آمار
| تعداد نشریات | 54 |
| تعداد شماره‌ها | 2,387 |
| تعداد مقالات | 34,316 |
| تعداد مشاهده مقاله | 12,989,811 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 5,703,507 |
ملاحظاتی بر مقاله «آرمان‌گرایی و واقع‌نگری» از مجموعه مقالات تضاد و تعارض در فقه اسلامی | ||
| فقه | ||
| مقاله 3، دوره 26، شماره 97، فروردین 1398، صفحه 55-80 اصل مقاله (798.09 K) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22081/jf.2019.67282 | ||
| نویسنده | ||
| سیدصادق سیدحسینی تاشی* | ||
| حوزه علمیه قم | ||
| تاریخ دریافت: 30 فروردین 1398، تاریخ بازنگری: 01 مهر 1398، تاریخ پذیرش: 17 مرداد 1398 | ||
| چکیده | ||
| نوئل. جِی. کولسن،[1] شرق‌شناس معروف، نویسندۀ مقالۀ «آرمان‌گرایی و واقع‌نگری در فقه اسلامی» (کولسن، 1956: ص 211) است. او در این مقاله می‌کوشد اثبات کند که فقه اسلامی ماهیتی کاملاً آمان‌گرا دارد، ولی در سده‌های پیاپی ازسوی دولت‌های اسلامی به‌تدریج و به‌ناچار رویکردی عمل‌گرا و واقع‌نگر پیدا کرده است. دیدگاه‌های کولسن را در هفت محور می‌توان تجزیه‌وتحلیل کرد: 1. عمل‌گرایی و آرمان‌گرایی در سیرۀ فقیهان؛ 2. ادوار آرمان‌گرایی و عمل‌گرایی؛ 3. تضاد آرمان‌گرایی با واقعیت‌های اجتماعی؛ 4. شواهد آرمان‌گرایی فقیهان در دعاوی کیفری؛ 5. شواهد آرمان‌گرایی در نظام محاکم شرعی؛ 6. تضاد آرمان‌گرایی با مصلحت‌گرایی؛ 7. تضاد آرمان‌گرایی با عمل فقهی. در همۀ این محورها آرمان‌گرایی و نگاه انتزاعی در تقابل با عمل‌گرایی، مصلحت‌اندیشی و واقع‌نگری در فقه اسلامی موردتوجه او است. بررسی و تحلیل ما براساس منابع و محتوای فقه اسلامی، نشان می‌دهد کولسن درک درست و جامعی از شریعت ومراتب تحقق آن ندارد. [1]. Noel James Coulson | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| فقه؛ قانون؛ قضاوت اسلامی؛ آرمان‌گرایی؛ واقع‌نگری؛ اجتهاد؛ تقلید | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| An Examination of Idealism and Realism From the series of papers on conflict and disagreement in Islamic jurisprudence | ||
| نویسندگان [English] | ||
| seyedsadegh Sayyid Hosseini Tashi | ||
| Qom Seminary | ||
| چکیده [English] | ||
| Noel. James Coulson, the famous Orientalist, is the author of the paper" Idealism and Realism in Islamic Jurisprudence". In this paper, he tries to prove that Islamic jurisprudence has a completely ideal nature but over the consecutive centuries, Islamic governments have gradually and inevitably taken a pragmatic and realist approach. Coulsen's views can be analyzed and examined in seven areas: 1. Pragmatism and realism in the conduct of jurists 2. Ages of idealism and pragmatism 3. Disagreement between idealism and social realities 4. Evidence of jurists' idealism in criminal claims. 5. Evidence of idealism in the system of religious courts 6. Disagreement between idealism and expediency 7. Disagreement between idealism and jurisprudential practice. In all of these areas, he has focused on idealism and an abstract view in confrontation with pragmatism, expediency, and realism in Islamic jurisprudence. Our analysis of the resources and content of Islamic jurisprudence indicates that Coulsen does not have a comprehensive understanding of Sharia and how it is accomplished. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| Islamic jurisprudence, law, Islamic judgment, idealism, realism, Ijtihad Taqlid | ||
| مراجع | ||
|
1. ابن‌ادریس (محمد بن منصور حلی) (1410ق)، السرائر، ج2، چ1، قم: مؤسسة النشر الإسلامی التابعة لجماعة المدرسین بقم. 2. ابن‌براج (عبدالعزیز بن البراج الطرابلسی) (1406ق)، المهذب، تحقیق: مؤسسة سید الشهداء(علیه السلام) العالمیه، قم: مؤسسة النشر الإسلامی التابعة لجماعة المدرسین بقم. 3. ابن‌عابدین (محمدامین بن عمر) (1415ق)، حاشیة رد المحتار، بیروت: دارالفکر للطباعة و النشر. 4. ابن‌فهد حلی (جمال‌الدین احمد) (1407ق)، المهذب البارع، تحقیق: حاج‌آقا مجتبی عراقی، ج4، چ1، قم: مؤسسة النشر الإسلامی التابعة لجماعة المدرسین بقم. 5. ـــــــــــــــ (1410ق)، المقتصر من شرح المختصر، تحقیق: سید مهدی رجائی، چ1، قم: مجمع البحوث الإسلامیة. 6. ابن‌نجیم مصری (شیخ زین‌الدین) (1418ق)، البحر الرائق شرح کنز الوقائق، چ1، بیروت: دارالکتب العلمیة. 7. احسائی، ابن أبی‌جمهور (1403ق)، عوالی اللئالی، تحقیق: حاج‌آقا مجتبی عراقی، چ1، قم: مؤسسة سید الشهداء(علیه السلام). 8. اردبیلی، احمد (1416ق)، مجمع الفائدة و البرهان، تحقیق: حاج‌آقا مجتبی عراقی، ج13، چ1، قم: منشورات جماعة المدرسین. 9. اشعری، علی بن اسماعیل (بی‌تا)، مقالات الإسلامیین واختلاف المصلین، بیروت: دار النشر. 10. انصاری، محمدعلی (1389)، الموسوعة الفقهیة المیسرة، ج1، قم: مجمع الفکر الإسلامی. 11. انصاری، مرتضی (1415ق)، القضاء و الشهادات، تحقیق: لجنة تحقیق تراث الشیخ الأعظم، قم: المؤتمر العالمی بمناسبة الذکری المکتوبة الثانیة لمیلاد الشیخ الأنصاری. 12. آشتیانی، محمدحسن (1404ق)، کتاب القضاء، چ2، قم: منشورات دارالهجرة. 13. بدران، ابوالعینین (1435ق)، تاریخ الفقه الإسلامی، بیروت: دارالنهضة. 14. بنی‌هاشمی خمینی، سیدمحمدحسن (1386)، توضیح‌المسائل مراجع، چ15، قم: دفتر انتشارات اسلامی. 15. جناتی، محمدابراهیم (1389)، تاریخ تحولات و کیفیت بیان فقه، قم: انصاریان. 16. حائری، سیدکاظم (1415ق)، القضاء فی الفقه الإسلامی، چ1، قم: مجمع الفکر الإسلامی. 17. حر عاملی، محمد بن حسن (1414ق)، وسائل الشیعة، تحقیق: مؤسسة آل البیت(علیهم السلام) لإحیاء التراث، چ2، قم: مؤسسة آل البیت(علیهم السلام). 18. حسینی، سیدصادق (1389)، رابطۀ جرم و گناه، قم: پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی. 19. خامنه‌ای، سیدعلی (1415ق)، أجوبة الإستفتائات، چ1، الکویت: دار النباء للنشر و التوزیع. 20. خمیس (محمدبن عبدالرحمن) (1404ق)، الفقه الأکبر، ج1، چ1، بیروت: دارالکتب العلمیة. 21. ـــــــــــــــ (1419ق)، الفقه الأبسط، چ1، الإمارات العربیة: مکتبة الفرقان. 22. خمینی (امام)، روح‌الله (1381)، استفتائات، ج3، چ1، قم: انتشارات اسلامی. 23. ـــــــــــــــ (1390ق)، تحریر الوسیلة، ج1، چ2، نجف الأشرف: دارالکتب العلمیة. 24. خمینی (امام)، روح‌الله و 12 تن از مراجع تقلید (1385)، توضیح‌المسائل مراجع، تدوینِ: سیدمحمدحسن بنی‌هاشمی خمینی، ج2، قم: انتشارات اسلامی وابسته به جامعۀ مدرسین حوزۀ علمیۀ قم. 25. خمینی، سید مصطفی (1376)، مستند تحریر الوسیلة، ج1، چ1، قم: مؤسسة تنظیم و نشر الآثار الإمام خمینی(قدس سره). 26. ـــــــــــــــ (1418ق)، ثلاث رسائل (ولایت الفقیه)، چ1، قم: مؤسسة تنظیم و نشر الآثار الإمام خمینی(قدس سره)، (تحقیق و نشر). 27. خوانساری، احمد (1405ق)، جامع المدارک، به‌تعلیقِ علی‌اکبر غفاری، ج4 و 6 و 7، چ2، تهران: مکتبة الصدوق. 28. خوئی، سیدابوالقاسم (1410ق)، کتاب الإجتهاد و التقلید، تحقیق: میرزا علی غروی تبریزی، قم: دار أنصاریان للطباعة و النشر. 29. ـــــــــــــــ (1415ق)، کتاب‌الإجتهاد والتقلید، قم: تبیان. 30. روحانی، سید محمدصادق (1384)، المسائل المستحدثة، چ1، قم: مؤسسة دارالکتاب. 31. ـــــــــــــــ (1412ق)، فقه الصادق(علیه السلام)، چ3، قم: مؤسسة دارالکتاب. 32. زیلعی، جمال‌الدین (1415ق)، نصب الرایة، تحقیق: أیمن صالح شعبان، چ1، قاهره: دارالحدیث. 33. سیدِ مرتضی (علم‌الهدی علی بن حسین) (1405ق)، رسائل الشریف المرتضی، اعداد سیدمهدی رجائی، ج2، قم: دارالقرآن الکریم. 34. ـــــــــــــــ (1415ق)، الإنتصار، تحقیق: مؤسسة النشر الإسلامی التابعة لجماعة المدرسین بقم، قم: مؤسسة النشر الإسلامی. 35. شربینی، محمد بن احمد (1377ق)، مغنی المحتاج، ج4، بیروت: دارإحیاء التراث العربی. 36. شرف‌الدین، عبدالعظیم (1995م)، تاریخ التشریع الإسلامی، بنغازی: جامعة قان یونس. 37. شوکانی، محمد بن علی (1973م)، نیل الأوطار، ج6 و 7، بیروت: دارالجیل. 38. شهید ثانی (زین‌الدین بن علی عاملی) (1398ق)، الروضة البهیة فی شرح اللمعة الدمشقیة، تحقیق سید محمد کلانتر، ج10، چ2، قم: انتشارات داوری. 39. ـــــــــــــــ (1413ق)، مسالک الأفهام، ج8 و 10، چ1، قم: مؤسسة المعارف الإسلامیة (تحقیق و نشر). 40. شیخ طوسی (ابوجعفر محمد بن حسن) (1387ق)، المبسوط، تصحیحِ: سیدمحمدتقی کشفی، ج7 و 8، تهران: المکتبة المرتضویة لإحیاء آثار الجعفریة. 41. ـــــــــــــــ (1407ق)، الخلاف، تحقیق: مؤسسة النشر الإسلامی التابعة الجماعة المدرسین بقم، ج3 و 5 و 6، قم: مؤسسة النشر الإسلامی. 42. ـــــــــــــــ (بی‌تا)، النهایة فی مجرد الفقه و الفتاوی، قم: قدس محمدی. 43. شیخ مفید (محمدبن محمدبن نعمان) (1410ق)، المقنعة، چ2، قم: انتشارات جامعۀ مدرسین حوزۀ علمیۀ قم. 44. ـــــــــــــــ (1414ق)، الإرشاد، تحقیق: مؤسسة آل البیت(علیه السلام)، چ2، بیروت: دار المفید للطباعة و النشر. 45. صاحب جواهر (محمدحسن نجفی) (1365)، جواهر الکلام، تحقیق: عباس قوچانی، ج31 و 41، چ2، تهران: دارالکتب الإسلامیة. 46. طباطبایی حکیم، سیدمحسن (1391ق)، مستمسک العروة الوثقی، ج14، چ4، النجف الأشرف: منشورات مکتبة آیة الله العظمی المرعشی النجفی(قدس سره). 47. طباطبایی یزدی، سیدمحمدکاظم (1386)، تکملة العروة الوثقی، ج2، چ1، قم: مکتبة الداوری. 48. علامه حلی (حسن بن یوسف) (1413ق)، قواعد الأحکام، ج3، چ1، قم: انتشارات جامعۀ مدرسین حوزۀ علمیۀ قم. 49. فاضل آبی (عزّالدین حسن یوسفی) (1408ق)، کشف الرموز، تحقیق: شیخ علی‌پناه اشتهاردی، ج2، قم: مؤسسة النشر الإسلامی التابعة لجماعة المدرسین بقم. 50. فاضل هندی (شیخ بهاءالدین اصفهانی) (1416ق)، کشف اللثام، ج2، چ1، قم: مؤسسة النشر الإسلامی. 51. فخرالمحققین (محمدبن حسن‌بن یوسف) (1387ق)، ایضاح الفوائد، تحقیق: سید حسین موسوی کرمانی، ج4، چ1، قم: نشر سید محمود شاهرودی. 52. کلینی، محمد بن یعقوب (1367)، فروع الکافی، به‌تصحیحِ علی‌اکبر غفاری، ج7، چ3، تهران: دار الکتب الإسلامیة. 53. کولسن، نوئل. جِی. (1956)، «آرمان‌گرایی و واقع‌نگری»، در: مجموعه مقالات تضاد و تعارض در فقه اسلامی، ترجمه: اسماعیل نعمت‌اللهی و محمد امامی‌پور، قم: پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی، پژوهشکده فقه و حقوق. 54. کمالی اردکانی، علی‌اکبر (1386)، بررسی و نقد مبانی سکولاریزم، چ1، تهران: انتشارات دانشگاه امام صادق(علیه السلام). 55. گلپایگانی، سید محمدرضا (1401ق)، کتاب القضاء، به‌قلمِ سیدعلی حسینی میلانی، ج1، قم: دارالقرآن الکریم. 56. ـــــــــــــــ (1412ق)، الدرالمنضود فی أحکام الحدود، ج1، چ1، قم: دارالقرآن الکریم. 57. محقق حلی (نجم‌الدین جعفربن حسن) (1409ق)، شرائع الإسلام، به‌تعلیقِ سیدصادق شیرازی، ج4، چ2، قم: استقلال. 58. ـــــــــــــــ (1410ق)، المختصر النافع، چ2و3، تهران: الدراسات الإسلامیة فی مؤسسة البعثة. 59. محمصانی، صبحی (بی‌تا)، فلسفه قانونگذاری در اسلام، تهران: امیرکبیر. 60. معاونت آموزش قوه قضائیه (1385)، نرم‌افزار گنجینه استفتائات قضائی. 61. ملاخسرو، محمد (2010م/ 1432ق)، درر الأحکام فی شرح غرر الأحکام، ج8، قاهره: دار إحیاء الکتب العربیة. 62. مناع القطان (1422ق)، تاریخ التشریع الإسلامی، قاهره: مکتبة وهبة. 63. نراقی، احمد (1415ق)، مستند الشیعة، تحقیق: مؤسسة آل البیت(علیهم السلام) لإحیاء التراث مشهد، ج14 و 17، چ1، قم: مؤسسة آل البیت(علیهم السلام) لإحیاء التراث. 64. نووی، محیی‌الدین بن شرف (بی‌تا «الف»)، روضة الطالبین، تحقیق: علی محمد معوض، ج7، بیروت: دارالکتب العلمیة. 65. ـــــــــــــــ (بی‌تا «ب»)، المجموع، ج12، بیروت: دارالفکر. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 514 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 447 |
||