روستای سوادجان؛ روستای نمونه‌ی گردش‌گری

دوچرخه‌سواری در حاشیه‌ی زردکوه بختیاری

چرخ سوم

عدالت عابدینی

باد می‌‌وزد. باران می‌آید. دوچرخه و من نفس‌زنان از پیچ‌وخم زاینده‌رود پر آب و عریض و طویل، به سمت بالا تغییر ارتفاع می‌دهیم. باد نوازش می‌دهد و باران طراوت. هر دو خستگی از تن می‌ربایند.

آفتاب به بلندی آسمان می‌رسد و من به بلندی زمین می‌رسم. این بلندی به یک سه راهی ختم می‌شود که یک سمتش شهر کُرد است و سمت دیگر شهر سامان.

ورود به استان چهارمحال و بختیاری

ادامه‌ی مسیر کمی‌ سر پایینی است. به شهر سامان می‌رسم. از استان اصفهان به استان چهارمحال و بختیاری وارد شده‌ام. پس از این شهر، شیب زیادتر می‌شود و حرکت آسان‌تر تا به پل زمان‌خان می‌رسم که روی رودخانه‌ی خروشان زاینده‌رود است.

پل زمان‌خان و داستان آن

پل با 22 متر طول دارای دو دهانه‌ی 8 متری است که بر صخره‌های طبیعی استوار شده‌اند و 13 متر از سطح رودخانه بالاتر است. این پل حدود 250 سال پیش به دستور زمان‌خان، روی زاینده‌رود ساخته شده و به نام او هم مشهور شده است.

داستانی هم برای ساخت آن وجود دارد. می‌گویند در زمانی که مردم برای عبور از این رودخانه مجبور به عبور از آب سهمگین آن بوده‌اند، کودکی در حین عبور از آب غرق می‌‌شود. مادر کودک، در حالی که پیکر فرزندش را در دست داشت به نزد زمان‌خان رفته و اشک‌ریزان از او می‌پرسد که تا کی مادران این منطقه به سوگ فرزندان غرق شده‌ی‌شان در این رود بنشینند. زمان‌خان که به شدت از دیدن این صحنه منقلب شده بود دستور ساخت پلی استوار و مستحکم روی آن را می‌دهد.

ورود به روستای سوادجان

از پل زمان‌خان به بعد بیش‌تر محصور در میان کوه‌ها می‌‌شوم و درختان سر به فلک کشیده. با عبور از روستا «چم چنگ»، روستای «سوادجان» نمایان می‌شود.

این روستا با 1900 متر ارتفاع در 18 کیلومتری شمال غرب سامان و 44 کیلومتری شهر کُرد واقع شده است. شغل بیش‌تر مردم دام‌داری، دام‌پروری و باغ‌داری است و عمده‌ی محصولات باغی آن را «بادام»، «گردو» و «هلو» تشکیل می‌دهند.

جالب این‌که مردمان این روستا و چند روستای دیگر در این اطراف، همگی ترک‌زبان هستند.

قلعه‌ی تاریخی روستا و معماری خاص آن

روستا دارای قلعه‌ی بزرگی بوده که چهار برج و دو در داشته است که دور تا دور روستا را احاطه کرده بود. به همین خاطر، دیوارهای قلعه، کلیه‌ی راه‌های ورودی به روستا را قطع می‌کردند. متأسفانه در تغییر و تحولات اخیر این دیوارها از بین رفته و تنها بخشی از آن‌ها باقی مانده‌اند.

در بخش قدیمی‌، دالان‌هایی وجود داشته که نوع چیدمان تاقچه‌ها و پله‌ها نشان می‌‌داده مردم در این‌جا دور هم جمع می‌‌شدند، چای درست می‌‌کردند و استراحتی هم می‌کردند. در جایی هم ارتفاع سقف دالان‌ها به ناگهانی از سه متر به یک و نیم متر کاهش پیدا می‌کند و بعد دوباره افزایش پیدا می‌کند که این کار به منظور جلوگیری از ورود دشمنان و مهاجمان به داخل قلعه از طریق دالان و کاستن از سرعت آن‌ها بوده است.

داروهای گیاهی

کوهستانی بودن و شرایط ایده‌آل هوایی، باعث رشد و نمو گیاهان دارویی متعددی در این ناحیه شده است. بعضی از داروهای گیاهی آن عبارت‌اند از آویشن (معده درد)، بومادران (نفخ و دل درد)، گل محمدی (اعصاب)، نعناع فلفلی، بادرنجویه، مخلصه و کاسنی.

سوغاتی‌ها و غذاهای محلی

«گردو»، «بادام»، «آلوچه»، «لواشک»، «عرقیات» و «خشک شده‌ی گیاهان دارویی» عمده سوغاتی‌های این روستا را تشکیل می‌دهند که دم کرده‌ی‌شان بهتر است و غذاهای محلی‌شان«آش‌ کشک»، «اشکنه»، «آش ‌گردو»، «کوفته گردو» و « اُماج» است. تهیه‌ی آش‌ گردو که یکی از غذاهای خوش‌مزه‌ی این منطقه است به این صورت است که گردو را می‌‌کوبند و با برنج و ادویه‌جات مختلف آن را می‌پزند و هیچ چیز دیگری به آن اضافه نمی‌کنند. خود گردو روغن دارد و کمی‌ هم شیره‌ی انگور به آن می‌زنند که طعم خاصی به آن می‌دهد.

دیگر امتیازات عمده‌ی این روستا

این روستا جزء روستاهای هدف گردش‌گری است و به علت واقع شدن در کنار رودخانه‌ی خروشان، عنوان قطب رفتینگ کشور را دارد، به طوری که بیش‌ترین باشگاه‌های قایق‌رانی کشوری را داراست.