آمار
| تعداد نشریات | 54 |
| تعداد شماره‌ها | 2,446 |
| تعداد مقالات | 34,905 |
| تعداد مشاهده مقاله | 13,860,044 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 6,185,009 |
صورت‌بندی سازوکار حداقلی نظریه آیت‌الله جوادی آملی برای تقسیم‌بندی علوم | ||
| نقد و نظر | ||
| مقاله 4، دوره 24، شماره 94، تیر 1398، صفحه 70-88 اصل مقاله (858.96 K) | ||
| نوع مقاله: علمی ـ پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22081/jpt.2019.67369 | ||
| نویسندگان | ||
| ذوالفقار ناصری1؛ سیدجابر نیکو2؛ محمد‌رضا منصفی سروندانی3 | ||
| 1دکتری فلسفه دین، پردیس فاربی دانشگاه تهران و محقق پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی | ||
| 2دانشجوی دکتری فلسفه اخلاق دانشگاه قم، ایران | ||
| 3کارشناسی ارشد فلسفه، دانشگاه مفید، قم، ایران | ||
| تاریخ دریافت: 17 مهر 1398، تاریخ پذیرش: 17 مهر 1398 | ||
| چکیده | ||
| به‌منظور حل نزاع میان علم و دین، نظریه‌های گوناگونی مطرح شده است؛ برخی علوم را به نفع دین مصادره کرده‌اند و دستاورد علوم را یکسره مردود خوانده‌اند و دیگرانی با تأکید بر روش تجربی، دین را به کناری نهاده‌اند؛ درحالی‌که گروه سومی نیز از تعامل مسالمت‌آمیز میان علم و دین سخن گفته‌اند. در این میان، آیت‌الله جوادی آملی در زمینۀ علم دینی به دو صورت نظریه‌پردازی کرده‌اند: گاهی در مقام توصیف نفس‌الأمر و به‌لحاظ هستی‌شناختی، تمامی علوم را به شرط مطابقت با واقع، دینی می‌‌داند و گاه به‌لحاظ معرفت‌شناختی، علوم را به دینی و غیردینی تقسیم می‌کند. این مقاله، ملاک‌های این نظریه را در اسلامی‌‌سازی علوم بررسی می‌کند و با تأویل‌بردن آنها به ملاک موضوع نشان می‌دهد که این نظریه چه لوازمی برای علوم دارد و چگونه می‌تواند در ساماندهی علوم موفق عمل کند. به نظر می‌رسد با تنظیم استدلال‌هایی تحلیلی از متن مکتوب ایشان و مقایسه با نظریه‌های رقیب، می‌توان نتیجه گرفت که نظریۀ یادشده با نگاه به واقعیت علوم جدید به‌مثابه نگاهی الهیاتی، آنها را تقسیم می‌کند یا دست‌کم ملاک‌های جدیدی برای تقسیم‌بندی علوم به دست می‌دهد؛ چنان‌که با این فرض می‌توان مبنایی حداقلی برای تقسیم علوم به اسلامی و غیراسلامی در نظر گرفت. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| نزاع علم و دین؛ روش تجربی؛ علم دینی؛ آیت‌الله جوادی آملی | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| A Formulation of the Minimal Mechanism of Ayatollah Javadi Amoli’s Theory of Dividing Sciences | ||
| نویسندگان [English] | ||
| Zolfaghar Naseri1؛ seyed Jaber Nikoo2؛ Mohammad reza monsefi sarvandani3 | ||
| 1PhD of Philosophy of Religion, University of Tehran, Farabi Pardis and researcher at Islamic Sciences and Culture Academy | ||
| 2PhD student of moral philosophy, University of Qom | ||
| 3MA, philosophy, Mofid University, Qom, Iran | ||
| چکیده [English] | ||
| Different theories have been formulated in order to settle the dispute between science and religion. Some people have reappropriated sciences in favor of religion, rejecting all achievements of sciences, while others emphasize on the experimental method, rejecting religion altogether. A third group talks about a peaceful interaction between science and religion. However, Ayatollah Javadi Amoli has theorized about religious science in two ways: sometimes he refers to all sciences as religious as a factual description and in ontological terms, and sometimes he divides sciences into religious and non-religious in epistemological terms. In this paper, we consider criteria of the theory in the process of Islamization of sciences, and by reducing them to the subject-matter criteria, we show the implications of this theory for sciences and how it can succeed in the organization of sciences. It seems that a formulation of analytic arguments gleaned from his writings and a comparison with rival theories can lead us to the conclusion that the theory divides sciences with an theological view of the reality of modern sciences or at least, it presents new criteria for the division of sciences in such a way that, given this assumption we can have a minimal ground for the division of sciences into Islamic and non-Islamic. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| Science-religion conflict, empirical method, religious science, Ayatollah Javadi Amoli | ||
| مراجع | ||
|
1. ابن‌سینا، حسین بن عبدالله (2005)، القانون فی الطب، بیروت: دار احیاء التراث العربی. 2. اکاشا، سمیر (1387)، فلسفه علم، ترجمه: هومن پناهنده، تهران: فرهنگ معاصر. 3. الفاروقی، اسماعیل (1384)، علوم عقلی و تجربی در عالم اسلامی، ترجمـه: محمـد فیـروز‌کـوهی و روح‌الله نصراللهی، تهران: شرکت چاپ و نشر بین‌الملل. 4. پارسانیا، حمید (1393)، «گفت‌وگو، نقد نقد در پرتو ایضاح مفهومی نظریه علم دینی آیت‌الله جوادی آملی»، کتاب نقد، ش70 و 71. 5. جوادی آملی، عبدالله (1383)، «از فلسفه ارسطویی تا فلسفه اسلامی»، معرفت فلسفی، ش3. 6. ـــــــــــــــ (1386)، شریعت در آینه معرفت، چ5، قم: مرکز نشر إسرا. 7. ـــــــــــــــ (1393)، «فلسفه الحادی همه علوم را الحادی می‌کند»، علوم انسانی اسلامی، ش11 و 12. 8. ـــــــــــــــ (1395)، منزلت عقل در هندسه معرفت دینی، قم: مرکز نشر إسرا. 9. دانش‌شهرکی، حبیب الله و محمد کرمی (1395)، «بررسی و نقد نظریه علم دینی آیت الله جوادی آملی»، پژوهش‌های فلسفی ـ کلامی، ش70. 10. دمیاطی، السیدالکبری (1418ق)، اعانة الطالبین، بیروت: دار الفکر. 11. شوئون، فریتیوف (1383)، اسلام و حکمت خالده، ترجمه: فروزان راسخی، تهران: هرمس. 12. گلشنی، مهدی (1380)، از علم سـکولار تـا علـم دینـی، تهـران: پژوهشـگاه علـوم انسـانی و مطالعات فرهنگی. 13. ـــــــــــــــ (1393)، «تأملاتی پیرامون نظریۀ علم دینی حضرت آیت‌الله جوادی آملی»، کتاب نقد، ش70-71. 14. موحدابطحی، سید‌محمد‌تقی(1389)، «اراده‌گرایی به‌مثابه علم دینی در نظریه فرهنگستان»، علوم اسلامی، ش4. 15. نصر، سیدحسین(1359)، علم و تمدن در اسلام، ترجمه: احمد آرام، تهران: خوارزمی. 16. ـــــــــــــــ (1379)، نیاز به علم مقدس، ترجمه: حسن میانداری، قم: مؤسسه فرهنگی طه. 17. واژه‌نامه برخط وبستر به نشانی اینترنتی: www.merriam-webster.com 18. Al-Faruqi, I. R. & A. H. Abusulayman (1989), Islamization of Knowledge: General Principles and Work plan, Virginia: International Institute of Islamic Thought. 19. ladyman, J. (2002), understanding philosophy of science, London: Routledge. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 2,503 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 1,308 |
||