آمار
| تعداد نشریات | 25 |
| تعداد شماره‌ها | 1,558 |
| تعداد مقالات | 25,587 |
| تعداد مشاهده مقاله | 4,551,145 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 1,918,861 |
ضرورت ایجاد آنتولوژی فقه برای مدیریت اطلاعات فقهی در فضای دیجیتال | ||
| فقه | ||
| مقاله 2، دوره 25، شماره 96، زمستان 1397، صفحه 28-56 اصل مقاله (1.28 MB) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22081/jf.2018.66707 | ||
| نویسنده | ||
حسین حسن زاده 
| ||
| استادیار پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی | ||
| چکیده | ||
| هدف این پژوهش اثبات ضرورت ایجاد آنتولوژی فقه برای مدیریت اطلاعات فقهی در فضای وب معنایی و برتری آنتولوژی فقه از اصطلاح‌نامه در این فضا است. خروجی آن نیز نقشه و ساختار جامعی از فقه است که محدودیت ساختارهای سنتی فقه و ساختار مبتنی بر اصطلاح‌نامۀ فقه را ندارد. به همین جهت می‌توان به‌سبب آن اطلاعات فقهی در این فضا را به بهترین شکل، مدیریت و سازماندهی کرد و نیازهای کاربران را در این فضا به‌نحو مطلوبی پاسخ داد. برای دستیابی به این هدف، دو شیوه از شیوه‌های مهم مدیریت دانش یعنی شیوۀ اصطلاح‌نامه و آنتولوژی مقایسه گردیده و ثابت شده است که اساساً امکان تبادل دانش بین انسان و ماشین ازطریق اصطلاح‌نامه وجود ندارد، اما آنتولوژی فقه این امکان را فراهم می‌کند؛ یعنی سطح استانداردسازی داده‌های فقهی را تا اندازه‌ای بالا می‌برد که داده‌ها برای ماشین نیز قابل‌پردازش و درک‌کردن باشد و بدین طریق، داده‌ها هوشمندتر از گذشته می‌شوند. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| فقه؛ آنتولوژی فقه؛ ساختار فقه؛ هستی‌شناسی فقه؛ مدیریت اطلاعات فقهی | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| The Need for Ontology of Fiqh to Manage Jurisprudential Information in Digital Space | ||
| نویسندگان [English] | ||
| Hossein Hassan'zadeh | ||
| Assistant Professor at Islamic Sciences and Culture Academy | ||
| چکیده [English] | ||
| The purpose of this research is to prove the necessity of creating an ontology of Fiqh for the management of jurisprudential information and superiority of ontology of Fiqh in comparison to the thesaurus in semantic web space. The achievement of this research is a comprehensive structure of Fiqh that does not entail the restrictions of the traditional structures of Fiqh and the structure based on the juristic thesaurus. Based on this new structure, jurisprudential information can be best managed and organized in semantic web space. Based on the new structure, the user's needs can also be accomplished properly. To achieve this goal, two methods of thesaurus and ontology is compared. The study's conclusion is that there is no possibility of sharing knowledge between human and the machine through the thesaurus, but the ontology of Fiqh provides this possibility. That is, the ontology of Fiqh increases the level of standardization of jurisprudential data to the extent that data can be readily processed and understood by the machine. In this way, the data becomes smarter than before. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| Fiqh, Ontology of Fiqh, Jurisprudence Structure, Jurisprudential Information Management | ||
| مراجع | ||
|
1. ابن‌اثیر جزری، مبارک بن محمد (بی‌تا)، النهایة فی غریب الحدیث و الأثر، ج2، چ1، قم: اسماعیلیان. 2. ابن‌فارس، احمد (1404ق)، معجم مقائیس اللغة، ج4، چ1، قم: انتشارات دفتر تبلیغات اسلامی حوزۀ علمیۀ قم. 3. احسایی، ابن ابی جمهور، محمد بن علی (1410ق) الاقطاب الفقهیه علی مذهب الامامیه، چ1، قم: انتشارات کتابخانه آیة الله مرعشی نجفی(ره). 4. الهی، شعبان و عادل آذر (1378)، «سیستم‌های هوشمند اطلاعاتی مدیریت: رویکرد فازی ـ عصبی»، مدرس علوم انسانی، ش10، صص135-156. 5. امیری، محمدرضا (1392)، «کاربرد هستی‌شناسی‌های وب معنایی در نظام‌های اطلاع‌رسانی پزشکی»، پژوهان، ش1، صص1-10. 6. باواخانی، آناهیتا (1394)، «نگاهی بر پیوند متقابل هستی‌شناسی و مدیریت دانش»، مطالعات دانش‌شناسی، ش3، صص101-114. 7. بهشتی، ملوک‌السادات (1393)، «طراحی و پیاده‌سازی علوم پایه براساس مفاهیم و روابط موجود در اصطلاح‌نامه‌های مرتبط»، پژوهشنامۀ پردازش و مدیریت اطلاعات، دورۀ سی‌ام، ش3، صص 677-696. 8. پایدار، صمد (1389)، «مهندسی هستی‌شناسی»، وب‌سایت http//:www.wtlab.um.ac.ir 9. پایگاه مدیریت اطلاعات اسلامی، اصطلاح‌نامه فقه: https://thesaurus.isca.ac.ir 10. جمعی از محققان (1389)، فرهنگ‌نامۀ اصول فقه، چ1، قم: پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی. 11. حسن‌زاده، حسین (1383)، «بررسی ساختار فقه»، قبسات، ش32، صص261-293. 12. داورپناه، محمدرضا (1384)، «ضرورت‌های نوین بازنگری در ذخیره و بازیابی اطلاعات»، کتابداری و اطلاع‌رسانی، ش3، صص115-128. 13. درودی، فریبرز (1386)، «وب معنایی و هستی‌شناسی»، کتاب ماه کلیات، ش118، صص84-87 . 14. دوخانی، فیروزه (1392)، «چشم‌اندازی به نرم‌افزار پروتج»، گفتمان علم و فنّاوری، ش 1(7)، صص407-432. 15. راسل، استوارت جی و پیتر نورویگ (1389)، رویکرد نوین در هوش مصنوعی، ترجمه: سعید راحتی، چ13، مشهد: انتشارات آستان قدس رضوی. 16. رشیدی، مصطفی (1393)، «درک بهتر مفاهیم حوزۀ مدیریت دانش از طریق ساختن آنتولوژی با رویکرد منطق فازی»، ارائه‌شده در: چهارمین کنفرانس بین‌المللی و هشتمین کنفرانس ملی مدیریت فنّاوری. 17. شریف، عاطفه (1387)، «کاربرد هستی‌شناسی‌ها در نظام مدیریت دانش»، کتابداری و اطلاع‌رسانی، ش3، صص97-116. 18. ژاکوب، الین (1384)، «هستی‌شناسی‌ها و وب معنایی»،ترجمه: فاطمه شیخ‌شعاعی، فصلنامه کتاب، دوره 16، ش4، صص189-194. 19. شیخ طوسی، محمد بن حسن (1403 ق)، عدة الاصول، ج1، چ1، قم: مؤسسة آل‌البیت(علیهم السلام) لاحیاء التراث. 20. صفری، مهدی (1383)، «مدل‌سازی مفهومی در بازنمون رسمی دانش: شناختی از هستی‌شناسی در هوش مصنوعی و نظام‌های اطلاعاتی»، اطلاع‌شناسی، ش4، صص73-104. 21. صنعت‌جو، اعظم (1384)، «ضرورت بازنگری در ساختار اصطلاح‌نامه‌ها»، فصلنامۀ کتاب، دوره 16، ش4، صص79-92. 22. صنعت‌جو، اعظم (1390)، «مقایسۀ کارآمدی اصطلاح‌نامه و هستی‌شناسی در بازنمون دانش»، پژوهشنامۀ کتابداری و اطلاع‌رسانی، ش1، صص219-240. 23. عاملی، جمال الدین، حسن بن زین الدین (1418 ه ق)، معالم الدین و ملاذ المجتهدین (قسم الفقه)، (بی جا)، ج1، چ1، مؤسسة الفقه للطباعة و النشر. 24. مکتبی فرد، لیلا (1389)، رویکرد فازی در سازماندهی و بازیابی اطلاعات، ارائه شده در: رویکردها و راهکارهای نوین سازماندهی اطلاعات، به کوشش داریوش علی‌محمدی، چ1، تهران: کتابدار. 25. فتاحی، رحمت‌الله و امیر ریسمان‌باف (1395)، بازشناختی از دانش‌شناسی، تهران: کتابدار. 26. فتاحی، رحمت الله و مجتبی کفاشیان (1390)، «نظام‌های نوین سازماندهی دانش: وب معنایی، هستی‌شناسی و ابزارهای سازماندهی دانش عینی»، مجله کتابداری و اطلاع‌رسانی، ش54، صص45-70. 27. فیومی، احمد بن محمد (1414ق)، المصباح المنیر فی غریب الشرح الکبیر للرافعی، قم: دارالهجرة. 28. قانعی، محمد (1396)، «کاهش ویژگی سیستم‌های اطلاعاتی ناقص بر مبنای تئوری مجموعۀ راف با استفاده از الگوریتم رقابت استعماری فازی»، مدیریت فناوری اطلاعات، ش1، صص 123-142. 29. کامیار، حسین (1389)، «ترجمۀ سمانتیک وب؛ فصل ششم: کاربردها»، آزمایشگاه فنّاوری وب دانشکدۀ مهندسی دانشگاه فردوسی مشهد، http//:www.wtlab.um.ac.ir 30. لطیفی، مجید (1390)، «ارائه روشی کارآمد مبتنی بر هستان‌شناسی برای بهبود مدیریت پایگاه‌های دانش به‌منظور سرویس‌دهی پرس‌وجوهای پیشرفته»، ارائه‌شده در: اولین همایش منطقه‌ای فنّاوری اطلاعات، دانشگاه آزاد اسلامی واحد گنبدکاووس. 31. محقّق حلّی، ابوالقاسم نجمالدین (1403ق)، شرایع الاسلام، چ2، بیروت: دارالاضواء. 32. محمدی، فخرالسادات (1389) «دگرگونی ساختار و نقش اصطلاح‌نامه‌ها و اهمیت نقش آن‌ها در بازیابی اطلاعات پیوسته از پایگاه‌های اطلاعاتی»، ارائه شده در: «رویکردها و راهکارهای نوین سازماندهی اطلاعات»، به کوشش: داریوش علی‌محمدی، چ1، تهران: کتابدار. 33. هاشمی شاهرودی، سیدمحمود (1389)، فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل‌البیت(علیهم السلام)، ج4، قم: مؤسسۀ دائرةالمعارف فقه اسلامی. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 92 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 150 |
||
