آمار

تعداد نشریات48
تعداد شماره‌ها2,291
تعداد مقالات33,203
تعداد مشاهده مقاله11,808,684
تعداد دریافت فایل اصل مقاله4,993,495
اسعدی, حجت, جوارشکیان, عباس. (1397). انحصار علم به علم حضوری نزد صدرالمتألهین. اسلام و مطالعات اجتماعی, 3(6), 9-39. doi: 10.22081/nir.2019.51855.1045
حجت اسعدی; عباس جوارشکیان. "انحصار علم به علم حضوری نزد صدرالمتألهین". اسلام و مطالعات اجتماعی, 3, 6, 1397, 9-39. doi: 10.22081/nir.2019.51855.1045
اسعدی, حجت, جوارشکیان, عباس. (1397). 'انحصار علم به علم حضوری نزد صدرالمتألهین', اسلام و مطالعات اجتماعی, 3(6), pp. 9-39. doi: 10.22081/nir.2019.51855.1045
اسعدی, حجت, جوارشکیان, عباس. انحصار علم به علم حضوری نزد صدرالمتألهین. اسلام و مطالعات اجتماعی, 1397; 3(6): 9-39. doi: 10.22081/nir.2019.51855.1045

انحصار علم به علم حضوری نزد صدرالمتألهین

پژوهش‌های عقلی نوین
مقاله 1، دوره 3، شماره 6، اسفند 1397، صفحه 9-39    اصل مقاله (528.71 K)
نوع مقاله: مقاله پژوهشی
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22081/nir.2019.51855.1045
نویسندگان
حجت اسعدی* 1؛ عباس جوارشکیان2
1دبیر گروه فلسفه مجمع عالی حکمت اسلامی مشهد- مدیر گروه طب وحیانی مؤسسه مطالعات راهبردی علوم و معارف اسلام
2عضو هیأت علمی دانشگاه فردوسی مشهد
تاریخ دریافت: 23 مرداد 1397،  تاریخ بازنگری: 14 مهر 1397،  تاریخ پذیرش: 12 تیر 1398 
چکیده
چکیده
مسأله تقسیم علم به حضوری و حصولی نزد فیلسوفان مسلمان ثمرۀ نگاه هستی‌شناختی به پدیدۀ علم است و ‏از دیرباز تا کنون مورد اعتقاد تقریباً اکثریت حکما بوده است، در این نوشتار، برخلاف این دیدگاه رایج میان ‏حکما که علم را به دو دسته مذکور تقسیم می‌کنند، با نظر به روش خاص استنباط آراء فلسفی صدرا، و ‏تحلیل و بررسی دیدگاه وی در خصوص حقیقت علم که آن را امری وجودی می‌داند و معتقد است در هنگام ‏علم به هر چیزی، نفسِ همان چیز نزد عالم حاضر می‌شود، و سپس با تطبیق این رویکرد با مبانی فلسفی ‏خاص او از جمله اصالت وجود، وحدت و بساطت وجود، تساوق وجود با کمالات آن و اتحاد عاقل و ‏معقول، این مسأله به اثبات می‌رسد که تقسیم مشهورِ علم در معرفت‎‌‎شناسی صدرالمتألهین قابل پذیرش ‏نیست، بلکه او علم را منحصر در علم حضوری می‌داند. پشتوانه این رأی نیز شواهد و مؤیداتی است که در ‏مواضع مختلف از آثار صدرالدین و شاگردان حکمت متعالیه قابل اصطیاد است.‏
کلیدواژه‌ها
"اصالت وجود"؛ "علم حصولی"؛ "علم حضوری"؛ "صدرالمتألهین"
عنوان مقاله [English]
Restriction of Knowledge to Knowledge by Presence in the Sadrolmota'allihin Thoughts
نویسندگان [English]
hojjat asadi1؛ Abbas Javareshkian2
1h,
2عضو هیأت علمی دانشگاه فردوسی مشهد
چکیده [English]
The issue of dividing the knowledge to knowledge by presence and empirical knowledge by Muslim philosophers is the result of epistemological view to the phenomenon of knowledge which most of the wise men have believed in since long times ago to now. According to Mulla Sadra, the reality of knowledge is an existential issue and is realized as real as that issue before the wise scholar while he achieves the knowledge. Having approached and deduced Sadrolmutallehin's views using a specific method, the present paper has analyzed and investigated his standpoints regarding the  issue of knowledge reality and has adapted this approach with his specific philosophical principle such as the existentialism, unity of existence, extension of existence, equivalence of existence, its perfections and union of the intellect and reasonable so that this hypothesis is confirmed that the division of such categorization of the knowledge is not acceptable based on Sadrolmutallehin's epistemological principles as made by the wise common categorization, but as mentioned earlier, Sadrolmutallehin merely believes in the knowledge by presence which is supported by evidence and confirmations noticeable in different Sadrolmutallehin's works and his pupils of transcendental wisdom whose most important writings have been mentioned in this paper.  
کلیدواژه‌ها [English]
existentialism, empirical knowledge, knowledge by presence, Sadrolmutallehin
مراجع
  1. آشتیانی، سیدجلال الدین (1340)، شرح حال و آراء ملاصدرا، مشهد: چاپ­خانه خراسان.
  2. ________، (1356)، شرح مقدمۀ قیصری، قم: دفتر تبلیغات اسلامی.
  3. آشتیانی، میرزامهدی (1377)، اساس التوحید، تهران: امیرکبیر.
  4. ابن­ترکه اصفهانی، صائن­الدین (1381)، تمهیدالقواعد. مقدمه، تصحیح و تعلیق سیدجلال­الدین آشتیانی، قم: بوستان کتاب.
  5. ابن‌سینا، حسین­بن عبدالله (1404ق)، التعلیقات، بیروت: مکتبة الاعلام الاسلامی.
  6. ________، (1375)، الاشارات و التنبیهات، شرح خواجه و رازی، قم: نشر البلاغه.
  7. ________، (1360)، دانشنامۀ علائی. تهران: فارابی.
  8. ________،  (1371)، المباحثات. مقدمه و تحقیق محسن بیدارفر، قم: بیدار.
  9. اسعدی، حجت (1393)، «بررسی مبانی و لوازم عدم تناهی واجب تعالی»، پایان­نامه کارشناسی ارشد، دفاع شده در دانشکده الهیات دانشگاه فردوسی مشهد به استاد راهنمایی عباس جوارشکیان.
  10. بهمنیار (1375)، التحصیل، تهران: دانشگاه تهران.
  11. جمشیدی­مهر، فردین؛ حسینی شاهرودی، سیدمرتضی(1394)، «روش­شناسی استنباط آرای فلسفی ملاصدرا»، فصلنامۀ فلسفه و کلام اسلامی، 48(1)، ص 68-51.
  12. جوادی آملی، عبدالله (1375)، رحیق مختوم، تنظیم و تدوین حمید پارسانیا، تهران: اسراء.
  13. ________، (1374)، شناخت‌شناسی در قرآن، قم: مرکز مدیریت حوزۀ علمیۀ قم.
  14. حسن‌زاده آملی، حسن (1404ق)، دروس اتّحاد عاقل و معقول، تهران: حکمت.
  15. ________، (1376)، النور المتجلّی فی الظهور الظلّی، تهران: امیرکبیر.
  16. زنوزی، ملاعبدالله (1361،‌«الف»)، لمعات‌الهیه، تهران: مؤسسه مطالعات و تحقیقات فرهنگی.
  17. ________، (1361،‌«ب»)، منتخب الخاقانی فی کشف الحقایق العرفانی، تهران: مولی.
  18. زنوزی، آقاعلی مدرس (1380)، بدایع الحکم، تهران: الزهراء.
  19. سهروردی، شهاب­الدین (1372)، مجموعه مصنفات، تهران: مؤسسه مطالعات و تحقیقات فرهنگی.
  20. سبزواری، هادی­بن­مهدی (1379)، غررالفرائد: شرح المنظومه، تصحیح و تعلیق حسن حسن‌زاده آملی، تهران: ناب.
  21. ________، [بی­تا]، منظومۀ حکمت، قم: مصطفوی.
  22. صدرالدین شیرازی (صدرالمتألهین)، محمدبن­ابراهیم (1420ق)، مجموعه رسائل فلسفی، تهران: حکمت.
  23. ________، (1363،‌«الف»)، مفاتیح الغیب، تهران: مرکز مطالعات فرهنگی.
  24. ________، (1360)، الشواهدالربوبیة فی مناهج السلوکیة، تصحیح و تعلیق سیدجلال­الدین آشتیانی. مشهد: مرکزالجامعی للنشر.
  25. ________، (1981م)، الحکمة المتعالیة فی الاسفار الاربعة العقلیة.، بیروت: دار إحیاء التراث العربی.
  26. ________، (1363،‌«ب»)، المشاعر، به­اهتمام هانری کربن، تهران: طهوری.
  27. ________، (1354)، المبدأ و المعاد، تصحیح سیدجلال‌الدین آشتیانی، تهران: انجمن حکمت و فلسفه ایران.
  28. ________، (1422ق)، شرح هدایۀ الاثیریة، تصحیح مصطفی فولادکار، بیروت: مؤسسة التاریخ العربی.
  29. ________، (1381)، کسر اصنام الجاهلیة، تهران: بنیاد حکمت صدرا
  30. ________، (1367)، رساله تصور و تصدیق، تهران: مؤسسۀ مطالعات و تحقیقات فرهنگی.
  31. طباطبایی، سیدمحمدحسین (1388)، نهایة الحکمة، تعلیقه عباسعلی زارعی، ج 2، قم: اسلامی.
  32. _________، (1390)، اصول فلسفه و روش رئالیسم، تهران: صدرا.
  33. عبودیت، عبدالرسول (1387)، درآمدی بر نظام حکمت صدرایی، تهران: سمت.
  34. عشاقی اصفهانی، حسین (1383)، «ملازمت اصالت وجود با وجوب وجود ذاتی آن»، معرفت فلسفی، 2 (6)، ص146-135.
  35. فارابی، محمدبن­محمد (1408)، المنطقیات، تحقیق محمدتقی دانش­پژوه، قم: مکتبة آیة‌الله العظمی مرعشی نجفی.
  36. فاضل تونی، محمدحسین (1386)، تعلیقه بر فصوص، تهران: مولی.
  37. فخرالدین رازی، محمدبن‌عمر (1990م)، المباحث المشرقیة، بیروت: دارالکتب العربی.
  38. فعالی، محمدتقی(1380)، تجربۀ دینی ومکاشفۀ عرفانی، تهران: مؤسسۀ فرهنگی دانش و اندیشۀ معاصر.
  39. فنایی اشکوری، محمد (1387)، علم حضوری، قم: مؤسسۀ امام خمینی(ره).
  40. فیاض لاهیجی، عبدالرزاق (1372)، گوهر مراد، تهران: وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی.
  41. مصباح، محمدتقی (1390)، آموزش فلسفه، تهران: سازمان تبلیغات اسلامی.
  42. مطهری، مرتضی (1378)، مجموعه آثار، تهران: صدرا.
آمار
تعداد مشاهده مقاله: 728
تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 432