آمار
| تعداد نشریات | 54 |
| تعداد شماره‌ها | 2,388 |
| تعداد مقالات | 34,317 |
| تعداد مشاهده مقاله | 13,016,285 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 5,718,203 |
اجتهاد و افتای شورایی | ||
| فقه | ||
| مقاله 6، دوره 26، شماره 98، تیر 1398، صفحه 116-142 اصل مقاله (826.2 K) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22081/jf.2019.67891 | ||
| نویسنده | ||
| سیدجواد ورعی* | ||
| دانشیار پژوهشگاه حوزه و دانشگاه | ||
| تاریخ دریافت: 25 تیر 1398، تاریخ بازنگری: 21 آذر 1398، تاریخ پذیرش: 06 آبان 1398 | ||
| چکیده | ||
| اجتهاد و افتا در تاریخ فقه شیعه همواره به‌صورت فردی انجام می‌گرفته است. در این مقاله، «حجیت و اعتبار اجتهاد و افتای گروهی» و «جواز تقلید از شورای فقهی» موردبحث قرار گرفته است. ازنظرِ موضوعی، اجتهاد و افتا به‌عنوان عملیاتی تخصصی موردنظر است که به‌صورت گروهی انجام می‌گیرد. بررسی ادلۀ حجیت فتوا و لزوم تقلید از مجتهد به‌ویژه سیرۀ عُقلا به‌عنوان مهم‌ترین دلیل، نشان می‌دهد که ملاک حجیت، هم در اجتهاد و فتوای فردی هست و هم در اجتهاد و فتوای گروهی؛ چنان‌که دلایل لزوم تقلید از مجتهد، هم اثبات‌کنندۀ تقلید از فرد است و هم تقلید از شورا. بررسی معیارهای متعدد حجیت «سیرۀ عُقلا در رجوع جاهل به عالم» نیز نشانگر آن است که «دستیابی به واقع یا حجت عُقلایی» مهم‌ترین معیار شمرده می‌شود. تحقق این معیار در «اجتهاد و فتوای شورایی» به‌مراتب بیش از «اجتهاد و فتوای فردی» است. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| اجتهاد فردی؛ اجتهاد شورایی؛ حجیت فتوا؛ افتای شورایی؛ رجوع جاهل به عالم | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| Ijtihad and Consultative Ifta | ||
| نویسندگان [English] | ||
| Sayyid Javad Var'ei | ||
| Associate professor at Research Institute for Hawzeh and University. | ||
| چکیده [English] | ||
| Ijtihad (deducing facts from Quran and Hadiths) and Ifta (delivering the legal opinions) have always been carried out in an individual form in the history of Shia jurisprudence. This study deals with "the authority and validity of the group Ijtihad and Ifta" and "getting the permission of Taqlid (following the instructions of a religious leader) from jurisprudential council". In terms of the topic, Ijtihad and Ifta are considered as specialized operations that are done in group. The examination of the evidence for authority of fatwa and the necessity of imitating the Mujtahid specially for example the conduct of intellectuals as the most important evidence suggest that the criterion for the authority exists either in the individual Ijtihad and fatwa or group Ijtihad and fatwa. Thus, the evidence for the necessity of imitating the Mujtahid proves imitating the individual as well as imitating the council. Examining the various criteria of authority for conduct of intellectuals in referring the ignorant to the religious scholar demonstrates that achieving the reality or the rational proof is considered as the most important criterion. This criterion is more possible to be accomplished in consultative Ijtihad and fatwa rather than in individual Ijtihad and fatwa. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| Individual Ijtihad, consultative ijtihad, Validity of fatwa, Consultative Ifta, referring the ignorant to the religious scholar | ||
| مراجع | ||
|
1. قرآن کریم
2. ابنعباس، عبدالله بن عباس (1413ق)، غریب القرآن فی شعر العرب، بیروت: مؤسسة الکتب الثقافیة. 3. جزایری، سیدمرتضی (1341)، «تقلید اعلم یا شورای فتوا»، در: بحثی دربارۀ روحانیت و مرجعیت، تهران: شرکت سهامی انتشار. 4. حر عاملی، محمد بن حسن بن علی (1414ق)، وسائل الشیعة، ج27، قم: مؤسسه آل‌البیت(علیهم السلام). 5. خراسانی، محمد‌کاظم (1409ق)، کفایة الأصول، قم: مؤسسه آل‌البیت(علیهم السلام). 6. خمینی (امام)، سیدروح‌الله (1384)، الإجتهاد و التقلید، چ2، قم: مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی(قدس سره). 7. ــــــــــــــــــ (1385ق)، الرسائل، با حواشی مجتبی طهرانی، ج2، قم: مؤسسه مطبوعاتی اسماعیلیان. 8. ــــــــــــــــــ (1423ق)، ولایت فقیه، چ12، تهران: مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی(قدس سره). 9. سبحانی، جعفر (1358)، حکومت اسلامی در چشم انداز ما، قم: پیام آزادی. 10. ــــــــــــــــــ (1405ق)، تهذیب الأصول (تقریرات درس اصول‌فقه امام خمینی(قدس سره))، قم: مؤسسة النشر الإسلامی. 11. سجستانی، ابوداود سلیمان بن اشعث (1358)، سنن أبی داود، بیروت: المکتبة العصریة. 12. شهریاری، حمید (1385)، شورا در فتوا، قم: پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی. 13. شیخ طوسی (محمد بن حسن) (1387ق)، المبسوط، تصحیح سید محمد کشفی، ج8، چ3، تهران: المکتبة المرتضویة. 14. شیرازی، سیدمحمد (1421ق)، الفقه، المرور و آداب السفر، بیروت: مؤسسة المجتبی. 15. طالقانی، سیدمحمود (1341)، «تمرکز و عدم تمرکز مرجعیت و فتوا»، در: بحثی دربارۀ روحانیت و مرجعیت، تهران: شرکت سهامی انتشار. 16. طباطبایی یزدی، سیدمحمدکاظم (1385ق)، العروه الوثقی (با 15 حاشیه)، قم: مؤسسة النشر الإسلامی. 17. طبرانی، ابوالقاسم سلیمان بن احمد (1398ق)، المعجم الکبیر، ج11، قاهره: مکتبة ابن تیمیة. 18. علامه حلّی (حسن بن یوسف) (1413ق)، مختلف الشیعة، ج8، چ2، قم: مؤسسة النشر الإسلامی. 19. غروی تبریزی، علی (1407ق)، التنقیح فی شرح العروة الوثقی (تقریرات درس اصول آیت‌الله خوئی)، چ2، قم: دارالعلم. 20. کلانتری، ابوالقاسم (بی‌تا)، مطارح الأنظار (تقریرات اصول شیخ مرتضی انصاری)، قم: مؤسسه آل‌البیت(علیهم السلام). 21. مختار گلپایگانی، احمد بن علی(1429ق)، «الفتوی»، در: تراث الشیعة الفقهی و الأصولی، به‌کوشش مهدی مهریزی و محمدحسین درایتی، قم: مکتبة الفقه و الأصول المختصة. 22. مشکینی، علی (1357)، جمهوری اسلامی، قم: بی‌نا. 23. مطهری، مرتضی (1341)، «اجتهاد در اسلام»، در: بحثی دربارۀ روحانیت و مرجعیت، تهران: شرکت سهامی انتشار. 24. ــــــــــــــــــ (1378)، مجموعه آثار استاد مطهری، ج20، تهران: صدرا. 25. مکارم‌شیرازی، ناصر (1357)، حکومت اسلامی، قم: مدرسه امیرالمؤمنین(علیه السلام). 26. هاشمی‌رفسنجانی، اکبر (1383)، روزنامه جمهوری اسلامی، هشتم مرداد. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 506 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 349 |
||