آمار
| تعداد نشریات | 33 |
| تعداد شماره‌ها | 1,751 |
| تعداد مقالات | 27,347 |
| تعداد مشاهده مقاله | 5,574,687 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 2,679,318 |
تأثیر شیعه‌گرایی عصر صفوی بر تاریخ نگاری عالم‌آرای شاه‌طهماسب | ||
| سیره پژوهی اهل بیت (علیهم السلام) رویکرد تمدنی | ||
| مقاله 6، دوره 5، شماره 8، بهار و تابستان 1398، صفحه 95-111 اصل مقاله (624.6 K) | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22081/csa.2020.68497 | ||
| نویسندگان | ||
علی اکبر جعفری1؛ مهشید سادات اصلاحی  2؛ متین سادات اصلاحی2
| ||
| 1دانشیار دانشگاه اصفهان | ||
| 2کارشناس ارشد تاریخ ایران دوره اسلامی دانشگاه اصفهان | ||
| تاریخ دریافت: 25 خرداد 1398، تاریخ بازنگری: 13 فروردین 1398، تاریخ پذیرش: 28 مرداد 1398 | ||
| چکیده | ||
| ثبت وقایع و رویدادهای زندگی پادشاهان به سبک‌های مختلف، یکی از رایج‌ترین سنت‌های تاریخ‌نویسی در ایران بود. برای اطلاع از فهم تاریخی، تاریخ‌نگری و تاریخ‌نگاری در ادوار مختلف، گریزی جز استفاده از این آثار نیست. کتاب عالم‌آرای شاه‌طهماسب، نوشته حسینی‌مرعشی‌تبریزی حوادث دوره شاه‌طهماسب را در قالب داستانی-تاریخی در فاصله سال‌های 930 تا 981 ثبت کرده‌است. با عنایت به اهمیت این کتاب در مطالعات تاریخی دوره صفوی، به ویژه از نظر بررسی شیعه‌گرایی رایج در این دوره، این پژوهش درصدد است به روش توصیفی- تحلیلی، ویژگی‌های تاریخ‌نگری و تاریخ‌نگاری حسینی‌مرعشی‌تبریزی را با توجه به رویکردهای شیعی مورخ، بررسی و تحلیل کند. سؤال اصلی پژوهش این است که شیعه‌گرایی رایج در دوره صفوی چه تأثیری بر تاریخ‌نگری و تاریخ‌نگاری حسینی مرعشی در تألیف عالم‌آرای‌شاه‌طهماسب داشته است؟ یافته‌های پژوهش نشان می‌دهد به‌رغم داستانی بودن اثر، عواملی همچون مذهب رایج و رسمی تشیع، دیدگاه و گرایش‌های اعتقادی نویسنده و تأثیرپذیری از شیعه‌گرایی، در تاریخ‌نگری و تاریخ‌نگاری او تأثیرگذار بوده‌است. لذا مؤلفه‌هایی نظیر مشروعیت‌بخشی به شاه صفوی، نگاه مذهبی مورخ به تاریخ، رویاپردازی قداستی، تأویل‌گرایی‌دینی، تقدیر‌گرایی و نگرش غالیانه و همچنین استفاده از ادبیات شیعی و واژگان و اسامی برخاسته از باورهای‌شیعی و تکرار اسامی ائمه، نشان‌دهنده تأثیرپذیری مولف از شیعه‌گرایی رایج در ایران عصر صفوی بوده‌است. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| تاریخ‌نگاری؛ حسینی‌مرعشی‌تبریزی؛ صفویان؛ عالم‌آرای‌شاه‌طهماسب | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| The Effect of Shiitism of the Safavid Era on Historiography of the Work Ālam Ārae Shāh Tahmāsb | ||
| نویسندگان [English] | ||
| ali akbar jafari1؛ mahshid sadat eslahi2؛ matin sadat eslahi2 | ||
| 1Associate Professor of History Department at University of Isfahan | ||
| 2M.A in Iran in the Islamic Period History at University of Isfahan | ||
| چکیده [English] | ||
| Relating the events and king's life events with different techniques was one of the popular traditions of historiography in Iran. To have an understanding of the history, historiography and studying history in different periods, there is no way but to get advantage of such works. The book Ālam Ārae Shāh Tahmāsb written by Hosseini Marashi Tabrizihas recorded the events of Shāh Tasmāb's period from 930 to 981. With respect to the significance of this book in historical studies of the Safavid Period, namely in shiitism investigation which had been a popular phenomenon of this period, this research is to investigate and to analyze the historiographical and historical studies of this book by Hosseini Marashi Tabrizi, an author whose Shiite approach is evident. The authors have used descriptive-analytical method. The main question of this research is that what has been the effect of shiitism as a popular tendency on the study and historiography as done by Hosseini Marashi Tabrizi in his book of Ālam Ārae Shāh Tahmāsb? The findings of the study prove that although this work is a narrative one, factors such as Shiite as the dominant religion, the author's viewpoints and his impressibility from shiitism have been influential in historiography an historical studies. Therefore, factors such as legitimatizing the Safavi King, the religious attitude of the writer to history, sacred daydreaming, religious interpretation, exaggerative attitude and determinism, using Shiite literature and words taken from Shiite beliefs, and repeating the Shiite Imams' names all prove that the author has been influenced by Shiite belief as the dominant religion of that period. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| Historiography, Hosseini Marashi Tabrizi, the Safavids, Ālam Ārae Shāh Tahmāsb | ||
| مراجع | ||
|
| ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 382 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 249 |
||
