آمار
| تعداد نشریات | 54 |
| تعداد شماره‌ها | 2,462 |
| تعداد مقالات | 35,184 |
| تعداد مشاهده مقاله | 13,995,789 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 6,253,239 |
ارزیابی رویکرد فایده‌گرایی کلاسیک به مسئولیت‌اخلاقی در قبال دیگری | ||
| نقد و نظر | ||
| مقاله 6، دوره 24، شماره 96، دی 1398، صفحه 127-152 اصل مقاله (900.56 K) | ||
| نوع مقاله: علمی ـ پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22081/jpt.2020.68169 | ||
| نویسندگان | ||
| محمدامین خوانساری* 1؛ محسن جوادی* 2؛ هادی صادقی* 3 | ||
| 1دانشجوی دکتری دین‌پژوهی دانشگاه ادیان و مذاهب، پژوهشگر گروه اخلاق نظری پژوهشگاه قرآن و حدیث، قم، ایران | ||
| 2استاد دانشگاه قم | ||
| 3دانشیار دانشگاه قرآن و حدیث | ||
| تاریخ دریافت: 03 تیر 1398، تاریخ بازنگری: 23 بهمن 1398، تاریخ پذیرش: 18 دی 1398 | ||
| چکیده | ||
| فایده‌گرایی از جمله نظریه‌های اخلاق هنجاری است که به خیرخواهی همگانی توجه دارد. در این پژوهش تلاش می‌شود با روش تحلیل فلسفی و با تأکید بر دیدگاه بنتام و میل، رویکرد فایده‌گرایی به مسئولیت اخلاقی تبیین گردد. فایده‌گرایان با نفی استحقاق و سزاواری در مسئولیت اخلاقی، خاستگاه مسئولیت را لذّت و الم می‌دانند و در ارزیابی‌ها به نتایج عمل نظردارند و گسترۀ مسئولیت را همگانی می‌دانند. نتیجه اینکه مسئولیت نزد فایده‌گرایان با ابهام‌هایی همراه است؛ ابهام‌هایی مانند استفادۀ ابزاری از ارزش‌های اخلاقی، بیتوجهی به انگیزه عامل، بیتوجهی به تعهدات پیشین به سبب اصل فایده که اصلی پسین است، نسبی‌‌گرایی، طبیعت‌‌گرایی و همچنین بیتوجهی به لذّت‌های پایدار اخروی. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| فایده‌گرایی؛ مسئولیت اخلاقی؛ لذت؛ سودرسانی؛ خیرخواهی؛ جرمی بنتام؛ جان استوارت میل | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| An Assessment of the Classical Utilitarian Approach to Moral Responsibility towards Others | ||
| نویسندگان [English] | ||
| mohamad amin khansari1؛ Mohsen Javadi2؛ hadi sadeqi3 | ||
| 1PhD student, Religious Studies, University of Religions and Denominations; Research in Department of Theoretical Ethics, Research Institute of the Quran and Hadiths, Qom, Iran | ||
| 3دانشیار دانشگاه قرآن و حدیث | ||
| چکیده [English] | ||
| Utilitarianism is a normative ethical theory that mainly focuses on public good. In this research, we deploy the method of philosophical analysis with an emphasis on the views of Bentham and Mill to provide an account of the utilitarian approach to moral responsibility. With the rejection of entitlement in moral responsibility, utilitarianism takes the origin of responsibility to lie in pleasures and pains. In its evaluations, it focuses on consequences of actions and takes the scope of responsibility to be general. We believe that responsibility is unclear in utilitarian terms, for example as to the instrumental deployment of moral values, inattentiveness to the agent’s motivation, inattentiveness to prior commitments because of the Utilitarian Principle which is a posterior principle, relativism, the predicament of naturalism, and inattentiveness to permanent afterlife pleasures, which are ignored in non-religious theories. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| Utilitarianism, moral responsibility, pleasure, benevolence, Jeremy Bentham, John Stuart Mill | ||
| مراجع | ||
|
1. قرآن کریم 2. نهج البلاغه 3. اتکینسون، آر.اف (1391)، درآمدی به فلسفه اخلاق، ترجمه: سهراب علوی‌نیا، تهران: هرمس. 4. ادواردز، پل و بورچرت، دونالد، ام. (1392)، دانشنامه فلسفه اخلاق، ترجمه و تدوین: انشاءالله رحمتی، تهران: سوفیا. 5. اس.ئی. فراست (1389)، آموزه‌های اساسی فیلسوفان بزرگ، ترجمه: غلامحسین توکلی، تهران: حکمت. 6. اسمایلی، ماریون و اندرو اشلمن (1394)، مسئولیت جمعی و اخلاقی (دانشنامه فلسفۀ استنفورد)، ترجمه: مریم خدادادی، تهران: ققنوس. 7. برهانی، محسن (1395)، اخلاق و حقوق کیفری، قم: انتشارات پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی. 8. پالمر، مایکل (1388)، مسائل اخلاقی، ترجمه: علیرضا آل بویه، تهران و قم: انتشارات سمت و پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی. 9. پویمن، لویی و جیمز فیسر (1392)، اخلاق: شناسایی درستی و نادرستی، ترجمه: شهرام ارشدنژاد، بی‌جا، نشر زمانه. 10. پیک حرفه، شیرزاد (1394)، خاستگاه نخستین تاریخچه واکاوی و نقد گونه‌های کلاسیک و مدرن فایده‌گرایی در فلسفه اخلاق انگلوساکسن و انگلوامریکن، تهران: نگاه معاصر. 11. درایور، جولیا (1394)، پیامدگرایی، ترجمه: شیرزادپیک حرفه، تهران: حکمت. 12. ریچلز، جیمز (1392)، عناصر فلسفه اخلاق، قم: پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی. 13. زاگال، هکتور و خوزه گالیندو (1386)، داوری اخلاقی: فلسفه اخلاق چیست، ترجمه: احمدعلی حیدی، تهران: حکمت. 14. صادقی، هادی (1397)، فلسفه اخلاق در دایره عقل و دین، فرانظریه یکپارچگی، قم: کتاب طه. 15. طباطبایی، محمدحسین (1390ق)، المیزان فی تفسیر القرآن، بیروت: مؤسسة الأعلمی للمطبوعات. 16. فرانکنا، ویلیام کی (1389)، فلسفه اخلاق، ترجمه: هادی صادقی، قم: کتاب طه. 17. کاپالدی، نیکولاس (1383)، بنتام، میل و فایده‌گرایی، ترجمه: محمد بقایی، تهران: اقبال. 18. کاپلستون، فردریک (1388)، تاریخ فلسفه، ترجمه: جلال الدین مجتبوی، ج8، تهران: انتشارات علمی و فرهنگی و انتشارات سروش. 19. مردیها، مرتضی (1388)، در مقدمه کتاب فایده‌گرایی، تهران: نشر نی. 20. مصباح یزدی، محمدتقی (1391)، فلسفه اخلاق، تحقیق و نگارش: احمدحسین شریفی، قم: انتشارات مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی(ره). 21. موحدی، محمدجواد (1389)، «بررسی رابطه وظیفه‌گرایی و نتیجه‌گرایی»، پژوهش‌های فلسفی، ش216، دوره 53، ص155-179. 22. میل، جان استیوارت (1388)، فایده‌گرایی، تهران: نشر نی. 23. هولمز، رابرت. ال (1385)، مبانی فلسفه اخلاق، ترجمه: مسعود علیا، تهران: ققنوس. 24. https://dictionary.cambridge.org/dictionary/english/responsibility. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 3,126 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 1,087 |
||