آمار
| تعداد نشریات | 48 |
| تعداد شماره‌ها | 2,291 |
| تعداد مقالات | 33,203 |
| تعداد مشاهده مقاله | 11,809,521 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 4,993,877 |
بررسی معرفت‌شناختی حسن و قبح عقلی | ||
| فصلنامه علمی پژوهشی آیین حکمت | ||
| مقاله 1، دوره 10، تابستان 97 _ مسلسل 36، آبان 1397، صفحه 7-34 اصل مقاله (509.73 K) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22081/pwq.2018.66111 | ||
| نویسنده | ||
| مجید ابوالقاسم‌زاده | ||
| استادیار دانشگاه معارف اسلامی، دکتری فلسفه اسلامی از دانشگاه باقرالعلوم(ع) | ||
| تاریخ دریافت: 24 فروردین 1394، تاریخ پذیرش: 24 آبان 1395 | ||
| چکیده | ||
| حسن و قبح افعال یکی از مسائل اساسی در علم کلام، اصول فقه و اخلاق است که از جهات مختلفِ معناشناختی، هستیشناختی و معرفت‌شناختی می‌توان از آن بحث کرد. اینکه حسن و قبح، ذاتی افعال است یا نه، بحثی هستیشناختی است؛ اما اینکه عقلی است یا نه، بحثی معرفت‌شناختی است. غالباً این دو حیث بهدرستی از هم تفکیک نشده، مغالطاتی را در پی داشته است. مقاله حاضر پس از تفکیک دو جهت یادشده، تعیین محلّ نزاع و نیز بیان دستاوردهای معرفت‌شناختیِ قضایای حسن و قبح، سه دلیل معرفت‌شناختی بر عقلی بودن قضایای حسن و قبح ارائه کرده است. بنا بر دلیل اول، اگر حسن و قبح، عقلی نباشد، شناخت حسن و قبح افعال به طور مطلق و حتی از راه شرع هم امکان‌پذیر نخواهد بود. دلیل دوم ثابت می‌کند قضایای حسن و قبح، یقینی‌اند و در مقدمات برهان به کار می‌روند، نه مشهوری و عقلایی تا صرفاً در جدل به کار آیند. در دلیل سوم، حسن و قبح برخی افعال، بدیهی دانسته شد و معلوم است اگر قضیه‌ای بدیهی بود، به طریق اولی یقینی و عقلی هم خواهد بود. اگرچه اشکالات متعدد معرفت‌شناختی به دلایل یادشده وارد گردیده، در نهایت با پاسخ‌های کامل و متقن از عقلی بودن حسن و قبح دفاع شده است | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| قضایای حسن و قبح؛ حسن و قبح عقلی؛ حسن و قبح شرعی؛ حسن و قبح یقینی؛ حسن و قبح بدیهی | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| An Epistemological Study of Rational Good and Bad | ||
| نویسندگان [English] | ||
| Majid Abolqasemzadeh | ||
| Assistant professor at Islamic Ma`aref University | ||
| چکیده [English] | ||
| The problem of human deed`s Goodness and badness is one basic problem in theology, usuli fiqh and ethics; it may be studied in different aspect of semantics, ontology and epistemology. Whether goodness and badness are essential to deeds or not is ontological; but whether it is rational or not, is epistemological. Often, these two aspects are not properly distinguished and it leads to some fallacies. This paper, having distinguished the two aspects, deciding the place of dispute and describing epistemological consequences, has argued for rationality of those propositions of goodness and badness by giving three proofs. Upon the first, if the goodness and badness are not rational, one may not be of any knowledge of the goodness of human deeds at all, even by way of religion. The second proof proves that these propositions carry certainty and, therefore, are used in the premises of logical demonstration; they are not among those known only as well-known used in dialectic. On the third reason, the validity of certain deeds is known as self-evident and, thereof, certain and rational. Although numerous epistemological objections have been given against the proofs, finally the paper, giving certain arguments, has defended rationality of the goodness and badness of these propositions | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| Goodness and Badness, Religious Goodness and Badness, Undoubtable Goodness and Badness, Self-Evident Goodness and Badness | ||
| مراجع | ||
|
| ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 449 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 413 |
||