محصص, مرضیه. (1397). مطالعه تطبیقی نگره اسلامی و غربی به پیش‌داوری. اسلام و مطالعات اجتماعی, 6(شماره 2 (پیاپی 22)), 85-106. doi: 10.22081/jiss.2018.66662
مرضیه محصص. "مطالعه تطبیقی نگره اسلامی و غربی به پیش‌داوری". اسلام و مطالعات اجتماعی, 6, شماره 2 (پیاپی 22), 1397, 85-106. doi: 10.22081/jiss.2018.66662
محصص, مرضیه. (1397). 'مطالعه تطبیقی نگره اسلامی و غربی به پیش‌داوری', اسلام و مطالعات اجتماعی, 6(شماره 2 (پیاپی 22)), pp. 85-106. doi: 10.22081/jiss.2018.66662
محصص, مرضیه. مطالعه تطبیقی نگره اسلامی و غربی به پیش‌داوری. اسلام و مطالعات اجتماعی, 1397; 6(شماره 2 (پیاپی 22)): 85-106. doi: 10.22081/jiss.2018.66662
استادیار دانشگاه شهید بهشتی دانشکده الهیات و معارف اسلامی
تاریخ دریافت: 06 اسفند 1397،
تاریخ پذیرش: 06 اسفند 1397
چکیده
پیش‌داوری، به معنای نگرش منفی درباره گروه‌های دیگر و یا اعضای آن‌ها، یکی از موضوعات مهم روانشناسی اجتماعی است. با توجه به آن‌که از یک‌سو همبستگی و انسجام در جوامعی که از قومیت‌ها، گروه‌ها و خرده‌فرهنگ‌های متعدد تشکیل شده‌اند، متاثر از کیفیت ارتباطات کارآمد و موثر میان افراد است و از سوی‌دیگر، اخلاق اسلامی دربردارنده تمامی معیارهایی است که در سایه تفکر توحیدی، رشد و تعالی را در ابعاد گوناگون تعاملات اجتماعی انسان فراهم می‌کند، مسئله اصلی پژوهش حاضر آن است که نگره اسلامی چه مواجه‌ای با موضوع پیش‌داوری دارد؟ در پژوهش حاضر با استفاده از روش تطبیقی- مقایسه‌ای، پس از تبیین گستره مفهومی پیش‌داوری از منظر روان‌شناسان اجتماعی غربی و اسلامی، عوامل موثر بر تکوین پیش‌داوری دسته‌بندی می‌شود. در پایان مطالعه این نتیجه به دست آمد که هر چند آموزه‌های اسلامی و غربی در زمینه شناسایی عوامل موثر بر تکوین پیش‌داوری، نگره‌ای نزدیک به یکدیگر دارند، اما از رهگذر مداقه در منابع اسلامی که دربردارنده تجویزهای سلبی و ایجابی درباره پیش‌داوری هستند، می‌توان مرزهای این مفهوم را بازشناسی کرد.
Comparative Study of Islamic and Western Perspectives on Prejudice
نویسندگان [English]
marzieh mohases
Assistant Professor, Faulty of Theology and Religious Studies, Shahid Beheshti University
چکیده [English]
Prejudice, meaning negative attitudes toward other groups or their members, is one of the major topics of social psychology. Considering that, on the one hand, solidarity and cohesion in societies composed of different ethnicities, groups, and subcultures are influenced by the quality of efficient and effective communication between individuals. And considering, from the other hand, Islamic ethics includes all the criteria which, in the light of monotheistic thinking, provide the growth and excellence in various aspects of human social interactions, the main issue of the present research is what the Islamic perspective on prejudices is? Using a comparative method, the present study, after defining the conceptual scope of prejudice from the perspective of Western and Islamic social psychologists, categorizes factors affecting the development of prejudice. At the end of the study, it was concluded that although Islamic and Western teachings have a close perspective on identifying the factors influencing the development of prejudice, however, the boundaries of this concept can be recognized through the scrutiny of Islamic sources, which include negative and positive prescriptions.
کلیدواژه‌ها [English]
prejudice, Islamic perspective, Western perspective, social ethics
محمدی ری‌شهری، محمد (1388)، میزان الحکمه، قم: نشر دارالحدیث.
مدرسی، محمدتقی (1419ق)، من هدی القرآن، تهران: دارمحبی الحسین.
مکارم شیرازی، ناصر و همکاران (1377)، تفسیر نمونه، تحقیق: علی بابایی، احمد، تهران: دارالکتب الاسلامیه.
منصوری، جواد (1370)، فرهنگ استقلال، چ3، تهران: دفتر مطالعات سیاسی و بین‌المللی وزارت امور خارجه.
نراقی، محمدمهدی (1383)، جامع السعادات، چ3، نجف: مطبعة النجف.
نوری طبرسی، حسین (1408ق)، مستدرک الوسائل و مستنبط المسائل، بیروت: آل‌البیت لاحیاء التراث.
Adorno, T. W., FrenkelـBruswik, E., Levinson, D.J., & Sanford, R.N. (1950), The authoritarian personality, New York: Harper.
Dovidio, John F. (2001), "On the nature of contemporary prejudice: The Third wave", Journal of social issues, vol.57, No.4: p.629ـ849.
Operario, D., & Fiske, S. T. (1999), Integrating social identity and social cognition: A framework for bridging diverse perspectives, In . D Abramsm, & M.A. Hogg, Social identity and social cognition, 26ـ54. UK: Blackwell.
Stangor, Charles (2009), The study of Stereotyping, Prejudice and Discrimination with in Social Psychology: A Quick History of Theory and research , in: Nelson, Todd (2009), Handbook of Prejudice, Stereotyping and Discrimination, New York: Psychology press.
Stroebe, W. and Insko, C.A. (1989), Stereotype, Prejudice and Discrimination, in; BarـTal, D. et.al (Eds) , Stereoyping and Prejudice: Changing Conceptions, NewYork: Springer Verlag: 3ـ34.
