تعداد نشریات | 50 |
تعداد شمارهها | 2,359 |
تعداد مقالات | 34,041 |
تعداد مشاهده مقاله | 12,651,956 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 5,516,614 |
تحلیل فقهی مبانی مسئولیت مدنی سازمانهای ناظر بر ایمنی محصولات ناشی از ظهور فنّاوریهای نوین | ||
فقه | ||
مقاله 4، دوره 26، شماره 97، فروردین 1398، صفحه 81-102 اصل مقاله (816.15 K) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22081/jf.2019.67283 | ||
نویسندگان | ||
منصور امینی1؛ احمدرضا عظیم نسب راینی2؛ شهریار کاظمی آذر* 3 | ||
1دانشکده حقوق دانشگاه شهید بهشتی | ||
2دانشگاه شهید بهشتی تهران | ||
3دانشگاه شهید بهشتی | ||
تاریخ دریافت: 15 فروردین 1398، تاریخ بازنگری: 01 مهر 1398، تاریخ پذیرش: 01 مرداد 1398 | ||
چکیده | ||
یکی از ویژگیهای برجسته و درعینحال مسئلهساز مباحث هنجاری کنونی دربارۀ فنّاوریهای جدید و نوظهور، فقدان دادههای شفاف و معتبر از خصوصیات بسیاری از کاربریهای موردانتظار فنّاوری است. باوجود مزایا و ظرفیتهای شگرف کاربردهای فنّاوریهای نوین همانند نانوفنّاوری و زیستفنّاوری، مطالعات علمی موجود ثابت کرده است که محصولات ناشی از این فنّاوریها همچون محصولات تراریخته یا محصولات نانومقیاس، ممکن است آثار زیانباری بر سلامت مصرفکنندگان و محیطزیست داشته باشد. این موضوع ضرورت تدوین استانداردها و توجه به ایمنی این محصولات ازسوی سازمانهای ناظر را ایجاب میکند. از اینرو، سؤالی که مطرح میشود این است که در صورت ایجاد ضرر و زیان ناشی از استفاده از این محصولات، چه عواقبی در انتظار سازمانهای مسئول است و بر چه اساسی میتوان مسئولیت مدنی این سازمانها را تحلیل نمود. در این نوشتار، با توجه به خطرات احتمالی این محصولات بر ایمنی و سلامت مصرفکنندگان، مسئولیت مدنی سازمانهای ناظر در ایجاد تعادل میان خطرات و مزایای این فنّاوریهای نوظهور، از منظر فقهی بر مبنای دو قاعدۀ تسبیب و غرور بررسی میشود. بر این اساس، ضمن آسیبشناسی اِعمال قاعدۀ تسبیب، با ارائۀ سازوکاری ویژه بر مبنای قاعدۀ غرور، قائل به مسئولیت سازمانهای ناظر بر ایمنی محصولات خواهیم بود. | ||
کلیدواژهها | ||
فنّاوریهای نوین؛ ریسک؛ سازمانهای ناظر؛ مسئولیت مدنی؛ فقه | ||
عنوان مقاله [English] | ||
Jurisprudential Analysis for the Foundations of Civil Liability of Organiza-tions Supervising Products Safety Due to the Advent of New Technologies | ||
نویسندگان [English] | ||
Mansur Amini1؛ ahmadreza azimnasabrayeni2؛ shahriar kazemi Azar3 | ||
1Associate Professor at Faculty of Law, Shahid Beheshti University | ||
2shahid beheshti university | ||
3shahid beheshti university | ||
چکیده [English] | ||
One of the salient and at the same time problematic features of current normative debates about new and emerging technologies is the lack of clear and reliable data on the characteristics of many expected applications of technology. Despite the tremendous benefits and potential applications of new technologies such as nanotechnology and biotechnology, existing scientific studies have proven that products derived from these technologies, such as transgenic or nanoscale products can have harmful effects on consumers' health and the environment. This necessitates the need to provide standards and pay attention to the safety of these products by supervising organizations. Therefore, the question that arises is, "in case of losses and harm resulting from the use of these products, what are the consequences for the responsible organizations and how can the civil liability of these organizations be analyzed. In the current paper, considering the probable dangers of these products to the safety and health of the consumers, the civil liability of supervising organizations to balance the risks and benefits of these emerging technologies is examined from a jurisprudential perspective based on two principles of Tasbib (causality) and Ghorur (deception). Accordingly, in addition to the pathology principle of Tasbib, through providing a specific mechanism based on the principle of Ghorur, we can figure out the responsibility of organizations supervising the safety of products. | ||
کلیدواژهها [English] | ||
New technologies, risk, supervising organizations, civil liability, Islamic jurispru-dence | ||
مراجع | ||
1. ابنمنظور (محمد بن مکرم) (1414ق)، لسان العرب، ج5، چ3، بیروت: دار صادر. 2. ایروانی، باقر (1393)، دروس تمهیدیة فی القواعد الفقهیة، ج2، قم: نصایح. 3. باریکلو، علیرضا (1385)، مسئولیت مدنی، چ1، تهران: میزان. 4. بجنوردی، سیدمحمدحسن (1377)، القواعد الفقهیة، ج1، قم: نشر الهادی. 5. جعفری لنگرودی، محمدجعفر (1386)، الفارق، ج4، چ1، تهران: گنج دانش. 6. حسینی، سیدمیرعبدالفتاح مراغی (1417ق)، العناوین الفقهیة، ج2، قم: مؤسسة النشر الإسلامی التابعة لجماعة المدرسین بقم المشرفة. 7. خمینی (امام)، روحالله موسوی (1410ق)، کتاب البیع، ج2، قم: مؤسسه مطبوعاتی اسماعیلیان. 8. خوئی، سیدابوالقاسم (1377ق)، مصباح الفقاهة، ج5، قم: مکتبة الداوری. 9. دارابپور، مهراب (1390)، مسئولیتهای خارج از قرارداد، چ2، تهران: مجد. 10. شفیعی علویجه، قاسم (1390)، «شرایط غرور موجد مسئولیت مدنی در حقوق ایران و انگلیس»، فصلنامه پژوهش حقوق، س13، ش33، ص83-100. 11. شهابی، محمود (1333)، قواعد فقه، چ4، تهران: انتشارات دانشگاه تهران. 12. شهید ثانی (زینالدین بن علی) (1410ق)، جامع المقاصد فی شرح القواعد، ج8، قم: مؤسسة آل البیت(علیهم السلام) لإحیاء التراث. 13. عظیمنسب راینی، احمدرضا (1396)، مسئولیت مدنی سازمانهای ناظر بر معیارهای کیفی کالا، پایاننامه کارشناسیارشد بهراهنمایی منصور امینی، دانشگاه شهید بهشتی تهران، دانشکده حقوق، گروه حقوق خصوصی. 14. عمید زنجانی، عباسعلی (1382)، موجبات ضمان، چ1، تهران: میزان. 15. کاتوزیان، ناصر (1389)، الزامهای خارج از قرارداد، ج1، چ9، تهران: انتشارات دانشگاه تهران. 16. فاضل لنکرانی، شیخ محمد (1435ق)، القواعد الفقهیة، ج1، قم: مرکز فقه الأئمة الأطهار. 17. مبین، حجت (1390)، نظریۀ قابلیت استناد، چ1، تهران: انتشارات دانشگاه امام صادق(علیه السلام). 18. محسنی، شیخ محمدآصف (1382)، القواعد الأصولیة والفقهیة فی المستمسک، ج1، قم: پیام مهر. 19. محقق داماد، سیدمصطفی (1389)، قواعد فقه (بخش مدنی، مالکیت، مسئولیت)، چ28، تهران: مرکز نشر علوم اسلامی. 20. مصطفوی، سید محمدکاظم (1373)، مائة قاعدة فقهیة، ج1، قم: مؤسسة النشر الإسلامی التابعة لجماعة المدرسین بقم المشرفة. 21. مکارم شیرازی، ناصر (1411ق)، القواعد الفقهیة، ج2، چ3، قم: مدرسة الإمام أمیر المؤمنین(علیه السلام). 22. النّجفی، الشیخ محمّد حسن(1362ش)، جواهر الکلام فی شرائع الاسلام، ج37 و 43، بیروت: دار إحیاء التراث العربی 23. David, V.K. & P.B. Thompson (eds.) (2008), What Can Nanotechnology Learn from Biotechnology, Oxford: Academic Press. 24. Md. Ershadul karim, Abu Bakr Munir, (2014), “Nanotechnology in Asia: A Preliminary Assessment of the Existing Legal Framework”, KLRI Journal of law and legislation, V.4, No. 2 25. Murashov, V., Howard, J. (2009), “Essential Features of Proactive Risk Management”. Nat. Nanotechnol. 4(8). p.467–470. 26. Nowack, B. & Bucheli TD. (2007), “Occurrence, Behavior and Effects of Nanoparticles in the Environment”. Environ pollut; 150: p.5-22. 27. Schmidt, K.F. (2006), Nanofrontiers: Visions for the Future of Nanotechnology. Washington, DC: Project on Emerging Nanotechnologies. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 575 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 370 |