حاضرم با دختر و همسرم روی سکوها، فوتبال تماشا کنم

طرح موضوع: ورود بانوان به ورزشگاه‌ها در گفت‌وگو با نماینده‌ی مردم تهران در مجلس شورای اسلامی

مهری مصور

موضوع ورود بانوان به ورزشگاه‌ها، به مشکلی فرهنگی در کشور بدل شده و موافقان و مخالفان این طرح، هر یک استدلال‌های خود را بیان می‌کنند. «طیبه سیاوشی»، نماینده‌ی مردم تهران در مجلس شورای اسلامی، یکی از موافقان اصلی این طرح است. سیاوشی که با روی گشاده از این مصاحبه استقبال کرد، در این گفت‌وگو به بیان دیدگاه‌های خود پرداخته و البته تأکید دارد که برایش مهم نیست از تلاش‌های وی، برداشت تبلیغاتی شود.

 ـ شما در مصاحبه‌ای عنوان داشته‌اید که با ورود بانوان به ورزشگاه، عمده‌ی مشکلات فوتبال کشور حل می‌شود. دقیقاً منظور چه مشکلاتی‌ست؟

*‌ من این موضوع را به لحاظ فرهنگی مطرح کردم؛ یعنی حضور زنان در ورزشگاه‌ها، جوّ کلامی را سالم‌تر می‌کند؛ زیرا خانم‌ها دوست دارند در محیط سالم ورزشی، با نشاط حضور داشته باشند و این حضور کمک می‌کند که خشونت کلامی شایع در ورزشگاه‌های ما، کاهش پیدا کند.

ـ فکر می‌کنید چرا ورود بانوان به سالن‌های بسکتبال و والیبال امکان‌پذیر است؛ اما فوتبال نه؟

*‌ متأسفانه چند سال است که ورود به این سالن‌ها نیز امکان‌پذیر نیست. در جریان برگزاری لیگ جهانی، تلاش کردم پانزده خانم را با خود همراه کنم و با تعداد بانوان دیگری که آمدند، سیصد ـ چهارصد نفر شدیم و مسابقۀ ایران و بلژیک را در سالن آزادی تماشا کردیم. مسئله این است که چه اتفاقی افتاده که بعد از سه سال، این کار منع شده؟ در حالی که قبلاً خانم‌ها به‌راحتی برای تماشای بسکتبال و والیبال می‌رفتند و منعی وجود نداشت. منعی که برای فوتبال به وجود آمده، اصلاً هیچ دلیل منطقی پشت آن وجود نداشته و هیچ منع شرعی و قانونی نیز وجود ندارد. آقایان که هنگام بازی فوتبال، برهنه نیستند. من به علمای عظام هم گفتم که از آن فاصله، بانوان فقط درگیر جوّ فوتبال و هیجان ناشی از آن بوده و اصلاً بدن از آن فاصله مشخص نیست. حضور در ورزشگاه، ایجاد نشاطی برای دختران، جوانان و حتی خانم‌های میان‌سال عاشق فوتبال است و به نظر من، باید شرایط این فضای سالم را فراهم کرد تا خانم‌ها حضور داشته باشند.

ـ مسئولان گفته‌اند که امکانات سخت‌افزاری برای ورود بانوان به ورزشگاه‌ها فراهم نیست. شما این حرف را قبول دارید؟

* شرایط، خاص رشته‌ی فوتبال است؛ اما در جریان بازدیدی، شرکت توسعه و تجهیز اماکن ورزشی قسمتی از ورزشگاه را به من نشان دادند که امکانات و تجهیزات و مسیر رفت‌وآمد جداگانه وجود دارد و خانم‌ها می‌توانند مستقر شوند.

ـ دلیل ممنوعیت ورود بانوان به ورزشگاه‌ها را چه می‌دانید؟ آیا قانونی در این زمینه وجود دارد؟

*‌ واقعاً دلیل ممنوع‌بودن را نمی‌دانم. می‌گویند بدن مردها را می‌بینند. اصلاً دختران این دوره، این بحث‌ها برای‌شان مطرح نیست. برای دختران جوان که این دلیل را می‌گوییم، درکی از این مسئله برای‌شان وجود ندارد و هیچ فسادی برای آن متصور نمی‌شوند. ممنوعیت فعلی، برای این است که هیکل آقا را می‌بینند. ما در جامعه‌ای هستیم که در کلان‌شهرها، دختران جوان و خانم‌ها دوست دارند با خانواده و خواهر و برادر، در ورزشگاه حضور پیدا کنند. منع قانونی در این باره وجود ندارد؛ بلکه قانون نانوشته‌ای‌ست که بعد از انقلاب اجرا شده. من عکسی قبل از انقلاب در ورزشگاه امجدیه‌ی سابق و شهید شیرودی فعلی می‌دیدم که خانم بی‌حجاب و باحجاب کنار هم و مرد کم‌سال و مسن و بچه، کنار هم به تماشای فوتبال نشسته‌اند. ما درواقع فضای سالم را از جوانان گرفته‌ایم؛ فضایی که زیر نظر مدیران هستند و بدبختانه، آنان پناه برده‌اند به محیط‌های ناسالم، پنهانی و به‌دور از پدر و مادر و کسانی که روی آن‌ها نظارت کنند.

ـ فکر می‌کنید امنیت اخلاقی بانوان، در این محیط ـ به‌خصوص برای دیدارهای شلوغ و پرجمعیت ـ فراهم باشد؟ با توجه به این‌که در مجامع پرجمعیت و شلوغ، همواره مشکلات زیادی برای بانوان ایجاد می‌شود.

*‌ در هر محیط شلوغ (بازار، خیابان، کنسرت، سینما و محل کار) و هر جایی که فکرش را بکنید، ممکن است امنیت اخلاقی بانوان بهم بخورد. ورزشگاه‌ها نیز مستثنا نیستند و یک‌درصد و نیم‌درصد مشکل، ممکن است در هر فضای عمومی دیگری به وجود بیاید. وقتی خود زنان طالب‌اند در ورزشگاه حضور داشته باشند، حضور آن‌ها باعث می‌شود امنیت لازم برقرار شود. مشکلات برای خانم‌ها وجود دارد؛ اما لازم نیست به اسم محافظت از زنان، آن‌ها را از حضور در فضای سالمی منع کرد که هیجانات را تخلیه می‌کند.

ـ به‌عنوان یک خانم، حاضرید با خانواده در استادیوم و در جایگاه عادی، فوتبال را تماشا کنید؟

* بله، من حاضرم در جایگاه عادی با دختر و همسرم در ورزشگاه، فوتبال تماشا کنم. تمام تلاشم را در این جهت می‌کنم که این فضا برای خانم‌ها و خانواده‌ها فراهم شود؛ اما لزوماً به این مفهوم نیست هر کسی به دنبال تلاش در این جهت است، فوتبالی یا والیبالی یا بسکتبالی‌ست. من هیچ کدام نیستم؛ ولی همه‌ی این رشته‌ها را دوست دارم و می‌بینم. در ورزشگاه خارج از کشور، با خانواده فوتبال و والیبال تماشا کرده و لذت برده‌ایم. با وزارت ورزش صحبت کرده‌ایم که این فرصت در بازی‌های ملی برای خانم‌ها فراهم شود. اگر در بازی ایران و سوریه به زنان ایرانی فرصت می‌دادند که وارد ورزشگاه شوند، التهاب فعلی فروکش می‌کرد.

ـ بحث ورود به ورزشگاه را، دغدغه‌ی چند درصد از بانوان ایرانی می‌دانید؟

* دائم گفته می‌شود که ورود بانوان به ورزشگاه‌ها، جزء اولویت‌ها نیست و مردم مشکلات دیگری دارند. به هر حال هر کسی مشکلی دارد. هرم مازلو را که در نظر بگیریم، از آن بالا که نیاز غذایی‌ست شروع می‌شود تا به صد نیاز دیگر برسد. ممکن است نیاز کسی در رده‌ی نودونهم هرم باشد و یکی هم هنوز در پله‌ی اول مانده باشد. نمی‌توانیم برای همه‌ی جامعه نسخه‌ی یک‌سانی بگیریم. من اولویت سرپرست خانواده و بیمه‌ی زنان خانه‌دار با بیش از سه فرزند را می‌فهمم، لزوم توانمندی زنان سرپرست خانوار و بدسرپرست را متوجه می‌شوم، بازپروری زن معتاد یا زنی را که ناچار به بردگی جنسی شده متوجه می‌شوم؛ اما نیاز جوانانی را که تمایل دارند در ورزشگاه حضور داشته باشند هم متوجه هستم. ما نماینده‌ی مردمیم و در تلاش هستیم که مطالبات‌شان را به مرحله‌ی اجرایی برسانیم.

ـ در مصاحبه‌ای اشاره داشتید که در اقدامی اعتراضی به ورزشگاه رفتید. دقیقاً این اقدام اعتراضی به چه نیتی صورت گرفت و چه اعتراضی در آن مستتر بود؟

* اعتراض به این بود که هیچ منع قانونی وجود ندارد. وقتی هیچ منعی برای ورود بانوان به ورزشگاه وجود ندارد، چرا مانع می‌شوند و مشکل‌سازی می‌کنند؟ در حالی که خانم‌ها می‌توانند وارد ورزشگاه شوند و از این فضای سالم ورزشی بهره ببرند. در بزرگ‌راه‌هایی همانند مدرس، نیایش یا صیاد شیرازی، دختر و پسر وسط اتوبان لابه‌لای بوته‌ها، مواد مصرف می‌کنند. این صحنه‌ی اختلاط زن و مرد برای مصرف مواد را چگونه توجیه می‌کنند؟ من مطالبه‌ی یک طبقه‌ی سالم فکری و فرهیخته را دنبال ‌کنم بهتر است یا دنبال این باشم که عده‌ای را وادار کنم به جاهایی پناه ببرند که برخی به‌شدت از بردن نام آن‌ها اجتناب می‌کنند؟

ـ مسئله‌ی ورود بانوان به ورزشگاه، مسئله‌ای تبلیغاتی عنوان می‌شود و جناب‌عالی را فردی که درصدد استفاده‌ی تبلیغاتی از این فضاست، نام می‌برند. در این خصوص چه نظری دارید؟

* برایم مهم نیست که درباره‌ی اقدامات من چنین برداشتی شده و به آن برچسب تبلیغاتی زده‌اند. برایم مهم است که بسیاری از دختران و خانم‌ها، از این موضوع خوشحال هستند و صدهابار از من تشکر کردند که مطالبه‌ی آن‌ها را دنبال می‌کنم. این من نیستم که این موضوع را دنبال می‌کنم، بلکه هر هشت نماینده‌ی بانوی مجلس حوزه‌ی انتخابیه‌ی تهران، بالاتفاق این مطالبه را پی‌گیری می‌کنند. ما با طرح این موضوع، دنبال ایجاد بحران نیستیم؛ بلکه در پی حل مسئله هستیم، اگر فرصت را به ما بدهند.

ـ به هر حال این دیدگاه درباره‌ی شما و اقداماتی که در این مورد انجام داده‌اید، وجود دارد.

* مطالبه‌ی مردم را نباید برای کار تبلیغاتی نماینده در نظر گرفت. این بی‌رحمانه‌ترین قضاوتی‌ست که درباره‌ی تلاش یک نماینده می‌توان داشت. جلسات فراوانی با وزارت ورزش داشته‌ایم و این ارگان به ما قول داده که مسئله را با وزارت کشور و شورای امنیت ملی پیش ببرند و امیدوارم مجوز ورود بانوان به ورزشگاه، برای بازی‌های ملی گرفته شود. اگر شرایط حضور بانوان در ورزشگاه فراهم نشود، به‌زودی از میزبانی بین‌المللی فوتبال و والیبال محروم می‌شویم. به هر حال دستگاه‌های ورزشی در عرصه‌‌ی بین‌المللی، هرگز عدم حضور بانوان را که نیمی از جمعیت کشور را تشکیل می‌دهند، نمی‌پذیرند و در هیچ جای دنیا مرسوم نیست. حتی عربستان که پشت سر ما بود، این فرصت را به زنانش داده. البته نمی‌خواهم کاری را که عربستان از بالا به پایین انجام داده، تأیید کنم؛ مطالبات ما از کف جامعه شروع شده و ما در جایگاه نماینده‌ی مردم، پی‌گیر هستیم و امیدوارم به نتیجه برسیم. این گفتمان را برای حضور فعال در جامعه و مشارکت فرهنگی زنان و مشارکت فرهنگی زنان با لیست امید در سال 1394 راه انداختیم و در دوره‌های بعد و حتی در صورت عدم حضور ما، با حضور نمایندگانی که بیشتر تلاش می‌کنند، این موضوع صورت واقعیت بگیرد. من با شرکت توسعه و تجهیز اماکن ورزشی که صحبت داشتم، ادعا می‌کردند زیرساخت‌ها آماده است. در حال حاضر در کمیسیون فرهنگی، لایحه‌ی وظایف و اختیارات وزارت ورزش و جوانان را در دستور کار داریم که دو ماده از این لایجه، به بانوان اختصاص دارد: گسترش توسعه‌ی اماکن ورزشی و مناسب‌سازی آن‌ها برای بانوان. معاون وزیر در این جلسه توضیح داد که کاملاً می‌توانند تلاش کنند این فضا و مناسب‌سازی برای زنان را پیش ببرند. در ورزشگاه آزادی هم، نشان دادند که این کار را می‌توانند انجام دهند. در سالن والیبال، بانوان جدا بودند و موقع خروج هم از راه‌پله‌ی جداگانه خارج شدیم و هیچ اختلاطی رخ نداد. ما از جاهایی که به‌شدت نگران هستیم، مشکل و ضربه‌ای نخواهیم خورد. متأسفانه فراموش می‌کنیم جاهایی هست که بدترین آسیب را به فضای فرهنگی، اخلاقی و مذهبی جامعه می‌زند و به این حوزه‌ها توجهی نداریم که عمداً مغفول مانده‌اند. من دنبال حضور خانواده‌ها در ورزشگاه‌ها هستم. بارها پدران و برادرانی ناراحت با من تماس می‌گیرند و این اتفاق برای‌شان دردناک است که از حضور در ورزشگاه منع می‌شوند و نمی‌توانند بازی تکواندو یا فوتسال دختر، همسر یا خواهرشان را ببینند. پدری می‌گفت از دیدن بازی دخترش محروم است. خانواده‌ها باید بتوانند بازی دختران‌شان را تماشا کنند که کاملاً محجبه هستند، یا بانوانی که مایل هستند در ورزشگاه حضور پیدا کنند، و امکان یک تفریح سالم و مفرح برای خانواده‌ها فراهم شود. امیدوارم این فرصت‌ها بیشتر شوند تا این فضاهای رسمی، آسیب‌های اجتماعی عجیب و غریب در جامعه را محو کنند.