم؛ لسان العرب، بیروت، دار احیاء التراث العربی، 1374ق. 5. توشیهیکو، ایزوتسو؛ خدا و انسان در قرآن، ترجمه احمد آرام، تهران، شرکت سهامی انتشار، 1391ش. 6. ــــــــــــــــ ؛ مفاهیم اخلاقی ـ دینی در قرآن مجید، ترجمه فریدون بدرهای، تهران، نشر و پژوهش فرزان روز، 1388ش. 7. جوهری، اسماعیلبن حمّاد؛ الصحاح، بیجا، انتشارات امیری، 1368ش. 8. راغب اصفهانی، حسینبن محمد؛ مفردات الفاظ القرآن، قم، نشر طلیعه نور، 1429ق. 9. زمخشری، محمودبن عمر؛ اساس البلاغه، بیرت، دار صادر، 1399ق. 10. صفوی، کوروش؛ درآمدی بر زبانشناسی، تهران، بنگاه ترجمه و نشر کتاب، 1360ش. 11. فراهیدی، خلیلبن احمد؛ العین، بیروت، دارالهجرة، 1409ق. 12. محمدی، حمید؛ مفردات قرآن، قم، مؤسسه فرهنگی دارالذکر، 1385ش. 13. مصطفوی، حسن؛ التحقیق فی کلمات القرآن، تهران، وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، 1368ش. 14. هادی، اصغر؛ «روشی نوین در معناشناسی مفاهیم و واژههای قرآنی»، پژوهشهای قرآنی، شماره 72، زمستان 1391، 103-86. 15. ــــــــــ ؛ «معناشناسی واژه عبودیت در قرآن کریم»، آموزههای قرآنی، شماره 16، پاییز و زمستان 1391، 52-23. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 2,409 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 1,819 |