آمار
| تعداد نشریات | 54 |
| تعداد شماره‌ها | 2,398 |
| تعداد مقالات | 34,489 |
| تعداد مشاهده مقاله | 13,207,040 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 5,828,421 |
بررسی تطبیقی برهان بر وجود خدا از طریق آگاهی در آرای سوئینبرن و ملاصدرا | ||
| نقد و نظر | ||
| مقاله 6، دوره 25، شماره 97، فروردین 1399، صفحه 141-162 اصل مقاله (491.41 K) | ||
| نوع مقاله: علمی ـ پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22081/jpt.2020.68578 | ||
| نویسنده | ||
| یارعلی کرد فیروزجایی* | ||
| گروه فلسفه وکلام اسلامی دانشکده فلسفه و اخلاق دانشگاه باقرالعلوم (ع) قم | ||
| تاریخ دریافت: 13 اردیبهشت 1399، تاریخ پذیرش: 13 اردیبهشت 1399 | ||
| چکیده | ||
| یکی از استدلال‌ها بر وجود خداوند استدلال از طریق آگاهی است. این استدلال در فلسفۀ معاصر غربی تدوین شده است و برای اولین‌بار سوئینبرن آن را صورت‌بندی کرده است. به ادعای او پیش از وی کسی این استدلال را تقریر نکرده است، جز آنکه جان لاک اشاره‌ای مبهم به آن داشته است. در این استدلال، وجود پدیده‌های ذهنی مانند احساسات، عواطف، نیّات و اندیشه‌ها که از نظر علمی تبیین‌ناپذیرند و تنها تبیین ناظر به شخص را قبول می‌کنند، دال بر وجود خدا شمرده می‌شوند. تقریر سوئینبرن از این استدلال تقریری استقرایی است و احتمال وجود خدا را تأیید و تقویت می‌کند. با بررسی استدلال‌ها بر وجود خداوند در سنّت فلسفه اسلامی، درمی‌یابیم برای نخستین‌بار ملاصدرا نیز از طریق آگاهی عقلی بر وجود خدا استدلال کرده است. استدلال ملاصدرا از طریق آگاهی بر وجود خدا استدلالی قیاسی و مفید یقین است. در این مقاله با روش توصیفی ـ تحلیلی این دو تقریر از برهان از طریق آگاهی بر وجود خداوند در دو سنت فلسفی غربی و اسلامی بررسی می‌گردد و نقاط اشتراک، افتراق و قوّت و ضعف آنها با هم مقایسه می‌شوند. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| برهان بر وجود خدا؛ آگاهی؛ ادراک عقلی؛ ملاصدرا؛ سوئینبرن. | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| A Comparative Consideration of Argument for God’s Existence from Consciousness: Swinburne and Mullā Ṣadrā | ||
| نویسندگان [English] | ||
| Yarali Kurd Firouzjaei | ||
| philosophy | ||
| چکیده [English] | ||
| There is an argument for God’s existence from consciousness. The argument was initially formulated by Swinburne in contemporary Western philosophy. He claims that no one has preceded him in formulating the argument, except John Locke who had a vague reference to it. The argument considers the existence of mental phenomena, such as feelings, emotions, intentions, and thoughts—which are scientifically unexplainable and merely admit of subjective explanations—as evidence for God’s existence. Swinburne provides an inductive versions of the argument, which confirms and reinforces the probability of God’s existence. A survey of arguments for God’s existence in Islamic philosophical tradition reveals that Mullā Ṣadra was the first philosopher who argued for God’s existence from rational consciousness. His argument is syllogistic and certainty-conferring. This paper deploys a descriptive-analytic method to consider the two versions of the argument from consciousness for God’s existence in Western and Islamic philosophical traditions, comparing their agreements, distinctions, weaknesses, and strengths. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| God’s existence, consciousness, rational perception, Mullā Ṣadrā, Swinburne | ||
| مراجع | ||
|
1. ابن سینا، حسین بن عبدالله. (1379). النجاة (ویرایش و دیباچۀ محمد‌تقی دانش‌پژوه). (چاپ دوم). تهران: انتشارات دانشگاه تهران. 2. ابن سینا، حسین بن عبدالله. (1417ق). النفس من کتاب الشفاء (تحقیق: حسن‌زاده الآملی). قم: مکتب الأعلام الاسلامی. مرکز النشر. 3. ابن سینا، حسین بن عبدالله. (1429ق). الاشارات و‌التنبیهات (تحقیق: مجتبی الزارعی). چاپ دوم. قم: انتشارات بوستان کتاب. 4. ابن سینا، حسین بن عبدالله. (1980م). عیون الحکمة (حققه و قدّم له: عبد الرحمن بدوی). الطبعة الثانیه. بیروت: دارالقلم؛کویت: وکالة المطبوعات. 5. اکاشا، سمیر. (1378). فلسفه علم (ترجمه: هومن پناهنده). (چاپ اول). تهران: انتشارات فرهنگ معاصر. 6. الرازی، فخرالدین محمد بن عمر. (1429ق). المباحث المشرقیه (تحقیق و تعلیق: محمد المعتصم بالله البغدادی). (ج 2). قم: انتشارات ذوی القربی. 7. لاک، جان. (1380). جستاری در فهم بشر (تلخیص: پرینگل پتیسون، ترجمه: رضازاده شفق). چاپ اول. (ویراسته جدید). تهران: انتشارات شفیعی. 8. سبزواری، هادی بن مهدی. (1380). شرح المنظومه. (ج 3). (صححه و علّق علیه: حسن حسن‌زاده آملی و تقدیم و تحقیق مسعود طالبی). قم: نشر ناب. 9. سوئینبرن، ریچارد. (1397). وجود خدا (ترجمه: محمد‌جواد اصغری). قم: لوگوس. 10. ملاصدرا، محمد بن ابراهیم. (1386). مفاتیح الغیب. (ج 1). (تصحیح و مقدمه: نجفقلی حبیبی و با اشراف سیدمحمد خامنه‌ای). تهران: بنیاد حکمت اسلامی صدرا. 11. ملاصدرا، محمد بن ابراهیم. (بی‌تا). الحکمه المنعالیه فی الاسفار العقلیه. جلد8. بیروت: دار احیاء. 12. ملاصدرا، محمد بن ابراهیم. (1391). الشواهد الربوبیه (با اشراف سیدمحمد خامنه‌ای و تصحیح، تحقیق و مقدمه: سیدمصطفی محقق داماد). چاپ دوم. تهران: بنیاد حکمت اسلامی صدرا. 13. ملاصدرا، محمد بن ابراهیم. (1428ق ـ 2007م) المبدأ والمعاد. (ج 2). (با اشراف سیدمحمد خامنه‌ای و تصحیح، تحقیق و مقدمه محمد ذبیحی و جعفر شاه‌نظری). بیروت: مؤسسة التاریخ العربی. 14. فارابی، ابونصر. (1345ق). رساله فی اثبات المفارقات. حیدر آباد. الدکن: مطبعة مجلس دائرة المعارف العثمانیه. 15. مورلند، جی.پی. (1391). برهان آگاهی (ترجمه: صالح افروغ). هفت آسمان. ش53. 16. Mackie, J. L (1982). The Miracle of Theism. Oxford: Oxford University Press. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 3,102 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 919 |
||