آمار
| تعداد نشریات | 54 |
| تعداد شماره‌ها | 2,486 |
| تعداد مقالات | 35,381 |
| تعداد مشاهده مقاله | 14,471,659 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 6,502,423 |
تاریخ‌گذاری سوره قدر با تأکید بر مکّی یا مدنی بودن سوره | ||
| پژوهش های قرآنی | ||
| مقاله 6، دوره 24، شماره 93، بهمن 1398، صفحه 123-148 اصل مقاله (703.63 K) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22081/jqr.2018.52241.2212 | ||
| نویسندگان | ||
| رحمان عشریه1؛ علیرضا کاوند* 1؛ ابوذر خیر اندیش2 | ||
| 1استادیار دانشگاه علوم و معارف قرآن کریم | ||
| 2دانش‌آموخته دکتری دانشگاه قم | ||
| تاریخ دریافت: 08 مهر 1397، تاریخ بازنگری: 27 آذر 1397، تاریخ پذیرش: 02 دی 1397 | ||
| چکیده | ||
| تاریخ‌گذاری یا تعیین زمان نزول سوره‌ها هرچند عنوانی جدید در تحقیقات قرآنی است، اما علوم زیربنایی آن، همچون ترتیب نزول، اسباب نزول و ... از صدر اسلام مطرح بوده است. اهمیت تعیین مکی یا مدنی بودن سوره‌ها باعث تصحیح برداشت، شناخت مصادیق صحیح از غیرصحیح و مانع از حمل معانی و مصادیق نامربوط بر سوره‌های قرآن است. در مکان و زمان نزول تعداد اندکی از سوره‌ها اختلاف نظر وجود دارد که سوره قدر از جملۀ آنهاست. با گردآوری و تحلیلِ گزارش‌های ترتیب نزول، سبب نزول، بررسی اطلاعات سوره‌هایی که به همراه این سوره نازل شده، می‌توان به زمان و مکان تقریبیِ نزول این سوره دست یافت. در خصوص سوره قدر تاریخ‌گذاری صحیح، مانع از خلط شأن نزول با تطبیق سوره بر رخدادهایی چند است. این تحقیق با رویکرد توصیفی ـ تحلیلی، در پی اثبات مکی بودن سوره قدر در سال چهارم یا پنجم بعثت پیامبر (ص) است. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| دعوت پیامبر/ ترتیب نزول/ سبب نزول/ بنی امیه/ جری و تطبیق/ سوره قدر | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| Dating Sūrat al-Qadr with an Emphasis on the Sūra being Meccan or Medinan | ||
| نویسندگان [English] | ||
| Rahman Oshriya1؛ Alireza Kavand1؛ Abudhar Khayrandish2 | ||
| 1Assistant Professor, University of Sciences and Knowledge of the Holy Qur’an | ||
| 2Ph.D. Graduate, Qum University | ||
| چکیده [English] | ||
| Dating or determining the Revelation time of Sūras, although a new heading in Qur’anic researches, its underlying sciences such as the Revelation order, Revelation occasion, etc. have been under consideration since early Islam. The importance of determining whether the Sūras are Meccan or Medinan would cause correction of impression, distinction of the sound from the unsound, and prevention from inferring irrelevant meanings and referents from the Sūras of the Qur’an. There is disagreement concerning the place and time of the Revelation of a few Sūras, including Sūrat al-Qadr. By compiling and analyzing the reports on the Revelation order, Revelation occasion, study of the information of the Sūras revealed along with this Sūra, the approximate time and place of this Sūra can be achieved. As for Sūrat al-Qadr, a sound dating would prevent mingling of Revelation occasion with the application of the Sūra to several events. With a descriptive-analytical approach, this research is intended to prove Sūrat al-Qadr as Medinan in the fourth or fifth year of the Prophetic Mission (bi‘tha) before the Prophet’s (S.A.W.) migration. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| the Prophet’s call to Islam, Revelation order, Revelation occasion, the Umayyad, applicability and comparison, Sūrat al-Qadr | ||
| مراجع | ||
|
1. قرآن مجید. 2. آل غازی، ملاحویش عبدالقادر (1382ق)، بیان المعانی، دمشق: مطبعة الترقی. 3. آلوسی، سید محمود (1415ق)، روح المعانی فی تفسیر القرآن العظیم، بیروت: دار الکتب العلمیه. 4. ابن ابی‌حاتم، عبدالرحمن‌بن محمّد (1419ق)، تفسیر القرآن العظیم، عربستان: مکتبة نزار المصطفی الباز. 5. ابن جوزی، ابوالفرج عبدالرحمن (1422ق) (الف)، زاد المسیر فی علم التفسیر، بیروت: دار الکتب العربی. 6. ـــــــــــــــــــــــــــ (1422ق) (ب)، فنون الافنان فی عجائب علوم القرآن، بیروت: مؤسسة الکتب الثقافیه. 7. ابن ضریس، محمد‌بن ایّوب (1408ق)، فضائل القرآن و ما انزل من القرآن بمکة و ما انزل بالمدینه، دمشق: دار الفکر. 8. ابن عاشور، محمد‌بن طاهر (بی‌تا)، التحریر و التنویر، بیروت: مؤسسة‌التاریخ. 9. ابن عربی، محی الدین (1422ق)، تفسیر ابن عربی، بیروت: دار احیاء التراث العربی. 10. ابن عطیه، عبدالحق‌بن غالب (1422ق)، المحرر الوجیز فی تفسیر الکتاب العزیز، بیروت: دار الکتب العلمیه. 11. ابن قتیبه، عبدالله‌بن مسلم (بی‌تا)، غریب القرآن ابن قتیبه، بی‌جا: بی‌نا. 12. ابن کثیر دمشقی، اسماعیل‌بن عمرو (1419ق)، تفسیر القرآن العظیم، بیروت: دار الکتب العلمیه. 13. ابن ندیم، محمّد‌بن اسحاق (1417ق)، الفهرست، بیروت: دار المعرفه. 14. اندلسی، ابوحیان محمّد‌بن یوسف (1420ق)، البحرالمحیط فی التفسیر، بیروت: دار الفکر. 15. بحرانی، سیّد هاشم (1416ق)، البرهان فی تفسیرالقرآن، تهران: بنیاد بعثت. 16. بغدادی، علی‌بن محمّد (1415ق)، لباب التأویل فی معانی التنزیل، بیروت: دارالکتب العلمیه. 17. بغوی، حسین‌بن احمد (1420ق)، معالم التنزیل فی تفسیر القرآن، بیروت: دار احیاء التراث العربی. 18. بلخی، مقاتل‌بن سلیمان (1423ق)، تفسیر مقاتل، بیروت: دار احیاء التراث العربی. 19. ثعالبی، عبدالرحمن‌بن محمّد (1418ق)، جواهرالحسان فی تفسیرالقرآن، بیروت: دار احیاء التراث العربی. 20. ثعلبی نیشابوری، احمد‌بن ابراهیم (1422ق)، الکشف والبیان عن تفسیر القرآن، بیروت: دار احیاء التراث العربی. 21. جرجانی، حسین‌بن حسن (1377ق)، جلاء الاذهان و جلاء الاحزان، تهران: دانشگاه تهران. 22. حائری تهرانی، میر سید علی (1377)، مقتضیات الدرر و ملتقطات الثمر، تهران: دار الکتب الاسلامیه. 23. حسکانی، عبیدالله‌بن احمد (1411ق)، شواهد التنزیل لقواعد التفضیل، تهران: وزارت ارشاد اسلامی. 24. حسین احمد، عبدالرزاق (1420ق)، المکی و المدنی فی القرآن الکریم، قاهره: دار ابن عفان. 25. حقی بروسوی، اسماعیل‌بن مصطفی (بی‌تا)، تفسیر روح البیان، بیروت: دارالفکر. 26. حلی، علی‌بن طاووس (بی‌تا)، سعد السعود، بی‌جا: بی‌نا. 27. دخیل، علی‌بن محمّد‌بن علی (1422ق)، الوجیز فی تفسیر کتاب العزیز، بیروت: دار التعارف للمطبوعات. 28. دروزه، محمّد عزت (1383ق)، التفسیر الحدیث، قاهره: دار احیاءالکتب العربیه. 29. رازی، ابوالفتوح حسین‌بن علی (1408ق)، روض الجنان و روح الجنان فی تفسیر القرآن، مشهد: بنیاد پژوهش‌های اسلامی آستان قدس رضوی. 30. رازی، فخرالدین محمد‌بن عمر (1420ق)، مفاتیح الغیب، بیروت: دار احیاء التراث العربی. 31. زحیلی، وهبۀ‌بن مصطفی (1418ق)، التفسیر المنیر فی العقیدۀ و الشریعة و المنهج، بیروت و دمشق: دار الفکر المعاصر. 32. ـــــــــــــــــــ (1422ق)، التفسیر الوسیط، دمشق: دار الفکر. 33. زرقانی، عبدالعظیم (1408ق)، مناهل العرفان فی علوم القرآن، بیروت: دارالفکر. 34. زرکشی، بدرالدین (1415ق)، البرهان فی علوم القرآن، بیروت: دار المعرفه. 35. زمخشری، محمود‌بن عمر (بی‌تا)، الکشّاف عن حقائق التنزیل، بیروت: دار الفکر. 36. سبزواری نجفی، محمد‌بن حبیب‌الله (1419ق)، الجدید فی تفسیر القرآن المجید، بیروت: دارالتعارف للمطبوعات. 37. سخاوی، علی‌بن محمد (1419ق)، جمال القرّاء و کمال القرّاء،بیروت: مؤسسة الکتب الثقافیۀ. 38. سمرقندی، نصر‌بن محمد‌بن احمد (بی‌تا)، بحر العلوم، بی‌جا: بی‌نا. 39. سورآبادی، عتیق‌بن محمّد (1380)، تفسیر سورآبادی، تهران: نشر فرهنگ نو. 40. سیوطی، جلال الدین (1404ق)، الدر المنثور فی التفسیر بالمأثور، قم: کتابخانه آیت الله مرعشی نجفی. 41. ــــــــــــــــــ (1421ق)، التحبیر فی علم التفسیر، بیروت: دارالفکر. 42. ــــــــــــــــــ (بی‌تا)، الاتقان فی علوم القرآن، بیروت: منشورات رضی. 43. شبّر، سیّد عبدالله (1407ق)، الجوهرالثمین فی نفسیرالکتاب المبین، کویت: مکتبة الالفین. 44. شوکانی، محمّد‌بن علی (1414ق)، فتح القدیر، بیروت: دارالکلم الطیّب. 45. شیبانی، محمد‌بن حسن (1413ق)، نهج البیان عن کشف معانی القرآن، تهران: نشر دائرۀ المعارف اسلامی. 46. صبحی صالح (1988)، مباحث فی علوم القرآن، بیروت: دارالعلم للملایین. 47. صدوق (ابن بابویه)، محمد‌بن علی (1385)، علل الشرایع، قم: داوری. 48. طبرسی، فضل‌بن حسن (1372)، مجمع البیان فی تفسیرالقرآن، تهران: ناصر خسرو. 49. طنطاوی، سیّد محمّد (بی‌تا)، التفسیر الوسیط للقرآن الکریم، بی‌جا: بی‌نا. 50. طوسی، محمّد‌بن حسن (بی‌تا)، التبیان فی تفسیر القرآن، بیروت: داراحیاء التراث العربی. 51. عروسی حویزی، عبدعلی‌بن جمعه (1415ق)، تفسیر نورالثقلین، قم: انتشارات اسماعیلیان. 52. غرناطی، ابن جزری (1411ق)، التسهیل لعلوم التنزیل، بیروت: دار الارقم‌بن ابی‌الارقم. 53. فیض کاشانی، ملا محسن (1415ق)، الصافی، تهران: انتشارات صدر. 54. فیروزآبادى، محمد‌بن یعقوب (1416ق)، بصائر ذوی التمییز فی لطائف الکتاب العزیز، بیروت: المکتبة العلمیه. 55. قرطبی، محمد‌بن احمد (1364ق)، الجامع لاحکام القرآن، تهران: ناصر خسرو. 56. قمی، علی‌بن ابراهیم (1367)، تفسیر قمی، قم: دار الکتب. 57. کاشانی، محمّد‌بن مرتضی (1410ق)، تفسیر المعین، قم: کتابخانه آیت‌الله مرعشی نجفی. 58. کاشانی، ملا فتح‌الله (1336ق)، منهج الصادقین فی الزام المخالفین، تهران: کتابفروشی محمدحسن علمی. 59. کلینی، محمّد‌بن یعقوب (1362)، الکافی، تهران: دارالکتب الاسلامی. 60. گنابادی، سلطان محمّد (1408ق)، بیان السعادة فی مقامات العبادة، بیروت: مؤسسة الاعلمی للمطبوعات. 61. ماوردی، علی‌بن محمّد (بی‌تا)، النکت و العیون، بی‌جا: بی‌نا. 62. مراغی، احمد‌بن مصطفی (بی‌تا)، تفسیر المراغی، بیروت: داراحیاء التراث العربی. 63. مظهری، محمّد ثناءالله (1412ق)، التفسیر المظهری، پاکستان: مکتبة رشدیه. 64. مغنیه، محمّد جواد (بی‌تا)، التفسیر المبین، قم: بنیاد بعثت. 65. میبدی، رشیدالدین (1371)، کشف الاسرار و عدّۀ الابرار، تهران: امیرکبیر. 66. نحاس، ابوجعفر محمد‌بن احمد (بی‌تا)، الناسخ و المنسوخ فی القرآن، بیروت: مؤسسة الکتب الثقافیه. 67. نکونام، جعفر (1380)، درآمدی بر تاریخ‌گذاری قرآن، تهران: هستی نما. 68. نووی، محمد‌بن عمر (1417ق)، مراح لبید لکشف معنی القرآن المجید، بیروت: دارالکتب العلمیۀ. 69. نیشابوری، نظام‌الدین حسن‌بن محمّد (1416ق)، تفسیر غرائب القرآن و رغائب الفرقان، بیروت: دار الکتب العلمیه. 70. هروی، ابوعبید قاسم‌بن سلام (1426ق)، فضائل القرآن، بیروت: دار الکتب العلمیه. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 921 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 792 |
||