آمار
| تعداد نشریات | 54 |
| تعداد شماره‌ها | 2,388 |
| تعداد مقالات | 34,317 |
| تعداد مشاهده مقاله | 13,016,075 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 5,718,024 |
مقایسه دیدگاه شهید مطهری و علامه طباطبایی در مورد فلسفه و شرایط تعدد زوجات | ||
| پژوهش های قرآنی | ||
| مقاله 3، دوره 24، شماره 93، بهمن 1398، صفحه 49-72 اصل مقاله (658.64 K) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22081/jqr.2019.52811.2295 | ||
| نویسنده | ||
| الهه هادیان رسنانی* | ||
| استادیار دانشگاه قرآن و حدیث | ||
| تاریخ دریافت: 13 آذر 1397، تاریخ بازنگری: 10 فروردین 1398، تاریخ پذیرش: 19 فروردین 1398 | ||
| چکیده | ||
| مشروعیت مسأله تعدد زوجات برگرفته از آیات قرآن کریم است، اما در باب فلسفه و حکمت آن و نیز نوع مشروط شدن آن به شرط عدالت، میان برخی علمای اسلامی اختلاف است. در این مقاله نوع نگاه شهید مطهری به حکمت و فلسفه این حکم و نیز شرط عدالت واکاوی و با دیدگاه‌های علامه طباطبایی مقایسه شده است. اختلاف موجود میان آرای علامه طباطبایی و شهید مطهری در حکمت و فلسفه این حکم در آن است که از دیدگاه علامه، علت تشریع حکم تعدد زوجات بر اساس طبیعت چندهمسری مرد بوده و حق مرد است، اما از دیدگاه شهید مطهری، علت اصلی تشریع حکم تعدد زوجات، مشکلات اجتماعی ناشی از فزونی تعداد زنان آماده ازدواج بر مردان در اثر مسائل و رخدادهای طبیعی است و لذا حق زن می‌باشد و نگاه به این مسأله به‌عنوان یک حق و تکلیف است؛ حقی برای زنان بازمانده از ازدواج و تکلیفی برای مردانی که باوجود داشتن یک همسر دائم، با دارا بودن شرایط خاص (احراز علم به اجرای عدالت پیش از اقدام به تعدد زوجات و نه سعی در احراز آن بعد از تعدد زوجات-آن‌گونه که از کلام علامه طباطبایی برمی‌آید-)، مسؤولیت تشکیل دو تا سه خانواده دیگر را نیز بپذیرند. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| تعدد زوجات/ شهید مطهری/ علامه طباطبایی/ فلسفه تعدد زوجات/ شرایط تعدد زوجات | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| Comparison of the Viewpoints of Shahid Mutahari and Allama Tabataba’i on the Philosophy and Conditions of Polygamy | ||
| نویسندگان [English] | ||
| Elahe Hadiyan Rasanani | ||
| Assistant Professor, Qur’an and Hadith University | ||
| چکیده [English] | ||
| Legitimacy of polygamy is adopted from the verses of the Holy Qur’an; however, there is controversy among the Islamic scholars concerning its philosophy and rationale as well as the way it is being preconditioned upon justice. In this article, Shahid Mutahari’s viewpoint about the philosophy and rationale of this ruling as well as the stipulation of justice has been delved into and compared to Allama Tabataba’i’s viewpoints. The controversy existing between the viewpoints of Allama Tabataba’i and Shaid Mutahari in the philosophy and rationale of this ruling is because from the viewpoint of Allama the reason for legislation of polygamy ruling has been due to the man’s polygamous nature and is the man’s right; but from Shaid Mutahari’s viewpoint the main reason for the legislation of this ruling has been the social problems arising from the surplus of the number of marriageable women over men due to natural problems and incidents, hence the women’s right and viewing this issue as a right and obligation; a right for the women deprived of marriage and an obligation for men who are to accept the responsibility of forming two or three more families despite having a permanent wife, provided that they meet certain qualifications (attaining knowledge of execution of justice before getting involved in polygamy rather than trying to obtain it after polygamy – as implied from Allama Tabataba’i’s words). | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| polygamy, Shahid Mutahari, Allama Tabataba’i, the philosophy of polygamy, qualification for polygamy | ||
| مراجع | ||
|
1. قرآن کریم. 2. نهج البلاغه (بیتا)، تصحیح صبحی صالح، قم: موسسة دارالهجرة. 3. آشتیانى، میرزا احمد (1383)، بیست رساله، تحقیق رضا استادى، قم: دفتر تبلیغات اسلامى. 4. ابن بابویه، محمدبن على (1385)، علل الشرائع، قم: کتاب‌فروشى داورى. 5. ابن براج طرابلسی، قاضی عبدالعزیز (1406ق)، المهذب، قم: دفتر انتشارات اسلامی. 6. اردبیلی، احمد‌بن محمد (بیتا)، زبدة البیان فی احکام القرآن، تحقیق محمدباقر بهبودی، تهران: المکتبة الجعفریة لاحیاء الآثار الجعفریة. 7. امامی، مسعود (1392)، «فلسفه حکم تعدد زوجات»، پژوهش‌نامه مطالعات اسلامی زنان و خانواده، سال اول، شماره اول، ص59-80. 8. باجوری، جمال محمد (1986)، المرأة فی الفکر الاسلامی، عراق: بینا. 9. بالیسانی، احمد محمد (1406ق)، نظرة الی المرأة و الرجل فی الاسلام، بغداد: بینا. 10. بحرانی آل عصفور، یوسف‌بن احمد‌بن ابراهیم (1405ق)، الحدائق الناضرة فی أحکام العترة الطاهرة، تحقیق ایروانی و دیگران، قم: دفتر انتشارات اسلامی. 11. تبریزی، جواد‌بن علی (1427ق)، صراط النجاة، قم: دارالصدیقة الشهیدة. 12. جمل، ابراهیم محمد حسن (بیتا)، تعدد الزوجات فی الاسلام، بیروت: دارالاعتصام. 13. حر عاملى، محمدبن حسن (1425ق)، اثبات الهداة بالنصوص و المعجزات، بیروت: اعلمی. 14. ــــــــــــــــــــــ (1409ق)، وسائل الشیعه، قم: موسسة آل البیت:. 15. حسینی، هادی و دیگران (1381)، کتاب زن، تهران: امیرکبیر. 16. خویی، سید ابوالقاسم (1416ق)، صراط النجاة (المحشّی)، گردآورنده: موسی مفید الدین عاصی عاملی، قم: مکتب نشر المنتخب. 17. ــــــــــــــــــ (1410ق)، منهاج الصالحین، چاپ بیست و هشتم، قم: مدینة العلم. 18. ــــــــــــــــــ (1418ق)، موسوعة الإمام الخوئی، قم: مؤسسة احیاء آثار الامام الخویی. 19. راغب اصفهانی، حسین‌بن محمد (1412ق)، مفردات الفاظ القرآن، بیروت: دارالقلم. 20. رشید رضا، محمد (1414ق)، تفسیر القرآن الحکیم الشهیر بتفسیر المنار (تقریرات‌درس شیخ محمد عبده)، بیروت: بینا. 21. زحیلی، وهبه مصطفی (1409ق)، الفقه الاسلامی و ادلته، دمشق: بینا. 22. زمخشری، محمود‌بن عمر (1407ق)، الکشاف عن حقائق غوامض التنزیل و عیون الأقاویل فی وجوه التأویل، بیروت: دارالکتاب العربی. 23. سبحانى، جعفر (1425ق)، رسائل و مقالات، قم: مؤسسة الإمام الصادق7. 24. ــــــــــــ (1392)، قواعد فقهیه (درس خارج فقه آیت الله سبحانی 12/09/92). 25. شاذلی، سیدبن قطب (1425ق)، فی ظلال القرآن، بیروت: دارالشروق. 26. صدرالمتألهین، محمدبن ابراهیم (1361)، تفسیر القرآن الکریم، تحقیق، محمد خواجوی، قم: انتشارات بیدار. 27. طباطبایی، سید محمدحسین (1390ق)، المیزان فی تفسیر القرآن، بیروت: موسسة الاعلمی للمطبوعات. 28. طبرسی، فضل‌بن حسن (1410ق)، المؤتلف من المختلف بین ائمه السلف، تحقیق مدیر شانه چی و دیگران، مشهد: مجمع البحوث الاسلامیه. 29. ـــــــــــــــــــ (1372)، مجمع‌البیان فی تفسیر القرآن، تهران: ناصرخسرو. 30. طوسی، محمدبن حسن (1407ق)، الخلاف، تحقیق خراسانی و دیگران، قم: دفتر انتشارات اسلامی. 31. ـــــــــــــــــــ (1387ق)، المبسوط فی فقه الامامیه، تحقیق محمد تقی کشفی، تهران: المکتبة المرتضویة لاحیاء الآثار الجعفریة. 32. ـــــــــــــــــــ (1400ق)، النهایة فی مجردالفقه و الفتاوی، بیروت: دارالکتاب العربی، چاپ دوم. 33. طه، صابر احمد (2003م)، نظام الاسرة فی الیهودیة و النصرانیة و الاسلام، قاهره: نهضة مصر للطباعة والنشر و التوزیع. 34. فخر رازى، محمدبن عمر (1407ق)، المطالب العالیة من العلم الإلهی، تحقیق حجازى سقا، بیروت: دارالکتاب العربی. 35. فیض کاشانى، ملامحسن (1428ق)، عین الیقین الملقب بالأنوار و الأسرار، بیروت: دار الحوراء. 36. گیدنز، آنتونی (1376)، جامعه شناسی، ترجمه منوچهر صبوری، تهران: نی. 37. مجلسی، محمدتقی (1406ق)، روضة المتقین فی شرح من لا یحضره الفقیه، تحقیق موسوی کرمانی و دیگران، قم: مؤسسه فرهنگی اسلامی کوشانپور، چاپ دوم. 38. محقق سبزوارى، ملا هادی (1372)، شرح الأسماء الحسنى، تحقیق نجفقلى حبیبى، تهران: انتشارات دانشگاه تهران. 39. مصطفوى، حسن (1430ق)، التحقیق فى کلمات القرآن الکریم، بیروت- لندن- قاهره: دار الکتب العلمیة- مرکز نشر آثار علامه مصطفوی، چاپ سوم. 40. مطهرى، مرتضى (1391)، «الف»، حقوق زن و مرد از دیدگاه اسلام، جلد اول (مبانی) با مقدمه حسین سوزنچی، تهران: دبیرخانه بینش مطهر. 41. ـــــــــــــ (1391)، «ب»، حقوق زن و مرد از دیدگاه اسلام، جلد سوم (ازدواج موقت و تعدد زوجات)، تهران: دبیرخانه بینش مطهر. 42. ـــــــــــــ (1372)، مجموعه آثار استاد شهید مطهرى، قم: صدرا. 43. ـــــــــــــ (1378)، یادداشت‌های استاد شهید مطهرى، تهران: صدرا. 44. مفید، محمدبن محمدبن نعمان (1413ق)، المقنعه، قم: کنگره جهانی شیخ مفید. 45. مکارم شیرازی، ناصر (1371)، تفسیر نمونه، تهران: دارالکتب الاسلامیه. 46. مور، استیفن (1376)، دیباچه‌ای بر جامعهشناسی، ترجمه مرتضی ثاقب‌فر، تهران: ققنوس. 47. مهرپور، حسین (1379)، مباحثی ازحقوق زن، تهران: اطلاعات. 48. نجفی، محمد حسن (1404ق)، جواهرالکلام فی شرح شرائع‌الإسلام، بیروت: دارإحیاء التراث العربی. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 1,763 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 4,339 |
||