آمار
| تعداد نشریات | 48 |
| تعداد شماره‌ها | 2,291 |
| تعداد مقالات | 33,203 |
| تعداد مشاهده مقاله | 11,808,873 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 4,993,568 |
تأملی در معنای واژه «موازین» در کاربردهای قرآنی | ||
| پژوهش های قرآنی | ||
| مقاله 5، دوره 23، شماره 88، مهر 1397، صفحه 102-127 اصل مقاله (861.62 K) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22081/jqr.2018.48802.1713 | ||
| نویسندگان | ||
| عباس اسماعیلی زاده1؛ حسین جدی* 2 | ||
| 1دانشیار دانشگاه فردوسی مشهد | ||
| 2دانشجوی دکتری دانشگاه فردوسی مشهد | ||
| تاریخ دریافت: 20 مهر 1396، تاریخ بازنگری: 24 دی 1396، تاریخ پذیرش: 25 دی 1396 | ||
| چکیده | ||
| واژه میزان با سایر مشتقات آن، بالغ بر بیست‌وسه بار در قرآن کریم به‌کار رفته است. کاربست این واژه در سیاق‌های گوناگون، بیانگر ذوابعاد بودن آن در دو ساحت دنیوی و اخروی است. بیشتر مفسران با خلط مفهوم و مصداق «میزان» از یک‌سو، و عدم تفکیک میان وضع موازین و چگونگی توزین آن از سوی دیگر، به سخنان پراکنده‌ای تمسک جسته‌اند. بااین‌همه، این مقاله با رویکردی ریشه‌شناختی و استنطاقی در موارد به‌کارگیری واژه موازین، علاوه بر روشن ساختن تفاوت کاربست آن با سایر استعمالات قرآنی، در فرایندی همسو با روایات امامیه، نه‌تنها معصومان را معیار و حقیقت موازین در گستره قیامت معرفی نموده، بلکه سنگینی و سبک بودن موزون افراد را ره‌آورد موافقت ابعاد انسانی ـ اعم از بینشی، ارزشی و کنشی ـ با معیارهای توزین دانسته است. ازاین‌رو با طرح نظریه توسّع معنایی نسبت به مفهوم «میزان»، اطلاق آن را در مورد معصومین (ع)، عامل اتخاذ رویکردی واقع‌گرایانه می‌داند. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| ترازوی دنیوی/ موازین/ معیار توزین/ توسّع معنایی | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| A Deliberation on the Meaning of the Word Mawāzīn (Scales) in its Qur’anic Functions | ||
| نویسندگان [English] | ||
| Abbas Isma’ilizadeh1؛ Husayn Jeddi2 | ||
| 1Assosciat Professor, Ferdowsi University of Mashhad | ||
| 2Ph.D. Student, Ferdowsi University of Mashhad | ||
| چکیده [English] | ||
| The word mīzān with its other derivatives has beend used in the Qur’an twenty three times. The function of this word in various contexts indicates its “bidimentionality” in the two arenas of the world and the Hereafter. Most interpreters have resorted to dispersed speeches by confusion of the concept and referent of mīzān on one hand and non-distinction between setting mawāzīn (scales) and the way they are measured, on the other. Nevertheless, with an etymological and interogative approach in the instances of applying the word mawāzīn, this article clarifies its difference with other Qur’anic applications and also in a process consistent with Imāmiya traditions, it not only introduces the Infallibles as criteria and reality of mawāzīn in the domain of the Resurrection but also considers the weightiness and lightness of people’s scales as the outcome of the consistency of human dimentions – either ideological, value, and functional – with the criteria of measurement. Thus, by bringing up the theory of semantic extention concerning the concept of mīzān, it regards its application to the Infallibles as leading to the adoptation of a realistic approach. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| worldly scale, scales, criteria of measurment, semantic extention | ||
| مراجع | ||
|
1. قرآن کریم. 2. نهج البلاغه. 3. ابن اشعث، محمدبن محمد؛ الجعفریات، تهران، مکتبة النینوى الحدیثة، بی‌تا. 4. ابن بابویه قمی، محمدبن على؛ الأمالی، تهران، کتابچى، 1376ش. 5. ــــــــــــــــــــــــ ؛ التوحید، قم، جامعة المدرسین، 1398ق. 6. ــــــــــــــــــــــــ ؛ خصال، قم، جامعه مدرسین، 1362ش. 7. ــــــــــــــــــــــــ ؛ علل الشرائع، قم، کتابفروشى داورى، 1966م. 8. ــــــــــــــــــــــــ ؛ عیون اخبار الرضا7، تهران، علمیه اسلامیه، 1378ق. 9. ــــــــــــــــــــــــ ؛ معانی الاخبار، قم، جامعه مدرسین، 1403ق. 10. ـــــــــــــــــــــــ ؛ من لا یحضره الفقیه، قم، جامعه مدرسین،1413ق. 11. ـــــــــــــــــــــــ ؛ ثواب الأعمال وعقاب الأعمال، قم، دار الشریف الرضی، 1406ق. 12. ابن سیده، على‌بن اسماعیل؛ المحکم و المحیط الأعظم، بیروت، دار الکتب العلمیة، 1421ق. 13. ابن شهر آشوب؛ محمدبن على؛ مناقب آل أبی طالب:، قم، نشر علامه، 1379ق. 14. ابن عاشور، محمدبن طاهر؛ التحریر و التنویر، بیروت، مؤسسة التاریخ، بی‌تا. 15. ابن فارس، احمد؛ معجم مقاییس اللغه، قم، مکتب الاعلام الاسلامی، 1404ق. 16. ابن قولویه، جعفر‌بن محمد؛ کامل الزیارات، نجف اشرف، دار المرتضویة، 1356ق. 17. ابن مشهدى، محمدبن جعفر؛ المزار الکبیر، قم، جامعه مدرسین، 1419ق. 18. ابن منظور، محمدبن مکرم؛ لسان العرب، بیروت، دار صادر، 1414ق. 19. ارمى علوى، محمدامین‌بن عبدالله؛ حدائق الروح و الریحان فى روابى علوم القرآن، بیروت، دار طوق النجاه، 1426ق. 20. ازهرى، محمدبن احمد؛ تهذیب اللغة، بیروت، دار احیاء التراث العربی، 1421ق. 21. آلوسى، محمود؛ روح المعانى فى تفسیر القرآن العظیم، بیروت، دارالکتب العلمیه، 1415ق. 22. بحرانى، سید هاشم؛ البرهان فى تفسیر القرآن، تهران، بنیاد بعثت، 1416ق. 23. برقى، احمد‌بن خالد؛ المحاسن، قم، دار الکتب الإسلامیة، 1371ش. 24. تنکابنی، محمدبن سلیمان؛ توشیح التفسیر فی قواعد التفسیر و التأویل، قم، کتاب سعدی، 1411ق. 25. ثعلبى نیشابورى، احمد‌بن ابراهیم؛ الکشف و البیان عن تفسیر القرآن، بیروت، دار احیاء التراث العربی، 1422ق. 26. جفری، آرتور؛ واژگان دخیل در قرآن مجید، ترجمه فریدون بدره‌ای، تهران، انتشارات توس، 1372ش. 27. جوادی آملی، عبدالله؛ تسنیم، قم، اسراء، 1389ش. 28. ــــــــــــــــ ؛ معاد در قرآن، قم، اسراء، 1387ش. 29. جوالیقی، موهوب‌بن الخضر؛ المعرب من الکلام الاعجمی علی حروف المعجم، بی‌جا، دارالقلم، 1410ق. 30. حرانى، حسن‌بن على‌بن شعبه؛ تحف العقول، قم، جامعه مدرسین، 1404ق. 31. حقى بروسوى، اسماعیل؛ تفسیر روح البیان، بیروت، دارالفکر، بی‌تا. 32. حمیرى، عبدالله‌بن جعفر؛ قرب الإسناد، قم، مؤسسة آل البیت:، 1413ق. 33. خمینی، سید روح‌الله؛ آداب الصلاة، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینى(ره)، 1388ش. 34. رازى، فخرالدین محمدبن عمر؛ مفاتیح الغیب، بیروت، دار احیاء التراث العربى، 1420ق. 35. راغب اصفهانى، حسین‌بن محمد؛ مفردات ألفاظ القرآن، بیروت، دار القلم، 1412ق. 36. زبیدى، محمدبن محمد؛ تاج العروس، بیروت، دار الفکر، 1414ق. 37. زمخشری، محمود؛ الکشاف عن حقائق غوامض التنزیل، بیروت، دار الکتاب العربی، 1407ق. 38. سبحانی، جعفر؛ منشور جاوید، قم، مؤسسه امام صادق7، 1383ش. 39. سعیدی روشن، محمدباقر؛ زبان قرآن و مسائل آن، قم، پژوهشگاه حوزه و دانشگاه، 1389ش. 40. سیوطى، جلال‌الدین؛ الإتقان فی علوم القرآن، بیروت، دار الکتاب العربى، 1421ق. 41. ــــــــــــــــ ؛ المزهر فی علوم اللغة و انواعها، بیروت، صیدا، 1986م. 42. شوکانى، محمدبن على؛ فتح القدیر، دمشق- بیروت، دار ابن کثیر- دار الکلم الطیب، 1414ق. 43. شیرازى، صدرالدین محمدبن ابراهیم؛ تفسیر القرآن الکریم، قم، بیدار، 1366ش. 44. شیواپور، حامد؛ بررسی نظریه روح معنا در تفسیر قرآن، قم، دانشگاه مفید، 1394ش. 45. صادقى تهرانى، محمد؛ الفرقان فى تفسیر القرآن بالقرآن، قم، انتشارات فرهنگ اسلامى، 1365ش. 46. طباطبایى، سید محمدحسین؛ المیزان فى تفسیر القرآن، قم، جامعه مدرسین، 1417ق. 47. طبرسى، احمد‌بن على؛ الإحتجاج على أهل اللجاج، مشهد، نشر مرتضى، 1403ق. 48. طبرسى، على‌بن حسن؛ مشکاة الأنوار فی غرر الأخبار، نجف، المکتبة الحیدریة، 1385ق. 49. طبرسى، فضل‌بن حسن؛ مجمع البیان فى تفسیر القرآن، تهران، ناصر خسرو، 1372ش. 50. طبری، محمدبن جریر؛ جامع البیان فى تفسیر القرآن، بیروت، دار المعرفه، 1412ق. 51. طوسی، محمدبن حسن؛ التبیان فى تفسیر القرآن، بیروت، دار احیاء التراث العربى، بی‌تا. 52. ــــــــــــــــــ ؛ تهذیب الأحکام، تهران، دار الکتب الإسلامیه، 1375ش. 53. طهرانی، سید محمدحسین؛ معادشناسی، مشهد مقدس، انتشارات علامه طباطبایی، 1427ق. 54. عاملى، ابراهیم؛ تفسیر عاملى، تهران، انتشارات صدوق، 1360ش. 55. عاملی، محمدبن مکى (شهید اول)؛ المزار، قم، مدرسه امام مهدى7، 1410ق. 56. عروسى حویزى، عبدعلى‌بن جمعه؛ تفسیر نور الثقلین، قم، انتشارات اسماعیلیان، 1415ق. 57. عسکری، حسن‌بن عبدالله؛ الفروق فی اللغة، بیروت، دار الافاق الجدیدة، 1400ق. 58. على‌بن الحسین7؛ الصحیفة السجادیة، قم، دفتر نشر الهادى، 1376ش. 59. فقهی‌زاده، عبدالهادی؛ علامه مجلسی و فهم حدیث (مبانی و روش‌های فقه‌الحدیثی علامه مجلسی در بحارالانوار)، قم، بوستان کتاب، 1389ش. 60. فراهیدى، خلیل‌بن احمد؛ کتاب العین، قم، نشر هجرت، 1409ق. 61. فیض کاشانی، محمدمحسن؛ تفسیر الصافى، تهران، انتشارات الصدر، 1415ق. 62. ــــــــــــــــــــــ ؛ الوافی، اصفهان، کتابخانه امام امیرالمؤمنین7، 1406ق. 63. قرشى، على اکبر؛ تفسیر احسن الحدیث، تهران، بنیاد بعثت، 1377ش. 64. ـــــــــــــ ؛ قاموس قرآن، تهران، دار الکتب الاسلامیه، 1371ش. 65. قرطبى، محمدبن احمد؛ الجامع لأحکام القرآن، تهران، ناصر خسرو، 1364ش. 66. قمى، على‌بن ابراهیم؛ تفسیر القمی، قم، دار الکتاب، 1404ق. 67. قمی مشهدی، محمدبن محمدرضا؛ تفسیر کنز الدقائق وبحر الغرائب، تهران، وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامى، 1368ش. 68. قنوجى، سید محمدصدیق؛ فتح البیان فى مقاصد القرآن، بیروت، دار الکتب العلمیة، 1420ق. 69. کلینى، محمدبن یعقوب؛ الکافی، تهران، دار الکتب الإسلامیة، 1407ق. 70. کاشانى، محمدبن مرتضى؛ تفسیر المعین، قم، کتابخانه آیة الله مرعشى نجفى، 1410ق. 71. لیثى واسطى، على‌بن محمد؛ عیون الحکم و المواعظ، قم، دار الحدیث، 1376ش. 72. مجلسى، محمدباقر؛ بحار الأنوار الجامعة لدرر أخبار الأئمة الأطهار، بیروت، دار إحیاء التراث العربی، 1403ق. 73. مسیبی درچه، رجبعلی؛ تجلی قرآن و عترت در حکمت متعالیه، قم، بضعة الرسول، 1383ش. 74. مسعودی، عبدالهادی؛ روش فهم حدیث، تهران، سمت، 1389ش. 75. مصطفوى، حسن؛ التحقیق فى کلمات القرآن الکریم، بیروت، دار الکتب العلمیة، 1430ق. 76. مفید، محمدبن محمد؛ تصحیح اعتقادات الإمامیة، قم، کنگره شیخ مفید، 1414ق. 77. ـــــــــــــــــ ؛ المقنعة، قم، کنگره جهانى هزاره شیخ مفید، 1413ق. 78. ـــــــــــــــــ ؛ کتاب المزار- مناسک المزار، قم، کنگره جهانى هزاره شیخ مفید، 1413ق. 79. مکارم شیرازی، ناصر؛ تفسیر نمونه، تهران، دار الکتب الإسلامیة، 1374ش. 80. نسفى، عبدالله‌بن احمد؛ مدارک التنزیل و حقایق التأویل، بیروت، دار النفائس، 1416ق. 81. هوارى، هود‌بن محکم؛ تفسیر کتاب الله العزیز، الجزائر، دار البصائر، 1426ق. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 685 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 707 |
||