ضیایی فر, سعید. (1398). قاعده اولی حجیت سیره های عقلایی جدید در غیر عبادات. اسلام و مطالعات اجتماعی, 5(4), 7-27. doi: 10.22034/jrj.2019.53472.1639
سعید ضیایی فر. "قاعده اولی حجیت سیره های عقلایی جدید در غیر عبادات". اسلام و مطالعات اجتماعی, 5, 4, 1398, 7-27. doi: 10.22034/jrj.2019.53472.1639
ضیایی فر, سعید. (1398). 'قاعده اولی حجیت سیره های عقلایی جدید در غیر عبادات', اسلام و مطالعات اجتماعی, 5(4), pp. 7-27. doi: 10.22034/jrj.2019.53472.1639
ضیایی فر, سعید. قاعده اولی حجیت سیره های عقلایی جدید در غیر عبادات. اسلام و مطالعات اجتماعی, 1398; 5(4): 7-27. doi: 10.22034/jrj.2019.53472.1639
دانشیار گروه فقه و فلسفه حقوق پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی؛
تاریخ دریافت: 13 بهمن 1397،
تاریخ بازنگری: 27 فروردین 1398،
تاریخ پذیرش: 12 اردیبهشت 1398
چکیده
در حجیت سیره عقلایی موجود در زمان معصوم ع و مورد تأیید وی اختلافی نیست. لکن در حجیت سیره عقلایی موجود در زمان معصوم ع و ردع نشده از سوی وی نیز تردیدی نیست؛ هر چند گروه اندکی صرف عدم ردع را کافی ندانسته و لزوم تأیید را شرط حجیت دانسته اند، ولی درباره سیره عقلایی که در زمان معصوم ع وجود نداشته و پس از وی شکل گرفته، پرسشی درباره حجیت و دلیل بر آن مطرح است. محلّ بحث در نوشتار حاضر مسئله اخیر است. به نظر نگارنده، قاعده اولی در سیره های عام عقلایی جدید در قلمرو غیر عبادات (احکام امضایی) حجیت است و عدم حجیت به دلیل معتبر نیاز دارد. در این مقاله ادله متعددی به سود این دیدگاه فراهم آمده که به نظر نگارنده، بسیاری از آنها اطمینان بخش است، از اینرو، اشکالاتی که درباره آنها مطرح بوده، به شیوه علمی پاسخ داده شده است. البته درباره برخی ادله مطرح شده، مناقشاتی به نظر م یرسد که آنها را هم بیان کرده و آن ادله را غیرقابل اعتماد برشمردیم.
The Primary Rule of the Novel Intellectual Conducts Authority in Non-servitude Issues
نویسندگان [English]
Saeid Ziyaei Far
ffffdgdgd
چکیده [English]
Abstract There is no controversy in the authority of intellectual conduct in the periods of the infallible imams as confirmed by them. However, there is no doubt in authority of intellectual conduct in the periods of the infallible imams as not rejected by them as well. Although, there are a number of scholars who believe that non-rejection does not suffice and the necessity of confirmation by the imams is the condition of authority, there is a question on the authority and the reason behind it regarding the intellectual conduct unavailable in the period of the imams which has been formed after them. This paper is to discuss the proposed latter issue. According to the author, the former rule is an authority in general intellectual conducts in the area of non-servitude (signatory) rules, while non-authority entails a valid reason. Various reasons have been proposed in this paper in favor of this viewpoint which are valid and trustworthy according to the author. Thus, the problems raised about them are resolved scientifically. However, there are some criticisms leveled against some proposed indications that the author has sated them and believes them to be invalid and inauthentic.
کلیدواژه‌ها [English]
The intellectuals' conduct, reason, authority, rule maker's rejection, the primary rule, non-servitude
مراجع
قرآن کریم
آخوند خراسانی، محمد کاظم، (1412ق)، کفایة الاصول، بیروت: آل البیت:، چاپ دوم.
آشتیانى، محمدحسن ( 1388ق) بحر الفوائد فى شرح الفرائد ، قم: ذوی القربی ، ، چاپ اول .
آلکاشف الفطاء ، محمد حسین ( 1424 ق ) تحریر المجله ، تهران ، المجمع العالمی للتقریب بین المذاهب الاسلامیه ، چاپ اول.
ابن أبی شیبة الکوفی، ( 1409ق ) المصنف، بیروت ، دار الفکر ، چاپ اول .
ابن حجر عسقلانی ، احمد ( بی تا ) فتح الباری ، بیروت ، دار المعرفه ، چاپ دوم .
ابن ماجه قزوینی ، محمد (بی تا ) سنن ابن ماجه ، بیروت ، دار الفکر ، چاپ اول .
امام خمینی، سید روح الله( 1376 ) الاجتهاد و التقلید ، تهران ، موسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی ، چاپ اول .
امام خمینی، سید روح الله( 1379 ) کتاب البیع ، تهران ، موسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی ، چاپ اول .
امام خمینی، سید روح الله(1410ق) المکاسب المحرمة ، قم، موسسه مطبوعاتی اسماعیلیان ، چاپ سوم.
انصاری، شیخ مرتضی ( 1420ق) کتاب المکاسب، تحقیق: لجنة تحقیق تراث الشیخ الاعظم ، قم، المؤتمر العالمی بمناسبة الذکری المئویة الثانیة لمیلاد الشیخ الانصاری ، چاپ اول .
انصارى، مرتضى ( 1404 ق) الاجتهاد و التقلید ، قم ،مکتبه المفید ، چاپ اول .
ایروانى، باقر (1427 ق ) دروس تمهیدیة فی الفقه الاستدلالی على المذهب الجعفری، قم ، چاپ دوم.
ایروانى، على (1406 ق ) حاشیة المکاسب ، تهران ، وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامى ، چاپ اول.
برقی، احمد ( 1330ش) المحاسن، تهران، دار الکتب الاسلامیة، 1370ق.
بروجردی ، مرتضی ( 1364) المستند فی شرح العروة الوثقى؛ کتاب الخمس ( تقریرات درس خارج فقه آیت الله خوئی ) قم ، لطفی .
بیهقی ، احمد ( 1410 ق ) شعب الإیمان ، بیروت ، دار الکتب العلمیة ، چاپ اول .
بیهقی ، احمد ( بی تا ) السنن الکبری ، بیروت ، دار الفکر .
تبریزى، موسى ( 1369 ) أوثق الوسائل فی شرح الرسائل، کتبی نجفی ، قم ، چاپ اول .
توحیدی، محمد علی( 1377ش) مصباح الفقاهة (تقریرات درس خارج فقه آیت الله خویی) ، قم، مکتبة الداوری ، چاپ اول.
جمعى از پژوهشگران ( 1423 ق ) موسوعة الفقه الإسلامی طبقا لمذهب أهل البیت علیهم السلام، قم ، مؤسسه دائرة المعارف فقه اسلامى بر مذهب اهل بیت علیهم السلام، چاپ اول،
جمعی از نویسندگان ، ( 1397) الفائق فی الاصول ، قم ، مرکز مدیریت حوزه های علمیه ، چاپ اول .
حر عاملی، محمد (1414ق ) وسائل الشیعة الی تحصیل الشریعة ، قم، مؤسسة آل البیت لاحیاء التراث ، چاپ دوم.
حسینی سیستانی، سید علی ( 1414ق) منهاج الصالحین ، قم، مکتب آیت الله العظمی السید السیستانی ، چاپ اول.
حسینى حائرى، کاظم ( 1408 ق) مباحث الأصول ( تقریرات خارج اصول آیت سید محمد باقر صدر) ، چاپ اول ، مکتب الإعلام الإسلامى ، قم ، چاپ اول .
حلی، حسین ( 1432ق) اصول الفقه ، قم ، مکتب الفقه، چاپ اول .
خمینی، سید مصطفی، تحریرات فی الأصول ، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی، 1418ق. 1376ش ، چاپ اول.
سبحانی ، جعفر ( 1414 ق ) فی ظل اصول الاسلام ، قم ، موسسه الامام الصادق ( ع ) ، چاپ دوم.
سبزوارى، سید عبد الأعلى(1424 ق ) الخمس ، بغداد ، دفتر حضرت آیة الله سبزوازى، چاپ اول .
سید مرتضی ، علی ( 1415 ق ) الانتصار ، قم ، موسسه النشر الاسلامی ، چاپ اول .
سید مرتضی ، علی ( 1411 ق ) الذخیره ، قم ، موسسه النشر الاسلامی ، چاپ اول .
سید مرتضی ، على (1405 ق ) رسائل الشریف المرتضى ، قم ، دار القرآن الکریم ، اول
سید مرتضی ، على (1419 ق) شرح جمل العلم و العمل ، تهران، دار الأسوة للطباعة و النشر ، چاپ اول .
شیخ صدوق ، محمد ( 1362) الخصال ، قم ، موسسه النشر الاسلامی ، چاپ اول .
ضیائی‌فر،سعید(1388) ولایت پیامبر6 و امام7 بر تشریع، معارف اسلامی،شماره21.
ضیائی‌فر،سعید(1397 ) جایگاه مبانی کلامی در اجتهاد، قم ، بوستان کتاب ، چاپ سوم .
ضیائی‌فر،سعید( 1392 ) فلسفه علم فقه، تهران ، سمت ، چاپ اول .
ضیائی‌فر،سعید، ( 1393 ) مکتب فقهی امام خمینی1، تهران ، عروج ، چاپ دوم .
طباطبائی قمی، سید تقی ( 1371) آراونا ، قم ، انتشارات محلاتی ، چاپ اول .
طباطبائی یزدی، سید محمد کاظم ( 1415ق) سؤال و جواب، تهران ، مرکز نشر العلوم الاسلامی ، چاپ اول
طباطبائی یزدی ، سید محمد کاظم (1378) حاشیة المکاسب، قم، مؤسسه مطبوعاتی اسماعیلیان ، چاپ اول .
طباطبایى یزدى، سید محمد کاظم ( 1414 ق ) تکملة العروة الوثقى ، قم ، کتابفروشى داورى ، چاپ اول .
عراقی ضیاء الدین (1423ق ) مقالات الاصول ، قم ، مجمع الفکر الاسلامی ، چاپ دوم .
علامه حلی ، حسن (1409 ق ) الألفین ، چاپ اول ، قم ، انتشارات هجرت
علامه طباطبائی ، سید محمد حسین ( بی تا ) حاشیة الکفایه ، بی جا ، بنیاد علمی و فکری علامه طباطبائی
علیدوست ، ابو القاسم ( 1384 ) فقه و عرف ، تهران ، پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی ، چاپ اول .
فیَّاض کابلى، محمد اسحاق (1401 ق ) الأراضی ، قم ، دار الکتاب ، چاپ اول،
فاضل ، محمد ( 1381 ) معتمد الاصول ( تقریرات درس خارج اصول امام خمینی) تهران ، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی1، چاپ اول.
کلینی ، محمد ( 1363) الکافی ، تهران ، دار الکتب الاسلامیه ، چاپ پنجم .
مجلسی، محمد باقر( 1363 ) مرآة العقول ، تهران ، دار الکتب الاسلامیه ، چاپ دوم .
مجلسی، محمد باقر( 1403ق) بحار الأنوار ، بیروت، دار إحیاء التراث العربی ، چاپ سوم.
محقق حلی ، جعفر ( 1403 ق ) معارج الاصول ، چاپ اول ، قم ، موسسه آل البیت (7)
مراغی ، میر عبد الفتاح ( 1418 ق ) العناوین ، قم ، موسسه النشر الاسلامی ، چاپ اول .
مظفر ، محمد رضا (1386ق ) اصول الفقه ، نجف ، دار النعمان ، چاپ دوم .
مغربی ، نعمان ( 1385 ق) دعائم الاسلام، قاهره ، دار المعارف ، چاپ دوم .
منتظری ، حسینعلی ( 1415ق ) دراسات فی المکاسب المحرمة، قم، نشر تفکر ، چاپ اول.
متقی هندی ، علی ( 1409)کنز العمال، تصحیح: صفوة السقا ، بیروت ، مؤسسة الرسالة .
نوری ، حسین (1408 ق ) مستدرک الوسائل و مستنبط المسائل ، بیروت، مؤسسة آل البیت7، چاپ دوم.
وحید بهبهانی ، محمد باقر ( 1415ق) الفوائد الحائریه ، قم ، مجمع الفکر الاسلامی ، چاپ اول .
وحید بهبهانی ، محمد باقر ( 1419ق) الرسائل الفقهیه ، قم ، موسسه العلامه المجدد الوحید البهبهانی ، چاپ اول
هاشمی شاهرودی، سید محمود( 1426ق ) بحوث فی علم الاصول (تقریرات درس خارج اصول شهید صدر)، چاپ سوم، مؤسسۀ دائرۀ المعارف الفقه الاسلامی .
مکارم شیرازى، ناصر (1416 ق) أنوار الفقاهة - کتاب الخمس و الأنفال ، قم ، مدرسة الإمام علی بن أبی طالب علیه السلام، چاپ اول.
طباطبائى یزدى، محمد باقر (بیتا) وسیلة الوسائل فی شرح الرسائل ، قم ، بی نا ، چاپ اول.
