آمار
| تعداد نشریات | 54 |
| تعداد شماره‌ها | 2,462 |
| تعداد مقالات | 35,184 |
| تعداد مشاهده مقاله | 13,996,251 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 6,253,354 |
بررسی تطبیقی رویکرد آلوسی و سلفیه در مسأله علم غیب | ||
| پژوهش های قرآنی | ||
| مقاله 4، دوره 24، شماره 91، شهریور 1398، صفحه 79-100 اصل مقاله (676.02 K) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22081/jqr.2018.50493.1937 | ||
| نویسندگان | ||
| حمید ایماندار* 1؛ محمد مولوی2؛ حسن زرنوشه فراهانی3 | ||
| 1استادیار دانشگاه شیراز | ||
| 2دانشیار دانشگاه بین المللی امام خمینی | ||
| 3استادیار دانشگاه تربیت دبیر شهید رجایی تهران | ||
| تاریخ دریافت: 22 اسفند 1396، تاریخ بازنگری: 10 دی 1397، تاریخ پذیرش: 12 دی 1397 | ||
| چکیده | ||
| رویکرد حس‌گرایانه سلفیه در تفسیر مفاهیم ماورائی همچون علم غیب را می‌توان به‌مثابه اساس هستی‌شناسی این جریان فکری تلقی نمود. در نوشتار حاضر بررسی تطبیقی اندیشه کلامی سلفی‌ها و آلوسی به‌عنوان یکی از منتسبان به این مکتب، با محوریت مبحث علم غیب با روش توصیفی ـ تحلیلی مورد کاوش قرار گرفته است. مطالعات نشان می‌دهد آلوسی فی الجمله تفکرات سلفی را در حوزه تفسیر علم غیب می‌پذیرد، ولی تأثیرپذیری انکارناپذیر وی از مشرب صوفیانه، وجوه افتراقی را بین دیدگاه وی و جریان سلفی‌گری رقم زده است. آلوسی از یک‌سو همسو با سلفی‌ها، ضمن تأکید بر مباحثی چون ضرورت عدم تزاحم تفسیر علم غیب با الوهیت و ربوبیت تام ذات الهی، بر غیر استقلالی بودن آگاهی به غیب توسط اولیای الهی تأکید نموده و گستره علوم غیبی را محدود می‌داند. همچنین تقید و جمود بر ظواهر برخی آیات مشتمل بر مسائل غیبی و لزوم وجود وسایط در افاضه علوم غیبی به اولیای الهی نیز می‌تواند دلیل قرابت وی با مبانی سلفی‌ها باشد. از سوی دیگر عدم اعتقاد به عناوینی مانند فراست، توسم، الهام و تحدیث و اثبات کرامت برای اولیا بر اساس آیات 26 و 27 سوره جن، از نقاط تمایز وی با دیگر سلفیه است. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| علم غیب/ سلفیه/ آلوسی/ روح المعانی/ بررسی تطبیقی | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| A Comparative Study of Aloosi's and Salafiya's Theological-Exegetical Approaches on the Issue of Believing the Unseen | ||
| نویسندگان [English] | ||
| Hamid Imandar1؛ Mohammad Molavi2؛ Hassan Zarnooshe Farahani3 | ||
| 1Assistant Professor of Shiraz University | ||
| 2Assistant Professor of Imam Khomeini International University | ||
| 3Assistant Professor of Shahid Rajayee University of Tehran | ||
| چکیده [English] | ||
| The sensitive approach of salafis in interpreting metaphysical concepts such as believing the unseen is considered as the ontological basis of this systematic thought. The present study is to investigate Aloossi's and Salafis' theological thoughts comparatively as the founders of this school of thought. Using an analytical-descriptive research method, the authors of this paper have studied the issue of believing the unseen. According to the studies, Aloosi has implicitly approved salafi thoughts in interpreting the issue of believing the unseen, although his undeniable susceptibility of soofi inclination has opened up a gap between his viewpoint and that of salafis'. In one hand and in line with salafis, Aloosi has emphasized the issues such as non-intervention of interpreting believing the unseen with the issue of lordship and absolute lordship of the divine nature, and on the other hand, he contends that the friends of God has been able to know the unseen, Moreover, Aloosi maintains that the unseen knowledge is limited. Aloosi's blind binding and dogmatism to the manifest and external face of the verses of believing the unseen and the necessity of intermediators for transmitting the unseen to the friends of God could be the reasons for his proximity to salafi foundations. Not believing in the issues such as tact, inspiration, exactness, narration, and proving the greatness of friends of God based on verses 26 and 27 of Jinn chapter all mark Aloosi's distinction from other salafis. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| Believing the unseen, salafiyah, Aloosi, intention of meaning, comparative study | ||
| مراجع | ||
|
1. آلوسى، سیدمحمود (1415ق)، روح المعانى فى تفسیر القرآن العظیم، تحقیق على عبدالبارى عطیة، بیروت: دارالکتب العلمیه. 2. ابن جبرین، عبدالله، شرح القواعد الاربع، موجود در پایگاه اطلاع رسانی شیخ ابن جبرین به آدرس www. ibn-jebreen. com 3. ابن‌تیمیه، احمدبن عبدالحلیم (1406ق)، منهاج السنة النبویه، ریاض: دار ابن تیمیه. 4. ابن‌شهرآشوب، محمدبن‌علی (1410ق)، متشابه القرآن و مختلفه، قم: نشر بیدار. 5. ابن‌عثیمین، محمدبن صالح (1430ق)، فتاوی نور علی الدرب، بی‌جا: مؤسسة الشیخ عثیمین الخیریه. 6. ابن‌قیم، محمدبن ابی بکر (بی‌تا)، مدارج السالکین، بیروت: دار الکتاب العربی. 7. ابن‌کثیر، اسماعیل‌بن عمر (1998)، تفسیر القرآن العظیم، بیروت: دار الکتب العلمیه. 8. ابن‌منظور، محمدبن مکرم (1414ق)، لسان العرب، بیروت: دار صادر. 9. ارنؤوط، عبدالقادر (1987)، مجموعة التوحید، دمشق: دار البناء. 10. امینی، عبدالحسین (1379)، الغدیر، بیروت: دارالکتاب العربی. 11. اندلسی، ابن‌حزم (1989)، علم الکلام علی مذاهب اهل السنة و الجماعه، به کوشش احمد حجازی، قاهره: بی‌نا. 12. البانی، ناصرالدین (2001)، التوسل انواعه و احکامه، ریاض: مکتبة المعارف. 13. البانی، ناصرالدین، سلسلة الهدی و النور، پایگاه اینترنتی اهل الحدیث. 14. بخاری، عبدالله (1999)، جهود ابی الثناء الآلوسی فی الرد علی الرافضه، قاهره: دار ابن عفان. 15. البوطی، محمد سعید رمضان (1998)، السلفیه مرحلة زمنیة مبارکة لا مذهب اسلامی، دمشق: دار الفکر. 16. بیضاوى، عبدالله‌بن عمر (1418ق)، أنوار التنزیل و أسرار التأویل، بیروت: دار احیاء التراث العربى. 17. الدویش، احمد (1424ق)، فتاوی اللجنة الدائمة للبحوث العلمیة و الافتاء، ریاض: ادارة البحوث العلمیه و الافتاء، دارالمؤید. 18. ذهبی، محمد حسین (بی‌تا)، التفسیر و المفسرون، بیروت: دار احیاء التراث العربی. 19. رازی، فخرالدین (1420ق)، مفاتیح الغیب، بیروت: دار احیاء التراث العربی. 20. راغب اصفهانی، حسین‌بن‌محمد (1412ق)، المفردات فی غریب القرآن، تحقیق صفوان عدنان داودی، دمشق و بیروت: الدار الشامیه و دار العلم. 21. رضا، محمدرشید (1990)، تفسیر المنار، قاهره: الهیئة المصریة العامة للکتاب. 22. زمخشرى، محمود (1407ق)، الکشاف عن حقائق غوامض التنزیل، بیروت: دار الکتاب العربی. 23. زینو، محمدبن جمیل (بی‌تا)، مختصر العقیدة الاسلامیه من الکتاب والسنة الصحیحة، بی‌جا: بی‌نا. 24. ساعدی، صباح (1433ق)، علم الامام بین الاطلاقیة و الاشائیه، کربلا: العتبة الحسینیة المقدسة، قسم الشؤون الفکریه. 25. سبحانی، جعفر (1420ق)، مفاهیم القرآن، به قلم جعفر الهادی، قم: مؤسسه امام صادق (ع). 26. سبحانی، جعفر (1383)، منشور جاوید، قم: مؤسسه امام صادق (ع). 27. سید مرتضی، علی‌بن حسین (بی‌تا)، الشافی، تحقیق سید عبدالزهراء الخطیب، چاپ سنگی. 28. شیبانی، محمدابراهیم (1407ق)، حیاة الالبانی آثاره و ثناء العلماء علیه، قاهره: مکتبة السداوی. 29. صدوق، محمدبن علی‌بن بابویه (1403ق)، الخصال، قم: جامعه مدرسین. 30. ضمیریه، عثمان (1417ق)، عالم الغیب و الشهادة فی التصور الاسلامی، جده: مکتبة السوادی. 31. طباطبایی، سید محمدحسین (1417ق)، المیزان فی تفسیر القرآن، چاپ پنجم، قم: دفتر انتشارات اسلامی. 32. طبرسی، فضل‌بن حسن (1372)، مجمع‌البیان فی تفسیر القرآن، تهران: ناصر خسرو. 33. طبری، ابن جریر (1412ق)، جامع البیان، بیروت: دارالمعرفه. 34. طریحی، فخرالدین (1375)، مجمع البحرین، تحقیق سید احمد حسینی، چاپ پنجم، تهران: کتابفروشی مرتضوی. 35. طوسی، محمدبن حسن (بی‌تا)، التبیان فی تفسیر القرآن، تحقیق احمد قصیر عاملی، بیروت: دار احیاء التراث العربی 36. عبدالحمید، محسن (1968)، الآلوسی مفسرا، بغداد: مطبعة المعارف. 37. فراهیدی، خلیل‌بن احمد (1410ق)، کتاب العین، چاپ دوم، قم: دار الهجره. 38. الکردی، فوز‌بن عبداللطیف (1999)، تحقیق العبودیة بعرفه الاسماء و الصفات، کلیة التربیة للبنات، رساله کارشناسی ارشد، جده. 39. کلینى، محمدبن یعقوب (1429ق)، الکافی، چاپ اول، قم: دارالحدیث. 40. لوح، محمد احمد (2002)، تقدیس الاشخاص فی الفکر الصوفی، قاهره: دار ابن عفان. 41. مظفر، محمدحسین (1369ق)، علم الامام (ع) بیروت: دار الزهراء. 42. معرفت، محمدهادی (1418ق)، التفسیر و المفسرون فی ثوبه القشیب، مشهد: دانشگاه علوم اسلامی رضوی. 43. مفید، محمدبن محمد (1413ق)، اوائل المقالات، قم: کنگره شیخ مفید. 44. مولوی کاشانى، عبدالرحمن (1389)، تضاد عقاید حنفیت با وهابیت؛ مجموعه مقالات و گفتار علماى اهل سنت، قم: مؤسسه مذاهب اسلامی. 45. هدایت فزا، محمود (1389)، «نقد و بررسی کتاب علم امام»، مجله کتابداری، شماره 156، ص26-37. 46. هیثمی، احمدبن حجر (1142ق)، الاعلام بقواطع الاسلام، ریاض: مکتبة جامعة ملک سعود. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 702 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 406 |
||