مبلغی, احمد, واثقی, محسن, مهریار, محمد. (1399). شناسایی مفهوم اعسار و افلاس و تأثیر آن در تفسیر قانون. اسلام و مطالعات اجتماعی, 6(1), 151-179. doi: 10.22034/jrj.2019.53325.1632
احمد مبلغی; محسن واثقی; محمد مهریار. "شناسایی مفهوم اعسار و افلاس و تأثیر آن در تفسیر قانون". اسلام و مطالعات اجتماعی, 6, 1, 1399, 151-179. doi: 10.22034/jrj.2019.53325.1632
مبلغی, احمد, واثقی, محسن, مهریار, محمد. (1399). 'شناسایی مفهوم اعسار و افلاس و تأثیر آن در تفسیر قانون', اسلام و مطالعات اجتماعی, 6(1), pp. 151-179. doi: 10.22034/jrj.2019.53325.1632
مبلغی, احمد, واثقی, محسن, مهریار, محمد. شناسایی مفهوم اعسار و افلاس و تأثیر آن در تفسیر قانون. اسلام و مطالعات اجتماعی, 1399; 6(1): 151-179. doi: 10.22034/jrj.2019.53325.1632
2استادیار گروه حقوق ، دانشگاه پیام نور، ایران.(نویسنده مسؤول) رایانامه: mohsenvaseghi@pnu.ac.ir
3دانشجوی دکتری حقوق خصوصی دانشگاه مفید. قم. ایران؛ رایانامه: Mehryar_mohammad@yahoo.com
تاریخ دریافت: 05 بهمن 1397،
تاریخ بازنگری: 01 اردیبهشت 1398،
تاریخ پذیرش: 01 آبان 1398
چکیده
نهاد اعسار و افلاس در فقه امامیه و مذاهب دیگر اسلامی بحث و بررسی شده است. در ادبیات حقوقی کشور ما نیز تا قبل از سال 1313 ش، سه نهاد حقوقی اعسار، افلاس و ورشکستگی وجود داشت. قانونگذار نیز در قانون مدنی ایران از هر سه عنوان بهره جسته است. پس از نسخ نهاد افلاس در سال 1313ش. و هم پوشانی این مفهوم نسبت به اعسار این سؤال مطرح میگردد که در قانون مدنی موجود، نهاد افلاس را چگونه باید تفسیر کرد؟ ضرورت این مسئله از آن جهت میباشد که در بسیاری از مواد قانون مدنی، قانونگذار بهعنوان افلاس اشاره نموده و رویه قضایی در تفسیر آن دچار مشکل است، بهویژه در ارتباط با ماده 380 ق.م. و بحث خیار تفلیس این معضل بیش از پیش نمایان است. هدف از نگارش این مقاله تفسیر صحیح این مواد قانونی بر پایه منابع فقهی و حقوقی است؛ اگرچه دکترین حقوقی دو رویکرد نسبتاً عمده از جمله رویکرد جایگزینی اعسار به جای افلاس و نیز رویکرد جایگزینی ورشکستگی به جای افلاس در تفسیر این نهاد حقوقی پس از نسخ آن از ادبیات حقوقی اتخاذ نمودهاند، به این نتیجه رسیدیم که رویکرد صحیح، تفسیر مواد قانونی به اقتضای مبانی فقهی آن میباشد. بدین منظور بازشناسی مفهوم اعسار و افلاس مدّ نظر قرار گرفته تا از این طریق به پاسخ سؤال اصلی برسیم.
The comparative survey of Separation between Insolvency and Iflas Institutions and Its Effects in Jurisprudence and Law
نویسندگان [English]
Ahmad Moballeghi1؛ Mohsen Vaseghi2؛ Mohammad Mehryar3
1misteress Majlis Islamic Studies Center, qom,iran
2department of law
3Master of Mofid university, Qom, Iran.
چکیده [English]
The Insolvency and Iflas institutions has been discussed in Imamiya jurisprudence and other Islamic religions. The recognition of these two concepts is important because they both have been used in The laws of the Islamic Republic of Iran and regulations. In addition to insolvency and Iflas, another institution has been placed in law called bankruptcy. The legal basics of states, differs in terms of using these three institutions. The legislator institution has been forced to remove one of these two concepts from legal literature in Islamic Republic of Iran, because of the overlap between them. The question is how to interpret existing rulings about Iflas in other regulations such as the Civil law, after repealing of Iflas institution and its effects in 1935 by the legislator. There is three different methods for interpreting these regulations. It seems that the right method of interpreting these regulations, is to concentrate on their jurisprudential backgrounds
حرّ عاملى، محمد بن حسن، 1409، وسائل الشیعة، 30 جلد، قم: مؤسسه آل البیت: اول.
حلّى، یحیى بن سعید، 1405، الجامع للشرائع، در یک جلد، قم: مؤسسة سید الشهداء7 العلمیة.
زیدان، زکی زکی حسین، 2009، الافلاس و الاعسار فی الفقه الاسلامی و القانون الوضعی، دارالکتاب القانونی.
سبحانى تبریزى، جعفر، 1416، نظام المضاربة فی الشریعة الإسلامیة الغراء، در یک جلد، قم: مؤسسه امام صادق7.
سبزوارى، على مؤمن قمّى، 1421، جامع الخلاف و الوفاق، قم: زمینهسازان ظهور امام عصر علیه السلام.
ستوده، حسن، 1388، حقوق تجارت، تهران: نشر دادگستر.
سیماییصرّاف، حسین، 1397، حقوق ورشکستگی و تصفیه اموال ورشکسته، تهران: نشر میزان.
عاملی، زینالدین بن على(شهیدثانی)، 1413، مسالک الأفهام إلى تنقیح شرائع الإسلام، 15 جلد، قم: مؤسسة المعارف الإسلامیة.
طاهرى، حبیبالله، 1418، حقوق مدنى، قم: انتشارات اسلامى وابسته به جامعه مدرسین حوزه علمیه.
طبرسى (امین الإسلام)، فضل بن حسن، 1410، المؤتلف من المختلف بین أئمة السلف، 2 جلد، مجمع البحوث الإسلامیة.
طوسى، ابو جعفر، محمد بن حسن، الخلاف، 6 جلد، قم: دفتر انتشارات اسلامى وابسته به جامعه مدرسین حوزه علمیه قم.
عاملى، سید جواد بن محمد حسینى، 1419، مفتاح الکرامة فی شرح قواعد العلاّمة (ط - الحدیثة)، 23 جلد، قم: دفتر انتشارات اسلامى وابسته به جامعه مدرسین حوزه علمیه.
عاملى (شهید اول)، محمد بن مکى، 1417، الدروس الشرعیة فی فقه الإمامیة، 3 جلد، قم: دفتر انتشارات اسلامى وابسته به جامعه مدرسین حوزه علمیه قم.
عبدالمنعم، محمود عبد الرحمان، 1419، معجم المصطلحات و الألفاظ الفقهیة، 3 جلد، القاهره: دار الفضلیة.
عبد النور حاتم، بلیغ، 2011م، مفهوم التوقف عن الدفع النظام الافلاس، دمشق: مجلة جامعة دمشق للعلوم و القانونیة.
عراقى، آقا ضیاء الدین، على کزازى، 1421، کتاب القضاء (تقریرات، للنجمآبادی)، در یک جلد، قم: انتشارات مؤسسه معارف اسلامى امام رضا7
علامه حلّى، حسن بن یوسف بن مطهر اسدى، بیتا، تحریر الأحکام الشرعیة على مذهب الإمامیة (ط - القدیمة)، 2 جلد، مشهد: انتشارات مؤسسه آل البیت :.