آمار
| تعداد نشریات | 54 |
| تعداد شماره‌ها | 2,387 |
| تعداد مقالات | 34,316 |
| تعداد مشاهده مقاله | 12,989,822 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 5,703,516 |
تحلیل حقیقت عرش و مراد از حاملان آن | ||
| پژوهش های قرآنی | ||
| مقاله 2، دوره 24، شماره 91، شهریور 1398، صفحه 29-54 اصل مقاله (816.52 K) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22081/jqr.2018.50608.1958 | ||
| نویسندگان | ||
| علی بیدسرخی* 1؛ عباس اسماعیلی زاده2؛ کاوس روحی برندق3؛ سهیلا پیروزفر2 | ||
| 1دانشجوی دکتری دانشگاه فردوسی مشهد | ||
| 2دانشیار دانشگاه فردوسی مشهد | ||
| 3دانشیار دانشگاه تربیت مدرس تهران | ||
| تاریخ دریافت: 14 فروردین 1397، تاریخ بازنگری: 10 خرداد 1397، تاریخ پذیرش: 30 خرداد 1397 | ||
| چکیده | ||
| موضوع عرش و مباحث متعلق به آن، یکی از مباحث پیچیده در حوزه شبکه معارف بلند قرآن کریم است که در آیات متعدد به آنها اشاره شده و در این میان، آیه 17 سوره حاقه به حاملان هشت‌گانه عرش الهی اشاره دارد، ولی مشخص نمی‌سازد که این حاملان ثمانیه چه کسانی هستند. تنوع معانی‌ای که برای مفهوم عرش وجود دارد، زمینه ایجاد دیدگاه‌های گوناگونی از سوی مفسران پیرامون مراد از حاملان عرش الهی شده است. پژوهش حاضر با روش تحلیلی- توصیفی، به تحلیل و نقد دیدگاه‌های مفسران در زمینه حقیقت عرش و مراد از حاملان عرش الهی در آیه 17 سوره حاقه پرداخته و به این نتیجه دست یافته است که عرش حقیقتی عینی و خارجی، مصدر تدابیر الهی و مقام علم فعلی و اجرایی الهی در عرصه هستی است و حاملان عرش الهی در شبکه مفاهیم قرآن و روایات، حقایقی ذومراتب‌اند که بر خدای متعال، اولیا و فرشتگان الهی اطلاق گردیده است، ولی با توجه به دلایل متعدد، دیدگاه غیر فرشته بودن حاملان هشت‌گانه عرش الهی در آیه 17 سوره حاقه، تناسب بیشتری با ظاهر آیات و تصریح روایات دارد. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| عرش/ حاملان عرش/ سوره حاقه/ فرشتگان | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| An Analysis of the Reality of Throne and the Meaning of its Carriers Focusing on the Seventeenth Verse of Chapter Al-Hāqqah | ||
| نویسندگان [English] | ||
| Ali Bidsorkhi1؛ Abbas Esmaeelizadeh2؛ Kawoos Roohi Berandaq3؛ Soheila Piroozfar2 | ||
| 1PhD Candidate at Ferdowsi University of Mashhad | ||
| 2Associate Professor of Ferdowsi University of Mashhad | ||
| 3Associate Professor of Tarbiat Modarres University | ||
| چکیده [English] | ||
| The subject of the throne and its related issues is one of the most complicated issues in the sublime Qur'anic knowledge issues which has been mentioned in different verses including the verse 17 of Chapter Al-Hāqqah. In this verse, the issue of the eight-fold throne carriers has been addressed, but it is not specified that who these eight-fold carriers of the throne are. Different meanings for the concept of the throne have led to formation of various viewpoints by the exegetes in defining the meaning of the throne carriers. Using a descriptive-analytical method, the authors of this research have analyzed and criticized the exegetes' viewpoints about the reality of the throne and the meaning of its carriers in the verse 17 of Chapter Al-Hāqqah and have concluded that the throne has an external and concrete reality, and is the source of the divine wisdom and the position of the divine actual and administrative knowledge in the universe. Thus, the throne carriers have got a dual reality in the narrations and Qur'anic concepts which address the Sublime God, friends of God and His angels. However, according to different reasons, the eight- fold throne carriers are more likely to be non-angles as mentioned in the verse 17 of Chapter Al-Hāqqah which accords with the verse external meaning and narrations clear statements. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| Throne, the throne carriers, the verse 17 of Chapter Al-Hāqqah, angels | ||
| مراجع | ||
|
1. قرآن کریم. 2. آلوسى، محمود‌بن عبدالله (1415ق)، روح المعانی فی تفسیر القرآن العظیم و السبع المثانی، بیروت: دار الکتب العلمیة. 3. ابن ابى حاتم، عبدالرحمن‌بن محمد (1419ق)، تفسیر القرآن العظیم، ریاض: مکتبة نزار مصطفى الباز. 4. ابن بابویه، محمدبن على (1376)، الأمالی، تهران: کتابچى. 5. ابن بابویه، محمدبن على (1398ق)، التوحید، قم: جامعه مدرسین. 6. ابن بابویه، محمدبن على (1413ق)، من لا یحضره الفقیه، تحقیق علىاکبر غفارى، قم: دفتر انتشارات اسلامى. 7. ابن بابویه، محمدبن على (1414ق)، إعتقادات الإمامیة، قم: کنگره شیخ مفید. 8. ابن جزى، محمدبن احمد (1416ق)، التسهیل لعلوم التنزیل، تحقیق عبدالله خالدی، بیروت: شرکة دار الأرقم‌بن أبی الأرقم. 9. ابن جوزى، ابوالفرج عبدالرحمن‌بن على (1422ق)، زادالمسیر فی علم التفسیر، تحقیق عبدالرزاق المهدی، بیروت: دارالکتاب العربی. 10. ابن عاشور، محمدطاهر (1420ق)، التحریر و التنویر، بیروت: مؤسسة التاریخ العربی. 11. ابن عطیه، عبدالحق‌بن غالب (1422ق)، المحرر الوجیز فى تفسیر الکتاب العزیز، تحقیق محمد عبدالسلام عبدالشافى، بیروت: دار الکتب العلمیة. 12. ابن فارس، احمد (بی تا)، معجم مقاییس اللغه، قم: مکتب الاعلام الاسلامی. 13. ابن منظور، محمدبن مکرم (بی تا)، لسان العرب، بیروت: دارصادر. 14. ابوالسعود، محمدبن محمد (1983)، تفسیر ابى السعود (ارشاد العقل السلیم الى مزایا القرآن الکری)، بیروت: دار إحیاء التراث العربی. 15. ابوحیان، محمدبن یوسف (1420ق)، البحر المحیط فى التفسیر، تحقیق جمیل صدقى محمد، بیروت: دار الفکر. 16. ابوریة، محمود (بیتا)، أضواء على السنة المحمدیة، بی‌جا: نشر البطحاء. 17. ازهرى، محمدبن احمد (بی تا)، تهذیب اللغة، بیروت: دار احیاء التراث العربی. 18. بیضاوى، عبدالله‌بن عمر (1418ق)، أنوار التنزیل و أسرار التأویل، بیروت: دار إحیاء التراث العربی. 19. پژوهشکده تحقیقات اسلامى (1386)، فرهنگ شیعه، قم: زمزم هدایت. 20. تسترى، سهل‌بن عبدالله (1423ق)، تفسیر التسترى، بیروت: دار الکتب العلمیة. 21. ثعالبی، عبدالرحمن‌بن محمد (1418ق)، الجواهر الحسان فى تفسیر القرآن، بیروت: دار إحیاء التراث العربی. 22. ثعلبى، احمد‌بن محمد (1422ق)، الکشف و البیان، بیروت: دار إحیاء التراث العربی. 23. جرجانى، حسین‌بن حسن (1378ق)، جلاء الأذهان و جلاء الأحزان (تفسیر گازر)، تحقیق جلال الدین محدث، تهران: دانشگاه تهران. 24. جوهرى، اسماعیل‌بن حماد (بیتا)، الصحاح، بیروت: دار العلم للملایین. 25. حاکم نیشابوری، محمدبن عبدالله (بی تا)، المستدرک، تحقیق یوسف عبدالرحمن المرعشلی، بی‌جا: بی‌نا. 26. حقى برسوى، اسماعیل‌بن مصطفى (بی تا)، تفسیر روح البیان، بیروت: دار الفکر. 27. خازن، على‌بن محمد (1415ق)، لباب التأویل فی معانی التنزیل، بیروت: دار الکتب العلمیة. 28. رازى، ابوالفتوح حسین‌بن على (1408ق)، روض الجنان و روح الجنان فی تفسیر القرآن، مشهد: بنیاد پژوهشهاى اسلامى. 29. راغب اصفهانى، حسین‌بن محمد (بی تا)، مفردات ألفاظ القرآن، بیروت: دار القلم. 30. رسعنى، عبدالرزاق‌بن رزق الله (1429ق)، رموز الکنوز فى تفسیر الکتاب العزیز، مکه مکرمه: مکتبة الأسدی. 31. روحی برندق، کاوس؛ میرزایی، پوران (1393)، «معناشناسی، مختصات و مصادیق حجب و سرادقات در حدیث شیعه»، علوم حدیث، دوره 19، شماره 74، ص116-135. 32. زحیلى، وهبه (1411ق)، التفسیر المنیر فی العقیدة و الشریعة و المنهج، دمشق: دار الفکر. 33. زمخشرى، محمود‌بن عمر (1407ق)، الکشاف عن حقائق غوامض التنزیل و عیون الأقاویل فى وجوه التأویل، تحقیق مصطفى حسین احمد، بیروت: دار الکتاب العربی. 34. سبحانى، جعفر (1421ق)، مفاهیم القرآن، قم: مؤسسة الإمام الصادق (ع). 35. سبزوارى، محمد (1419ق)، ارشاد الاذهان الى تفسیر القرآن، بیروت: دار التعارف للمطبوعات. 36. سعدى، عبدالرحمن (1408ق)، تیسیر الکریم الرحمن فی تفسیر کلام المنان، بیروت: مکتبة النهضة العربیة. 37. سمرقندى، نصر‌بن محمد (1416ق)، بحر العلوم، تحقیق عمر عمروى، بیروت: دار الفکر. 38. سیوطی، جلال‌الدین (بی تا)، الدر المنثور فی التفسیر بالمأثور، بیروت: دار المعرفة. 39. شاذلی، سیدبن قطب (1425ق)، فى ظلال القرآن، بیروت: دار الشروق. 40. شریف الرضى، محمدبن حسین (1414ق)، نهج البلاغة، قم: هجرت. 41. شوکانى، محمد (1414ق)، فتح القدیر، دمشق: دار ابن کثیر. 42. شیبانى، محمدبن حسن (1413ق)، نهج البیان عن کشف معانى القرآن، تحقیق حسین درگاهى، قم: نشر الهادى. 43. صابونى، محمدعلى (1421ق)، صفوة التفاسیر، بیروت: دار الفکر. 44. صاحب‌بن عباد، اسماعیل‌بن عباد (بی تا)، المحیط فی اللغة، تحقیق محمدحسن آل یاسین، بیروت: عالم الکتب. 45. صادقى تهرانى، محمد (1406ق)، الفرقان فى تفسیر القرآن بالقرآن و السنه، قم: فرهنگ اسلامى. 46. صاوى، احمد‌بن محمد (1427ق)، حاشیة الصاوی على تفسیر الجلالین، تحقیق محمد عبدالسلام، بیروت: دار الکتب العلمیة. 47. صدیق حسنخان، محمدصدیق (1420ق)، فتح البیان فى مقاصد القرآن، بیروت: دارالکتب العلمیة. 48. طباطبایی، سید محمدحسین (1419ق)، الرسائل التوحیدیة، بیروت: مؤسسة النعمان. 49. طباطبایى، سید محمدحسین (1390ق)، المیزان فی تفسیر القرآن، بیروت: مؤسسة الأعلمی للمطبوعات. 50. طبرانى، سلیمان‌بن احمد (2008)، تفسیر القرآن العظیم، اردن: دار الکتاب الثقافی. 51. طبرسى، فضل‌بن حسن (1372)، مجمع البیان فی تفسیر القرآن، تهران: ناصر خسرو. 52. طبرسى، فضل‌بن حسن (1412ق)، تفسیر جوامع الجامع، تحقیق ابوالقاسم گرجى، قم: مرکز مدیریت حوزه علمیه قم. 53. طبرى، محمدبن جریر (1412ق)، جامع البیان فى تفسیر القرآن، بیروت: دار المعرفة. 54. طوسى، محمدبن حسن (بی تا)، التبیان فی تفسیر القرآن، بیروت: دار إحیاء التراث العربی. 55. على‌بن الحسین (ع) (1376)، الصحیفة السجادیة، قم: دفتر نشر الهادى. 56. فتال نیشابورى، محمدبن احمد (1375)، روضة الواعظین و بصیرة المتعظین، قم: انتشارات رضى. 57. فخر رازى، محمدبن عمر (1420ق)، التفسیر الکبیر، بیروت: دار إحیاء التراث العربی. 58. فراء، یحیى‌بن زیاد (1980)، معانى القرآن، قاهره: الهیئة المصریة العامة للکتاب. 59. فراهیدى، خلیل‌بن احمد (بی تا)، کتاب العین، قم: نشر هجرت. 60. فضل‌الله، سید محمدحسین (1419ق)، من وحى القرآن، بیروت: دار الملاک. 61. فیض کاشانى، محمد محسن (1406ق)، الوافی، اصفهان: کتابخانه امام أمیرالمؤمنین (ع). 62. قرطبى، محمدبن احمد (1364)، الجامع لأحکام القرآن، تهران: ناصر خسرو. 63. کاشانى، فتح الله‌بن شکرالله (1423ق)، زبدة التفاسیر، قم: مؤسسة المعارف الإسلامیة. 64. کلینى، محمدبن یعقوب (1407ق)، الکافی، تهران: دار الکتب الإسلامیة. 65. ماتریدى، محمدبن محمد (1426ق)، تأویلات أهل السنة، بیروت: دار الکتب العلمیة. 66. المتقی الهندی، علی‌بن حسام (1409ق)، کنز العمال، بیروت: مؤسسة الرسالة. 67. مجذوب تبریزى، محمد (1429ق)، الهدایا لشیعة أئمة الهدى، قم: دار الحدیث. 68. مجلسى، محمدباقر (1404ق)، مرآة العقول فی شرح أخبار آل الرسول، تحقیق هاشم رسولى محلاتى، تهران: دار الکتب الإسلامیة. 69. مراغى، احمد مصطفى (بیتا)، تفسیر المراغى، بیروت: دار الفکر. 70. مغنیه، محمدجواد (1424ق)، التفسیر الکاشف، قم: دار الکتاب الإسلامی. 71. مقاتل‌بن سلیمان (1423ق)، تفسیر مقاتل‌بن سلیمان، تحقیق عبدالله محمود شحاته، بیروت: دار إحیاء التراث العربی. 72. مکارم شیرازى، ناصر (1371)، تفسیر نمونه، تهران: دار الکتب الإسلامیة. 73. ملکى میانجى، محمدباقر (1414ق)، مناهج البیان فى تفسیر القرآن، تهران: وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامى. 74. میبدى، احمد‌بن محمد (1371)، کشف الاسرار و عدة الابرار، تهران: امیر کبیر. 75. میدانى، عبدالرحمن حسن حبنکه (1361ق)، معارج التفکر و دقائق التدبر، دمشق: دار القلم. 76. نووى، محمد (1417ق)، مراح لبید لکشف معنى القرآن المجید، تحقیق محمد امین ضناوى، بیروت: دار الکتب العلمیة. 77. واحدى، على‌بن احمد (1415ق)، الوجیز فى تفسیر الکتاب العزیز، بیروت: دار القلم. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 928 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 488 |
||