موسویان, سید ابوالفضل, حدیدی, علی اصغر. (1398). بررسی حکم نگاه زن به مرد در خواستگاری. اسلام و مطالعات اجتماعی, 5(4), 105-124. doi: 10.22034/jrj.2019.51649.1485
سید ابوالفضل موسویان; علی اصغر حدیدی. "بررسی حکم نگاه زن به مرد در خواستگاری". اسلام و مطالعات اجتماعی, 5, 4, 1398, 105-124. doi: 10.22034/jrj.2019.51649.1485
موسویان, سید ابوالفضل, حدیدی, علی اصغر. (1398). 'بررسی حکم نگاه زن به مرد در خواستگاری', اسلام و مطالعات اجتماعی, 5(4), pp. 105-124. doi: 10.22034/jrj.2019.51649.1485
موسویان, سید ابوالفضل, حدیدی, علی اصغر. بررسی حکم نگاه زن به مرد در خواستگاری. اسلام و مطالعات اجتماعی, 1398; 5(4): 105-124. doi: 10.22034/jrj.2019.51649.1485
2دانش آموخته دکترای فقه و مبانی حقوق اسلامی دانشگاه مفید قم
تاریخ دریافت: 28 تیر 1397،
تاریخ بازنگری: 01 اردیبهشت 1398،
تاریخ پذیرش: 12 اردیبهشت 1398
چکیده
یکی از احکام مربوط به مسلمانان، حرمت نگاه به نامحرم است که مورد اتفاق فقهاست. از حکم مذکور، مواردی از جمله نگاه مرد به زن در زمان خواستگاری استثنا شده است. فقهای امامیه نوعاً حکم مذکور را درباره زن جاری نمیدانند و معتقدند بهسبب فقدان دلیل کافی، باید به ادله حرمت تمسک جست و قائل به حرمت نگاه زن به مرد در زمان خواستگاری گردید. در این مقاله، با روش توصیفی ـ تحلیلی اثبات شده که ادله کافی بر جواز نگاه درباره زن نیز جاری است. اشکالات فقها در جهت نفی جواز نگاه زن نقدپذیر است و به نظر می‌رسد ادله جواز را می‌توان در خصوص زن نیز جاری دانست. ادله جواز نگاه عبارت است از روایات دالّ بر مسئله گران بودن ثمن و ایجاد توافق بیشتر با نگاه که البته به مردان اختصاص ندارد، بلکه نگاه زن به مرد نیز در بر میگیرد. ادلهای که حقوق و تکالیف مشابهی را برای زن و مرد قرار میدهد، همچون آیه 228 سوره بقره نیز در مسئله نگاه زن در خواستگاری میتواند جاری شود.همچنین قاعده نفی ضرر نیز در بحث حاضر قابل تطبیق است، اما در مورد دلیل ضرورت، در صورتی میتواند حکم حرمت را کنار زند که صغرای آن توسط عرف به اثبات رسد. البته روشن است که در این دلیل، بیش از مقدار ضرورت نمیتوان قائل به جواز شد.
Investigating the Rule of a Woman's Looking at the Suitor in the Proposal Marriage Ceremony
نویسندگان [English]
Abolfazl Mousavian1؛ Aliasghar Hadidi2
1Islamic jurisprudence and Islamic law principles
2mofid univercity
چکیده [English]
Sayid Abolfazl Mousaviān [2] Ali Asghar Hadidi [3]
Abstract One of the rules related to Muslims is the unlawful looking at nā mahram which isdeterminated by jurisprudents. This rule has an exception which is the man's looking to the woman in proposal marriage ceremony. Imamiyeh jurisprudents typically do not apply this rule in women and believe that due to unspecified reasons, one should resort to the proofs of unlawfulness and the believe that the woman's looking at the man in proposal marriage ceremony is unlawful. Using a descriptive-analytical method, the researchers proved that there are sufficient proofs on the permissibility of woman's looking at the man. The scholars' criticisms leveled against the negation of the woman's looking are open to criticism which seemingly could be applied in the case of permissibility proofs for women. Such proofs include the traditions indicating the price's high sums and establishing accordance with not only men's looking at women but also the reverse is true, as well as the proofs which impose the similar rights and duties to both men and women, such as the verse 228 of the Bqareh Chapter which could be applied in the issue of women's looking at men in the marriage proposal ceremony. Likewise, the rule of harm negation could be applied in this issue, but in the case of necessity reason, the unlawfulness rule is violated where it is proved to be a minor one by the custom. However, it is clear that in this reason, no one can believe in permissibility more than necessity.
[1] Received in 2018-07-19 Accepted in: 2019-06-11 [2] Assistant Professor of Jurisprudence and Islamic Law Principles at Mufid University of Qom; E-mail: moosavian@mofidu.ac.ir [3] PhD Candidate of Jurisprudence and Islamic Law Principles at Mufid University of Qom. (Paper extracted from the PhD Thesis); E-mail: dr.hadidi@chmail.ir
کلیدواژه‌ها [English]
Woman's looking, man's looking, marriage proposal ceremony, the highest sum, proofs of looking unlawfulness, proofs of looking permissibility
مراجع
قرآن کریم (ترجمه فولادوند).
ابنادریس حلی، محمد بن منصور بن احمد. (1410). السرائر الحاوی لتحریر الفتاوى، قم: دفتر انتشارات اسلامى، چاپ دوم.
ابنحیون، نعمان بن محمد مغربى. (1385). دعائم الإسلام و ذکر الحلال و الحرام و القضایا و الأحکام. قم: مؤسسة آلالبیت :.
ابنسینا، حسین بن عبدالله. (بیتا). الاشارات و التنبیهات. قم: نشر البلاغة.
اراکى، محمد على. (1419). کتاب النکاح. قم: نور نگار.
امین، سیده نصرت. (1361). مخزن العرفان در تفسیر قرآن. تهران: نهضت زنان مسلمان.
انصارى، مرتضى بن محمد امین. (1415). کتاب النکاح. قم: کنگره جهانى بزرگداشت شیخ انصارى.
انصارى، مرتضى بن محمدامین. (1428). فرائد الأصول. چاپ نهم. قم:مجمع الفکر الاسلامی.
آخوند خراسانى، محمد کاظم بن حسین. (1409). کفایة الأصول. قم: آل البیت:.
ایروانی، علی بن عبدالحسین نجفی. (1406). حاشیة المکاسب. تهران: وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی.
بجنوردى، حسن. (1377). القواعد الفقهیة. قم.
بروجردی، حسین. (1416). البدر الزاهر فی صلاة الجمعة و المسافر. قم: نگین.
بحرانى، یوسف بن احمد بن ابراهیم. (1405). الحدائق الناضرة فی أحکام العترة الطاهرة. قم: دفتر انتشارات اسلامى.
حر عاملى، محمد بن حسن. (1409). وسائل الشیعة. قم: آل البیت:.
حکیم، محسن طباطبایى. (1416). مستمسک العروة الوثقى. قم: مؤسسة دار التفسیر.
حلبى، ابو الصلاح تقى الدین بن نجم الدین. (1403). الکافی فی الفقه. اصفهان: کتابخانه عمومى امام امیر المؤمنین 7.
حلی، حسن بن یوسف بن مطهر اسدى. (1410). إرشاد الأذهان إلى أحکام الإیمان. قم: دفتر انتشارات اسلامى.
حلی، حسن بن یوسف بن مطهر اسدى. (1388). تذکرة الفقهاء. قم: مؤسسه آل البیت :.
حلی، حسن بن یوسف بن مطهر اسدى. (1414). تذکرة الفقهاء. قم: مؤسسه آل البیت :.
حلی، حسن بن یوسف بن مطهر اسدى. (1420). تحریر الأحکام الشرعیة على مذهب الإمامیة. قم: مؤسسه امام صادق 7.
حلی، حسن بن یوسف بن مطهر اسدى. (1413). قواعد الأحکام فی معرفة الحلال و الحرام. قم: دفتر انتشارات اسلامى.
حلی، حسن بن یوسف بن مطهر اسدى. (1419). نهایة الإحکام فی معرفة الأحکام. قم: مؤسسه آل البیت :.
