آمار

تعداد نشریات54
تعداد شماره‌ها2,398
تعداد مقالات34,489
تعداد مشاهده مقاله13,207,222
تعداد دریافت فایل اصل مقاله5,828,485
زنگنه شهرکی, جعفر, حسین پور, علی. (1400). تأثیر حدوث عذر عام بر عقد مزارعه از منظر فقه و حقوق. اسلام و مطالعات اجتماعی, 7(1), 165-194. doi: 10.22034/jrj.2020.55103.1797
جعفر زنگنه شهرکی; علی حسین پور. "تأثیر حدوث عذر عام بر عقد مزارعه از منظر فقه و حقوق". اسلام و مطالعات اجتماعی, 7, 1, 1400, 165-194. doi: 10.22034/jrj.2020.55103.1797
زنگنه شهرکی, جعفر, حسین پور, علی. (1400). 'تأثیر حدوث عذر عام بر عقد مزارعه از منظر فقه و حقوق', اسلام و مطالعات اجتماعی, 7(1), pp. 165-194. doi: 10.22034/jrj.2020.55103.1797
زنگنه شهرکی, جعفر, حسین پور, علی. تأثیر حدوث عذر عام بر عقد مزارعه از منظر فقه و حقوق. اسلام و مطالعات اجتماعی, 1400; 7(1): 165-194. doi: 10.22034/jrj.2020.55103.1797

تأثیر حدوث عذر عام بر عقد مزارعه از منظر فقه و حقوق

جستارهای فقهی و اصولی
مقاله 7، دوره 7، شماره 1 - شماره پیاپی 22، خرداد 1400، صفحه 165-194    اصل مقاله (627.83 K)
نوع مقاله: پژوهشی (داوری عادی)
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22034/jrj.2020.55103.1797
نویسندگان
جعفر زنگنه شهرکی* 1؛ علی حسین پور2
1استادیار گروه حقوق دانشگاه علوم اسلامی رضوی، مشهد- ایران؛ (نویسنده مسئول) رایانامه: zanganehjafar@gmail.com
2کارشناسی ارشد حقوق خصوصی و دانش آموخته سطح سه حوزه علمیه خراسان،مشهد- ایران
تاریخ دریافت: 13 مرداد 1398،  تاریخ بازنگری: 12 شهریور 1399،  تاریخ پذیرش: 07 خرداد 1399 
چکیده
ازجمله عقود لازم که می‌تواند تعهدات ناشی از آن، تحت‌تأثیر عذر عام قرار گیرد، عقد مزارعه است. مباحث عذر عام در منابع حقوقی بیشتر تحت عنوان قوه قاهره یا فورس‌ماژور مطرح شده اما در منابع فقهی با عنوان «عذر عام» آمده است. این موضوع در برخی از ابواب فقهی و به‌ویژه در عقد مزارعه ‌به‌دلیل کثرت ابتلا موردتوجه خاص فقیهان قرار گرفته و ابعاد و احکام مختلف آن هرچندبه‌صورت پراکنده موردبحث واقع شده است. در مزارعه، عذر عام ممکن است در هنگام انعقاد عقد وجود داشته یا در اثناء مدت مزارعه حادث شود. وجود عذر عام در زمان انعقاد عقد مزارعه، موجب باطل‌بودن عقد از اساس است؛ چراکه عذر عام باعث می‌شود انتفاع از زمین به‌عنوان یکی از ارکان اساسی عقد مزارعه، منتفی گردد؛ اما در مورد حدوث عذر عام در اثنای مدت مزارعه و تأثیر آن بر عقد،اختلاف‌نظر وجود دارد. برخی پیدایش عذر عام را اگرچه برای متعهدٌله موجب ایجاد حق فسخ می‌دانند اما صحت عقد را استصحاب می‌نمایند. در مقابل، برخی بر آنند که در این فرض عقد مزارعه منفسخ می‌شود. نظر اخیر که در ماده 527 قانون مدنی ایران نیز مورد توجه قرار گرفته، از مبانی قوی‌تری برخوردار است؛چراکه عذر عام باعث ازبین‌رفتن قابلیت انتفاع از زمین می‌شود و قابلیت انتفاع از زمین به‌عنوان یکی از ارکان عقد مزارعه، نه‌تنها در تأسیس عقد مزارعه شرط است بلکه در تداوم آن نیز شرط و از ارکان وجودیِ عقد مزارعه است.
کلیدواژه‌ها
عقد مزارعه؛ عذر عام؛ صوَر عذر عام؛ آثار فسخ؛ آثار بطلان
عنوان مقاله [English]
The Effect of the Occurrence of General Excuse in Farming Partnership Contract from the Fiqh and Law Point of View
نویسندگان [English]
Jafar Zanganeh Shahraki1؛ Ali Hossain poor2
1Assistant Professor of law at Razavi Islamic Sciences University; (Corresponding Author); zanganehjafar@gmail.com
2Master of Private Law at Razavi Islamic Sciences University and Student of third Level at Khorasan Seminary; alihosseinpoormashhad@gmail.com
چکیده [English]
Farming partnership contract is one of the obligatory contracts which obligations resulting from it can impressed by general excuse. The topics of general excuse are mostly mentioned under the rubric of force majeure while it comes under the rubric of general excuse in the jurisprudential sources. This topic is of special interest to jurists in some of jurisprudential chapters, especially in farming partnership contract. Its various rules and dimensions have been sporadically discussed. In farming partnership contract, a general excuse may occur at the time of contract sign or during the farming. The existence of a general excuse basically invalidates the contract at the time of farming contract sign. Because the general excuse is conducive to non-benefit of ground as one of the basic pillars of farming contract. But, there is a disagreement about occurrence of general excuse during the farming and its effect on the contract.  Although some scholars see the emergence of general excuse for the obligee as creating the right of cancellation, they are applying the Istiṣhāb (presumption of continuity) of contract validity. In return, some others believe that the farming partnership contract will be cancelled in this case. The last view which is taken into account in Article 527 of the Iranian Civil Code has stronger foundations, because the general excuse is conducive to the loss of usability of the farm. The usability of the farm as one of the pillars of the farming partnership contract is not only a condition in signing the contract but also is the condition in continuation of that and it is from the existential pillars of farming partnership contract.
کلیدواژه‌ها [English]
Farming Partnership Contract, General Excuse, General Excuse Types, Cancellation Results, Invalidation Results
اصل مقاله

فایل Pdf ...

مراجع
  1. ابن‌ادریس، محمد. (1410ق).السرائر الحاوی لتحریر الفتاوى، دوم، قم: دفتر انتشارات اسلامى وابسته به جامعه مدرسین حوزه علمیه قم.
  2. ابن‌زهره، حمزة‌بن على. (1417ق).غنیة النزوع إلى علمی الأصول والفروع، یکم، قم: مؤسسه امام صادق‌7.
  3. ابن‌منظور، ابوالفضل. (1414ق).لسان العرب. سوم. بیروت: دار الفکر للطباعة.
  4. اردبیلى، احمد. (1403ق).مجمع الفائدة و البرهان فی شرح إرشاد الأذهان. یکم، قم: دفتر انتشارات اسلامى وابسته به جامعه مدرسین حوزه علمیه قم.
  5. اشتهاردى، على پناه. (1417ق).مدارک العروة (للإشتهاردی)،یکم، تهران: دار الأسوة للطباعة و النشر.
  6. امامی، سید حسن. (بی‌تا).حقوقمدنی. تهران: انتشارات اسلامیه.
  7. حکیم، سید محسن. (1416ق).مستمسک العروة الوثقى، یکم، قم: مؤسسة دار التفسیر.
  8. حلّى، یحیى. (1405ق).الجامع للشرائع، یکم، قم: مؤسسة سید الشهداء العلمیة.
  9. خمینى، سید روح اللّٰه. (بی‌تا).تحریر الوسیلة، یکم، قم: مؤسسه مطبوعات دار العلم.
  10. خویى، سیدابوالقاسم. (1418ق).موسوعة الإمام الخوئی، یکم، قم: مؤسسة إحیاء آثار الإمام الخوئی ره.
  11. سبزوارى، سید عبدالأعلى. (1413ق).مهذّب الأحکام (للسبزواری) قم: مؤسسه المنار.
  12. سعدى، ابوجیب. (1408ق).القاموس الفقهی لغة و اصطلاحاً، دوم، دمشق: دار الفکر.
  13. شهید اول، محمد. (1410ق).اللمعة الدمشقیة فی فقه الإمامیه، بیروت: دار التراث - الدار الإسلامیه.
  14. شهیدثانى، زین‌الدین. (1413ق).مسالک الأفهام إلى تنقیح شرائع الإسلام، یکم، قم: مؤسسة المعارف الإسلامیه.
  15. ـــــــــ. (1414ق).حاشیة الإرشاد، یکم، قم: انتشارات دفتر تبلیغات اسلامى حوزه علمیه قم.
  16. ـــــــــ. (1422ق).حاشیة شرائع الإسلام، یکم، قم: انتشارات دفتر تبلیغات اسلامى حوزه علمیه قم.
  17. ـــــــــ. (1431ق).الروضة البهیة فی شرح اللمعة الدمشقیه، ششم، قم: مجمع الفکر الاسلامی.
  18.  شیخ مفید، محمد. (1413ق).المقنعة (للشیخ المفید)، یکم، قم: کنگره جهانى هزاره شیخ مفید;.
  19. صیمرى، مفلح. (1420ق).غایة المرام فی شرح شرائع الإسلام، یکم، بیروت: دار الهادی.
  20. طاهرى، حبیب‌الله. (1418ق).حقوق مدنى (طاهرى)، دوم. قم: دفتر انتشارات اسلامى وابسته به جامعه مدرسین حوزه علمیه قم.
  21. طباطبایی، سید محمدصادق، اسعدی، سید حسین، «بازپژوهی تأثیر قوه قاهره بر وضعیت زراعت پس‌از انقضای مدت مزارعه»، پژوهش‌های فقهی، زمستان 1395، دوره دوازدهم، ش4، ص663-692.
  22. طباطبایى، سید على. (1418ق).ریاض المسائل (ط - الحدیثة)، یکم، قم: مؤسسه آل‌البیت:.
  23. طوسى، محمد. (1387).المبسوط فی فقه الإمامیه، سوم، تهران: المکتبة المرتضویة لإحیاء الآثار الجعفریه.
  24. عاملى، سید جواد. (1419ق).مفتاح الکرامة فی شرح قواعد العلاّمة (ط - الحدیثة)، یکم، قم: دفتر انتشارات اسلامى وابسته به جامعه مدرسین حوزه علمیه قم.
  25. علامه حلی، حسن (1388ق).تذکرةالفقهاء (ط - القدیمة)، یکم، قم: مؤسسه آل‌البیت:.
  26. علامه حلی، حسن. (1410ق).إرشاد الأذهان إلى أحکام الإیمان، یکم، قم: دفتر انتشارات اسلامى وابسته به جامعه مدرسین حوزه علمیه.
  27. علامه حلی، حسن. (1413ق).قواعد الأحکام فی معرفة الحلال و الحرام، یکم، قم: دفتر انتشارات اسلامى وابسته به جامعه مدرسین حوزه علمیه قم.
  28. علامه حلّى، حسن. (بی‌تا).تحریر الأحکام الشرعیة على مذهب الإمامیة (ط - القدیمة)، یکم، مشهد: مؤسسه آل‌البیت:
  29. عمیدى، سید عمیدالدین. (1416ق).کنز الفوائد فی حل مشکلات القواعد، یکم، قم: دفتر انتشارات اسلامى وابسته به جامعه مدرسین حوزه علمیه قم.
  30. فخرُالمحققین، محمد. (1387ق).إیضاح الفوائد فی شرح مشکلات القواعد، یکم، قم: مؤسسه اسماعیلیان.
  31. کاتوزیان، ناصر. (1394).قانون مدنی در نظم حقوقی کنونی، چهل‌وپنجم، تهران: نشر میزان.
  32. کاشانى، محمد. (بی‌تا).مفاتیح الشرائع، یکم، قم: انتشارات کتابخانه آیة‌الله مرعشى‌نجفى‌‌ره.
  33. کرکى، محقق ثانى. (1414ق).جامع المقاصد فی شرح القواعد، دوم، قم: مؤسسه آل‌البیت:.
  34. محقق حلّی، نجم الدین. (1408ق).شرائع الإسلام فی مسایل الحلال و الحرام، دوم، قم: مؤسسه اسماعیلیان.
  35. ـــــــ. (1418ق).المختصر النافع فی فقه الإمامیه،ششم، قم: مؤسسة المطبوعات الدینیه.
  36. محقق‌داماد، سید مصطفى. (1406ق).قواعدفقه (محقق‌داماد) دوازدهم. تهران: مرکز نشر علوم اسلامى.
  37. محقق‌سبزواری، محمدباقر. (1423ق).کفایة الأحکام، یکم، قم: دفتر انتشارات اسلامى وابسته به جامعه مدرسین حوزه علمیه قم.
  38. محمود عبدالرحمان، (بی‌تا).معجم المصطلحات و الألفاظ الفقهیه،بی‌جا: بی‌نا.
  39. نجفى، محمدحسن. (1404ق).جواهر الکلام فی شرح شرائع الإسلام، هفتم. بیروت: دار إحیاء التراث العربی.
  40. یزدى، سید محمدکاظم. (1409ق).العروة الوثقى (للسید الیزدی)، دوم. بیروت: مؤسسة الأعلمی للمطبوعات.
آمار
تعداد مشاهده مقاله: 600
تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 212


سامانه مدیریت نشریات علمی. قدرت گرفته از سیناوب