تعداد نشریات | 54 |
تعداد شمارهها | 2,388 |
تعداد مقالات | 34,317 |
تعداد مشاهده مقاله | 13,016,264 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 5,718,172 |
ارزیابی نظریه انقطاع عذاب جهنم در اندیشه دکتر صادقی تهرانی | ||
پژوهش های قرآنی | ||
مقاله 2، دوره 24، شماره 92، آبان 1398، صفحه 33-58 اصل مقاله (788.9 K) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22081/jqr.2018.52187.2208 | ||
نویسندگان | ||
حسن رضایی هفتادر* 1؛ محمدعلی اسماعیلی2؛ سیفعلی زاهدی فر3 | ||
1دانشیار پردیس فارابی دانشگاه تهران | ||
2طلبه سطح چهار جامعة المصطفی العالمیه | ||
3استادیار دانشگاه شهید مدنی آذربایجان | ||
تاریخ دریافت: 05 مهر 1397، تاریخ بازنگری: 25 آذر 1397، تاریخ پذیرش: 02 دی 1397 | ||
چکیده | ||
مشهور اندیشهوران مسلمان، جاودانگی عذاب جهنم را پذیرفته و برخی آن را اجماعی دانستهاند. اما در این میان، برخی اندیشهوران نظیر ابنعربی، ابنتیمیه، ابنقیم جوزیه، رشیدرضا و دکتر صادقی تهرانی، نظریه انقطاع عذاب جهنم را برگزیدهاند که در این میان، دکتر صادقی تهرانی، اهتمام ویژهای به بررسی این نظریه داشته، ضمن نقد نظریه جاودانگی عذاب جهنم، زوایای مختلف نظریه انقطاع عذاب را بهطور گسترده در مباحث تفسیر و کلامی خویش بررسی کرده که نوشتار حاضر، به تنظیم و ارزیابی دیدگاه وی پرداخته است. از رهگذر این جستار، مشخص میشود که به باور دکتر صادقی تهرانی، واژه «خلود» نهتنها در فرهنگ لغوی، بلکه در آیات قرآنی نیز بیانگر «بقای طولانی» است، نه «جاودانگی» و آنچه از آیات قرآنی در مورد جاودانگی استفاده میشود، «جاودانه بودن در آتش» است، نه «جاودانه بودن آتش». اما بهنظر میرسد این نظریه که وامگرفته از پیشینیانی نظیر ابنتیمیه، ابنقیم جوزیه، رشیدرضا و دیگران است، پذیرفتنی نیست و نهتنها فاقد دلیل عقلی معتبر، بلکه با فرهنگ قرآنی نیز ناسازگار است. | ||
کلیدواژهها | ||
خلود/ عذاب/ انقطاع عذاب/ جاودانگی عذاب/ صادقی تهرانی | ||
عنوان مقاله [English] | ||
Assessment of the “Punishment Cessation” Theory in Dr. Sadeqi Tehrani’s View | ||
نویسندگان [English] | ||
Hasan Rezaee Haftador1؛ Mohammad Ali Esma’ili2؛ Saifali Zahedifar3 | ||
1Associate Professor, Farabi Pardis, Tehran University | ||
2Seventh Level Student of Jami’at al-Musta al-‘Alamiyya | ||
3Assistant Professor, Shahid Madani University of Azerbaijan | ||
چکیده [English] | ||
The renowned thinkers among the Muslims have accepted the idea of the Hell-fire punishment and some have viewed it as subject to consensus. Among them, however, some thinkers like Ibn Arabi, Ibn Taymiya, Ibn Qayyim Jawziya, Rashid Reza, and Dr. Sadeqi Tehrani have opted for the theory of the cessation of Hell-fire punishment. Yet from among them, Dr. Sadeqi Tehrani has made a special attempt in examining this theory; while criticizing the theory of the eternality of Hell-fire punishment, he has widely studied various aspects of the theory of punishment cessation in his interpretation and theological discourses. The present writing has undertaken to organize and evaluate his viewpoint. Through this research, it is clarified that in Dr. Sadeqi Tehrani’s belief the word khulūd, not only in its lexicological meaning but also in the Qur’anic verses is interpreted as “lengthy duration” rather than “eternity” and what is implied from the Qur’anic verses by eternity is “eternity in the fire” rather than “eternity of fire”. However, this theory, having been borrowed from earlier scholars such as Ibn Taymiya, Ibn Qayyim Jawziya, Rashid Reza, et all, sounds to be unacceptable and is not only lacking in valid rational reasons, but also incompatible with the Qur’anic culture. | ||
کلیدواژهها [English] | ||
khulūd, punishment, punishment cessation, punishment eternity/ Sadeqi Tehrani | ||
مراجع | ||
1. قرآن کریم. 2. آملى، سید حیدر (1422ق)، تفسیر المحیط الأعظم، تهران: سازمان چاپ وانتشارات وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامى. 3. ابنابىالعز حنفى (2005)، شرح العقیدة الطحاویة، بغداد: دارالکتاب العربی. 4. ابندرید، محمدبن حسن (بیتا)، جمهرة اللغة، بیروت: دارالعلم للملایین. 5. ابنعربى، محىالدین (1994)، الفتوحات المکیة، تحقیق: عثمان یحیى، بیروت: داراحیاء التراث العربى. 6. ابنقیم جوزیه، محمدبن ابیبکر (بیتا)، حادی الارواح الی بلاد الافراح، جده: دارعالم الفوائد. 7. ابنمنظور، محمدبنمکرم (1414ق)، لسان العرب، بیروت: دارالصادر. 8. ازهرى، محمدبناحمد (بیتا)، تهذیب اللغة، بیروت: داراحیاء التراث العربی. 9. اسماعیلی، مسعود (1390)، «خلود عذاب در مکتب ابن عربی»، فصلنامه معارف عقلی، شماره 20، ص7-46. 10. تفتازانی، سعدالدین (1409ق)؛ شرح المقاصد، تحقیق: عبدالرحمن عمیره، قم: نشرالشریف الرضی. 11. جرجانی، میرسید شریف (1419ق)، شرح المواقف، بیروت: دارالکتب العلمیة. 12. جوادی آملی، عبدالله (1387)، تفسیر موضوعی قرآن کریم، قم: اسراء. 13. جوهرى، اسماعیلبن حماد (بیتا)، الصحاح، بیروت: دارالعلم للملایین. 14. حرعاملى، محمدبن حسن (1418ق)، الفصول المهمة فی أصول الأئمة، قم: مؤسسه معارف اسلامى امام رضا7. 15. راغب اصفهانى، حسینبن محمد (1412ق)، مفردات الفاظ القرآن، دمشق: دارالقلم. 16. رشیدرضا، محمد (1338)، تفسیر المنار، مصر: مطبعةالمنار. 17. زبیدى، محمدبن محمد (بیتا)، تاج العروس، بیروت: دارالفکر. 18. زمخشرى، محمود (1407ق)، الکشاف عن حقائق غوامض التنزیل، بیروت: دار الکتاب العربی. 19. شریف مرتضى، علیبن حسین (1998)، أمالی، قاهره: دار الفکر العربی. 20. شهید ثانى، زینالدین (1409ق)، حقائق الإیمان، قم: کتابخانه آیت الله مرعشى نجفی. 21. صادقی تهرانی، محمد (1392)، التفسیر الموضوعی للقرآن الکریم، قم: شکرانه. 22. صادقی تهرانی، محمد (1395)، عقائدنا، قم: شکرانه. 23. صادقی تهرانی، محمد (1977)، الفرقان فى تفسیر القرآن بالقرآن و السنة، بیروت: مؤسسة الاعلمی. 24. صدرالمتألهین، محمد (1360)، الشواهد الربوبیة فی المناهج السلوکیة، تصحیح و تعلیق: سید جلال الدین آشتیانى، مشهد: مرکز نشر دانشگاهى. 25. صدرالمتألهین، محمد (1361)، العرشیة، تهران: انتشارات مولى. 26. صدرالمتألهین، محمد (1981)، الحکمة المتعالیة فی الاسفار الاربعة، بیروت: داراحیاء التراث العربی. 27. صدوق، محمدبن على (1398ق)، التوحید، قم: جامعه مدرسین حوزه علمیه قم. 28. طباطبایی، سید محمدحسین (1411ق)، المیزان فی تفسیر القرآن، بیروت: مؤسسة الاعلمی. 29. طبرسى، فضلبن حسن (1372)، مجمع البیان، تهران: ناصر خسرو. 30. طوسى، محمدبن حسن (بیتا)، التبیان فى تفسیر القرآن، تحقیق: احمد قصیر عاملى، بیروت: دار احیاء التراث العربى. 31. طوسى، نصیرالدین (1416ق)، قواعد العقائد، تحقیق: علی ربانی گلپایگانی، قم: موسسة الامام الصادق7. 32. عبدالخالق کاظم، محمد (1383)، الخلود فی جهنم، قم: المرکز العالمی للدراسات الاسلامیة. 33. عروسى حویزى، عبد علىبن جمعه (1415ق)، تفسیر نور الثقلین، تحقیق: سید هاشم رسولى محلاتى، قم: اسماعیلیان. 34. فخر رازی، محمدبن عمر (1405ق)، تلخیص المحصل، بیروت: دارالاضواء. 35. فراهیدى، خلیلبن احمد (1410ق)، کتاب العین، قم: نشر هجرت. 36. قمی مشهدى، محمدبن محمدرضا (1368)، تفسیر کنز الدقائق و بحر الغرائب، تحقیق: حسین درگاهى، تهران: وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامى. 37. قمى، علىبن ابراهیم (1404ق)، تفسیر القمی، قم: دار الکتاب. 38. مجلسی، محمدباقر (1362)، بحارالانوار، تهران: دارالکتب الاسلامیة. 39. محمدی، ناصر؛ جوادی، حسن (1392)، «مطالعه تطبیقی نظرات علامه طباطبایی و آیت الله صادقی پیرامون جایگاه خلود در معاد جسمانی»، مجموعه مقالات دومین همایش بیداری قرآنی، قم: شکرانه. 40. یزدی، عبداللهبن شهابالدین (1412ق)، الحاشیة على تهذیب المنطق، قم: مؤسسة النشر الاسلامى. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 839 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 968 |