خانه ای نقلی برای فرهنگ، هنر و ادبیات

ه نام خدا

جمجمک

خانه‌ای نقلی برای فرهنگ، هنر و ادبیات

شماره‌ی پیامک: 3000144091

شناسه‌ی تلگرام:  @jom_jomak_noghl

پست الکترونیک: jom.jomak.noghli@gmail.com

در آستانه‌ی این ماه دوست‌داشتنی

اکرم ادیبی

روز اول مهر در همه‌ی سال‌های مدرسه‌ی من، به‌ویژه سال‌های دبستان یک‌جور گذشت: دخترکی ریزه‌میزه که سن و قد و قامتش از همه‌ی هم‌کلاسی‌هایش کوچک‌تر بود و آن‌قدر خجالتی که می‌رفت نیمکت آخر می‌نشست و نیمکت‌های جلو را به دخترهای قلدر قدبلند واگذار می‌کرد. بعد معلم می‌آمد سر کلاس و او را به ردیف اول می‌برد. این‌گونه بود که همیشه منتظر ورود معلم بودم تا مرا به جایگاه اصلی‌ام ببرد.

داستان مهر، از آن داستان‌هایی‌ست که از هر زبان بشنوی، نامکرر است. مهر، ماه عجیبی‌ست. اسم ماه مهر، عطر و بوی مهربانی و محبت می‌دهد و خود آغاز دویدن بچه‌مدرسه‌ای‌ها و برگشتن شور و نشاط به حیاط مدرسه‌هاست. مدرسه که سه ماه در سکوت فرورفته بود، یک‌باره پر از هیاهو و جنب‌وجوش می‌شود و روح سرزندگی به آن برمی‌گردد. بچه‌مدرسه‌ای‌ها ـ بعضی با رغبت و دلتنگی و بعضی با اکراه و به‌زور ـ در اول مهر راه مدرسه را پیش می‌گیرند. البته فقط بچه‌مدرسه‌ای‌ها نیستند که مهر برای آن‌ها رنگ‌وبوی متفاوت با بقیه‌ی ماه‌های سال دارد. همه‌ی ما خاطراتی شیرین یا تلخ، از روزهای آغازین مدرسه در ذهن‌مان ماندگار شده است؛ ماهی که خیلی از دوستان‌مان را در آن پیدا کرده‌ایم و معلمان اثرگذار را برای اولین‌بار در آن دیده‌ایم. به همین دلیل این شماره‌ی جمجمک، ویژه‌نامه‌ای برای ماه هفتم سال است که در آن کتابی متناسب با حال و هوای مدرسه معرفی کرده‌ایم، آموزش کاردستی خلاقانه برای بچه‌مدرسه‌ای‌ها داریم و مسابقه‌ای مختص کسانی که حال و هوای اول مهر را حفظ کرده‌اند. با ما همراه باشید.

*********

یک کتاب برای اول مهر

ماه مهر با همه‌ی خوبی‌هایش، دغدغه‌ای بزرگ برای بچه‌مدرسه‌ای‌ها دارد و آن هم این‌که دیر به مدرسه برسند. در کتاب «به مدرسه دیر رسیدم چون...» با زبان طنز، دلایلی را می‌خوانید که پسربچه‌ای پرانرژی، برای دیرکردن می‌آورد.

دلیل بچه‌ای معمولی می‌تواند این باشد که ماشین پدرش خراب شد، سرویس مدرسه تصادف کرد و...؛ اما پسرک این داستان، خلاقیتش را به کار می‌اندازد و وقتی معلم از او می‌پرسد که چرا امروز صبح دیر آمدی؟ دلایل عجیب و غریب برای دیر رسیدنش می‌آورد و جواب‌هایی می‌دهد که خنده را به لب خواننده می‌نشاند.

می‌توانید این کتاب را با کودکان‌تان بخوانید و از آن‌ها بخواهید که اگر دلایل دیگری برای دیررسیدن به مدرسه به ذهن‌شان می‌رسد، بگویند تا شما آن‌ها را بنویسید. با این کار علاوه بر مشارکت فعال در خواندن کتاب، به خلاقیت کودک افزوده‌اید. این کتاب برای کودکان شش تا دوازده سال مناسب است.

یک قاچ از کتاب

ـ بگو ببینم چرا امروز صبح دیر آمدی؟

ـ راستش داستانش طولانی است. اولش چند تا مورچه‌ی غول‌پیکر صبحانه‌ام را دزدیدند. من هم رفتم خانه‌ی همسایه‌ی بغلی نان قرض کنم که انگار فکر خوبی نبود. ...

***

زیباترین جامدادی‌های مدرسه را خودتان بسازید

جامدادی، از وسایلی‌ست که بچه‌مدرسه‌ای‌ها توی کیف‌شان دارند و اول مهر، وقت نوکردن لوازم‌التحریر است. بعضی وقت‌ها پیداکردن جامدادی که کاملاً با سلیقه‌ی بچه‌ها هماهنگ باشد سخت می‌شود. خب، بهتر است خودمان دست به کار شویم. همکاری و همیاری برای انجام کار مشترک مادر و فرزندی در راستای آماده‌شدن برای مدرسه را هم لحاظ کنید و دست به کار ساختن جامدادی شوید.

جامدادی پارچه‌ای

جامدادی‌های دست‌ساز خانگی، بیشتر پارچه‌ای هستند.  این مدل، ساده‌ترین جامدادی‌ست. برای تهیه‌ی آن، به مقداری پارچه‌ی زیبا برای روی کار، پارچه‌ای ضخیم برای آستر آن و یک زیپ رنگی نیاز دارید. برای خوش‌حالت‌بودن جامدادی می‌توانید بین آستر و رویه‌ی کار، از پارچه‌های پنبه‌ای استفاده کنید.

جامدادی با زیپ‌های رنگی‌رنگی

جامدادی با زیپ‌های رنگی‌رنگی نیز انتخابی جالب خواهد بود. زیپ‌ها را دوبه‌دو کنار هم بگذارید و از پشت به یک‌دیگر بدوزید. این کار را می‌توانید با چرخ خیاطی یا دست انجام دهید. بسته به سلیقه‌ی خود، می‌توانید انتهای همه‌ی زیپ‌ها را بدوزید تا ماشین زیپ پوشیده شود و فقط یکی از آن‌ها را برای باز و بسته‌کردن در جامدادی استفاده کنید.

جامدادی بافتنی

جامدادی‌های بافتنی، پیشنهاد ما برای ساختن جامدادی در منزل، مخصوصاً برای علاقه‌مندان به قلاب‌بافی است. ابتدا موتیف‌های رنگی ببافید. این موتیف‌ها ـ بسته به سلیقه‌ی شما ـ می‌توانند ساده و یک‌رنگ یا پیچیده و چندرنگ باشند. تعداد موتیف‌ها، به ابعاد مورد نظر شما برای جامدادی و همچنین بزرگی و کوچکی موتیف‌های قلاب‌بافی‌شده بستگی دارند. موتیف‌ها را به هم وصل کنید. بعد از آماده‌شدن قسمت بافتنی کار، برای جامدادی آستری پارچه‌ای و زیپ تهیه کنید و آن‌ها را به هم بدوزید.

جامدادی نمدی

این روزها، پارچه‌های نمدی به‌فراوانی در بازار یافت می‌شوند. با تکه‌های کوچک و بزرگ نمد و وسایلی همچون دکمه‌های رنگی، می‌توانید کارهای خلاقانه‌ی بسیاری انجام دهید که زیبایی و ظرافت کار را افزایش دهد و باعث متنوع و متفاوت‌شدن جامدادی شما شود. برای این کار، از طرح‌های مختلف شکل حیوانات و گل‌ها استفاده کنید.

***

مسابقه‌ی خیلی کوتاه

شور و شوق روز اول مهر

هریک از ما، خاطرات جالبی از اول مهرهای‌مان داریم که اندیشیدن به آن‌ها ما را به لبخند وامی‌دارد. مسابقه‌ی قلم بلورین جمجمک این شماره، به «شور و شوق روز اول مهر» اختصاص دارد. برای شرکت در مسابقه، زیباترین خاطره‌تان از اول مهر را انتخاب کنید، یک داستان خیلی کوتاه (حداکثر پنجاه ‌کلمه‌) یا یک شعر کوتاه (حداکثر بیست‌ کلمه) درباره‌ی آن بنویسید. به بهترین‌ آثار رسیده، شاخه‌گلی به رسم یادگار تقدیم می‌شود.

پاسخ‌ها را با راه‌های ارتباطی زیر به سوی جمجمک روانه سازید:

شماره‌ی پیامک: ۳۰۰۰۱۴۴۰۹۱

پست الکترونیک: jom.jomak.noghli@gmail.com

نفیسه مرشدزاده

بیشتر طعم‌‌‌های مدرسه، تکرار‌شدنی نیستند. هرچه ادایش را در‌بیاوریم و نمایشش را بازی کنیم، فایده‌ ندارد. من خودم کتاب‌های دختر و پسرم را چند‌سال جلد ‌کردم و اسم‌های‌شان را رویش نوشتم؛ ولی هیچ فایده‌ای نداشت. حس نیامد. رفته بود.

فقط یکی از طعم‌هاست که می‌تواند تکرار شود و عجیب است که می‌تواند: حس پیدا‌کردن یک دوست ‌تازه. تا چند‌سال پیش باور ‌نمی‌کردم که این یکی هم بتواند برگردد. فکر کردم همان‌جا مانده و مرده؛ ولی بعد ناگهان در این سن و سال، دوست تازه پیدا‌ کردم.

از من قبول کنید این را: درست مثل همان‌وقت بود؛ درست مثل وقتی که ناگهان می‌دیدی صبح دلت می‌خواهد بروی مدرسه که دوباره او را ببینی. می‌دیدی شب داری فکر‌ می‌کنی که فردا تغذیه چی ببری تا او هم دوست داشته‌ باشد؟

فقط می‌خواستم خبرتان ‌کنم که امکان ‌دارد. برای من اتفاق‌ افتاده ‌‌است و هنوز همان مزه را می‌دهد؛ اگر درست پیدایش‌ کرده ‌باشید. ...

* این یادداشت‌، از وبلاگ قدیمی نویسنده و با اجازه‌ی ایشان برداشته ‌شده است.