آمار
| تعداد نشریات | 54 |
| تعداد شماره‌ها | 2,525 |
| تعداد مقالات | 35,826 |
| تعداد مشاهده مقاله | 15,300,669 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 6,940,439 |
مسئولیت‌های اجتماعی انسان از منظر امام علی (ع)با تأکید بر نهج‌البلاغه و نقش تعلیم و تربیت در تحقق آن‌ها | ||
| اسلام و مطالعات اجتماعی | ||
| مقاله 1، دوره 8، شماره 1(پیاپی 29)، تیر 1399، صفحه 7-35 اصل مقاله (649.62 K) | ||
| نوع مقاله: علمی ـ پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22081/jiss.2020.56868.1613 | ||
| نویسندگان | ||
| سلمان رضوان خواه* 1؛ اکبر صالحی2؛ سید مرتضی سجادی3 | ||
| 1دکتری رشته فلسفه تعلیم و تربیت دانشکده روان‌شناسی و علوم تربیتی دانشگاه خوارزمی، تهران، ایران | ||
| 2استادیار گروه فلسفه تعلیم و تربیت دانشگاه خوارزمی، تهران، ایران | ||
| 3دانشجوی دکتری رشته ادبیات فارسی دانشگاه آزاد اسلامی، واحد فیروزآباد، ایران. | ||
| تاریخ دریافت: 22 بهمن 1398، تاریخ بازنگری: 07 خرداد 1399، تاریخ پذیرش: 17 شهریور 1399 | ||
| چکیده | ||
| بررسی اجتماعی بودن انسان، ضرورتِ وجود مسئولیت برای او، آگاهی از مسئولیت‌های اجتماعی و عمل به آن از مسائلی است که عدم توجه به آن زمینۀ بسیاری از انحطاط‌های اخلاقی در سطح جامعه خواهد بود؛ بنابراین مسئله‌ی مقالۀ حاضر، بررسی مفهوم اجتماعی بودن انسان و نیز بررسی اهمّ مسئولیت‌های اجتماعی افراد در جوامع اسلامی بر بنیاد سخنان امام علی(ع) در نهج‌البلاغه و نقش تعلیم و تربیت در تحقق این مسئولیت‌های اجتماعی انسان مبتنی بر دیدگاه امام علی(ع) است که هدف پژوهش حاضر، یافتن پاسخ این مسئله است. بر این اساس روش پژوهش، تحلیل محتوای کیفی و قیاس نظری بوده و بر این اساس سعی شده است، با بررسی متنِ نهج‌البلاغه و دیگر سخنان امیرالمؤمنین(ع)اهم مسئولیت‌های اجتماعی افراد شناسایی و پس‌ازآن نقش تعلیم و تربیت در تحقق چنین مسئولیت‌های اجتماعی تبیین گردد. نتایج پژوهش نشان می‌دهد که ازنظر امام علی(ع) انسان بالفطره موجودی اجتماعی است و برای زیستن در اجتماع به‌ناچار باید با جامعه در ارتباط باشد و برای تحقق این امر لازم است به مسئولیت‌هایی همچون احساس مسئولیت نسبت به جامعه، رعایت حقوق، انصاف و عدالت‌خواهی نسبت به انسان‌ها، تعاون و همکاری در امور اجتماعی و معاشرت و برقراری روابط مهرآمیز با دیگران توجه داشته باشد. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| مسئولیت اجتماعی؛ امام علی (ع)؛ نهج‌البلاغه؛ تعلیم و تربیت | ||
| موضوعات | ||
| تمرکز محتوایی بر مباحث فرهنگی و اجتماعی معطوف به حوزه دین؛ | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| Human Social Responsibilities from the Perspective of Imam Ali, with Emphasis on Nahj al-Balaghah and the Role of Education in Their Realization | ||
| نویسندگان [English] | ||
| salman rezvankhah1؛ Akbar salehi2؛ Seyyed Morteza Sajjadi3 | ||
| 1PhD in Philosophy of education, Faculty of psychology and education, Kharazmi University, Tehran, Iran (Author in charge) | ||
| 2Assistant professor of department of philosophy of education, Kharazmi University, Tehran, Iran | ||
| 3PhD student in Persian Literature, Islamic Azad University, Firouzabad, Iran | ||
| چکیده [English] | ||
| Examining the sociality of human beings, the necessity of having responsibilities for them, being aware of social responsibilities, and practicing them are some of the issues that will be the cause of many moral degenerations in society. Therefore, the main issue of this paper is to study the concept of sociality of human beings as well as to study the most important social responsibilities of individuals in Islamic societies based on Imam Ali's words in Nahj al-Balaghah and the role of education in realization of these human social responsibilities based on Imam Ali's viewpoint. Answering this question is the goal of this paper. Accordingly, the research method is qualitative content analysis and theoretical analogy, and based on this, it has been tried to identify the most important social responsibilities of individuals by examining the text of Nahj al-Balaghah and other speeches of Imam Ali (a.s) and then to explain the role of education in realization of such social responsibilities. The findings of the study show that according to Imam Ali, human being is naturally a social creature and in order to live in society, they must be in contact with society. To achieve this, it is necessary to pay attention to responsibilities such as feeling of responsibility towards society, respect for rights, fairness and justice towards human beings, cooperation and collaboration in social affairs, and socializing and establishing loving relationships with others | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| Social responsibility, Imam Ali, Nahj al-Balaghah, education | ||
| مراجع | ||
|
* قرآن کریم. ترجمه: مهدی الهی قمشه‌ای. * نهج‌البلاغه. ترجمه: محمد دشتی. 1. آلپورت، گوردن؛ و جونز، ادوارد. (1371). روان‌شناسی اجتماعی از آغاز تاکنون (مترجم: محمدتقی منشی طوسی). مشهد: آستان قدس رضوی. 2. برزیده، حمیرا؛ محمودنیا، علیرضا؛ قائدی، یحیی؛ و ضرغامی، سعید. (1395). الگوی پیشنهادی برنامه درسی تربیت اجتماعی اسلامی در دوره متوسطه: رویکردی هنجارین. پژوهش‌های مبانی تعلیم و تربیت، 6(12)، صص 107-127. 3. پناهی، علی‌احمد. (1394). بررسی ظرفیت‌های مادران در تربیت اجتماعی فرزندان با تکیه بر یافته‌های دینی و علمی. اسلام و علوم اجتماعی، (14)، صص 93-113. 4. جمالی تازه‌کند، محمد؛ طالب‌زاده نوبریان، محسن؛ و ابوالقاسمی، محمود. (1392). تحلیل جایگاه مؤلفه‌های تربیت شهروندی در محتوای برنامۀ درسی علوم اجتماعی دورۀ متوسطه. پژوهش در برنامۀ درسی، 10(37)، صص 1-19. 5. جوکار، بهرام؛ حسین چاری، مسعود؛ و مهرپور، آناهیتا. (1393). پیش‌بینی مسئولیت‌پذیری اجتماعی بر اساس سبک‌های هویت در دانشجویان دانشگاه شیراز. فرهنگ در دانشگاه اسلامی 4(10)، صص 3-22. 6. حیدری، محمدشریف؛ و ساجدی، ابوالفضل. (1392). موانع تربیت اجتماعی کودکان در خانواده‌های امروزی. معرفت، (194)، صص 115-133. 7. خراسانی، علی؛ و دشتی، سیدمحمد. (1386). آیه‌های نامدار. قم: جمال. 8. دبیرخانه شورای عالی انقلاب فرهنگی. (1390). مبانی نظری تحول بنیادین در نظام تعلیم و تربیت رسمی و عمومی جمهوری اسلامی ایران. تهران: وزارت آموزش‌وپرورش. 9. دیدگاه، زهرا؛ شریعتی، سیدصدرالدین؛ بهشتی، سعید؛ و ایمانی نائینی، محسن. (1397). تبیین نقش مسئولیت‌پذیری در تربیت اجتماعی نوجوانان بر اساس تفسیر المیزان. فرهنگ مشاوره و روان‌درمانی، (34)، صص 27-56. 10. ساروخانی، باقر. (1378). روش‌های تحقیق در علوم اجتماعی. تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی. 11. ساطع، محبوبه. (1381). امیر عدل و شکوه حقیقت. اصفهان: فرهنگ مردم. 12. ستوده، هدایت‌الله. (1376). درآمدی بر روان‌شناسی اجتماعی. تهران: آوای نور. 13. شعبه الحرانی، حسین بن علی. (1354). تحف العقول. تهران: دارالکتب الاسلامیه. 14. عابدی، منیره؛ و نیلی، محمدرضا. (1392). بررسی تحلیلی اهداف تربیت اجتماعی آموزش و پرورش ایران و مقایسه آن با دیدگاه‌های علامه طباطبایی. تربیت اسلامی، (16)، صص79-100. 15. عمرانی، سیدمسعود؛ افسر دیر، حسن و سادات عمرانی، مرجان. (1394). راهکارهای تربیت اجتماعی و عاطفی نوجوانان در قرآن و احادیث. پژوهشنامه معارف قرآنی، (23)، صص 7-34. 16. فرمهینی فراهانی، محسن. (1395). الگوی تربیت شهروندی فضیلت‌گرای ارتباطی: 17. فرید تنکابنی، مرتضی. (1385). راهنمای انسانیت (نهج الفصاحه): کلمات قصار حضرت رسول اکرم|. تهران: فرهنگ اسلامی. 18. کلینی، یعقوب. (1388ق). اصول کافی. (مترجم: علی‌اکبر غفاری). تهران: دارالکتاب اسلامی. 19. لطف‌آبادی، حسین. (1385). آموزش شهروندی ملی و جهانی همراه با تحکیم هویت و نظام ارزشی دانش‌آموزان. فصلنامه نوآوری‌های آموزشی، 5(17)، صص 11-44. 20. مجلسی، ملامحمدباقر. (1353). بحارالانوار. تهران: دارالکتب الاسلامیه. 21. مرزوقی، رحمت‌الله؛ و اناری‌نژاد، عباس. (1386). تربیت اجتماعی از منظر نهج البلاغه. تربیت اسلامی، (4)، صص 163-192. 22. مکارم شیرازی، ناصر. (1388). تفسیر نمونه. تهران: دارالکتب الاسلامیه. 23. ملکی، حسن. (1389). مبانی برنامه‌ریزی درسی آموزش متوسطه. تهران: انتشارات سمت. 24. Keer, D. (1999). Citizenship Education: An International Comparision. T.H. mc Laughlin. London: Falmer press. 25. Stone, P. (1996). The General Inquirer: Acomputer Approach to Content Analysis. Cambridge: Viking. 26. YONESCO Santiago Education for Coexistence and a Culture of Peace in Latin America, yonesco, 2007. 27. Zembylas, M. & Bekerman, Z. (2008). Dilemmas of Justice in Peace/ Coexistence Education, Review of Education, Pedagogy & Cultural Studies, 30(5), pp. 399-419. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 3,143 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 1,091 |
||