آمار
| تعداد نشریات | 50 |
| تعداد شماره‌ها | 2,337 |
| تعداد مقالات | 33,783 |
| تعداد مشاهده مقاله | 12,323,300 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 5,312,336 |
نقش سیاق و عناصر درون‌متنی در کشف غرض سوره مریم | ||
| پژوهش های قرآنی | ||
| مقاله 4، دوره 23، شماره 89، دی 1397، صفحه 72-97 اصل مقاله (518.59 K) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22081/jqr.2018.49167.1771 | ||
| نویسندگان | ||
| فرشته معتمد لنگرودی* 1؛ بی بی سادات رضی بهابادی2 | ||
| 1دانشجوی دکتری دانشگاه الزهراء | ||
| 2دانشیار دانشگاه الزهراء | ||
| تاریخ دریافت: 14 دی 1396، تاریخ بازنگری: 28 اسفند 1396، تاریخ پذیرش: 21 فروردین 1397 | ||
| چکیده | ||
| تبیین هدف کلی سوره و کشف محور اصلی سورههای قرآن یکی از مباحث مهم در تفسیر آنهاست که از دیرباز مورد توجه اندیشمندان اسلامی قرار گرفته است. مطالعه حاضر با رویکرد کشف غرض سوره مریم، سعی در یافتن الگویی برای تبیین غرض اصلی سورههای قرآن کریم دارد. در این راستا، این مقاله به روش توصیفی- تحلیلی، ابتدا دیدگاههای مفسران درباره هدف سوره مریم را مورد بازخوانی قرار داده است. در ادامه با بررسی سیاق سوره و ارکان آن، محور اصلی سوره مریم تبیین و تحلیل شده است. مهم‌ترین یافتههای این مطالعه از رهگذر سیاق سوره مریم این است که هدف این سوره، «رحمت الهی» با زیرمجموعههای «عبودیت» و «بشارت و انذار» است که با سیاق مجموعه آیات سوره هماهنگی دارد. در حقیقت مضمون اصلی سوره بدین گونه است که با رحمت آغاز شده و در آیات پایانی، بشارت و انذار بیان شده و در آیات میانی سوره، عبودیت خداوند راه رسیدن به سعادت معرفی شده است. این محور با معیارهای درونی شناخت محور سوره مریم نیز هماهنگ است. ارتباط آغاز و پایان سوره، اسماء الحسنی، کلمات پرتکرار و تک‌کاربرد و داستانهای سوره، مهم‌ترین معیارهای کشف محور سوره مریم است که با مجموعه سیاق و مضامین آن نیز منطبق است. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| سوره مریم/ رحمت الهی/ بشارت/ انذار/ عبودیت/ سیاق/ تفسیر المیزان | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| The Role of Context and the Intra-textual Factors in Uncovering the Purpose of Sūrat Maryam | ||
| نویسندگان [English] | ||
| Fereshteh Mo’tamed Langrudi1؛ Bibi Sadat Razi Behabadi2 | ||
| 1Ph.D. Student, Al-Zahra University | ||
| 2Associate Professor, Al-Zahra University | ||
| چکیده [English] | ||
| Elucidation of the overall purpose of a sūra and unveiling the main basis of the Qur’anic sūras is one of the significant discourses in their interpretation, which has received the attention of Muslim scholars since early times. With an approach to uncover the purpose of Sūrat Maryam, the present study tries to find a pattern for elucidating the main purpose of the sūras of the Holy Qur’an. Thereby, with a descriptive-analytical method, this article has first reappraised the viewpoints of interpreters on the purpose of Sūrat Maryam and then, with a study of the context of the sūra and its pillars, has elucidated and analyzed the main theme of Sūrat Maryam. The most important findings of this study in terms of context is that the purpose of this sūra is “Divine Mercy” with subdivisions of “devotedness” and “good tidings and warnings, which are compatible with the context of the collected verses of the sūra. In fact, the main theme of the sūra is that it begins with mercy, states glad tidings and warning in the final verses, and introduces servitude of God as the way to reach happiness in the middle verses of the sūra. This aspect conforms to the inner standards of cognition of the core of Sūrat Maryam. The relation of the beginning and ending of the sūra, the Most Beautiful Names of God, the frequently used and once-used words, and the stories of the sūra, are the most important standards for unveiling the core of Sūrat Maryam, which are in accordance with the collection of its context and themes. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| Sūrat Maryam, Divine mercy, glad tidings, warning, servitude, context, Tafsīr al-Mīzān | ||
| مراجع | ||
|
1. قرآن کریم. 2. آلوسی، محمود؛ روح المعانی فی تفسیر القرآن العظیم، بیروت، دار الکتب العلمیه، 1415ق. 3. ابن اثیر، ضیاءالدین؛ المثل السائر فی ادب الکاتب و الشاعر، قاهره، مطبعة نهضة مصر، 1959م. 4. ابن عاشور، محمدبن طاهر؛ التحریر و التنویر، بیجا، بینا، بیتا. 5. ابن فارس، احمد؛ معجم مقاییس اللغه، قم، مکتب الاعلام الاسلامی، 1404ق. 6. ابن منظور، محمدبن مکرم؛ لسان العرب، بیروت، دار صادر، 1414ق. 7. ابن هائم، شهاب‌الدین؛ التبیان فی غریب القرآن، بیجا، بینا، بیتا. 8. ازهرى، محمدبن احمد؛ تهذیب اللغة، بیروت، دار احیاء التراث العربی، 1421ق. 9. أمحزون، محمد؛ أسماءالله الحسنی المعانی و الآثار، قاهره، دارالسلام، 2011م. 10. اندلسی، ابوحیان محمدبن یوسف؛ البحر المحیط فی التفسیر، بیروت، دار الفکر، 1420ق. 11. بابایی، علی‌اکبر؛ قواعد تفسیر قرآن، قم، پژوهشگاه حوزه و دانشگاه، 1394ش. 12. بازرگان، عبدالعلی؛ نظم قرآن، تهران، انتشارات قلم، 1372ش. 13. باطاهر، ابن عیسی؛ المقابله فی القرآن، عمان، دار عماد، 1420ق. 14. بستانی، محمود؛ التفسیر البنائی للقرآن الکریم، مشهد، بنیاد پژوهشهای اسلامی، 1424ق. 15. بستانی، محمود؛ القواعد البلاغیه فی ضوء المنهج الإسلامی، مشهد، مؤسسة الطبع و النشر فی الآستانة الرضویة المقدسة، بیتا. 16. بقادر، عبدالقادر؛ مصطلح النظم فی النقد العربی القدیم، جامعة قاصدی مرباح، الملتقی الدولی الأول فی المصطلح النقدی یومی، 9 و 10 مارس، 2011م. 17. بقاعی، ابراهیم‌بن عمر؛ نظم الدرر فی تناسب الآیات و السور، بیروت، دارالکتب العلمیه، 1415ق. 18. جوادی آملی، عبدالله؛ تفسیر تسنیم، قم، اسراء، 1388ش. 19. جوهری، اسماعیل‌بن حماد؛ الصحاح تاج اللّغه و صحاح العربیّه، بیروت، دارالعلم للملایین، 1376ق. 20. حجتی، محمدباقر؛ پژوهشی در تاریخ قرآن کریم، تهران، دفتر نشر فرهنگ اسلامی، 1389ش. 21. حماده، فاروش؛ أسماء الله الحسنی فی القرآن الکریم و السنة النبویّه، قاهره، دارالسلام، 2009م. 22. حوّی، سعید؛ الأساس فی التفسیر، قاهره، دار السلام، 1412ق. 23. خامهگر، محمد؛ اصول و قواعد کشف استدلالی غرض سورههای قرآن، قم، پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی، 1396ش. 24. خامهگر، محمد؛ ساختار هندسی سورههای قرآن، تهران، سازمان تبلیغات اسلامی، 1386ش. 25. دروزه، محمد عزه؛ التفسیر الحدیث ترتیب السور حسب النزول، قاهره، دار احیاء الکتب العربیه، 1383ق. 26. رازی، فخرالدین محمدبن عمر؛ مفاتیح الغیب، بیروت، دار احیاء التراث العربی، 1420ق. 27. راغب اصفهانی، حسین‌بن محمد؛ مفردات ألفاظ القرآن، بیروت، دار القلم، 1412ق. 28. روحانی، محمود؛ المعجم الإحصائی لألفاظ القرآن الکریم، مشهد، انتشارات آستان قدس رضوی، 1410ق. 29. زرقانی، محمد عبدالعظیم؛ مناهل العرفان فی علوم القرآن، بیروت، دار احیاءالتراث العربی، 1408ق. 30. زمخشری، محمود‌بن عمر؛ الکشاف عن حقائق غوامض التنزیل، بیروت، دارالکتاب العربی، 1407ق. 31. سیوطی، جلالالدین؛ الإتقان فی علوم القرآن، قاهره، بینا، 1360ق. 32. سیوطی، جلالالدین؛ الدر المنثور فی التفسیر بالمأثور، قم، کتابخانه آیت الله مرعشی نجفی، 1404ق. 33. شاذلی، سیدبن قطب؛ التصویر الفنی فی القرآن، قاهره، دارالشروق، بیتا. 34. شاذلی، سیدبن قطب؛ فی ظلال القرآن، بیروت، دارالشروق، 1412ق. 35. شرف‌الدین، جعفر؛ الموسوعة القرآنیة، خصائص السور، بیروت، دار التقریب بین المذاهب الإسلامیة، 1420ق. 36. صادقی تهرانی، محمد؛ الفرقان فی تفسیر القرآن بالقرآن، قم، انتشارات فرهنگ اسلامی، 1365ش. 37. صدر، محمدباقر؛ دروس فی علم الأصول، قم، مؤسسه نشر اسلامی، 1410ق. 38. طباطبایی، سید محمدحسین؛ المیزان فی تفسیر القرآن، قم، جامعه مدرسین حوزه علمیه قم، 1417ق. 39. طبرسی، فضل‌بن حسن؛ مجمع البیان فی تفسیر القرآن، تهران، ناصر خسرو، 1372ش. 40. طوسی، محمدبن حسن؛ التبیان فی تفسیر القرآن، بیروت، دار احیاء التراث العربی، بیتا. 41. عروسی حویزی، عبد علی‌بن جمعه؛ تفسیر نورالثقلین، قم، انتشارات اسماعیلیان، 1415ق. 42. فراهیدی، خلیل‌بن احمد؛ کتاب العین، قم، هجرت، 1409ق. 43. فضل‌الله، سید محمدحسین؛ تفسیر من وحی القرآن، بیروت، دارالملاک، 1419ق. 44. فیض کاشانی، ملامحسن؛ تفسیر الصافی، تهران، الصدر، 1415ق. 45. فیروزآبادى، محمدبن یعقوب؛ القاموس المحیط، بیروت، دار الکتب العلمیة، 1415ق. 46. فیومى، احمد‌بن محمد؛ المصباح المنیر فى غریب الشرح الکبیر للرافعى، قم، مؤسسه دار الهجره، 1414ق. 47. قرائتی، محسن؛ تفسیر نور، تهران، مرکز فرهنگی درسهایی از قرآن، 1383ش. 48. قرشی، علی‌اکبر؛ تفسیر أحسن الحدیث، تهران، بنیاد بعثت، 1377ش. 49. کواز، محمدکریم؛ سبکشناسی اعجاز بلاغی قرآن، ترجمه سید حسین سیّدی، تهران، سخن، 1386ش. 50. کوثری، عباس؛ نقش سیاق در تفسیر قرآن و فقه، قم، پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی، 1392ش. 51. محمدرضایی، علی‌رضا؛ اکبریزاده، فاطمه؛ «گفتمان سوره مریم، زن در تعامل با عرف و عفاف»، تهران، فلسفه دین، دوره 10، شماره 3، 1392ش، 50-25. 52. مدرسی، محمدتقی؛ من هدی القرآن، تهران، دارالمحبی الحسین، 1419ق. 53. مرادی، حجّت‌الله؛ اقناعسازی و ارتباطات اجتماعی، تهران، نشر ساقی، 1384ش. 54. مصطفوی، حسن؛ التحقیق فی کلمات القرآن الکریم، بیروت، دار الکتب العلمیه، 1430ق. 55. معرفت، محمدهادی؛ علوم قرآنی، قم، مؤسسه فرهنگی التمهید، 1389ش. 56. مکارم شیرازی، ناصر؛ تفسیر نمونه، تهران، دار الکتب الإسلامیة، 1374ش. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 1,221 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 620 |
||