آمار
| تعداد نشریات | 54 |
| تعداد شماره‌ها | 2,462 |
| تعداد مقالات | 35,184 |
| تعداد مشاهده مقاله | 13,995,818 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 6,253,250 |
تفسیر هبه نفس به پیامبر (ص) و شبهات پیرامون آن | ||
| پژوهش های قرآنی | ||
| مقاله 3، دوره 24، شماره 91، شهریور 1398، صفحه 55-78 اصل مقاله (563.5 K) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22081/jqr.2018.51296.2073 | ||
| نویسنده | ||
| اباذر جعفری* | ||
| پژوهشگر پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی | ||
| تاریخ دریافت: 29 خرداد 1397، تاریخ بازنگری: 13 شهریور 1397، تاریخ پذیرش: 27 شهریور 1397 | ||
| چکیده | ||
| طبق آیه پنجاه سوره احزاب که در بیان احکام ازدواج‌های پیامبر (ص) می‌باشد، اینکه زنی خودش را به پیامبر هبه کند، حلال دانسته شده است. مفسران در وجه اختصاص هبه نفس به پیامبر، وقوع تاریخی چنین نکاحی و شرایط آن، نظرات متفاوتی دارند. همچنین اختصاص این حکم به پیامبر، زمینه طرح شبهاتی، از جمله تلاش در تأمین خواسته نفسانی و سوء استفاده از موقعیت اجتماعی شده است. در این نوشته با روش روایی و مراجعه به منابع تاریخی و تفسیری، به تفسیر آیه پرداخته و با استناد به شواهد تفسیری، تاریخی و عقلی، شبهات مربوط بررسی شده است. ضمن مبرا دانستن ساحت نبوی از هواپرستی، این آیه در مقام تصحیح سنت جاهلی در هبه زنان دانسته شده که با اختصاص آن به پیامبر و اشتراط پذیرش ایشان، تأکیدی بر انحصار تأمین نیاز جنسی در ازدواج دارد. جواز مشروط نکاح هبه‌ای، به‌نوعی نسخ و حذف تدریجی آن است. این آیه، گواهی بر پاکدامنی پیامبر و تلاش ایشان در ابلاغ رسالت الهی است. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| پیامبر (ص)/ هبه نفس/ شبهات/ احکام ازدواج | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| Donating One's Self to the Prophet and its Related Misgivings | ||
| نویسندگان [English] | ||
| Abazar Ja'fari | ||
| Researcher of Islamic Science and Culture Academy | ||
| چکیده [English] | ||
| According to the fiftieth verse of Al-Ahzab Chapter which is about the Pophet's (P.B.U.H) matrimonial rules, it is lawful that a lady donates herself to the Prophet. Exegetes of the Qur'an disagree on the issues of the degree of such a donation to the Prophet, and the historical background of such a marriage and its conditions. Likewise, allocating such a rule merely to the Prophet has raised the grounds for misgivings such as the Prophet's attempt to follow his inclinations and to misuse his social position. Having used a narration-based method and by referring to historical and exegetical resources, this writing has interpreted this verse using exegetical, historical and rational evidences and has attempted to study the related misgivings. Believing that the Prophet is free from following his own inclinations and passions, this verse is to amend the ignorant and uncivilized tradition of that time in donating ladies and to emphasize that allocating this tradition to the Prophet given he has accepted such a donation has highlighted the issue of sexual intercourse in marriage. The conditional permission for donated marriage is related to its gradual withdrawal and consequently to its abrogation. This verse confirms the Prophet's chastity and his attempt to accomplish his divine mission. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| The Prophet, self-donation, misgivings, matrimonial rules | ||
| مراجع | ||
|
1. آلوسی، سید محمود (1415ق)، روح المعانی، بیروت: دار الکتب العلمیه. 2. ابن البرّاج الطرابلسی، عبدالعزیز (1406ق)، المهذّب، قم: مؤسسة النشر الإسلامی. 3. ابن جزی، محمد‌بن احمد (1416ق)، التسهیل لعلوم التنزیل، بیروت: دارالارقم‌بن ارقم. 4. ابن حیون، نعمان‌بن محمد مغربى (1385ق)، دعائم الاسلام، قم: مؤسسه آل البیت. 5. ابن سعد (1410ق)، الطبقات الکبرى، تحقیق محمد عبدالقادر عطا، بیروت: دار الکتب العلمیة. 6. ابن عاشور، محمد‌بن طاهر (1420ق)، التحریر و التنویر، بیروت: مؤسسة التاریخ العربی. 7. ابن عطیه، عبدالحق‌بن غالب (1422ق)، المحرر الوجیز فی تفسیر الکتاب العزیز، تحقیق محمد عبدالسلام عبدالشامی، بیروت: دارالکتب العلمیه. 8. ابن هشام، عبدالملک (1375ق)، السیرة النبویة، تحقیق مصطفی السقا، قاهره: مکتبة مصطفی البابی و اولاده. 9. ابن هشام، عبدالملک (1411ق)، السیرة النبویة، تحقیق طه عبدالرءوف سعد، بیروت: دارالجیل. 10. الازهری المالکی، صالح عبدالحمید (بیتا)، جواهر الاکلیل شرح مختصر العلامه الخلیل، تحقیق محمد عبدالعزیز الخالدی، بیروت: دار الکتب العلمیه. 11. اندلسى، ابوحیان محمد‌بن یوسف (1420ق)، البحر المحیط فى التفسیر، بیروت: دارالفکر. 12. بخاری، محمد‌بن اسماعیل (1422ق)، صحیح البخاری، تحقیق محمد زهیر‌بن ناصر الناصر، بی‌جا: دار طوق النجاة. 13. بیضاوى، عبدالله‌بن عمر (1418ق)، أنوار التنزیل و أسرار التأویل، بیروت: دار احیاء التراث العربی. 14. جصاص، احمد‌بن علی (1405ق)، احکام القرآن، بیروت: دار احیاء التراث العربی. 15. حسینى جرجانى، سید امیر (1404ق)، آیات الأحکام، تهران: انتشارات نوید. 16. حسینى شیرازى، سید محمد (1423ق)، تبیین القرآن، بیروت: دارالعلوم. 17. حلبی، ابوالفرج (1427ق)، السیرة الحلبیة (انسان العیون فی سیرة الأمین المأمون)، بیروت: دارالکتب العلمیه. 18. دروزه، محمد عزه (1421ق)، التفسیر الحدیث، چاپ دوم، بیروت: دارالغرب الاسلامی. 19. درویش، محی الدین (1415ق)، اعراب القرآن و بیانه، دمشق: دارالارشاد. 20. دسوقی، محمد‌بن احمد (1219ق)، حاشیة الدسوقی على الشرح الکبیر، قاهره: دارالفکر. 21. دمشقی، ابن کثیر (1398ق)، البدایة و النهایة، بیروت: دارالفکر. 22. زحیلی، وهبة‌بن مصطفی (1418ق)، التفسیر المنیر فی العقیدة و الشریعة و المنهج، بیروت: دارالفکر المعاصر. 23. سایس، محمدعلی (1422ق)، تفسیر آیات الاحکام، بیروت: دار ابن کثیر. 24. سبزوارى نجفى، محمد‌بن حبیب‌الله (1419ق)، ارشاد الاذهان الى تفسیر القرآن، بیروت: دار التعارف للمطبوعات. 25. سورآبادی، ابوبکر عتیق‌بن محمد (1380)، تفسیر سورآبادی، تهران: فرهنگ نشر نو. 26. سها (1393)، نقد قرآن، ویرایش دوم، بی‌جا: بی‌نا. 27. سیوطی، جلال‌الدین (1404ق)،الدر المنثور فی التفسیر بالمأثور، قم: کتابخانه آیت الله مرعشی. 28. سیوطی، جلال‌الدین (بی تا)، لباب النقول فی أسباب النزول، تصحیح احمد عبدالشافی، بیروت: دار الکتب العلمیه. 29. شبّر، سید عبدلله (1407ق)، الجوهر الثمین فی تفسیر الکتاب المبین، کویت: مکتبة الالفین. 30. شفا، شجاع الدین (1378)، تولدی دیگر ایران کهن در هزاره نو، تهران: نشر فرزاد. 31. شوکانی، محمد (1414ق)، فتح القدیر، دمشق: دار ابن کثیر. 32. صالحی شامی، محمد‌بن یوسف (1414ق)، سبل الهدی و الرشاد فی سیرة خیرالعباد، بیروت: دارالکتب العلمیه. 33. طباطبایی، سید محمدحسین (1417ق)، المیزان فی تفسیر القرآن، چاپ پنجم، قم: دفتر انتشارات اسلامی. 34. طبرسی، فضل‌بن حسن (1372)، مجمع البیان، تهران: ناصر خسرو. 35. طبری، محمد‌بن جریر (1422ق)، جامع البیان فی تفسیر القرآن، بیروت: دار المعرفة. 36. طوسی، محمد‌بن حسن (1343ق)، التبیان فی تفسیر القرآن، بیروت: دار احیاء التراث العربی. 37. عاملی، جعفر مرتضی (1426ق)، الصحیح من سیرة النبی الاعظم، قم: مؤسسه دارالحدیث. 38. عسقلانی، ابن حجر (1425ق)، الاصابه فی تمییز الصحابه، بیروت: دارالکتب العلمیه. 39. علی، جواد (1422ق)، المفصل فی تاریخ العرب قبل الإسلام، چاپ چهارم، بیروت: دار الساقی. 40. قاسمی، محمد جمال‌الدین (1418ق)، محاسن التأویل، بیروت: دارالکتب العلمیه. 41. قرطبی، محمد‌بن احمد (1364)، الجامع لاحکام القرآن، تهران: ناصر خسرو. 42. قسطلانی، احمد‌بن محمد (بیتا)، المواهب اللدنیه بالمنح المحمدیه، قاهره: المکتبة التوقیفیه. 43. قمى مشهدى، محمد‌بن محمدرضا (1368)، تفسیر کنز الدقائق و بحر الغرائب، تهران: وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی. 44. قمى، على‌بن ابراهیم (1367)، تفسیر قمى، قم: دار الکتاب. 45. کلینی، محمد‌بن یعقوب (1407ق)، الکافی، تصحیح علی‌اکبر غفاری، تهران: دارالکتب الاسلامیه. 46. کاشانى، ملا فتح الله (1336)، تفسیر منهج الصادقین فى الزام المخالفین، تهران: کتابفروشى محمدحسن علمى. 47. گنابادی، سلطان محمد (1408ق)، تفسیر بیان السعادةفی مقامات العباده، بیروت: مؤسسة الاعلمی. 48. مجلسی، محمدباقر (1403ق)، بحار الأنوار، بیروت: دار احیاء التراث العربی. 49. محقق کرکی، علی‌‌بن حسین (1408ق)، جامع المقا‌صد فی شرح القواعد، قم: مؤسسة آل البیت (ع). 50. محمد، عبدالرحمان عبدالغنی (1408ق)، زوجات النبی محمد صلی الله علیه وسلم و حکمة تعددهن، قاهره: مکتبة مدبولی. 51. معرفت، محمدهادی (1423ق)، شبهات و ردود حول القرآن الکریم، قم: مؤسسة التمهید. 52. مغنیه، محمدجواد (1424ق)، تفسیر الکاشف، قم: دارالکتاب الاسلامی. 53. مکارم شیرازی، ناصر (1374)، تفسیر نمونه، تهران: دارالکتب الاسلامیه. 54. میبدی، ابوالفضل رشیدالدین (1371)، کشف الاسرار و عدة الابرار، چاپ پنجم، تهران: امیرکبیر. 55. نخجوانى، نعمت الله‌بن محمود (1999)، الفواتح الالهیه و المفاتح الغیبیه، قاهره: دار رکابى للنشر. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 878 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 417 |
||