تعداد نشریات | 54 |
تعداد شمارهها | 2,388 |
تعداد مقالات | 34,316 |
تعداد مشاهده مقاله | 12,995,299 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 5,706,785 |
جستاری معرفتشناختی در مقایسه تطبیقی رویکردهای فهم قرآن کریم | ||
فصلنامه علمی پژوهشی آیین حکمت | ||
مقاله 5، دوره 11، بهار 98 -مسلسل 39 - شماره پیاپی 11، خرداد 1398، صفحه 93-116 اصل مقاله (851.48 K) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22081/pwq.2019.67021 | ||
نویسندگان | ||
محمدمنان رئیسی1؛ مریم منصوری2 | ||
1استادیار دانشگاه قم (نویسنده مسئول) | ||
2کارشناس ارشد فلسفه علوم اجتماعی دانشگاه باقرالعلوم | ||
تاریخ دریافت: 11 اردیبهشت 1395، تاریخ پذیرش: 05 تیر 1395 | ||
چکیده | ||
از مهمترین بسترهای تئوریک مؤثر بر شکلگیری مکاتب تفسیری، مباحث منبعث از دانش معرفتشناسی و زیرشاخههای آن است. برای مسئله چگونگیِ فهم و تفسیر متون و بهطورخاص قرآن کریم، سه رویکرد معرفتشناختی متصوّر است. در رویکرد اول (مخاطبمحور)، مخاطب و پیشدانستههای او، رکن اصلیِ فرایند فهم تلقّی میشود و ازآنجاکه پیشدانستههای هر مخاطب با دیگری متمایز است، معانی استنباطشده نیز متمایز است و همه این معانی نیز موجّه تلقّی میشود. در رویکرد دوم (مؤلفمحور)، معنای نهاییِ متن، حقیقتی است قابل فهم که باید طی فرایندی مضبوط به آن نایل شد و کشف مقصودِ مؤلف طی تفسیر متن (در این مقاله، متن قرآن)، هرچند دشوار باشد، ناممکن نیست و تنها معنایی موجّه تلقّی میگردد که متناظر با این مقصود باشد. در این مقاله ضمن مقایسه تطبیقی دو رویکرد پیشگفته، رویکرد سومی (متنمحور) که شالوده معرفتیِ آن بر آموزههای اسلامی مبتنی است، تبیین میگردد که طبق آن، رکن اصلی در فرایند فهم، خودِ اثر یا متن قرآن کریم است. ضمن تطبیق رویکردهای سهگانه فوق، با استفاده از روشهای تحلیل محتوای کیفی و استدلال منطقی، این نتیجه حاصل شده است که در میان این رویکردها، رویکرد متنمحور برای فهم قرآن کریم از وجاهت بیشتری برخوردار است و با کاربست این رویکرد، دستیابی به عمق مدلولهای معناییِ آیات قرآن کریم محتملتر مینماید و موفقیت برخی تفاسیر معتبر نظیر المیزان را میتوان با توجه به همین مهم رمزگشایی نمود. | ||
کلیدواژهها | ||
قرآن کریم؛ معرفتشناسی؛ فرایند فهم؛ معنای متن؛ مخاطب | ||
عنوان مقاله [English] | ||
An Epistemological Study of a Comparison Made of the Approaches of Understanding the Holy Quran | ||
نویسندگان [English] | ||
Mohamadmannan Reisi1؛ Maryam Mnsouri2 | ||
1Assistant professor at university of Qom | ||
2AM at Baqir al-Olum University | ||
چکیده [English] | ||
Epistemology and its sub-fields are known as the most important theoretical bases affecting the formation of interpretive schools. Regarding the problem of understanding and interpreting the texts, particularly the Holy Qur'an, there may be found three epistemological approaches. In the first approach (audience-based), the audience and his mental presuppositions are regarded as the main pillar of the process of understanding, and since the presuppositions of each audience are distinct from others, the findings are also distinct, and all of the findings are considered to be justified. In the second approach (author-based), the final meaning of the text is an understandable truth that must be achieved during a process. It is not impossible, though difficult it may be, to discover the author's intention in interpreting the text (of the Qur'an), and only the sense corresponding it may be taken as true. In this paper, comparing the two approaches, the third approach (text-based) whose epistemological basis is on Islamic teachings, is explained, according to which the main element in the process of understanding is the very effect of the text of the Holy Qur'an. While studying the above three approaches comparatively, using qualitative content analysis and logical reasoning approaches, it has been concluded that among these approaches, the third is more justified, and relying on this approach, it is more probable for the depth of the Qur'anic verses to be perceived. The success of some valid interpretations such as al-Mizan may be known as the product of such an approach | ||
کلیدواژهها [English] | ||
: Holy Qur'an, Epistemology, Process of Understanding, Meaning of Text, Audience | ||
مراجع | ||
| ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 535 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 291 |