آمار
| تعداد نشریات | 54 |
| تعداد شماره‌ها | 2,387 |
| تعداد مقالات | 34,316 |
| تعداد مشاهده مقاله | 12,993,034 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 5,705,320 |
نسبت میان دین وفرهنگ درتلقی های جامعه شناختی | ||
| اسلام و مطالعات اجتماعی | ||
| مقاله 6، دوره 8، شماره 1(پیاپی 29)، تیر 1399، صفحه 153-194 اصل مقاله (650.96 K) | ||
| نوع مقاله: علمی ـ پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22081/jiss.2020.56982.1624 | ||
| نویسنده | ||
| سید حسین شرف الدین* | ||
| دانشیار گروه جامعه‌شناسی مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی&، قم، ایران | ||
| تاریخ دریافت: 05 اسفند 1398، تاریخ بازنگری: 17 شهریور 1399، تاریخ پذیرش: 17 شهریور 1399 | ||
| چکیده | ||
| ادیان الهی هم خود ظرفیت بسیار غنی و تجدیدشونده‌ای برای تولید و عرضه یک فرهنگ متعالی متناسب با ظرفیت‌های آموزه‌ای و اهداف و رسالت این‌جهانی خود به بشر اجتماعی دارند و هم بسته به ظرفیت آموزه‌ای، موقعیت اجتماعی، کمیت و کیفیت موالیان، نحوه تعامل آنان با تعالیم وحیانی، فرصت‌ها و محدودیت‌های محیطی و... نقش بسیار قاطع و تعیین‌کننده‌ای در هدایت و راهبری، پالایش و پیرایش، شکوفایی و تعالی ظرفیت‌ها، صیانت و پاسداری، تعمیق و تثبیت، اعتباریابی و قداست‌بخشی فرهنگ‌های عرفی و مؤلفه‌های مختلف آن دارند؛ ازاین‌رو نسبت میان دین و فرهنگ و نحوه تعامل آن دو به‌ویژه در فرایند تاریخ اجتماعی بشر، از جمله موضوعات مورد علاقه دین‌پژوهان و جامعه‌شناسان دین قرارگرفته است. این نوشتار درصدد است مهم‌ترین مواضع اتخاذشده از سوی جامعه‌شناسان دین در نحوه تعامل میان این دو نظام معنایی را مورد واکاوی و تحلیل قرار دهد؛ براین‌اساس سؤال اصلی آن نسبت‌های محقق و محتمل میان دین و فرهنگ به‌مثابه دو نظام معنایی جامع در مقام تحقق و عینیت اجتماعی از منظر جامعه‌شناختی است. روش این مطالعه در مقام گردآوری اطلاعات، اسنادی و در مقام تشریح و استنتاج، تحلیل محتوای کیفی است. نتایج حاصل از این مطالعه آن‌گونه که در توضیحات ضمنی و جمع‌بندی پایانی انعکاس‌یافته، این شد که جامعه‌شناسان دین، هریک بسته به موضعی که در باب چیستی، چرایی، جایگاه اجتماعی، کارکرد دین و ارزیابی این کارکردها اتخاذ کرده‌اند، به نسبت‌سنجی میان دین و فرهنگ پرداخته و طرح دیدگاه کرده‌اند. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| دین؛ دینداری؛ فرهنگ؛ الهیات؛ جامعه؛ نهاد | ||
| موضوعات | ||
| تمرکز محتوایی بر مباحث فرهنگی و اجتماعی معطوف به حوزه دین؛ | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| The Relationship between Religion and Culture in Sociological Perceptions | ||
| نویسندگان [English] | ||
| hossein sharafoddin | ||
| Associate professor of the department of sociology, Imam Khomeini educational-Research Institute, Qom, Iran | ||
| چکیده [English] | ||
| The divine religions have a very rich and renewable capacity to produce and present a transcendent culture commensurate with the doctrinal capacities and goals and mission of this world to social human beings. Depending on the doctrinal capacity, social status, quantity and quality of lords, how they deal with Revelation teachings, opportunities and environmental constraints, etc. play a very absolute and decisive role in guidance and leadership, refinement, flourishing and excellence of capacities, protection and preservation, deepening and consolidation, validation and sanctification, etc. as well as customary cultures and its various components. Therefore, the relationship between religion and culture and how they interact, especially in the process of human's social history, has become a topic of interest for scholars of religions and sociologists. This paper seeks to analyze and examine the most important perspective adopted by sociologists of religion on how the two semantic systems interact. Accordingly, the main question is the real and possible relationships between religion and culture as two comprehensive semantic systems in the position of realization and social objectivity from a sociological perspective. The method of this study in the place of information collection is documentary and in the place of explanation and inference is qualitative content analysis. The findings of this study, as reflected in the implicit explanations and concluding summary, suggested that sociologists of religion, depending on their position on nature, reason, social status, function of religion and evaluation of these functions, have examined the relationship between religion and culture and proposed some viewpoints | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| Religion, religiosity, culture, theology, society, institution | ||
| مراجع | ||
|
1. آرون، ریمون. (1370). مراحل اساسی اندیشه در جامعه‌شناسی (مترجم: باقر پرهام، چاپ دوم). تهران: انتشارات و آموزش انقلاب اسلامی. 2. آشوری، داریوش. (1392). ما و مدرنیت (چاپ پنجم). مؤسسه فرهنگی صراط. 3. الیت، تی .اس. (1369). درباره فرهنگ (مترجم: حمید شاهرخ). تهران: نشر مرکز. 4. بازرگان، مهدی. (بی‌تا). دین و تمدن. تهران: مؤسسه انتشارات بعثت. 5. بکفورد، جیمز ای. (1389). دین و نظریه اجتماعی (مترجم: مسعود آریایی‌نیا). تهران: دانشگاه امام صادق(علیه السلام). 6. بل، دانیل. (1380). دین و فرهنگ در جامعه پساصنعتی (مترجم: مهسا کرم‌پور). فصلنامه ارغنون، (18)، صص 159- 183). 7. جانسون، لزلی. (1378). منتقدان فرهنگ (مترجم: ضیاء موحد). تهران: طرح نو. 8. جلالی‌مقدم، مسعود. (1386). درآمدی بر جامعه‌شناسی دین (چاپ دوم). تهران: نشر مرکز. 9. دورکیم، امیل. (1383). صور بنیانی حیات دینی (مترجم: باقر پرهام). تهران: نشر مرکز. 10. دوکولانژ، فوستل. (1343). تمدن قدیم (مترجم: نصرالله فلسفی، چاپ دوم). تهران: کتاب کیهان. 11. دیویس، چارلز. (1387). دین و ساختن جامعه (جستارهایی در الهیات اجتماعی) (مترجم: حسن محدثی و حسین باب الحوائجی). تهران: یادآوران. 12. ذوعلم، علی. (1397). فرهنگ ناب اسلامی. قم: پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه. 13. روح‌الامینی، محمود. (1375). مبانی انسان‌شناسی (گرد شهر با چراغ) (چاپ چهارم، ترجمه کامل مقاله «دین چیست». ادوارد ساپیر از فرانسه به فارسی. تهران: عطار. 14. زکریایی، محمدعلی. (تدوین‌کننده). (1373). فلسفه و جامعه‌شناسی سیاسی (پژوهشی در آثار دکتر شریعتی). 2ج. تهران: الهام. 15. زیمل، گئورگ. (1380). تضاد فرهنگ مدرن (مترجم: هاله لاجوردی). فصلنامه ارغنون، (۱۸)، صص 225-246. 16. زیمل، گئورگ. (1392). مقالاتی درباره دین (مترجم: شهناز مسمی‌پرست، چاپ دوم). تهران: ثالث. 17. سوروکین، پ ا. (1377). نظریه‌های جامعه‌شناسی و فلسفه‌های نوین تاریخ (مترجم: اسدالله (امیر) نوروزی). رشت: انتشارات حق‌شناس. 18. شجاعی‌زند، علی‌رضا. (1392).ذات‌انگاری دین، فصلنامه جستارهای فلسفه دین، (3)، صص 81- 112. 19. شریعتی، علی. (1375). مجموعه آثار (چاپ ششم). تهران: الهام. 20. فضایی، یوسف. (1356). بنیان‌های اجتماعی دین. تهران: چاپار. 21. فورشت، اینگر؛ و رپستاد، پل. (1394). درآمدی بر جامعه‌شناسی دین (مترجم: مجید جعفریان). قم: دانشگاه ادیان و مذاهب. 22. کاسیرر، ارنست. (1380). رساله‌ای در باب انسان (درآمدی بر فلسفه فرهنگ) (مترجم: بزرگ نادرزاد، چاپ سوم). تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی. 23. کاسیرر، ارنست. (1382). فلسفه و فرهنگ (مترجم: بزرگ نادرزاد). تهران: مؤسسه مطالعات و تحقیقات فرهنگی. 24. کچویان، حسین. (1387). نظریه‌های جهانی‌شدن و دین، (چاپ دوم). تهران: نشر نی. 25. گولدنر، الوین. (1372). بحران جامعه‌شناسی غرب (مترجم: فریده ممتاز، چاپ دوم). تهران: شرکت سهامی انتشار. 26. گیدنز، آنتونی. (1363). دورکیم (مترجم: یوسف اباذری). تهران: شرکت سهامی انتشارات خوارزمی. 27. گیدنز، آنتونی. (1389). جامعه‌شناسی (مترجم: حسن چاوشیان، چاپ چهارم). تهران: 28. گیدنز، آنتونی. (1391). جامعه‌شناسی (مترجم: منوچهرصبوری، چاپ بیست و هفتم). تهران: نشر نی. 29. گیویان، عبدالله. (1386). کلیفورد گیرتز و دیدگاه تفسیری او در باب دین و فرهنگ، مطالعات فرهنگی و ارتباطات، (10)، صص ۱- ۲۸. 30. مالرب، میشل. (1379). انسان و ادیان (نقش دین در زندگی فردی و اجتماعی) (مترجم: مهران توکلی). تهران: نشر نی. 31. محدثی گیلوایی، حسن. (1381). دین و حیات اجتماعی: دیالکتیک تغییرات. تهران: فرهنگ و اندیشه. 32. مک کویری، جان. (1375). تفکر دینی در قرن بیستم (مترجم: عباس شیخ شعاعی و محمد محمدرضایی). قم: انتشارات دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم. 33. مک لافلین، جان. (1383). مراسم مذهبی و فرهنگ (مترجم: افسانه نجاریان). اهواز: نشر رسش. 34. وبر، ماکس. (1371). اخلاق پروتستان و روح سرمایه‌داری (مترجم: عبدالمعبود انصاری). تهران: سمت. 35. وبر، ماکس. (1382). قدرت و جامعه (مترجم: احمد تدین) تهران: هرمس. 36. ویلم، ژان پلر. (1377). جامعه‌شناسی ادیان (مترجم: عبدالرحیم گواهی). تهران: نشر علم. 37. یوسف‌زاده، حسن. (1388). بررسی تحول آرای پیتر برگر درباره دین و عرفی‌شدن. قم: مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی (ره). 38. Berger, Peter. L. (1969). The Social Reality of Religion, Faber and Faber, London. 39. Geertz, C. (1968). Islam Observed: religious development in Morocco and Indonesia. New Haven: Yale University Press. 40. Geertz, C. (1973). The Interpretation of Cultures. New York: Basic Books. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 435 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 276 |
||