آمار
| تعداد نشریات | 48 |
| تعداد شماره‌ها | 2,293 |
| تعداد مقالات | 33,216 |
| تعداد مشاهده مقاله | 11,823,558 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 5,004,529 |
تأثیر اندیشه‌های کلامی معتزله بر شیعه | ||
| فصلنامه تخصصی اسلام پژوهان | ||
| مقاله 4، دوره 5، شماره هشتم - پاییز 97 - شماره پیاپی 8، آذر 1397، صفحه 57-84 اصل مقاله (5.18 M) | ||
| نوع مقاله: پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22081/iqiri.2018.66773 | ||
| نویسنده | ||
| محمد طالعی محمد طالعی* | ||
| دانش‌پژوه سطح سه رشته شیعه شناسی موسسه آموزش عالی حوزوی امام رضا(ع) | ||
| تاریخ دریافت: 01 آذر 1397، تاریخ بازنگری: 10 آذر 1397، تاریخ پذیرش: 20 آذر 1397 | ||
| چکیده | ||
| مکتب معتزله یک جریان‌کلام اسلامی بود که در نیمه دوم قرن اول هجری در منطقه بصره شکل گرفت. پیروان این جریان مدافع کاربرد عقل در مباحث اعتقادی بودند. آنان به یک سری اصول مشترک معتقد بودند اما در تفسیر اصول اعتقادی، اختلاف داشتند که به ایجاد شاخه‌های متنوع اعتزالی انجامید. این جریان به مدت یک قرن در عرصه‌های مختلف فکری - فرهنگی، زمینه‌ساز تحولات تأثیرگذار بود و در فاصلۀ سال‌های 198 ق تا 232 ق - از زمان حکومت مأمون تا پایان حکومت واثق - به اوج پیشرفت خود رسید اما در قرن سوم هجری، رونق خود را از دست داد و از پیشرفت باز ماند. گفته می‌شود که شیعه در مسائل کلامی به‌شدت تحت تأثیر اندیشه‌های معتزله بوده و از خود استقلالی نداشته است اما مطالعه و بررسی دقیق، بیانگر آن است که عکس آن درست است و معتزله تحت تأثیر افکار شیعی قرارگرفته‌اند. در ادامه مقاله با توجه به سیر تاریخی بحث به آرا و نظرات برخی از متفکران مسلمان اعم از معتزله و امامیه اشاره می‌شود. سپس بیان می‌شود که شیعه به‌صورت یک گرایش مستقل، از همان نخستین سال به وجود آمدن معتزله، از جهات گوناگون در برابر آن‌ها صف‌آرایی کرده است و به نظر می‌رسد شکست‌های معتزله در همین مرحله، زمینه‌ساز طرح تهمت یاده شده به شیعه است و در ادامه بحث شواهد اثبات می‌کند که معتزله تحت تأثیر شیعه قرارگرفته‌اند. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| امامیه؛ معتزله؛ اعتزال؛ عدلیه | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| تأثیر اندیشه‌های کلامی معتزله بر شیعه | ||
| نویسندگان [English] | ||
| اردکانی اردکانی | ||
| دانش‌پژوه سطح سه رشته شیعه شناسی موسسه آموزش عالی حوزوی امام رضا(ع) | ||
| چکیده [English] | ||
| مکتب معتزله یک جریان‌کلام اسلامی بود که در نیمه دوم قرن اول هجری در منطقه بصره شکل گرفت. پیروان این جریان مدافع کاربرد عقل در مباحث اعتقادی بودند. آنان به یک سری اصول مشترک معتقد بودند اما در تفسیر اصول اعتقادی، اختلاف داشتند که به ایجاد شاخه‌های متنوع اعتزالی انجامید. این جریان به مدت یک قرن در عرصه‌های مختلف فکری - فرهنگی، زمینه‌ساز تحولات تأثیرگذار بود و در فاصلۀ سال‌های 198 ق تا 232 ق - از زمان حکومت مأمون تا پایان حکومت واثق - به اوج پیشرفت خود رسید اما در قرن سوم هجری، رونق خود را از دست داد و از پیشرفت باز ماند. گفته می‌شود که شیعه در مسائل کلامی به‌شدت تحت تأثیر اندیشه‌های معتزله بوده و از خود استقلالی نداشته است اما مطالعه و بررسی دقیق، بیانگر آن است که عکس آن درست است و معتزله تحت تأثیر افکار شیعی قرارگرفته‌اند. در ادامه مقاله با توجه به سیر تاریخی بحث به آرا و نظرات برخی از متفکران مسلمان اعم از معتزله و امامیه اشاره می‌شود. سپس بیان می‌شود که شیعه به‌صورت یک گرایش مستقل، از همان نخستین سال به وجود آمدن معتزله، از جهات گوناگون در برابر آن‌ها صف‌آرایی کرده است و به نظر می‌رسد شکست‌های معتزله در همین مرحله، زمینه‌ساز طرح تهمت یاده شده به شیعه است و در ادامه بحث شواهد اثبات می‌کند که معتزله تحت تأثیر شیعه قرارگرفته‌اند. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| امامیه, معتزله, اعتزال, عدلیه | ||
| مراجع | ||
|
| ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 353 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 217 |
||