آمار
| تعداد نشریات | 50 |
| تعداد شماره‌ها | 2,350 |
| تعداد مقالات | 33,944 |
| تعداد مشاهده مقاله | 12,549,543 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 5,463,506 |
تطور جشنواره غدیر در دوره فاطمیان مصر | ||
| اسلام و مطالعات اجتماعی | ||
| مقاله 6، دوره 7، شماره 4(پیاپی 28)، فروردین 1399، صفحه 151-178 اصل مقاله (884.99 K) | ||
| نوع مقاله: علمی ـ پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22081/jiss.2020.68817 | ||
| نویسندگان | ||
| سید ناصر موسوی* 1؛ محمدعلی چلونگر2؛ شکوه السادات اعرابی3 | ||
| 1دانشجوی دکتری تاریخ اسلام، گروه تاریخ واحد نجف آباد، دانشگاه آزاد اسلامی | ||
| 2استاد مدعو گروه تاریخ، واحد نجف‌آباد، دانشگاه آزاد اسلامی، نجف‌آباد، ایران | ||
| 3استادیار، گروه تاریخ، واحد نجف‌آباد، دانشگاه آزاد اسلامی، نجف‌آباد، ایران | ||
| تاریخ دریافت: 11 خرداد 1398، تاریخ بازنگری: 01 خرداد 1399، تاریخ پذیرش: 29 خرداد 1398 | ||
| چکیده | ||
| فاطمیان (297-567ق) از همان سال ورود به مصر362ق به برگزاری آیین‌‌های مختلف دینی و قومی توجه جدی داشتند. در این میان آیین‌‌های شیعی به‌ویژه جشنواره غدیر و سوگواره عاشورا به جهت ارتباط وثیق با هویت دولت شیعی فاطمیان و مشروعیت مورد ادعای این دولت در مقابل عباسیان، اهمیت ویژه یافت. مطابق گزارش‌های منابع، جشنواره عید غدیر همه‌ساله در مصر فاطمی برگزار میشد. رقابت با تسنن رسمی عباسیان، تقویت هویت شیعی فاطمیان و مشروعیت دولت اسماعیلیان و نیز تلاش در جهت تغییر رفتار مصریان به‌عنوان مقدمه تغییر ساختار ارزشی و اعتقادی ایشان، موجب اهمیت‌دادن به برپاداشت غدیریه و استمرار برپایی جشن غدیر گردید. این جشنواره همواره از جهت عظمت، ابهت وگستردگی در طول دو قرن مذکور یکسان نبود و بارها متناسب با سیاست فرهنگی دولت فاطمیان دچار تغییرات و تحولات قابل توجهی شد. اینکه این جشن چه تحولاتی به خود دید و هر مرحله چه ویژگی‌‌هایی داشت، اصلی‌‌ترین سؤال این تحقیق است که با روش توصیفی تحلیلی و با رویکرد تاریخی بررسی خواهد شد. یافته‌‌های این تحقیق نشان می‌‌دهد این مراسم در ابتدا ساده وگسترده بود؛ ولی پس از تثبیت دولت فاطمی در مصر تحولات عظیمی را از سرگذراند. چنان‌که عمده محققان این جشن مهم و باشکوه را که در طول یک دهه برپا میشد و کارناوال‌های شادی همراه با نمادهای شیعی را گزارش کرده‌اند. راه اندازی موکب عظیم امام - خلیفه فاطمی در این دوره ضمن شادی‌‌بخشی به جشن غدیر، در اشاعۀ فرهنگ شیعی بسیار مؤثر بود. به دلیل هزینه‌‌بر‌بودن این موکب، در دوره پایانی دولت فاطمیان این جشن محدود به داخل قصر و به صورت ساده و یک‌روزه برگزار میشد. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| غدیرخم؛ فاطمیان؛ مشروعیت؛ سیاست فرهنگی؛ جامعه‌پذیری | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| The Evolution of Ghadir Festival in the Fatimid Era of Egypt | ||
| نویسندگان [English] | ||
| SEYAD NASER MOSAVI1؛ Mohammad Ali Chelongar2؛ Shokuh al-Sadat A'arabi Hashemi3 | ||
| 1QOM UNIVERSITY | ||
| 2. Visiting professor of department of history, Najafabad, Islamic Azad University, Najafabad, Iran | ||
| 3Assistant professor, department of history, Najafabad, Islamic Azad University, Najafabad, Iran. | ||
| چکیده [English] | ||
| People in the Fatimid era (910-1172) paid serious attention to holding different religious and ethnic ceremonies since their arrival in Egypt (973). Among the ceremonies, the Shia rituals especially Ghadir Festival and Ashura Mourning Ceremony had been especially important due to the deep relationship with identity of Shia Fatimid Government and its claimed legitimacy against Abbasid. According to the reports of resources, Ghadir Festival was held annually in Fatimid Egypt. Competition with Abbasid formal Sunnism, strengthening the Fatimid Shia Identity and legitimacy of Islam'illian government as well as the efforts made to change the behavior of Egyptians as an introduction for changing their value and belief structure, were all the reasons to consider holding Ghadir Festival and its continuity to organize as important. This festival has not always been the same in terms of grandeur, magnificence and expansion during the mentioned two centuries, and it has undergone significant changes and developments many times in accordance with the cultural policy of the Fatimid government. What are the developments of this celebration and what are the characteristics of each stage are the main questions of this study that will be examined through an analytical descriptive method and with a historical approach. The findings of this study show that the ceremony was initially simple and extensive; but after the establishment of the Fatimid government in Egypt, it underwent great changes. As most researchers have reported this important and glorious celebration that took place over a decade as well as carnivals of joy with Shiite symbols. Organizing the great Moukeb of Imam-Caliph Fatemi during this period, while giving joy to the celebration of Ghadir, was very effective in spreading Shiite culture. In the last period of the Fatimid government, due to the cost of this Moukeb, the celebration of Ghadir was limited to the inside of the palace and was held in a simple and one-day manner | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| Ghadir Khom, Fatimid, legitimacy, cultural policy, sociability | ||
| مراجع | ||
|
1. ابن‌أثیر، عزالدین ابوالحسن على بن ابى‌الکرم. (1385ق/1965م). الکامل فی التاریخ. بیروت: دار صادر. 2. ابن‌الجوزى، ابوالفرج عبدالرحمن بن على بن محمد. (1412ق/1992م). المنتظم فى تاریخ الأمم و الملوک (تحقیق: محمد عبدالقادر عطا و مصطفى عبدالقادر عطا). (چاپ اول). بیروت: دارالکتب العلمیة. 3. ابن‌الطویر، ابومحمد المرتضی عبدالسلام بن الحسن القیسرانی. (1412ق). نزهه المقلتین فی اخبار الدولتین. (تحقیق و مقدمه: أیمن فؤاد سید). القاهره: دارالنشر فرانتس شتاینر شتوتغارت. 4. ابن‌‌‌مأمون البطائحی، الامیر جمال‌الدین ابوعلی موسی بن المأمون. (بیتا). نصوص من اخبار مصر (تحقیق و مقدمه: أیمن فؤاد سید). القاهره: المعهد الفرنسی للآثار الشرقیه. 5. ابن‌‌‌تغرى بردى، جمال‌الدین ابوالمحاسن یوسف بن تغرى بردى الاتابکى. (بیتا). النجوم الزاهرة فى ملوک مصر و القاهرة. مصر: وزارة الثقافة و الارشاد القومى. 6. ابن‌‌‌تیمیه، احمد بن عبدالحلیم. (بیتا). اقتضاء الصراط المستقیم مخالفه اصحاب الجحیم (تصحیح: محمد حامد الفقی). ط2، (بیجا)، مکتبه السنه المحمدیه. 7. ابن‌حماد صنهاجی، ابی‌عبدالله محمد بن حماد. (1378). تاریخ فاطمیان (ترجمه: اخبار ملوک بنی‌عبید و حجت‌الله جودکی). تهران: انتشارات امیرکبیر. 8. ابن‌‌‌قتیبه، عبدالله بن مسلم. (1373). المعارف. (تحقیق: ثروه عکاشه). قم: منشورات الشریف الرضی. 9. ابن‌میسر، تاج‌الدین محمد بن علی بن یوسف بن جلب راغب. (بیتا). المنتقی من اخبار مصر (انتقاه تقی‌‌الدین احمدبن علی مقریزی، حققه ایمن فؤاد سید). القاهره: المعهد العلمی الفرنسی للآثار الشرقیه. 10. الاامینی، محمدهادی. (1997م). عید الغدیر فی عهد الفاطمیین. تهران: مؤسسه الآفاق. 11. الذهبی، شمس‌‌الدین ابی‌عبدالله محمد بن احمد بن عثمان. (1407ق). تاریخ الاسلام و وفیات المشاهیر و الاعلام (تحقیق: عمر عبدالسلام تدمری). بیروت: دارالکتب العربیه. 12. القاضی، النعمان. (1985م). الهمة فی آداب اتباع الائمة (المصحح مصطفی غالب). بیروت: دار و مکتبه الهلال. 13. القاضی، النعمان. (بیتا). الهمه فی آداب اتباع الائمه (المصحح: محمد کامل حسین). (بیجا): دارالفکر العربی. 14. القلقشندى، ابو العباس احمد بن علی. (1994م). صبح الأعشى فی صناعة الإنشاء. بیروت: دارالکتب العلمیه. 15. المسبحی، محمد بن عبیدالله. (1980م). اخبار مصر فی سنتین (تحقیق: ویلم میلورد). القاهره: الهیئه العامه. 16. المقریزى، تقى‌الدین ابوالعباس احمد بن على بن عبدالقادرالعبیدى. (1418ق). المواعظ و الاعتبار بذکر الخطط و الآثار. بیروت: دار الکتب العلمیه. 17. المقریزی، ابوالعباس تقى‌الدین احمد بن على. (1422ق). اتعاظ الحنفا باخبار الائمه الفاطمیین الخلفا (تحقیق: محمد عبدالقادر احمد العطا). بیروت: دارالکتب العلمیه. 18. بدوی، جمال. (2008م). الفاطمیة دولة التفاریح و التبارع. مصر: دارالشرق. 19. چلونگر، محمدعلی. (1379). زمینه‌های پیدایش خلافت فاطمیان. قم: پژوهشگاه حوزه و دانشگاه. 20. سلطان، عبدالمنعم عبدالحمید. (2009م). الحیاه الاجتماعیه فی العصر الفاطمی. الاسکندریه: مرکز اسکندریه للکتاب. 21. ماجد، عبدالمنعم. (1985م). نظم الفاطمیین و رسومهم فی مصر. القاهره: مکتبه الآنجلو مصریه. 22. ماجد، عبدالمنعم. (1994م). ظهور الخلافه الفاطمیه و سقوطها فی مصر. القاهره: دارالفکر العربی. 23. مسکویه الرازى، ابوعلى. (1379). تجارب الأمم (تحقیق: ابوالقاسم امامى، چاپ دوم). تهران: انتشارات سروش.
| ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 798 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 560 |
||